Morgunblaðið - Sunnudagur - 23.02.2020, Page 16
16 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 23.2. 2020
B
orgarstjórn Reykjavíkur ákvað á sín-
um tíma, undir forystu borgarstjór-
ans Birgis Ísleifs að gera myndarlegt
átak til að afmarka og styrkja græn
svæði og mynda þar skjól og eftir at-
vikum tjarnir, rjóður með bekkjum
og fögrum myndverkum og hafa þar aðlaðandi starf-
semi og ekki frekjulega sem félli vel að hinni nýju
umgjörð. Þetta var nokkru áður en svona mál komu í
tísku. Þessar hugmyndir fengu vinnuheitið „Græna
byltingin“. Á grundvelli þessa kom það síðar í hlut
bréfritara að stofna til Húsdýragarðs og svo að auka
við hann öðru sem gæti farið vel með. Það mál fékk
skrítið andóf frá vinstrimönnum, sem er óþarfi að
minna þá á nú.
Umhverfiselskan blekkingarhjal
Þeir þóttust hins vegar á þessum árum vera fremri
öðrum í umhverfi og húsavernd og tengdum málum.
Þegar þeir komust síðar í meirihlutaaðstöðu kom þó
fljótt á daginn að ekkert var meint með slíku tali.
Hvar sem þeir þora veitast þeir að grænum svæðum
og ganga erinda braskara gegn þeim. Margt af slíku
verður seint aftur tekið. Gamli bærinn er á hraðri leið
út í óleysanlegar ógöngur eins og Bolli Kristinsson og
félagar hafa bent rækilega og réttilega á. Borg-
arstjórinn lætur eins og hann frétti jafnan síðastur
allra manna innan borgarmarkanna það sem aflaga
fer. Það er óþarfi að halda að það sé tómt skrök.
Venjulegir borgarbúar hafa nánast engin tök á að
bera mál sín upp við borgarstjórann og er mikið
breytt frá því bréfritari tók aldrei á móti færri en 50
mönnum í almennt viðtal í viku hverri. Á engu græddi
hann meir um þróun borgarinnar og afstöðu og til-
finningu borgarbúa. Ekkert annað réð meiru um að
hann og flokkur hans fengu rúm 60% atkvæða þeirra
í þriðju og síðustu kosningu hans þar vorið 1990. Nú
eiga braskararnir einir þann aðgang að borgarstjór-
anum sem borgarbúar höfðu áður.
Ríki og borg samtaka
Forsætisráðherrann stendur fyrir því, í góðri sátt við
borgarstjórann að klessa steypukumbalda í stíl við
aðra sem nú hrannast upp á þessum slóðum utan í
eitt elsta og frægasta hús Reykjavíkur, Stjórnarráðs-
húsið sjálft, sem verðskuldar af öllum ástæðum, for-
tíð, sögu og helgun af öðrum gildum ástæðum að ekki
sé gengið nærri því af þeim brussuskap sem gert er
núna. Húsverndarsinnar og umhverfisgúrú sem voru
á hverri þúfu í tíð sjálfstæðismanna virðast allir eiga
sameiginlega skrifstofuaðstöðu með vaxmyndunum
góðu sem eru geymdar þar sem enginn má sjá til. Við
getum flest séð fyrir okkur æsinginn og stóryrðin
sem uppi væru nú ef aðrir stæðu svo ómerkilega að
verki. Það væri ekkert mál að smala þúsundum mót-
mælenda með „RÚV“ „fréttastofuna“ undir og allt
um kring. Varla eru menn búnir að gleyma því þegar
2.000 manns mættu niður á Lækjargötu til að mót-
mæla útitaflinu þar! Þar var þó ekki um varanlegt
skemmdarverk að ræða.
Ráðhúsið sagði sögu
Þegar bréfritari stóð fyrir því að borgaryfirvöld
kæmu sér úr leiguhúsnæði á nokkrum hæðum í
Nathan & Olsen-húsinu (Reykjavíkurapóteki) og
byggði fagurt ráðhús hófust stórbrotin sefasjúk mót-
mæli sem fjöldi manns virtist telja að væru upp á líf
og dauða. Sérfræðingar í tengslum við Háskóla Ís-
lands tilkynntu að Tjörnin myndi tæmast yrði ráð-
húsið byggt. Aðrir ekki síðri sérfræðingar héldu því
fram að ráðhúsið sem byggt væri ofan í Tjörnina gæti
aldrei staðið af sér þrýsting vatns og myndi óhjá-
kvæmilega fljóta um og taka svo niður skakkt og
bjagað úti í miðri tjörn.
