Ljósmæðrablaðið - 01.12.2012, Blaðsíða 30
30 Ljósmæðrablaðið - desember 2012
transfusion for term births: weighing babies with
cord intact. An International Journal of Obstetrics
and Gynaecology, 1: 70–75. Doi: 10.1111/j.1471-
0528.2010.02781.x.
Fraser, D. M. og Cooper, M. A. (2008). Survival guide to
midwifery. Edinburgh: Churchill Livingstone.
Grajeda, R., Pérez-Escamilla, R. og Dewey, K. (1997).
Delayed clamping of the umbilical cord improves
hematologic status of Guatemalan infants at 2 mo of
age. The American Journal of Clinical Nutrition, 65,
425–431.
Hutton, E. K. og Hassan E. S. (2007). Late vs Early
Clamping of the Umbilical Cord in Full-term Neona-
tes. The Journal of the American Medical Associa-
tion,297, 1241–1252.
International Confederation of Midwifes (ICM) og Inter-
national Federation of Gynaecologists and Obstetrici-
ans (FIGO). (2003, nóv.). Joint statement; Management
of the third stage of labour to prevent post-partum
haemorrhage.
Kreitzer, M. K. (2009). Recognition, classifi cation, and
management of shoulder dystocia: The relationship
to causation of brachial plexus injury. Í J. A. O´Leary
(ritstjóri), Shoulder dystocia and birth injury. revention
and treatment (3. útgáfa), (bls. 179–208). Tampa:
Humana Press.
Kristbjörg Magnúsdóttir og Ólöf Ásta Ólafsdóttir. (2005).
Treystum náttúrunni þegar það á við: Umönnun og
meðferð á þriðja stigi fæðingar. Ljósmæðrablaðið, 1,
35–37.
Landspítali háskólasjúkrahús. (2012, 3. apríl). Verklags-
regla. Þriðja stig fæðingar. Gæðahandbækur. Guðrún G.
Eggertsdóttir og Hildur Harðardóttir (ábyrgðarmenn).
Lozoff, B. (2011). Early iron defi ciency has brain and
behavior effects consistent with dopaminergic dys-
function. The Journal of Nutritions, 740–746. Doi:
10.3945/jn.110.131169.
Lozoff, B., Jimenez, E. og Smith, J. B. (2006). Double
burden of iron defi ciency in infancy and low socioe-
conomic status: A longitudinal analysis of cognitive test
scores to 19 years. Archives of Pediatric and Adoles-
cent Medicine, 160(11), 1108–1113. Doi: 10.1001/
archpedi.160.11.1108.
McDonald, S.J. og Middleton, P. (2009). Effect of iming
of umbilical cord clamping of term Infants on maternal
and neonatal outcomes (Review). The Cochrane
Collaboration, 1–14.
Mercer, J. S. (2001). Current best evidence: A review of
the literature on umbilical cord clamping. Journal of
Midwifery and Women´s Health, 402–414.
Mercer, J. og Erickson-Owens, D. A. (2012). Rethinking
placental transfusion and cord clamping issues. The
Journal of Perinatal and Neonatal Nursing, 202–217.
Doi: 10.1097/JPN.0b013e31825d2d9a.
Mercer, J., Erickson-Owens, D. og Skovgaard, R. (2009, 1.
janúar). Cardiac asystole at birth: Is hypovolemic shock
the cause? Medical Hypotheses, 74, 458–463.
Mercer, J. og Skovgaard, R. (2002). Neonatal transitional
physiology: a new paradigm. Journal of Perinatal and
Neonatal Nursing, 15, 56–75.
Mercer, J., Skovgaard, R. og Erickson-Owens, D. (2008).
Fetal to neonatal transition: fi rst, do no harm. Í S.
Downe (ritstjóri), Normal childbirth. Evidence and
debate (bls. 149–170). Edinborg: Churchill, Livings-
tone, Elsevier.
Mercer, J. S., Vohr, B. R., McGrath, M. M., Padbury, J.
F., Wallach, M., Oh, W. (2006).Delayed cord clamping
in very preterm infants reduces the incidence of
intraventicular Hemorrhage and Late-Onset Sepsis:
A Randomized, Controlled Trial. Pediatrics. Offi cial
Journal of the American Academy of Pediatrics, 117,
1235–1242.
Rabe, H., Diaz-Rossello, J. L., Duley, L. og Dowswell,
T. (2012). Effect of timing of umbilical cord clamping
and other strategies to infl uence placental transfusion
at preterm birth on maternal and infant outcomes
(review). The Cochrane Collaboration, 1–17. Doi:
10.1002/14651858.CD003248.pub3.
