Austri - 24.11.1994, Side 2
2
AUSTRI
Egilsstöðum, 24. nóvember 1994.
Útgefandi: Kjördæmissamband framsóknarmanna á Austurlandi.
Skrifstofa Austra Tjarnarbraut 19, 700 Egilsstaðir,
pósthólf 173, sími 97-11984, fax 97-12284.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Jón Kristjánsson.
Útgáfustjóri: Sólveig Dagmar Bergsteinsdóttir.
Blaðamenn: Arndís Þorvaldsdóttir og Marinó Marinósson.
Auglýsingar: Sími 97-11984, Sigrún Lárusdóttir.
Áskrift: Sími 97-11984, Sólveig Dagmar Bergsteinsdóttir.
Áskrift kr. 95 pr. blað. Lausasöluverð kr. 120.-
Prentun: Héraðsprent sf. Egilsstöðum.
Austri kemur út á fimmtudögum.
Aðsent efni þarf að hafa borist fyrir kl. 10:00 föstudaga.
Efni skal skila á diskum eða vélrituðu.
Austri er aðili að samtökum bæjar- og héraðsfréttablaða.
Fjárfestingar
og
atvinnumál
Árlega koma um 1700 manns út á vinnumarkaðinn
og atvinnuleysi er áætlað 5% af mannafla á næsta
ári. Þessar tölur sýna hvað við er að etja í atvinnu-
málum. Það er langt í frá að farið sé að rofa til í
þeim efnum, þótt talað sé á bjartsýnni nótum nú um
sinn.
Það er hættumerki í atvinnulífinu að fjárfesting vex
ekki og er enn sú lægsta frá stríðslokum eða rúm
15% á mælikvarða þjóðarframleiðslu. Meðan á-
standið er svo, er tómt mál að tala um varanlegan
viðsnúning í atvinnumálum. Betra ástand í þeim efn-
um er bundið við tímabundnar og staðbundnar að-
stæður.
Byggðarlög á Austurlandi hafa ekki farið varhluta
af erfiðleikum í atvinnumálum, þótt góð loðnuveiði
á síðustu vertíð og fiskur úr Smugunni hafi haft
mikla þýðingu.
Mörg fyrirtæki í landshlutanum hafa átt erfiða af-
komu og þau hafa notað hagnað, ef hann hefur ver-
ið, til þess að greiða niður skuldir og jafna fyrri töp.
Vextir eru ennþá mjög háir. Við þessar aðstæður
fjárfesta fyrirtækin ekki, þótt reiknað sé með því í á-
ætlunum stjórnvalda að þau geri það og opinberar
fjárfestingar verði skornar niður að sama skapi. Til
viðbótar við þetta hefur aðgangur að fjármagni ekki
verði greiður, og möguleikarnir takmarkaðir til þess
að leita eftir því á frjálsum markaði. Það er því full
þörf á að endurskoða starfsemi fjárfestingarlána-
sjóðanna með það í huga hvort núverandi skipulag
þeirra hentar þeim aðstæðum sem ríkja nú í íslensku
atvinnulífi. Einnig væri eðlilegt að lífeyrissjóðir
leggðu fé í fjárfestingar í auknum mæli, þótt geta
verði þess að Lífeyrissjóður Austurlands hefur stað-
ið sig vel á þessu sviði.
Það hlýtur að vera skylda allra sem málum ráða að
reyna allt til þess að efla atvinnulífið þannig að allir
geti fengið vinnu sem möguleika eiga á því. Þetta er
ekki einfalt mál, og því þarf að vinna að því af öllu
afli, hvemig ný fyrirtæki geta komist á legg og þau
starfandi bætt við sig fólki. Til þess að þetta megi
takast verður að endurmeta allt umhverfi atvinnu-
rekstrarins, tengsl hans við rannsóknarstofnanir og
skóla, fyrirgreiðslu banka og fjárfestingarlánasjóða,
tæknilega uppbyggingu fyrirtækjanna og stjórnunar-
þátt þeirra. Á þessu sviði em mikil verkefni, en
stjórnvöld hafa ekki sinnt því að veita þá forustu
sem þarf til aukinna átaka.
Aukning í störfum hefur einkum verið á sviði opin-
berrar þjónustu en það getur ekki gengið án enda.
