Morgunblaðið - Sunnudagur - 13.08.2017, Síða 17

13.8. 2017 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 17
gangur að störfum er ein ástæða þess að hann
og Trump passa saman eins og hnetusmjör og
sulta á ristuðu brauði. Sessions skilaði Trump
mikilvægu fylgi og í kjölfarið tilnefndi Trump
hann sem dómsmálaráðherra Bandraríkjana.
Sessions hafði verið á pólitíska jaðrinum með
skoðanir sínar á innflytjendum árum saman.
Trump hóf popúlistabylgju og sá Sessions sér
leik á borði en það á eftir að koma í ljós hversu
sniðug pólitísk ákvörðun það var af hans hálfu.
Sessions, svik og sturluð tíst
Um miðjan júlí á þessu ári fer Trump í einka-
viðtal hjá blaðamanni New York Times. Við-
talið er áhugaverð lesning og inniheldur enda-
laust af ótrúlegum ummælum Trump um tugi
málefna. Í viðtalinu lætur Trump reiði sína
gagnvart Sessions í ljós vegna þess að hann
steig til hliðar sem yfirmaður alríkislögregl-
unnar í rannsókn á tengslum Rússlands og
Trump. En Sessions er meðal þeirra sem er
verið að rannsaka. „Ef hann ætlaði að víkja
sæti, hefði hann átt að segja mér áður hann
tók starfið og ég hefði valið einhvern annan“
segir Trump í viðtalinu. Í kjölfarið tístir
Trump næstu daga endalausar árásir gegn
dómsmálaráðherra sínum. Segir Sessions vera
„umkringdan“ og að hann hafi tekið „MJÖG
veika afstöðu til glæpa Hillary Clinton og lek-
um“ til fjölmiðla úr öryggisstofnunum og
Hvíta húsinu. Á einum tímapunkti var Ses-
sions á fundi í Hvíta húsinu meðan Trump tísti
níð um hann úr öðru herbergi. Tímsetningin á
aðför Trumps að Sessions varengin tilviljun en
New York Times birti um svipað leyti frétt
þess efnis að fjármálaeftirlitið væri að rann-
saka milljóna dala lán til Trump frá Deutsche
Bank. Í fréttinni kemur einnig fram að
Deutsche mun líklega láta rannsóknarteymi
Robert Mueller hafa upplýsingar um fjármál
Trump. Þó maður hefði haldið að tíst væru
ekki góð leið fyrir forseta til að koma skila-
boðum til dómsmálaráðherra síns þá svarar
Sessions kallinu. Sessions tilkynnti fyrir rúmri
viku að ráðuneytið myndi þrefalda mannafla
sinn í rannsókn á lekum úr ríkistjórninni og
öryggisstofnunum Bandaríkjanna. Rannsókn-
irnar beinast að ólöglegum lekum á trúnaðar-
upplýsingum til fjölmiðla eða erlendra rík-
isstjórna. Sessions tilkynnti hins vegar líka að
ráðuneytið ætlar að „endurskoða reglur ráðu-
neytisins um hvernig fjölmiðlum er stefnt fyrir
dóm.“ Núverandi stefna ráðuneytisins var sett
af Eric Holder, dómsmálaráðherra í tíð Bar-
ack Obama, og gerir samþykki dóms-
málaráðherra skilyrði fyrir því að blaðamanni
sé stefnt fyrir stjórnarskrávarið ritverk.
Ítrekuð orð staðgengils Sessions, Rod Ro-
senstein, um að ráðuneytið sé ekki að fara
sækja að blaðamönnum, hafa ekki verið tekin
trúanleg af fjölmiðlum vestanhafs enda Trump
ítrekað beint árásum sínum að þeim. Trump
hefur sagt fjölmiðla „óvin amerísku þjóðinnar“
en mögulega einhver áhugaverðasti og jafn-
framt hættulegasti maður sem pólitík hefur
séð lengi, Stephen K. Bannon, á mikinn heiður
af árásum Trumps á fjölmiðla.
Bannon berst við sameinaðan heim
Bannon varð ráðgjafi í kosningastjórn Trumps
í ágúst 2016. Hann, líkt og Sessions, sá Trump
sem leið til að gera öfgakenndar hugmyndir
sínar að veruleika. Þrátt fyrir að hafa óskertan
aðgang að forsetanum hefur Bannon tekist vel
að halda sig úr sviðsljósi fjölmiðla. Bannon
veitti New York Times viðtal í janúar þar sem
hann sagði fjölmiðla vera „andstæðing“.
Bannon er mikill þjóðernissinni og hefur um
árabil óttast hnignun kristilegra gilda og yf-
irtöku múslima. „Ég hef dáðst að þjóðern-
issinnuðum hreyfingum um allan heim, ég hef
ítrekað sagt að sterkar þjóðir gera góða ná-
granna,“ er haft eftir Bannon í viðtali hjá Wall
Street Journal 21. nóv. 2016. Franskir fjöl-
miðlar og Politico hafa staðfest að Bannon er
mikill aðdáandi franska heimspekingsins
Charles Maurras. Slíkar upplýsingar gefa ör-
litla innsýn inn í hugarheim Bannons, en
Maurras var kaþólskur þjóðernissinni sem
færði rök fyrir því við upphaf 20. aldarinnar að
upplýsingaöldin hefði upphafið einstaklinginn
á kostnað þjóðarinnar. Politico greindi frá því
að Bannon notaði skiptingu Maurras um hina
„löglegu þjóð“ sem er leidd af kjörnum fulltrú-
um og „alvöru þjóðina“ sem er venjulegt fólk
þegar hann talar um popúlistabyltinguna sem
er á uppleið. Þessi hugmyndafræði talar að
einhverju leyti til fyrrnefndar kjósendahóp í
Suður-Karólínu. Svik stjórnmálamanna, þrá
liðinna tíma og nauðsyn þess að setja þjóðina í
fyrsta sæti á ný.
