Sveitarstjórnarkosningar - 01.03.1999, Síða 16

14
Sveitarstjórnarkosningar 1998
3. yfirlit. Sveitarfélög og kjósendur á kjörskrá eftir kosningaþátttöku í sveitarstjórnarkosningum
23. maí 1998
Summary 3. Municipalities and voters on the electoral roll by participation in local government elections 23 May 1998
Sveitarfélög Municipalifies
Alls Total 95,0- 100,0% 90,0- 94,9% 85,0- 89,9% 80,0- 84,9% 75,0- 79,9% 70,0- 74,9% 60,0- 69,9% 50,0- 59,9% 35,9- 49,9% Engin atkvgr. No voting
Alls 124 24 24 31 14 14 9 6 - 2
Eftir kyni
Karlar 124 2 19 32 27 12 13 8 6 3 2
Konur 124 4 23 26 27 14 14 5 7 2 2
Eftir þátttökumun karla og kvenna
Þátttaka kvenna meiri 73 - 11 16 20 10 10 2 4 -
Þátttaka karla meiri 48 - 13 7 11 4 4 7 2 -
Þátttaka jöfn 3 - - 1 - - - - - - 2
Eftir íbúafjölda
1.000 íbúar og fleiri 32 - 5 10 13 4 - - - - -
300-999 íbúar 33 - 14 9 5 1 1 - 3 - -
299 íbúar eða færri 59 - 5 5 13 9 13 9 3 2
Eftir kosningarhætti
Bundin hlutfallskosning 66 - 23 20 17 4 - - - - 2
Obundin kosning 58 - 1 4 14 10 14 9 6 -
Eftir landsvæðum
Höfuðborgarsvæði 8 - - - 5 3 - — - - -
Suðurnes 5 - 2 2 1 - - - - - -
Vesturland 17 - 2 2 4 1 3 3 1 - 1
Vestfirðir 12 - 2 3 3 1 1 - 1 - 1
Norðurland vestra 14 - 3 4 3 1 2 1 - - -
Norðurland eystra 26 - 4 2 8 1 5 2 4 - -
Austurland 16 - 4 4 3 2 1 2 - - -
Suðurland 26 7 7 4 5 2 1 -
Hlutfallsleg skipting, % 100,0 - 19,4 19,4 25,0 11,3 11,3 7,3 4,8 - 1,6
Sveitarstjórn skal þegar taka til meðferðar athugasemdir
erhenniberastvegnakjörskrároggeraviðeigandi leiðréttingar
á henni. Slíka leiðréttingu má gera fram á kjördag. Oheimilt
er að breyta kjörskrá ef tilkynning um nýtt lögheimili hefur
ekki borist þj óðskráþremur vikum fyrir kjördag. Sveitarstjóm
skal enn ffemur fram á kjördag leiðrétta kjörskrá ef henni
berst vitneskja um andlát eða um að einhver hafi öðlast, eftir
atvikum misst, íslenskt, danskt, finnskt, norskt eða sænskt
ríkisfang.25
Sveitarstjórn skal þegar tilkynna hlutaðeigandi um
leiðréttingar á kjörskrá, svo og sveitarstjóm er mál getur
varðað. Sveitarstjóm skal jafhframt tilkynna hlutaðeigandi
kjörstjóm um leiðréttingar á kjörskrá.26
Fjöldi einstaklinga á kjörskrárstofni hefur ævinlega verið
hærri en á endanlegri kjörskrá, en nú munar sáralitlu. Stafar
25 10. gr. laga nr. 5/1998.
26 ll.gr. laganr. 5/1998.
það fyrst og fremst af því að ekki eru lengur teknir á kjör-
skrárstofn aðrir en þeir, sem náð hafakosningaaldri á kj ördegi,
og einnig að framlagningarfrestur er styttri en áður.
Kjósandi hefur heimild til að greiða atkvæði utan kjör-
fundar frá þeim degi er átta vikur em til kjördags. Hafi
kjördagur verið ákveðinn með skemmri fyrirvara en átta
vikum á kj ósandi þá rétt á að greiða atkvæði fr á og með næsta
virka degi eftir að kjördagur hefur verið ákveðinn.27
Þegar kosning er óbundin ritar kj ósandi, er greiðir atkvæði
utan kjörfundar, á kjörseðilinn fúllt nafn og heimilisfang
þeirra aðal- og varamanna er hann kýs. Tilgreina skal vara-
menn í þeirri röð sem kjósandi kýs að þeir taki sæti.28
27 1 -2. mgr. 43. gr. laga nr. 5/1998. Enga sérstaka ástæðu þarf nú að tilgreina
fyrirþví að kjósa utan kjörfundar. Hingað til hafði heimild til að kjósa utan
kjörfundar verið bundin við að kjósandi gæti ekki eða gerði ráð fyrir því að
hann gæti ekki vegna íjarveru eða af öðrum ástæðum sótt kjörfund á
kjördegi á þeim stað þar sem hann var á kjörskrá.
