Morgunblaðið - Sunnudagur - 19.04.2020, Blaðsíða 17

Það væri auðvitað frábært, og óþarft að nefna að
tækist þetta gætu Bretar nefmælt alla bresku þjóðina
á tæpum tveimur árum. Hingað til hafa menn hins
vegar bundið vonir við að í lok apríl hafi hvort tveggja
gerst: Kúrfurnar hafi náð langleiðina niður og Boris
Johnson sé kominn heim úr sínu mánaðarlanga
sjúkrastandi.
Gangi þetta eftir mun mjög hafa dregið úr eftir-
spurn eftir nef- og kokmælingu en eftirsurn eftir mót-
efnamælingu hafa aukist að sama skapi.
Ýmsir eru vissir um eða telja sér trú um það að þeir
hafi síðustu vikur verið með hitavellu, hnerra og höf-
uðverk, en ekki endilega alvörumerki um þá krýndu.
En fengju þeir bevís upp á hana væri það ígildi dipló-
matapassa.
Líta þarf á leikreglur
Stjórnvöld í lýðræðisríkjunum hröðuðu sum hver í
gegnum sín þing víðtækum heimildum til að bregðast
hart við veirunni. Þau vildu hafa fast land undir fótum
þegar þau tækju atvinnulífið úr sambandi. Hér hefur
lagagrundvöllurinn verið látinn liggja á milli hluta.
Embættismenn hafa haldið blaðamannafundi og
verið með skynsamleg tilmæli um sitthvað sem mætt
hefur verið með velvilja.
En í báðum framangreindum tilvikum mun þessi
lokun, sem er að slengja mönnum aftur í efnahags-
legar miðaldir að sögn AGS, ekki halda lengur en lýð-
urinn lætur hana yfir sig ganga. Erlendis hefur lög-
regla hastað á fólk opinberlega og beinlínis rekið það
burt og heim til sín með hótunum og stundum með
minniháttar þvingunum.
Allir þekkja birtingarmyndir þessa t.d. á Spáni,
Ítalíu og Bretlandi.
Flugvöllum hefur verið lokað, veitingastöðum og
kirkjum og jarðarfarir og brúðkaup fara fram í kyrr-
þey.
Svo verður uppgjör,
gagnslítið eins og vant er
Nú ber sífellt meira á því að stjórnmálamenn, sem
fyrir sex vikum kepptust um að segja lok lok og læs
og fordæmdu andstæðinga sína fyrir að læsa of
hægt og ekki nógu fast, eru skyndilega farnir að
spila á hitt markið, þótt enginn hafi flautað til nýs
hálfleiks.
Vafalítið munu lögspekingar setjast yfir það hversu
mjög var teygt á eða hoppað yfir þær heimildir sem
menn „geta tekið“ sér án þess að það sé gert með
formgerningi og eins þröngt og megi réttlæta vegna
ófyrirsjáanlegs neyðarástands. Hæstiréttur Íslands
reis á sínum tíma undir sinni stöðu er hann staðfesti
með skýrum og afgerandi hætti neyðarlög vegna falls
íslensku bankanna og alls þess sem fylgdi. Án þess
hefði engu mátt bjarga.
Hér á landi í fámenninu hafa viðbrögð við faraldr-
inum nú verið um sumt formlausari en þyrfti. Það er
vissulega til þæginda og þakkarefni að þjóðin, sem
grípur iðulega hvert smælki sem næst sem efnivið í
aukið sundurlyndi, var öðruvísi stemmd núna og
skynjaði þá alvöru sem hún stóð frammi fyrir. Það
kom sér vel en er þó ekki endilega afsökun fyrir þá
sem fara með fyrirsvar og ábyrgð stjórnskipunar-
innar að tryggja ekki að horft sé til þýðingarmestu
leikreglna.
Nú einkennir það umræðuna að sífellt fleiri telja sig
sjá nú og þykjast þá gjarnan hafa séð það fyrir löngu,
að heimurinn hafi af hreinum óþarfa hrokkið úr lím-
ingunum og það hafi orðið eins konar heimspat, svo að
annað eins hafi hafi ekki sést áður.
Eftiráspekin er augljóslega komin í hlaupabolinn og
búin að reima skóna og þeir djörfustu eru komnir á
mikla ferð, þótt hlaup eftiráspekinnar hafi enn ekki
verið ræst.
Spennandi verður að sjá hver hleypur á sig fyrst.
Þegar jólapeysan var sett í þvottavélina og hljóp
var það magnað hlaup, en engin verðlaun voru veitt.
Þannig vill stundum verða.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
19.4. 2020 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 17