Flemming Rose, fyrrverandi ritstjóri hjá
Jyllands-Posten, ritaði í Huffington Post í
febrúar grein um samtöl sín við Bannon í
einkaveislu í New York. Þar rekur hann meðal
annars skoðanir Bannons á borða við: „Evróp
hefur glatað kristnum gildum sínum og það
hefur dregið úr mætti álfunnar“ og „Evrópa
hefur ekki sýnt vilja né styrk til að standa
gegn múslimskum innflytjendum“. Bannon er
með sömu lausn á þessum vanda og Trump og
Sessions; sterk landamæri.
Ein helsta innsýn í hugarheim Bannons er
útvarpsþættirnir hans, Breitbart News Daily,
sem eru enn aðgengilegir á Soundcloud.
Trump var gestur í þættinum níu sinnum og
ræddu þeir innflytjendamál í nóvember 2015.
Trump talar um nauðsyn þess að halda mennt-
uðum, duglegum og atvinnuskapandi innflytj-
endum í landinu, því þeir eru „góðir fyrir efna-
haginn“. Bannon er ósammála þeirri
staðhæfingu og segir: „Punkturinn minn er
meira eins og hjá Sessions. Þjóð er meira en
bara efnahagur, við erum borgaralegt sam-
félag.“ Tíu dögum seinna er Ryan Zinke, þá-
verandi þingmaður og núverandi innanrík-
isráðherra í ríkistjórn Trumps, í viðtali. Þeir
ræða um sýrlenska flóttamenn og Zinke talar
um nauðsyn þess að ítarleg könnun fari fram á
bakgrunni sýrlenskra flóttamanna áður en
þeim er hleypt inn í landið. Bannon mótmælir
á ný og segir: „Þú kannar einungis bakgrunn
þeirra ef þú ætlar að hleypa þeim inn, af
hverju að hleypa þeim inn til að byrja með?“
Það eru þessar skoðanir Bannons sem hafa
mótað harða innflytjendastefnu Trump-
ríkisstjórnarinnar; tímabundið bann við komu
ríkisborgara sex landa þar sem múslimar eru í
meirihluta ásamt 120 daga banni á móttöku
sýrlenskra flóttamanna. Nýjasta útspil
Trump-ríkisstjórnarinnar er núna RAISE-
löggjöfin, en hún setur enskukunnáttu sem
skilyrði til að komast inn í Bandaríkin. Síðast-
nefnda löggjöfin verður líklega ekki samþykkt
í þinginu en þetta er ekki í fyrsta skipti sem
Bandaríkin setja tungumálakunnáttu sem skil-
yrði fyrir inngöngu inn í landið (sjá Johnson-
Reed lögin). Þegar frumvarpið var kynnt lenti
Stephen Miller, núverandi talsmaður fyrir
Trump-ríkisstjórnina og fyrrverandi aðstoð-
armaður Sessions, í rifrildi við blaðamann
CNN, Jim Acosta, um ljóðið The New Colos-
sus sem er að finna á Frelsisstyttunni. Rifrildi
blaðamanns og ríkisstjórnar Trumps um gildi
ljóðsins er ágæt táknmynd fyrir Bandaríkin í
dag. Lögfræðingurinn og ljóðskáldið Sigurður
G. Hafstað þýddi og uppfærði nýlega hluta
ljóðsins til að endurspegla Bandaríki dagsins í
dag.
„Sendið mér þjáða, þreytta og snauða,
þann langþreytta múg sem býr yfir þrá
að komast í skjól fyrir fátækt og dauða,
framtíð í landi hinna frjálsu að fá.
Ég skal hirða af þeim restina, rupla þá snauða
ræna þá, fangelsa, hengja og flá.“
-Frelsisstyttan
Trump kemur og fer en fólkið ekki
Það er útbreidd skoðun að Trump sé vanda-
málið en þrátt fyrir að hann hafi kynt undir
ótta við útlendinga með ýmsum hætti er hann í
raun bara spegilmynd af stórum hluta banda-
rísku þjóðarinnar, fólki sem upplifir sig svikið
af stjórnmálamönnum í Washington. Trump
hitti á taug þegar hann lofaði að endurskoða
fríverslunarsamninga, þegar hann lofaði að
endurvekja glötuð störf. Hann sannfærði þjóð
um að innflytjendur væru vandamálið og að
hann einn gæti leyst það. Loforð Trumps voru
svo stór að þau skyggðu á galla hans. Það eru
einungis liðnir 200 dagar og enn er ólíklegt að
hann muni koma mörgum af loforðum sínum í
verk. Hann mun hins vegar kenna öðrum um
mistökin og hampa sjálfum sér fyrir afrekin og
hvað sem verður af rannsókn Muellers er víst
að fólkið sem kaus hann er ekki að fara að
flytja frá Bandaríkjunum í bráð.
Trump á viðburði í Vestur-Virgínu
í síðustu viku. Á tímabilinu janúar-
júlí hafa að meðaltali 60% íbúa í
ríknu verið ánægð með störf
Trumps (Gallup).
AFP
Sessions gengur frá pontu eftir að hafa tilkynnt um aukinn mannafla til að stöðva leka.
Kjósendur í New York mótmæla því að Bannon sé við störf í Hvíta húsinu.
Ljósmynd/Jeffrey Bary Wikimedia Commons