28 3. mgr. 43. gr. laga nr. 5/1998.
Sveitarstjómarkosningar 1998
15
Kjósendur á kjörskrá Voters on the electoral roll
Alls 95,0- 90,0- 85,0- 80,0- 75,0- 70,0- 60,0- 50,0- 35,9- Engin atkvgr. No
Total 100,0% 94,9% 89,9% 84,9% 79,9% 74,9% 69,9% 59,9% 49,9% voting
193.632 10.179 18.782 118.558 42.393 1.643 878 1.059 - 140 Total
96.396 215 4.450 10.629 54.672 24.308 678 617 457 296 74 By sex Males
97.236 361 6.112 8.481 67.235 13.386 776 195 589 35 66 Females
172.549 3.953 12.143 112.253 41.994 1.215 253 738 By difference in participation Female participation higher
19.798 6.226 5.494 6.305 399 428 625 321 - Male participation higher
1.285 1145 140 Equal participation
175.333 4.348 14.395 115.364 41.226 By population 1,000 inhabitants and over
12.510 - 5.160 3.818 2.089 227 432 - 784 - 300-999 inhabitants
5.789 - 671 569 1.105 940 1.211 878 275 - 140 Less than 300 inhabitants
187.104 10.089 18.401 117.248 41.226 140 By election mode Proportional voting
6.528 90 381 1.310 1.167 1.643 878 1.059 - Direct voting
119.041 88.628 30.413 By regions Capital Region
10.705 - 1.549 1.922 7.234 - - - - - - Suðurnes
9.612 - 1.400 1.227 6.321 87 260 227 49 - 41 Vesturland
5.643 - 1.000 1.197 3.004 227 75 - 41 - 99 Vestfirðir
6.923 - 1.653 1.755 3.222 52 75 166 - - - Norðurland vestra
18.845 - 1.070 2.514 2.735 10.813 565 179 969 - - Norðurland eystra
8.659 - 1.485 3.525 3.164 208 118 159 - - - Austurland
14.204 - 2.022 6.642 4.250 593 550 147 - - - Suðurland
100,0 - 5,3 9,7 61,2 21,9 0,8 0,5 0,5 - 0,1 Percent distribution
Um atkvæðagreiðslu utan kjörfundar fer að öðm leyti eftir
lögum um kosningar til Alþingis eftir því sem við á.29
Samkvæmt því fer kosning utan kjörfundar svo fram, þegar
kosið er bundinni hlutfallskosningu, að kjósandi stimplar
eða ritar á kjörseðil inn bókstaf þess lista, sem hann vi 11 kj ósa,
og má hann geta þess, hvernig hann vill hafa röðina á
listanum.30
Atkvæði utan kjörfundar má greiða í skrifstofu sýslumanns,
í skrifstofu eða á heimili hreppstj óra, um borð í íslensku skipi
þar sem skipstjóri hefur fengið afhent kjörgögn, enda
kjósandinn þá skrásettur á skipinu, og í skrifstofu sendiráðs,
fastanefndar eða sendiræðisskrifstofii, svo og í skrifstofu
kjörræðismanns, sem er kjörstjóri samkvæmt auglýsingu
utanríkisráðuneytisins fyrir kosningar.31 Kjörstjóra innan-
lands er heimilt að láta kosningu fara fram á sjúkrahúsi,
29 4. mgr. 43. gr. laga nr. 5/1998.
30 65. gr. laga nr. 80/1987.
31 1. mgr. 63. gr. laga nr. 80/1987, sbr. 97. gr. laga nr. 92/1991.
dvalarheimili aldraðra og stofnun fyrir fatlaða, enda sé
kjósandi til meðferðar á hlutaðeigandi stofnun eða vistmaður
þar. Með sama hætti fer um fangelsi og vistmenn þar.
Kjörstjóri innanlands getur enn fremur heimilað kjósanda,
sem ekki getur sótt kjörfúnd vegna sjúkdóms, fotlunar eða
bamsburðar, að greiða atkvæði í heimahúsi. Slík ósk skal
vera skrifleg og studd læknisvottorði og skal hafa borist
hlutaðeigandi kjörstjóra eigi síðar en kl. 12 áhádegi þann dag
þegar vika er til kjördags.32
Heimild til þess aðhafafleiri en einakjördeild i sveitar-
félagi33 hefur verið notuð á ýmsum stöðum, svo sem sjá má
í töflu 1 á bls. 58. I Reykjavík voru 97 kjördeildir, en næst-
flestar voru þær í Kópavogi, 17. Eftir íbúatölu og tölu
kjördeilda skiptust sveitarfélögin sem hér segir:
32 2.-3. mgr. 63. gr. laga nr. 80/1987, sbr. 22. gr. laga nr. 10/1991.
33 1. mgr. 13. gr. laga nr. 5/1998.