Morgunblaðið - 22.07.2019, Side 6
6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 22. JÚLÍ 2019
Selfoss // Akureyr i // Egilsstaðir
Sími 480 0400 // jotunn@jotunn.is // www.jotunn.is
Mest seldu fjórhjól
á Íslandi síðastliðin 4 ár!
Verð frá
1.480.000
með vsk.
Sigurður Bogi Sævarsson
sbs@mbl.is
„Við upplifum mikinn áhuga fólks
á höfuðborgarsvæðinu á að flytjast
á Selfoss og tölurnar þar um tala
sína máli. Fjölgunin hefur undan-
farið verið í kringum 6% á ári og
gæti raunar verið meiri, ef fram-
boðið á nýjum eignum í bænum
væri í samræmi við eftirspurnina.
Hver einasta íbúð sem kemur á
markað selst á svipstundu,“ segir
Gísli Halldór Halldórsson bæjar-
stjóri í Sveitarfélaginu Árborg.
Íbúarnir nú 9.691
Selfoss er stærsti byggðar-
kjarninn í Árborg; þar búa í dag
8.236 manns, á Eyrarbakka og
Stokkseyri um 550 manns á hvor-
um stað og um 400 í dreifbýlinu í
kring. Íbúar í Árborg eru skv.
spánnýjum tölum 9.691 talsins en
voru um síðustu áramót 9.485 og
9.190 fyrir sléttu ári. Á árinu 2018
fjölgaði íbúum í sveitarfélaginu
um 5,45% og hlutfallslega helst sú
þróun áfram.
„Miðað við fjölgunina í ár má
gera ráð fyrir að um næstu áramót
muni íbúafjöldinn í sveitarfélaginu
skríða yfir 10.000. Í raun hefur
fjölgunin síðustu árin verið for-
dæmalaus. Sögulega hefur íbúa-
fjölgun á Selfossi verið um 3,25%
árlega frá 1940. Frá aldamótum
2000 fram að hruni haustið 2008
var fjölgunin tæp 4%,“ segir Gísli
Halldór sem tók við starfi bæjar-
stjóra í Árborg í ágústbyrjun á síð-
asta ári.
Að mörgu þarf að hyggja í
stóru og vaxandi sveitarfélagi og
mikil fjölgun íbúa reynir á margt.
Mikilvægt er að fyrir liggi áætl-
anir og spár um hvernig landið
liggi, svo búa megi í haginn.
„Nú vinnum við að því að upp-
færa húsnæðisáætlun að raunveru-
leikanum. Vegna tafa við að ljúka
deiliskipulagi fyrir Björkur-
stykkið, sem er syðst og vestast
hér á Selfossi, verður ekki hægt að
framleiða jafn mikið af nýjum
eignum og markaðurinn kallar eft-
ir. Fjölgun íbúa í Árborg á næsta
ári gæti farið niður í að verða 3,8%
á næsta ári, en svo farið upp aftur
árið 2021 þegar íbúðir í Björk-
urstykki eru tilbúnar, en við ger-
um ráð fyrir að þær verði um 650, í
einbýlis og fjölbýlishúsum,“ segir
Gísli Halldór og heldur áfram:
Nýir skólar og knatthús
„Tölur þessar eru þó með
ákveðnum fyrirvara, því í bygg-
ingu eru ný hverfi á vegum einka-
aðila, svo sem í Jórvík, sem er hér
skammt fyrir sunnan Selfoss. Þar
gætu fyrstu íbúarnir komið sér
fyrir næsta sumar ef allt gengur
upp. Verði uppbyggingin þar hröð
gæti íbúafjölgunin vissulega orðið
í sömu hæðum og við höfum séð
síðustu ár. Frá árinu 2020 verður
svo búið að skipuleggja það mikið
af lóðum, það er á Selfossi, Eyrar-
bakka og Stokkseyri, að ekkert
stöðvar byggingu íbúða. Þá verður
spurningin fyrst og fremst sú hve
mikla fjölgun íbúa sveitarfélagið
treystir sér í.“
Vegna íbúafjölgunar eru í
undirbúningi framkvæmdir við
nýjan grunnskóla í Björkurstykki
og leikskóla í Dísarstaðalandi, sem
er syðst og austast í Selfossbæ.