Reynir Tómas Geirsson. (2005). Blæðing eftir fæðingu
getur orðið lífshættuleg. Læknablaðið, 441–443.
Thorogood, C. og Hendy, S. (2006). Life–treatening
emergencies. Í S. Pairman, J. Pincombe, C. Thorogood
og S. Tracy (ritstjórar), Midwifery Preparation for
Practice. Sydney: Elsevier Australia.
Tolosa, J. N., Park, D-H., Eve, D. J., Klasko, S. K.,
Borlongan, C. V. og Sanberg, P. R. (2010, 5. febrúar).
Mankind´s fi rst natural stem cell transplant. Journal of
Cellular and Molecular Medicine, 14, 488–495.
World Health Organisation. (2007). WHO Recommenda-
tions for the Prevention of Postpartum Haemorrhage.
Geneva: WHO Document Production Services.
Þórður Þorkelsson og Atli Dagbjartsson. (2006). Endur-
lífgun nýbura, klínískar leiðbeiningar. Læknablaðið,
859–864.
Yao, A, C og Lind, J. (1974). Placental transfusion. Amer-
ican Journal of Diseases of Children, 127, 128–141.
Yao, A. C., Moinian, M. og Lind, J. (1969). Distribution of
blood between infant and placenta after birth. Lancet,
2, 871–873.
Berglind Hálfdánsdóttir, ljósmóðir og doktors-
nemi í Hjúkrunarfræðideild, fékk nýverið hæsta
styrk RANNÍS við úthlutun úr Rannsóknar-
námssjóði 2012. Styrkurinn nemur 10.080.000
kr. Doktorsverkefni Berglindar ber yfirskriftina
Heimafæðingar á Íslandi ‒ útkoma og áhrifsþættir.
Aðalleiðbeinandi er Herdís Sveinsdóttir, prófessor
við Hjúkrunarfræðideild, og meðleiðbeinandi
Ingegerd Hildingsson, prófessor við Mitt-
universitetet í Svíþjóð.
Rannsókn Berglindar snýst um útkomu
og áhrifaþætti heimafæðinga á Íslandi og er
tilgangurinn að styðja við þróun barneignar-
þjónustu í heilbrigðiskerfinu. „Rannsóknin
tekur fyrst og fremst til hraustra kvenna
og ber útkomu heimafæðinga saman við
útkomu sjúkrahúsfæðinga í sambærilegum hópum,“ segir
Berglind. Kveikjan að rannsókn hennar er sú staðreynd að
heimafæðingum á Íslandi hefur fjölgað mikið á síðustu árum.
„Þær nálgast nú 2% fæðinga, sem er hærra hlutfall en í flestum
vestrænum ríkjum. Enn hefur ekki verið gerð fræðileg rann-
sókn á útkomu fæðinga sem sinnt er á þessu þjónustustigi hér
á landi,“ segir Berglind.
Berglind útskýrir að barneignarþjónustu sé hægt að veita á
mismunandi hátt við ólíkar aðstæður. „Hver fæðing
er einstök og ekki sjálfgefið að sama þjónusta henti
öllum fjölskyldum. Fjölbreytt þjónusta sem veitt er
í takt við óskir verðandi foreldra og byggð á grunni
vísindalegrar þekkingar er að mínu mati forsenda
áframhaldandi þróunar barneignarþjónustu í heil-
brigðiskerfinu.“ Þar sem rannsóknin er á frumstigi
hafa niðurstöður ekki enn komið fram. „Erlendar
rannsóknir á sambærilegum hópum hraustra
kvenna leiða gjarnan í ljós jafn góða eða betri
útkomu heimafæðinga þegar þær eru bornar saman
við sjúkrahúsfæðingar. Þó þessar niðurstöður séu
í góðu samræmi við hugmyndafræði ljósmæðra
um fæðingu sem náttúrulegt, lífeðlislegt ferli er
útkoma rannsókna á heimafæðingum háð þjónustu
og staðháttum í hverju landi, og því ekki hægt að
fullyrða að þessar niðurstöður eigi við um Ísland,“ segir Berglind
að lokum.
Með rannsókn sinni leggur Berglind sitt af mörkum í þekk-
ingargrunn íslenskrar ljósmóðurfræði, sem er ung fræðigrein
hérlendis. Auk þess munu niðurstöður bæta við þekkingu á útkomu
heimafæðinga sem orðið hafa til á síðustu árum víða um heim.
Hrafnhildur Ólafsdóttir tók saman
Berglind Hálfdánsdóttir
ljósmóðir
Hlaut styrk frá RANNÍS við rannsókn á
heimafæðingum