Brautin - 04.12.1968, Blaðsíða 2
2
BRAUTIN
Hver cr tilpgurinii?
Framhald af 1. síðu.
annaðhvort væri dælt með
fullum afköstum eða alls
ekki.
Þegar hér var komið, var
nauðsynlegt að leita álits
færra sérfræðinga og láta
þá gera áætlun um stöðina
í öllum atriðum. í þeim til-
gangi var snúið sér til fé-
lags enskra vatnsveituverk-
fræðinga og það beðið að
benda á færustu menn á
þessu sviði, að áliti þess,
hvað það og gerði.
Þessu. næst samþykkti bæj
arstjórn, að fela þeim mönn-
um, sem áðurnefnt félag
benti á, að hanna (skipu-
leggja) stöðina frá grunni.
Kröfur okkar voru þær, að
dælurnar gætu skilað 70
kg/cm2 vinnuþrýstingi og
að þær þyrftu ekki gæzlu.
Ennfremur að dælunum yrði
stjórnað frá Vestmannaeyj-
um. Einnig var þess krafist,
að stöðin yrði tilbúin til
notkunar vorið 1969. (Þessi
krafa var m.a. sett fram
vegna þess, að fulltrúar Sjálf
stæðisflokksins í bæjarstjórn
settu þetta sem skil-
yrði fyrir samþykki sínu á
pöntun fyrri neðansjávar-
leiðslunnar).
Umræddir verkfræðingar
gerðu ýmsar athuganir og
fjjótlega kom í ljós, að hag-
kvæmast mundi verða,
raforkukostnaðar, að dæl-
urnar gætu unnið með mis-
munandi þrýstingi og að há-
marksþrýstingur yrði aðeins
notaður þegar nauðsyn bæri
til. Höfuðreglan væri sú, að
aldrei yrði notaður hærri
þrýstingur en nauðsynlegt
væri, á hverjum tíma, og að
dælurnar gengju með sem
jöfnustum þrýstingi allan
sólarhringinn.
Til að skýra þetta, er rétt
að taka fram, að til að tvö-
falda þrýstinginn þarf fjór-
földun á raforku og vantar
þó mikið á, að tvöföldun á
vatnsmagni náist. M.ö.o. raf-
orkukostnaðurinn, fyrir
hvert tonn af dældu vatni,
vex mjög ört með vaxandi
þrýstingi.
Fyrri lausnin reyndist ó-
dýrari í innkaupum, en
krafðist meira (og þá jafn-
framt dýrara) húsnæðis. Enn
fremur komust verkfræðing-
arnir að þeirri niðurstöðu,
að seinni lausnin gæfi það
mikið betri raforkunýtingu,
að hún yrði tvímælalaust ó-
dýrari, þegar fram í sækti.
Eftir að þessar niðurstöð-
ur lágu fyrir, var samin
mjög fullkomin útboðs- og
verklýsing að slíkri stöð og
(í okt. 1967) send til þeirra
fyrirtækja, sem helzt voru
talin fær um að leysa verk-
ið af hendi. (2ja þýzkra, 3ja
amerískra, 2ja danskra, eins
svissnesks og 3ja enskra).
Aðeins 2 fyrirtæki sendu til
boð, eitt þýzkt og eitt enskt.
Þetta voru að vísu tvö af
stærstu fyrirtækjum, á þessu
sviði í Evrópu.
Enska tilboðið, sem reynd-
ist lægra (einkum eftir geng
isfellingu pundsins) hljóðaði
upp á 9,7 millj. miðað við
stöðina uppseta og fullpróf-
aða og með talsverðu magni
af varahlutum. Þessi stöð
þarf „aðeins” 800 rúmmetra
húsnæði (til samanburðar
við 1300 eftir dönsku áætl-
uninni) og er þó reiknað
með möguleikum á tvöföld-
un hennar. (Húsið, sem áætl
að er að kosti 4 millj. er að
sjálfsögðu ekki innifalið).