Þessi uppbygging ætti að vera
komin í höfn árið 2021. „Íþróttir
eru ríkur þáttur í menningu á Sel-
fossi og því er nú að hefjast bygg-
ing yfirbyggðs knattspyrnuhúss á
Selfossvelli, sem verður einnig fyr-
ir frjálsar íþróttir. Fyrsti áfangi
hússins mun rúma hálfan völl en
síðari áfangar gera ráð fyrir að
húsið verði í fullri stærð. Þá eru
ýmsar aðrar framkvæmdir í und-
irbúningi, svo sem bygging nýrrar
og fullkominnar hreinsistöðvar
fráveitunnar,“ segir Gísli Halldór
– sem bætir við að vissulega reyni
þessi mikla uppbygging á fjárhag
sveitarfélagsins. Þó sé siglingin
örugg.
Góð þjónusta laðar að
„Þetta er þó allt saman ger-
legt og fyrir öllu að standa í lapp-
irnar við að styrkja innviði og
bæta þjónustu fremur en að hika
og fresta hlutunum. Áframhald-
andi fjölgun íbúa skiptir okkur
máli til að takast á við þessi stóru
fjárfestingarverkefni. Þau verða
léttari á fleiri herðum, og það sem
laðar að íbúa er framar öllu góð
þjónusta og þá alveg sérstaklega
við börnin.“
Íbúar í Sveitarfélaginu Árborg verða væntanlega orðnir 10.000 í lok árs
Morgunblaðið/Sigurður Bogi
Árborg Örugg sigling, segir Gísli Halldór Halldórsson, hér í miðbænum á Selfossi, um stöðu mála í bænum.
Fordæmalaus fjölgun
Gísli Halldór Halldórsson er
fæddur árið 1966. Hann lauk
prófi í viðskiptafræði frá Há-
skóla Íslands 1991 og meistara-
námi í haf- og strandsvæða-
stjórnun frá Háskólanum á
Akureyri 2010. Bæjarstjóri Ísa-
fjarðarbæjar 2014-2018 og
bæjarfulltrúi 2006 til 2014.
Bæjarstjóri í Árborg frá sl. ári.
Kvæntur Gerði Eðvarsdótt-
ur, fjármálastjóra Snerpu á Ísa-
firði. Þau eiga þrjú uppkomin
börn og búa á Eyrarbakka.
Hver er hann?
Teitur Gissurarson
teitur@mbl.is
Bjarni Benediktsson, fjármála- og
efnahagsráðherra, segir í samtali við
Morgunblaðið að vinna við breytt
regluverk um eignarhald útlendinga
á jörðum á Íslandi hafi tekið of lang-
an tíma. Þá segist hann telja að inn-
an þess laga- og regluverks sem nú
sé við lýði sé „hægt að gera ráðstaf-
anir. Hvort sem er á sveitastjórnar-
stigi eða á grundvelli þeirra laga sem
við höfum og viðkomandi ráðherrar
geta útfært nánar. Þess vegna er það
ekki alveg augljóst að þetta þurfi allt
að byggjast á nýju laga- og reglu-
verki. En við erum þó að skoða það“.
Vísar hann þar til þeirrar vinnu sem
hefur staðið yfir síðastliðin ár með
það að markmiði að breyta ofan-
nefndum reglum. Munu tillögur að
breyttu regluverki um þessi mál
vera lagðar fyrir þingið næsta vetur.
Spurður hvað þær tillögur fela í sér
segir hann ekki tímabært að útlista
það sérstaklega, en segir aðspurður
að búsetuskilyrði, eins og þau sem
þekkjast í Noregi, séu eitt þeirra
sem til skoðunar séu. Segir hann að
mál þessu tengd séu vandmeðfarin
enda sé farið inn á svið eignarrétt-
arins. „Eitt af því sem ég hef haft
hvað mestar áhyggjur af er það þeg-
ar menn taka perlurnar úr sveitinni
og þar leggst búskapur af. Þá slitnar
keðjan í heilu samfélögunum, ef það
gerist í hverri sveitinni á eftir ann-
arri. Þess vegna er það mjög skilj-
anlegt að menn lýsi yfir áhyggjum
yfir því að peningarnir trompi öll
önnur sjónarmið. En þetta eru vand-
meðfarin mál vegna þess að það að
grípa inn í eignarrétt manna er eitt-
hvað sem menn gera ekki nema ríkar
ástæður séu til.“
Barnið ekki dottið í brunninn
Hann segir þó að ekki megi „mála
myndina svo dökkt, vegna einstakra
jarðakaupa, að barnið sé þegar dott-
ið í brunninn“ og segir: „Ríkið á 440
jarðir, stór hluti landsins er þjóð-
lendur, sveitarfélög eiga líka miklar
jarðir og að öðru leyti eru jarðir að
langmestu leyti í eigu Íslendinga.“
Katrín Jakobsdóttir forsætisráð-
herra segir þetta mál, og vinnu við
það, vera gríðarflókið enda komi
mörg ráðuneyti að því. Spurð um
sína afstöðu segir hún að það stand-
ist ekki skoðun að landi megi líkja
við hverja aðra vöru og þjónustu.