Framleiðsluatvinnugreinamar verða að taka við sér á
ný, annars fer illa.
J.K.
Bindindisdagur fjölskyldunnar
“Áfengi var aldrei haft um hönd
iieima og ég veit ekki hvort þeir
sem ekki þekkja gera sér grein fyr-
ir hvers virði það er að alast upp í
slíku umhverfi og við það öryggi
sem slík heimili veita. ”
Svanbjörg Sigurðardóttir.
Um þessar mundir - og reyndar
alltaf öðru hverju um árabil - er
talsvert rætt og ritað um öryggi í
heimahúsum. Er þá gjaman öryggi
barna í brennipunkti. Varað er við
hættulegum hlutum, skaðlegum
efnum og athöfnum, til dæmis
eldamennsku, sem óvitum getur
stafað hætta af nema gætt sé ýtr-
ustu varúðar. þetta er góð og gagn-
leg umræða og fer naumast hjá því
að hún veki einhverja til umhugs-
unar. Fátt er hörmulegra en slys á
börnum og bágt þegar hinir full-
orðnu geta að einhverju leyti kennt
sér um þegar illa fer.
Nú er það orðin viðtekin venja
að “merkja” einstaka daga, vikur
eða ár til þess að vekja athygli á
eða vinna að nánar tilgreindum á-
huga- og nauðsynjamálum. Ar fjöl-
skyldunnar stendur yfir einmitt
núna. Og nú fer í hönd bindindis-
dagur fjölskyldunnar. Er vitanlega
til hans stofnað með það fyrir aug-
um að vekja athygli á stöðu heimil-
anna gagnvart neyslu áfengra
drykkja.
Framan af ámm hefði mér lík-
lega þótt þessi skírskotun út í hött.
Svo fjarlæg er áfengisneysla fjöl-
skyldu þeim ungmennum sem alls
ekki til hennar þekkja. En ár líða
og margt ber til á langri leið.
Um árabil var ég tíður gestur á
mannamótum margvíslegum, með-
al annars vegna starfa á ýmsum
sviðum félagsmála. Nokkrir þreyttu
drykkju við slík tækifæri sum hver
- og stundum varð þeim “fótaferðin
ströng.”
Mér varð snemma ljóst hver for-
réttindi það eru að ganga allsgáður
til mannfagnaðar að kvöldi, gleðj-
ast með glöðum - og rísa alhress úr
rekkju að morgni nýs dags. Mér
skildist líka að þau “réttindi” stæðu
öllum til boða og þau krenktu ekki
kjör nokkurs manns.
A hinn bóginn er ég ekki viss
um að ég hafi jafnsnemma hugsað
út í þau sannindi sem fram eru sett
í tilvitnuðum orðum að ofan.
Meðal annars vegna þess að í
því tilviki þekkti ég ekki “forsæl-
una” fremur en fífillinn í sögunni
hans Jónasar Hallgrímssonar.
Tilgangurinn með bindindisdegi
fjölskyldunnar er margþættur í
sjálfum sér og snertir fjölmörg svið
innan þeirrar þýðingarmiklu ein-
ingar mannfélagsins sem fjölskyld-
an er. Varðar meðal annars heilsu-
far, fjárhag og umgengnishætti í
víðri merkingu.
Fyrst og síðast óska ég þess þó
og vona það, að bindindisdagur
fjölskyldunnar minni okkur á hvert
öryggi er í því fólgið fyrir alla fjöl-
skylduna og þó umfram allt bömin
að áfengi sé ekki haft um hönd. Þar
sem áfengisneysla er annars vegar
geta líka hvers konar slysavarnir,
svo í heimahúsum sem annars stað-
ar, komið að litlu haldi þótt gagnast
gætu allsgáðum.
Að minni hyggju er, ef alls er
gætt, enginn millivegur þegar um
er að tefla áfengi og fjölskyldu. -
Afengi og fjölskylda eiga ekki
samleið fremur en áfengi og bfll.
Jón Vídalín orðfærir það ein-
hvers staðar að “skemmta um ó-
skemmtilega hluti.” - Endur fyrir
löngu lagði þekkt kona til á Alþingi
að í nefnd nokkurri skyldi ætíð sitja
að minnsta kosti ein fær kona. Hún
þykktist við þegar annar þingmaður
sagði í stríðni að þetta væri naum-
ast framkvæmanlegt, því fær kona
gæti orðið vanfær á augabragði.