í þessari upphæð (9,7
millj. kr.) eru innifalin 10%
fyrir hugsanlegum viðbótar-
kostnaði og standa því von-
ir til, að um nokkra lækkun
kostnaðar gæti verið að
ræða.
í öllum framangreindum
tölum er reiknað með 2 dælu
settum og með gengi sum-
arsins 1967. Ennfremur er
reiknað með fullum aðflutn-
ingsgjöldum.
Að sjálfsögðu urðu bæjar-
fulltrúar allir mjög von-
sviknir yfir þessum miklu
hækkunum, frá fyrri áætlun j
um, þó að hér væri um að j
ræða allt aðra og miklu full I
komnari dælustöð en í fyrstu j
var áætlað og þó að vitað
væri að reksturskostnaður-
þessarar stöðvar yrði mikl-
um mun minni en stöðva
þeirra, sem fyrst var hugsað
um.
Þegar hér var komið sögu,
lagði G.G. til og var það að
sjálfsögðu samþykkt af öll-
um bæjarfulltrúum, að inn-
lendir sérfræðingar yrðu
fengnir til að yfirfara allar
áætlanir ensku verkfræðing-
ana og koma með breytingar
tillögur, ef ástæða þætti tu.
Álit sérfræðinganna var í
stórum dráttum það, að
ensku verkfræðingarnir
hefðu unnið verk sitt af
mikilli vandvirkni og lögðu
ekki til neinar umtalsverðar
breytingar. JÞeir töldu að
vísu hugsanlegt, að lækka
mætti stofnkostnaðinn lítil-
lega með því að panta ein-
staka hluti beint frá við-
komandi framleiðendum, en
ekki frá einum og sama verk
taka, eins og útboðslýsing-
in gerði ráð fyrir. Þetta
mundi þó mjög auka áliættu
okkar, þar er þá væri ekki
lengur hægt að fá ábyrgð
ems aðila, á öllum verkinu
og mundi tefja framkvæmd-
ir um ca. 6 mánuði.
Að fengnum þessum álits-
gerðum samþykkti bæjar-
stjórn einróma að taka enska
tilboðinu og var endanlega
gengið frá pöntun þann 1.
júli s.l.
Eins og áður er skýrt frá
hljóðaði enska Ulboðið upp
á 9,7 millj. kr. Gengislækk-
unin 1967 hækkaði svo þessa
upphæð um 1,4 millj. kr. og
síðasta gengislækkun um 8,0
millj. Gengislækkanirnar
hafa þannig hækkað verðið
um 7,4 í 17,1 millj. Þar af
eru aðflutningsgjöld áætluð
5,4 millj., en þess hefir ve:-
ið farið á leit við ríkisstjórn
ina, að aðflutningsgjöldin
verði felld niður (sömuleið-
is aðflutningsgjöld af neðan
sjávarleiðslunum) og tel ég
nokkra von vera til pess að
í.vc verði gert.
Að sjálfsögðu hafa gengis-
fellingarnar ruglað öltum út
reikningum varðandi dælu
stöðina (stofnkostnaður herm
ar hefir t.d. hækkað hlut-
fallslega mun meir en raí-
'.rkukostnaður hefir og kem
ur til með að gera, a.m k.
fyrs' í stað) en þó tel cg
tvímælalaust, að rétt hafi
verið staðið í öllum höfuð-
atriðum.
G.G telur, að enska lámð,
sem tekið var vegna dmu-
stöðvarinnar, sé óhagkvæmt
og til allt of stutts tíma. Eg
er honum fyllilega sammála
um þetta atriði, en getur
hann bent á hagkvæmai".
lánamöguleika? Ef svo er,
þá verður þeim tekið mcð
þ'ökkum. Ennþá höfum við
ekki tekið nema liðlega 18
þús. pund af þessu láni og
þurfum ekki að taka raein,
ef annað betra býðst.
Mm.
Síðasta blað Brautarinnar
fyrir jól kemur út 18. des.
Minning
Helgi Kristinsson
stýrimaður
Helgi Kristins dáinn, mér
finnst það varla geta verið.
