Hagskýrslur um sveitarsjóðareikninga - 01.10.2000, Síða 21
Sveitarsjóðareikningar 1999
19
Gjöld sveitarfélaga á íbúa
A undanförnum árum hafa gjöld sveitarfélaga vaxið töluvert,
einkum eftir 1996. Skýrist það af auknum útgjöldum til
fræðslumála eftir flutning grunnskólans til þeirra frá ríkinu
áárinu 1996. Áárabilinu 1995-1999 hafagjöldsveitarfélaga
á íbúa aukist um 48,0% að raungildi, þar af um 9,7% árið
1996,17,5% árið 1997,10,3% árið 1998 og 4,1% árið 1999.
Yfirlit 13. og 14. sýna skiptingu útgjalda sveitarfélaga á
hvern íbúa til hinna ýmsu málaflokka eftir stærð sveitarfélaga
árin 1998 og 1999.
Árið 1999 jukust útgjöld á íbúa hjá öllum flokkum sveitar-
félaga. Landsmeðaltalið hækkaði úr 248 þús. kr. á íbúa árið
1998 í 267 þús. kr. árið 1999 eða um 4,1% að raungildi.
Útgjöld til fræðslumála jukust um 4,9% að raungildi en um
3,8% til annarra málaflokka. Annað árið í röð var aukningin
mest hjá sveitarfélögum með færri en 400 íbúa, 7,6% að
raungildi, en hjá sveitarfélögum með 400-999 íbúa voru
útgjöld á íbúa óbreytt að raungildi frá árinu á undan.
Fimmta árið í röð voru útgjöld á fbúa hæst hjá sveitar-
félögum með 400-999 íbúa á árinu 1999, 297 þús. kr. Þau
voru 11,5% yfir meðaltali fyrirlandið. Á undanförnum árum
hafaútgjöld sveitarfélagaáhöfuðborgarsvæðinujafnanverið
meðal þeirra hæstu en síðustu fjögur ár hefur orðið breyting
í þessu tilliti. Þau ár hafa gjöldin verið undir landsmeðaltali
eðasemnam0,6%árið 1996,2,4%árið 1997,4,5%árið 1998
og 4,6% árið 1999.
Á níunda áratugnum skáru fámennustu sveitarfélögin sig
ávallt úr í samanburði af þessu tagi og voru útgjöld þeirra á
íbúa jafnan aðeins um tveir þriðju hlutar af landsmeðaltali.
Eftir 1990 tóku tekjur og útgjöld þessara sveitarfélaga að
aukast og nálgast landsmeðaltal. Árið 1994 voru útgjöld
þeirra á íbúa um 18,3% undir landsmeðaltali. Eftir mikla
hækkun útgjalda á árinu 1995 reyndust þau um 5,6% undir
meðaltalinu, 5,7% árið 1996 og 4,2% árið 1997. Árið 1998
voru útgjöld þeirra á íbúa 252 þús. kr. og voru þau hærri en
landsmeðaltalið ífyrsta skipti eða sem nam 2,0%. Árið 1999
voru útgjöld fámennustu sveitarfélaganna 281 þús. kr. á
íbúa, jukust um 7,6% að raungildi, og voru 5,3% umfram
landsmeðaltalið.
13. yfirlit. Gjöld sveitarfélaga á hvern íbúa 1998-1999
Summary 13. Local government expenditure per inhabitant by size of municipalities 1998-1999
í krónum á verðlagi hvers árs Allt landið Whole country Höfuð- borgar- svæðið Capital region Önnur sveitarfélög eftir íbúafjölda Other municipalities hy number ofinhab. ISK at current prices
> 3.000 1.000- 3.000 400- 999 <400
Árið 1998
Heildargjöld 247.613 236.565 261.806
Verg rekstrargjöld 182.181 173.518 196.642
Fjármagnskostnaður 9.107 8.689 9.051
Verg fjárfesting 56.325 54.359 56.113
Málaflokkar 247.613 236.565 261.806
Yfirstjóm 10.469 6.762 12.325
Félagsþjónusta 49.656 52.828 59.228
Heilbrigðismál 1.792 1.192 4.215
Fræðslumál 74.724 66.384 76.265
Menningarmál, íþróttir, útivist 29.430 28.646 30.142
Hreinlætismál 6.976 5.678 9.380
Gatnagerð og umferðarmál 24.532 31.235 14.195
Fj ármagnskostnaður 9.107 8.689 9.051
Önnur útgjöld 40.927 35.151 47.004
Árið 1999
Heildargjöld 266.561 254.248 288.929
Verg rekstrargjöld 200.532 189.677 219.262
Fj ármagnskostnaður 7.588 6.900 4.641
Verg fjárfesting 58.441 57.671 65.026
Málaflokkar 266.561 254.248 288.929
Yfirstjórn 11.228 7.476 12.608
Félagsþjónusta 54.008 56.767 64.753
Heilbrigðismál 1.626 830 4.587
Fræðslumál 81.089 70.421 92.239
Menningarmál, íþróttir, útivist 32.391 32.168 34.720
Hreinlætismál 6.969 5.627 9.609
Gatnagerð og umferðarmál 25.601 31.558 17.326
Fjármagnskostnaður 7.588 6.900 4.641
Önnur útgjöld 46.061 42.502 48.447
264.263 287.435 252.466 1998 Total expenditure
192.287 200.406 194.466 Operational outlays
11.224 11.858 6.719 Interest
60.752 75.171 51.280 Gross investment
264.263 287.435 252.466 Expenditure by function
17.991 22.035 23.056 Administration
30.691 33.245 26.747 Social services
1.397 1.086 1.292 Health
94.960 99.571 108.502 Education
29.343 47.397 15.049 Culture, sports, recreation
8.289 9.076 9.018 Sanitary affairs
17.202 11.622 8.298 Road construction, traffic
11.224 11.858 6.719 Interest
53.166 51.546 53.785 Other expenditure
277.950 297.181 280.821 1999 Total expenditure
212.863 222.388 219.158 Operational outlays
10.838 14.715 14.789 Interest
54.249 60.077 46.874 Gross investment
277.950 297.181 280.821 Expenditure by function
19.156 23.587 26.625 Administration
37.694 34.176 26.646 Social services
1.056 1.589 1.240 Health
97.544 107.474 117.056 Education
35.151 36.561 11.890 Culture, sports, recreation
8.638 8.714 8.650 Sanitary affairs
14.941 16.174 11.944 Road construction, traffic
10.838 14.715 14.789 Interest
52.931 54.193 61.982 Other expenditure