Líkt er þessu farið með neyslu á-
fengis. Enginn veit með vissu hvort
né heldur hvenær hver einstakur
einn kann að falla fyrir ofurborð og
verða vanhæfur af þeim sökum.
Eg árétta að lokum, lesari góður:
- Á bindindisdegi fjölskyldunnar
verður mér efst í huga velferð bam-
anna sem er um leið hamingja okk-
ar allra. Og minni á hið gamla víg-
orð: „Öryggi fyrst“.
Vilhjálmur Hjálmarsson
Förgun
til
A þriðja ár er síðan að Sorpsam-
lag Miðhéraðs tók til starfa og
reynslan af starfsemi þess með á-
gætum. í ritinu Sveitarstjómarmál-
um birtist fyrir skömmu grein eftir
Alfreð Schiöth heilbrigðisfulltrúa
hjá Heilbrigðiseftirliti Eyjafjarðar.
Þar segir hann frá skoðunarferð til
Egilsstaða, en þangað fór hann sér-
staklega til að kynna sér starfsemi
Sorpsamlagsins. I grein Alfreðs fær
móttökustöðin á Egilsstöðum þá
umsögn að hún sé vel um gengið
og snyrtilegt fyrirtæki. Enn betri
dóma fær þó urðunarstaður sorps á
Tjamarlandi þar sem umgegni er
sögð til mikillar fyrirmyndar þar sé
ekkert msl að sjá, hvað þá vargfugl
eða meindýr. Jafnframt vakti at-
hygli gestsins hvernig hagað er
móttöku spilliefna , þar sem komið
hafi verið upp fullnægjandi aðstöðu
með tiltölulega litlum tilkostnaði. í
sama riti er einnig að finna nokkrar
tölulegar staðreyndir um kostnað
við sorpförgun á svæðinu og það
sorpmagn sem fellur til og eru þær
upplýsingar í grein sem Helga
Hreinsdóttir, heilbrigðisfulltrúi og
Guðmundur Pálsson tæknifræðing-
ur skrifa um Sorpsamlag Miðhér-
aðs. Þar kemur fram að heildar-
kostnaður við sorpmóttöku, eyð-
ingu og urðun (þá er allt sorp með-
talið, hvort sem það kemur frá fyr-
irtækjum eða heimilum), reiknast
vera kr. 4,035 á ári á
íbúa.Kostnaður við sorphirðu á Eg-
ilsstöðum er kr. 1890 á íbúa á ári
og er kostnaðurinn varðandi sorpið
því nálægt 6 þúsund krónum á ári.
Því má við bæta að inni í þessum
tölum eru afskriftir sorpbúnaðar.
Magnið sem flutt er til urðunar er
nálægt 860 tonnum á ári eða um
sorps á Miðheraði
fyrirmyndar
helming eða meira. það sem til þarf
400 kg frá hverjum íbúa. Hugsið
ykkur 400 kg af heimilissorpi sam-
ankomið á einum stað, það gerir jú
dálaglegan haug. Fyrir okkur íbúa
þessa svæðis er þessi háa tala um-
hugsunarefni. Með hugarfarsbreyt-
ingu og svolitlu skipulagi gætum
við örugglega lækkað hana um
er einfaldlega safnkassi fyrir líf-
rænt sorp og betra eftirlit með því
hvort það sem lendir í ruslafötuna
hverju sinni er endurvinnanlegt eða
Leiðrétting
1 leiðréttingu í 41. tbl. var
sagt að Þorgeir væri
Guðnason. Hann er
Þórarinsson. Beðist er
velvirðingar á þessu.
Eigendur bílhræja
athugið!
Eigendur bíla (hræja) fyrir neðan verkstæði
Lykils h/f á Reyðarfirði eru vinsamlega
beðnir um að fjarlægja þá hið fyrsta , eða
fyrir 8. desember n.k. Annars geta þeir búist
við að bílamir verði fjarlægðir af starfsmönnum
Reyðarfjarðarhrepps og geta eigendur
þeirra vitjað þeirra í járnaporti Reyðar-
ijarðarhrepps.
Byggingafulltrúi.