Hann, sem var svo kátur og
ánægður, átti allt lífið fram-
undan. Hann, sem var svo
fullur af lífsgleði, að hann
smitaði þá, sem umhverfis
hann voru. Ekki datt mér það
í hug, er Helgi heimsótti mig
nokkrum dögum áður en
hann var kvaddur burtu, að
þetta væri í hinzta sinn, sem
við hittumst. En enginn ræð
ur sínum næturstað.
Helgi Kristinsson var fædd
ur hér í Eyjum 12. nóvem-
ber 1945 og var því í blóma
lífsins, aðeins 23 ára er hann
féll frá.
Hann var sonur hjónanna
Kristins Magnússonar fyrr-
um skipstjóra og konu hans,
Helgu Jóhannesdóttur. Helga
var vegna lasleika móður
sinnar komið í fóstur til
Kristínar Helgadóttur og
manns hennar Haralds Sig-
urðssonar, vélsmiðs, Hvít-
ingaveg 2 hér í bæ ,og bjó
hann þar við ástríki á góðu
heimili til dauðadags.
Eg átti því láni að fagna,
að kynnast Helga strax í
æsku og héldust þau kynni,
þar til yfirlauk. Átti ég marg
ar ánægjustundir með vini
mínum Helga, sem ekki
verða raktar hér, en minning
in mun geymast vel.
Helgi settist í landsprófs-
deild gagnfræðaskólans hér
í Eyjum og fór því næst í
Menntaskólann á Akureyri
til áframhaldandi náms. En
Helga féll ekki að eyða lífi
sínu við störf í landi. Hann
hafði milli skólaára róið héð
an frá Eyjum og fann brátt,
að á sjónum vildi hann
starfa. Hann hætti því í
menntaskólanum eftir 2ja
ára nám, alráðin í að fara á
sjóinn og gera það að ævi-
starfi sínu.
Hann settist í Stýrimanna
skólann í Vestmannaeyjum
og lauk þaðan prófi vorið ]
HELGI KRISTINSSON
urinn mikill. Megi Guð
styrkja í sorg sinni fóstur-
foreldra hans, foreldra og
systkini, og halda sinni
verndarhendi yfir litlu stúlk
unni, sem í barnæsku missti
föður sinn.
Helgi minn, ég þakka þér
fyrir þau góðu kynni, sem
við höfum átt og alla þá
gleði, sem þú færðir mér.
Hvarf þitt frá okkur verður
vandfyllt. Minningin mun
geymast í huga mér, minn-
ing um góðan dreng, sem
burt er kallaður í blóma lífs
ins.
Hafðu þökk fyrir allt Helgi
minn.
Þór I. Vilhjálmsson.
1966 með mjög góðum vitn- ]
isburði, eftir aðeins eins j
eins vetra nám. Helgi var j
hreinskilinn og hélt ótrauð-
ur sínum skoðunum fram og
var gaman að ræða við hann
þau mál, sem honum lágu
efst í huga.
Þegar menn á bezta aldri
hverfa á braut þá er harm-
HEILLAÓSKIR
Þessir aðilar sendu bæjar-
stjórn kveðjur og árnaðar-
óskir í tilefni 50 ára afmæl-
is lagasetningar um kaup-
staðarréttindi fyrir Vest-
mannaeyjar:
Forseti íslands,
Ríkisstjórn íslands.
Félagsmálaráðuneytið.
Bæjarstjórn Keflavíkur.
Bæjarstjórn Kópavogs.
Reykj avíkurborg.
Samband ísl. sveitarfélaga.
Ráðstefna Sambands ísl.
sveitarfélaga um félags-
mál.
Karl Einarsson, fyrrver-
andi sýslumaður-.
Páll Kolka.
Sigríður Bjarnadóttir og
Edvald Hinriksson.
Gunnar Þorsteinsson, fyrr-
verandi bæjarfógeti.
Sjálfstæðisfélögin 1 Vest.
mannaeyjum.