Stundastyttir - 18.07.1932, Síða 2
Mennirnir áforma, en myntín ræður.
í síðustu viku ágústmánaðar
árið 1930, var það Nýja Bíó,
sem hafði það algerlega á valdi
sínu hvernig reykvíkingar voru
á sig komnir að því, er snertir
skapsmunina.
Bíóið sýndi um þær mundir
mjög spennandi mynd og var
aðsóknin gífurleg.
Aðgöngumiðar voru einungis
afhentir að undangenginni pönt-
un í síma, og var það hyggileg
ráðstöfun, því svo stóð á, að
ekki var nema einn augnlæknir
í bænum — hinir voru í sum-
arfríi.
Þetta ásigkomulag gat vel
gengið í þá daga, því Reykja-
vík var þá ekki eins up to date
og hún er núna. Þá voru hér
engir kommúnistar og engir
þjóðerni8sinna. Stærstu götu-
óeirðir, sem þá áttu sér stað
voru útisamkomur Hjálpræðis-
hersins, og þær voru aðeins
tvisvar til þrisvar í viku, og
sjaldan eða aldrei hefir verið
læknis þörf við slík tækifæri;
þess vegna þótti óhætt að aðeins
einn augnlæknir væri í bænum
í senn.
Enda þótt að Nýja Bíó af-
greiddi ekki aðgöngumiða nema
eftir pöntunum, þá var troðn-
ingurinn í anddyrinu í mesta
máta óskaplegur. Og er eg sá
hve mikil aðsókn var, langaði
mig mjög til að sjá þessa ágætu
og eftirsóttu mynd. En það er
alkunna að fjárhagur reykvík-
inga sé hvað þrengstur rétt eft-
ir sumarfríin, og eg var, hvað
þetta snerti, alveg „moderneu.
— Pyngjan var tóm með öllu.
Að vísu átti eg sjökall hjá kunn-
ingja mínum, sem hann, á ferð
tii Þingvalla í síðustu viku,
hafði notað á mjög þjóðlegan og
þekktan hátt, en eg hafði enga
Smásaga eftir Háska.
von um að fá þá aura, að
minnsta kosti ekki fyrir þetta
tækifæri. Þess vegna áræddi eg
ekki að panta miða, sem að
vísu var mjög barnalegt, því
engin ástæða var til að óttast,
að þeir myndu ekki ganga út.
Eg ráfað í öngum mínum út
úr portinu hjá Bíó, og stað-
næmdist snöggvast við útstill-
ingar Lofts. Eg leít yfir mynd-
irnar í skápnum og sá að þar
var komin mynd af Bjössa. —
Hann var æskuvinur minn, og
erum við mjög samrýmdir, og
nú óx angur mitt um helming,
því mér myndi hafa þótt mjög
8kemmtilegt, að fara með hon-
um og sjá þenna mikla hjáguð
reykvíkinganna. Eg yfirgaf sýn-
ingarkassann og labbaði hugs-
unarlaust niður eftir Austurstræti
og beygði því næst inn í Póst-
hússtræti. Fyrr en mig varði
var eg kominn inn á þrepskjöld
Hressingaskálans, sem þá var í
Natan & Olsens-húsi, og bjóst eg
til að ganga inn og fá mér
hressingu. En brátt rankaði eg
við mér, minntist þess, að eg
var staurblankur. Mér lá við að
tárast yfir eymd minni, en eg
harkaði af mér og skjögraði
burtu.
Nú skeytti eg því alls ekki
lengur, hvert eg fór. — Eg
þrammaði þungum skrefum inn
með Tjörn í átt til Hljómskál-
ans. Allt' í *einu er slegið mjög
óþyrmillega á öxlína á mér og
gargað inn í eyra mér: „Ertu
ekki feginn því“. Þetta ávarp
var í þá daga mjög algengt og
önnur hver „bulla“ hafði það
stöðugt í munninum, og síðan
heil býsn af háði um útlit mitt
og roluskap.
Þegar eg fékk höggið á öxlina,
þá hrökk eg svo við að eghafði
næstum kastast út í tjörnina, og
þegar eg sá, að fyrir framan
mig stóð Jói, sá sem sló mig
um sjökallinn, með léttúðugt
spjátrungsglott á trýninu, þá
snerist hryggð mín yfir blank-
heitunum í innilegt hatur gegn
honum, sem ébeinlínis var vald-
ur að þessum vandræðum mín-
um, og eg var þess albúinn, að
ryðja honum af vegi mínum, á
þann hátt að láta hann fljúga
út í vatnið. En eg kom til sjálfs
mín nógu snemma, og skildist
mér þá, að eingöngu sökum
þess, hve hamingjan léki við
hann og hve vel læi á honum,
ætlaði hann nú að borga mér
sjökallinn. Og nú fékk eg mál-
ið: „Skammastu til að afhenda
mér peningana með það sama.
Það er ekki þinni dyggð að
þakka, að eg er ekki liðið lík
á sjávarbotni. Komdu með pen-
ingana undir eins og án nokk-
urs formála, ella hendi eg þér
þarna út í skólpiðu. Fingurnir á
Jóa gengu engu hægar en þótt
hann hefði verið alvanur vél-
ritari — en til slíkra starfa kunni
hann alls ekkert. — Á næsta
augnabliki var sjökallinn í lófa
mínum og eg á harðaspretti nið-
ur í bæinnn aftur.
Ég hélt rakleiðis niður í Bíó,
og tönnlaðist á þessu með sjálf-
um mér alla leiðina: „Jóhann
Andrésson! — Aldrei hefði ég
trúað því, að hann færi að borga
sjökall og sízt á svona heppi-
legum tíma! “ — Svo byrjaði
ég aftur nýja setningu og enn
var nafnið hans fyrsta orðið.
Um það leyti sem ég kom nið-
ur að Bíóinu var ég farinn að
vegsama hann mér til stór synd-
ar. Ég fór inn í ganginn og var
enn svo hrifinn af Jóa, að ég
gat enn ekki áttað mig á erind-