Vísbending - 23.05.2016, Blaðsíða 4

framh. afbls. 3
á hinn almenna vinnumarkað án þess að
eiga augljóslega rætur að rekja til mikillar
þenslu á vinnumarkaði. Lægra verð á að-
föngum veldur því að fyrirtæki geta borg-
að meiri kaupmátt til starfsmanna án
þess að það komi fram í verðhækkunum.
Lokaorö
Ef sú hagstæða efnahagsþróun sem hér
hefur verið lýst á að viðhaldast eftir
að fjármagnshöftum hefur verið aflétt
þá er nauðsynlegt að tekið sé upp nýtt
hagstjórnartæki sem minnkar virkan
vaxtamun á milli Islands og helstu
viðskiptalanda. Ef þetta er ekki gert má
búast við að fjárfestar reyni að hagnast
á vaxtamun með því að kaupa krónur
og fjárfesta í innlendum skuldabréfum.
Gengi krónunnar mun þá styrkjast og
afkoma ferðaþjónustu versna. Jafnvel
má búast við því að fótunum verði
kippt undan ferðaþjónustu. Viðskipta-
afgangur mun þá hverfa.
Ort vaxandi fjöldi ferðamanna
felur þó í sér nokkra áhættu. Ef ferða-
þjónusta verður fyrir höggi, t.d. vegna
gengishækkunar krónunnar sem verð-
ur vegna spákaupmennsku í krónunni
eða hækkun olíuverðs sem hækkar
flugfargjöld mun ríkissjóður verða fyr-
ir tjóni vegna eignarhalds á viðskipta-
bönkunum. Ekki verður hægt að kenna
óreiðumönnum um í þetta skiptið. Það
er því afar mikilvægt að reynt sé að búa
til umhverfi fyrir ferðaþjónustu með
hóflegri gjaldtöku og uppbyggingu inn-
viða þannig að ekki fari illa, enn einu
sinni, og vöxturinn verði ekki of ör eins
og höfundur hefur bent á í grein í Vts-
bendingu fyrir nokkrum vikum síðan.
Mynd 4. Phillips-kúrfan á
Evrópska efnahagssvæðinu
Höfundur er prófessor í hagfraði við Há-
skóla Islands og situr í peningastefnunefnd
Seðlabanka Islands. Þttr skoðanir og ályktanir
sem fram koma í þessari grein eru höfundar
eins og endurspegla ekki viðhorf annarra
nefndarmanna. Höfimdur þakkar Amóri Sig-
hvatssyni, Ásgeiri Daníelssyni og Rannveigu
Sigurðardóttur fyrir athugasemdir en tekur
fram að allar ályktanir og niðurstöður eru á
ábyrgð höfundar. Q
Neðanmálsgreinar
1. Skv. framleiðsluuppgjöri þjóðhags-
reikninga.
2. Skv. Peningamálum 2016/2 er útlit fyrir
9,3% hækkun í ár.
3. Tvo þriðju hluta bata á hreinni stöðu
þjóðarbúsins eftir hrun má rekja til þess að
fyrirtæki, þ.ám. orkufyrirtæki hafa greitt
upp skuldir. Einn þriðja hluta batans má
rekja til uppgjöra slitabúanna.
4. Söfnun í forða hefúr haft þau áhrif að
gengi krónu hefur að jafnaði verið lægra en
það annars hefði verið.
5. Sjá Peningamál Seðlabanka Islands,
2016 (2).
6. Sjá umfjöllun í Rammagrein 3 í Pen-
ingamálum 2016 (2).
Mynd 5. Phillips-kúrfan á íslandi 2000-2015
Aörir sálmar
Hef ég keypt banka?
Einkavæðing Búnaðarbankans er enn
komin í brennidepil. Til þess að rifja
upp söguna vildu stjórnvöld að annar ríkis-
bankinn yrði að hluta til í eigu virts erlends
banka. Þegar rætt var við S-hópinn svo-
nefnda var gefið í skyn að franski bankinn
Société Générale væri meðal kaupenda, en
hann var hópnum til ráðgjafar, að sögn.
Vitnað var til þess í mati á hugsanlegum
kaupendum að þessi virti banki væri hluti
af S-hópnum.
Þegar upp var staðið birtist allt í einu
banki sem fáir íslendingar höfðu heyrt
getið, þýski bankinn Hauck & Aufháuser
Privatbankiers. f fréttatilkynningu frá
kaupendum sagði: „Það eru mikil tíðindi að
traustur, erlendur banki taki þátt í að fþárfesta
í íslenskri fjármálastofhun. Búnaðarbankinn
kemur til með að njóta þekkingar, reynslu og
viðskiptasambanda þýska bankans í staifemi
sinni. “
Nú hefiir umboðsmaður Alþingis upplýst
að hann telji ný gögn um málið vekja álcitn-
ar spumingar og ástæða sé dl þess að rannsaka
málið betur. Vildarvinir S-hópsins telja mál að
linni og spyrjæ „Hvenær er nóg nóg?
Snemma vöknuðu grunsemdir um að
þátttaka þessa þýska banka væri málum
blandin. Vilhjálmur Bjarnason, nú alþingis-
maður, var alltaf efins:
„Ég heyri sagt að þú hafir keypt banka
Jón Hreggviðsson, sagði Arnas Arnæus. Er
það rétt?“ Jón Hreggviðsson hófst í sæti
sínu og ansaði:
„Hef ég keypt banka eða hef ég ekki
keypt banka? Hver hefur keypt banka og
hver hefur ekki keypt banka? Hvenær kaup-
ir maður banka og hvenær kaupir maður
ekki banka? Fari í helvíti sem ég keypti
banka. Ogþó.“
Vilhjálmur heldur áfram: „Stílfræðingar,
sem lesið hafa fréttatilkynningarnar frá
2003 um kaup Haucuk und Aufháuser og
frá 2008 um „kaup“ A1 Thani í Kaupingi
hf., telja stíleinkenni svipuð. Tilgangurinn í
báðum tilfellum var sá sami; blekking.“
I ljós kom að einkavæðing Landsbankans
var líka byggð á blekkingu. Þáverandi
forsætisráðherra taldi að kaupendur kæmu
inn með erlendan gjaldeyri og því væru
kaupin ígildi erlendrar fjárfestingar. í ljós
kom að kaupendur létu bankana lána hvor
öðrum í kross og lánið var ekki greitt fyrir
hrun og kannski aldrei. bj
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Benedikt Jóhannesson
Útgefandi: Heimur h£, Borgartúni 23,105 Rvík.
Sími: 512 7575.
Netfang: benedikt@heimur.is.
Prentun: Heimur. Upplag: 700 eintök.
Öll réttindi áskilin. © Ritið má ekki afrita
án leyfis útgefanda.
4 VÍSBENDINC • 18.TBL. 2016