„Við erum t.d. með löggjöf sem segir
að auðlindir í jörðu tilheyri landi,“
segir hún. Segir hún að það sé eðli-
legt, að hennar áliti, að stjórnvöld
hafi tækifæri á því að hafa áhrif þeg-
ar kaup útlendinga á íslenskum jörð-
um eru annars vegar og nefnir að
reglur um þessi mál hafi verið mun
opnari á Íslandi en víða annars stað-
ar innan EES-svæðisins.
Landið ekki eins og hver önnur vara
„Hægt að gera ráðstafanir“ innan gildandi regluverks Eðlilegt að stjórnvöld geti gripið inn í
Bjarni
Benediktsson
Katrín
Jakobsdóttir
„Ísland verður áfram mikilvægur
liður í geimáætlun Bandaríkja-
manna,“ segir Jeffrey Ross Gunter,
sendiherra Bandaríkjanna á Íslandi.
Frumsýnd var í Bíó Paradís og á
RÚV síðastliðið laugardagskvöld,
20. júlí, heimildamyndin Af jörðu
ertu kominn eftir Örlyg Hnefil Ör-
lygsson og Rafnar Orra Gunnars-
son. Sama dag var þess minnst víða
um lönd að rétt og slétt hálf öld var
liðin frá landnámi manna á mán-
anum, þegar þeir Neil Armstrong og
Buzz Aldrin stigu þar fæti.
Mikilvægt samband
Sjónvarpsmyndin fjallar um
tunglferðirnar og hverju þær
breyttu fyrir mannlífið og skilning
fólks á tilverunni almennt. Sem
kunnugt er komu flestir þeirra
manna sem fóru til tunglsins í sex
leiðöngrum Apollo-áætlunarinnar til
Íslands í æfingaskyni áður en þeir
flugu út í geiminn. Rætt er við
nokkra tunglfaranna í myndinni og
ýmsa fleiri sem þessum málum
tengjast. Góður rómur var gerður að
myndinni og efni hennar af gestum,
en það voru Könnunarsafnið á Húsa-
vík sem Örlygur Hnefill starfrækir
og bandaríska sendiráðið sem buðu
til sýningarinnar.
„Ísland og Bandaríkin hafa átt
með sér langt, virkt og mikilvægt
samband,“ segir Gunter sendiherra
sem kom til starfa á Íslandi og af-
henti forseta Íslands trúnaðarbréf
sitt nú í byrjun júlímánaðar.
„Sögu þeirra merku tímamóta að
hálf öld er liðin frá tunglferðinni
deila Bandaríkin og Ísland saman.
Það var hér á hálendinu sem geim-
faraefni NASA stunduðu rann-
sóknir, undirbjuggu sig og fræddust
undir leiðsögn íslenskra og banda-
rískra jarðfræðinga,“ sagði sendi-
herrann. Því mætti jafnframt halda
til haga að geimfararnir hefðu bund-
ist Íslandi sterkum böndum, enda
hefðu þeir komið hingað aftur síðar
til að fræðast og hitta fólk sem þeir
hefðu bundist vinaböndum.
Einstakt land eins og tunglið
„Ísland er einstakt eins og tungl-
ið,“ sagði Gunter og vék að því að
nýlega hefðu sérfræðingar NASA og
fleiri verið hér á landi að reyna ýms-
an búnað vegna fyrirhugaðra ferða
til tunglsins og Mars.
„Svo ég vitni í Pence, varaforseta
Bandaríkjanna: Bandarískir geim-
farar munu á ný ganga á tunglinu
fyrir árslok 2024,“ sagði Jeffrey
Ross Gunter. sbs@mbl.is
Þjóðirnar deila
sögunni saman
Nýr sendiherra BNA um tunglferðir
Morgunblaðið/Sigurður Bogi
Sendiherrann Jeffrey Ross Gunter
flutti ávarp í Bíó Paradís.