Þjóðólfur - 20.12.1943, Blaðsíða 1

£
m. árgangur
Mánudaginn 20. des. 1943
48.—49. tölublaS

LEITARLJOSIÐ
(JÓLAHUGLEIÐING)
Jólin eru oft kennd vió
Ijós og kölliió hátiö Ijóssins.
Petta er rétt í margs konar
skilningi. Jafnvel þótt sleppt
sé öllum trúfrœ'ðilegum
bollaleggingum, verður því
ekki neitað, að jólahátíðin
hefur rnikió og merkilegt
táknfræðilegt innihald. sem
ég er því miður hrœddur
um, að of margir geri sér
ekki grein fyrir. Því verður
ekki neitað, að á jólunum
verða menn yfirleitt betri
menn en endranœr. Það
birtir í sálunum af Ijósi nýs
skilnings á högum og kjör-
um annarra, og kemur þdð
frarn sem aukin nœrgœtni og
aukin samiió. — Jafnvel
stjórnmála- og trúarbragða-
hleypidómar, sem annars
eiga einna mestan þátt í því
að kljúfa þjóðirnar í marga
sundurleita og illvíga hópa,
leggja á flótta eins og skugg-
ar fyrir rnorgunsól. Það er
eins og eitt stórt sameigin-
legt hjarta slái nú í hinum
mörgu þróngu brjóstum
mannanna barna, — eins og
einhver tónsnillingur leiki
þar sinn undirleik, sem yfir-
gnœfir um stund hina mörgu
fölsku tóna sérhyggjunnar
og sundurlyndisins. — Ef
þdð dðeins tœkist að við-
halda þessari . sálúð jóla-
hátíÖarinnar, mundi margt
vandamálið leysast af sjálfu
sér. —
/ helgisögnunum um fæð-
ingu Jesú Krists ber mikið
á afskiptum og íhlutun ann-
ars „œðri heirns“. — Hér
skal ekki rœtt nm það, að
hve miklu leyti helgisagnir
þessar eru sögulegur sann-
leikur eða skáldlegt líkinga-
mál, enda skiptir það að
rnínum dómi ekki miklu
máli. En þær geta verið oss
vísbending um það, að ef vér
viljum fegra og betra þenna
heim, komumsl vér ekki ef
án stöðugs nábýlis við ann-
an œðri heim, — heirn hug-
sjóna og eilífðarmála. —
Jörðin kemst ekki af ári him-
insins, þótt sumir skamm,-
sýnir menn virðist stundum
halda það. Jafnvel sjálf
löngunin til að bæta hin vtri
kjör mannanna, líknarlund-
in, er himinfædd og dulræns
eðlis, hversu mjög sem sum-
ir þeirra manna, sem starfa
á vegum hennar, afneita
öllu andlegu og dulrænu.
Jólin eru hátíð Ijóssins.
En þau eru líka stundum
nefnd hátíð barnanna. Eitt
af því, sem einkennir börn-
in, er það, hve þau eru á
sinn hátt opin fyrir því, sem
kalla mœtti undur tilver-
unnar. Þau sjá ævintýri í
hinum hversdagslegustu
hlutum. Þessi litlu skáld
hafa því oft miklu auðugra
og lífrœnna sálufélag við
umhverfi sitt en fullorðna
fólkið, og fyrir því verður
og reynsla þeirra frjórri og
innihaldsríkari. — Þeim er
eðlilegt að taka fagnandi við
því, sern nefna mœtti ævin-
týri jólanna. — Hinir full-
orðnu þurfa að líkjast börn-
unum að þessu leyti. Því að
hið sanna jólaljós er ekki að-
eins Ijós kærleika og eining-
aranda, heldur er það og
dularfullt leitarljós, sem
varpað er inn í myrkur þess-
arar jarðar frá óðrum og
æðra heimi. Það leitar að
draumamanninum og dul-
sinnanum í oss. Finnur það
hann— eða finnur það að-
eins matglaða menn, er sitja
við veizluborð, sem svigna
undir dýrum krásum?----------
Gretar Fells.
----o----
TÍUNDI JÓLASVEINNINN.
Jólasveinarnir „einn og átta“
eru — það gömul er sögn.
En um hinn tíunda er talað ekki. —
Um hinn tíunda ríkir þögn.
Hinir konia með glens og gaman
og gull í barnanna skaut, —
leikföng handa þeim öldnu og ungu —
og óðar hverfa á braut.
En hinn tíundi tómhentur ketnur,
tiginn og þögull sem gröf,
en hann býður sérhverri sálu
sig sjálfan sem jólagjöf.
Það sjá hann fáir, þótt sindri af klœðum
og sjálfs hatis göfgi og tign,
því augu flestra eru hjúpi hulin
og harla lítið skygn.
Hann birtist fáeinum bljúgum sálum,
sem bjóða honum húsaskjól.
En það eru þær — og aðrar ekki —
sem eiga — gleðileg jól.
Kveiktu, vitiur, á kertum þínum
í kvöld, þegar allt er hljótt,
og tíunda sveininum taktu á móti,
sem til þín kemur í nótt. —-
Gretar Fells.
Stjarnan
— Náttúran öll er svo köld og kyr
sem kirkja þögul, með auðum bekkjum.
Vindarnir lœðast um Ijósgeimsins dyr
og landbáran sefur í klakahlekkjum.
Allt er svo hljótt. Það er heilagt í kvöld.
Nú hvílast öll lífsins öfl og völd.
En hugur minn glœðist af auðn þess ytra —
í anda ég sé gegnum blámans tjöld,
finn strengina í heiðloftsins hörpum titra.
Nú bý ég í tindrandi himnahöll.
Til hafsbrúna er allt í logandi spili.
Nú glampa við opin gullportin óll,
og grafkyrrt hvert ský eins og málverk á þili.
Það glitrar á spegla um voga og völl —
og vegghá sig reisa hvítmöttluð fjöll.
Gédfið er íslagt og ofið með rósum,
en efst uppi í hvolfi, yfir svellum og mjöll.
er krónan — með milljón af kvikandi Ijósum.
Hún Ijómar og skín út á yzta álm
af eldum með blikandi gimsteinaliti;
einn brennur þó ríkast á röðlanna hjálm,
með rúbínsins loga, með smaragðsins gliti.
Þar tindrar þú, stjarnan mín stolt og há —
sterkasta Ijósið sem hvelfingin á!
— Eg elska þig, djásnið dýrðarbjarta,
demant á himinsins tignarbrá,
geisli af kærleik frá guðdómsins hjarla.
Hvað veldur, að þii ert ást mín ein,
af öllum blétmum í stjarnarhia kransi?
Svo margt skín þó eplið á glitmeiðsins grein,
og gott er um sólbros í hnattanna dansi.
— Mín jarðneska hugsun, þitt himneska bál,
hittumst eitt kvöld eins og tinna við stál,
og síðan man ég þig, svipurinn fríði.
sé þig í draumi, við gleðinnar skál,
finnst allt, sem er fagurt, þér einni til prýði.
Um þig kveður aldan og andvarans sog,
þér ómar hvert Ijóð, sem mitt hjarta á grafið,
til þín horfa loftsalsins þjótandi log,
til þín streymir sál mín, sem lindin í hafið.
Almáttka fegurð, hrein og há,
ég hneigi þér, ann þér með brennandi þrá.
Stjórnudjásnið mitt dýrðarbjarta,
demant á guðdómsins tignarbrá!
Ljós yfir dauðdjéipið svarta!
Einar Benediktsson: Hafblik.