Færustu sérfræðingar, sumir tengdir háskólanum,
töldu óyggjandi að fuglalíf á Tjörninni myndi aldrei
bíða þess bætur risi ráðhúsið. Fuglarnir myndu deyja
út eða hverfa. Á dögum R-listans var hins vegar talið
nauðsynlegt að láta skjóta fugla á færi og banna að
gefa þeim brauð vegna offjölgunar! Allir fram-
angreindir sem veifað höfðu menntun sinni og titlum
Háskólans lækkuðu ekki í áliti þar innanhúss og telja
sjálfir sig jafn marktæka menn eftir sem áður.
Braggabagginn
Braggamál borgarinnar hefur vakið svo mikla athygli
vegna þess hversu auðskiljanlegt það er. Það átti að
laga og lappa upp á gamlan bragga. Smámál, er það
ekki? Þarna var sem sagt ekki um að ræða laskaða
álmu í Versölum. Bara gamlan bragga svipaðan að
stærð og sæmileg íbúð. En verkmönnum Dags tókst
að koma reikningnum yfir hálfan milljarð. HÁLFAN
MILLJARÐ. Og voru nástrá Dags þá ekki talin með.
Í fyrstunni lét Dagur B. Eggertsson eins og hann
lætur alltaf. Hann var úti á þekju. Þetta hljómaði eins
og vant er einhvern veginn svona: Enginn hafði sagt
honum hvar þessi braggi væri. Minnihlutinn væri að
reyna að stráfella hann saklausan. En málið hefði
ekkert með sig að gera, þar sem hann væri bara
borgarstjóri. Menn gætu eins verið að ræða um hús-
skrifli í Tasmaníu sem þeir þar hefðu verið að tjasla
saman. Hvað gat það komið Degi við? Dagur hefði
getað bent á að það væri nótt í Tasmaníu þótt að það
væri Dagur hér. En af örlæti sínu lét borgarstjórinn,
að nafninu til, þó leiðast til að lofa að þetta braggamál
skyldi rannsakað.
Nú, misserum og árum síðar þá kemur á daginn að
Borgarskjalasafn segist ekkert hafa séð af skjölum
sem ættu að fylgja málinu. Það virðist helst að ekki
hafi verið gerðir neinir samningar við arkitekta,
verkfræðinga og þannig fólk! Það hafi ekki verið
gerðir neinir samningar við verktaka heldur eða aðra
þá sem komu að verkinu. Ekki verður því betur séð
en að allir þessir hafi haft sjálfdæmi um störf sín og
reikninga. Dagur B. kom í viðtal við Ríkisútvarpið og
sagði að svona yrði þetta ekki gert aftur. Má treysta
því, spurði ekkifréttamaður „RÚV“. Hann hefði eins
getað spurt hvort Dagur væri enn borgarstjóri. Dag-
ur hélt nú það. „Við gerum kröfu um það!“ Rétta
spurningin hefði sjálfsagt verið sú hvort þetta hefði
verið almenna reglan hjá borginni í valdatíð Dags. Af
hverju skyldi þetta eingöngu hafa tíðkast um
bragga fyrir hálfan milljarð? Og hefði fréttamaður
„RÚV“ ekki litið á sig eins og hinir þar sem einn af
öftustu vörn fyrir borgarstjórann, þá hefði hann átt
að árétta að reyndi borgarstjórinn að fullyrða að allt
sem hann segði væri Dagsatt þá tæki enginn mark á
neinu, hvorki Degi né fréttastofunni.
Ef þetta hefur ekki verið almenna reglan hvernig
stóð þá á því að menn gátu tekið sér hálfan milljarð
við að klastra upp bragga án þess að nokkur tæki
eftir því? Hvers vegna borgaði borgargjaldkeri út
risafjárhæðir sem engir samningar stóðu til? Hafði
Dagur rætt þessi mál við þann mann, eða sjálfan yf-
irmann fjármálanna, borgarritarann? Fréttastofa
hefur þá gullnu vinnureglu sjálf að öll þau vand-
ræðamál sem snerta borgina, sem eru svo mörg að
tárum tekur, eigi helst að daga uppi enda hefur
Dagur aldrei komið nálægt neinum þeirra og ber
aldrei ábyrgð. Ætli Dagur hafi aldrei spurt sig: Af
hverju fæ ég svona há laun?
Stórmerkilegt viðtal
Aldarafmæli Hæstaréttar fór fram með þeim hátíð-
arbrag og virðingu sem við hæfi var. Morgunblaðið,
sem er nokkru eldra en rétturinn (1913), fékk að
leggja sitt af mörkum. Í tengslum við afmælishaldið
voru flutt fróðleg erindi eins og var við hæfi. Þar á
meðal var Mads Bryde Andersen, lagaprófessor við
Kaupmannahafnarháskóla. Hann er manna fróð-
astur um málefni Mannréttindadómstóls Evrópu.
Það er braggakúltúr
víðar en hjá Möggu
Reykjavíkurbréf21.02.20