Rit Búvísindadeildar - 15.09.1996, Síða 136
gert vegna þess að tilbúinn áburður var ekki tiltækur. Seinna hafa menn verið að
reyna notkun á lífrænum úrgangsefnum sem áburð til að þurfa ekki að grafa þau
niður eða brenna þau, þar með er verið að reyna að halda þeim í eðlilegri hringrás
náttúrunnar. Fólk sem hefur ótrú á tilbúnum áburði hefur beitt sér fyrir notkun
lífræns áburðar, þar með talið búfjáráburðar, lífræns úrgangs og mjöls úr
lífrænum efnum. Fiskimjölið gaf nokkuð góða uppskeru í tilraununum sem hér
um ræðir, en var of dýr áburður.
Sorpeyðingarstöð Reykjavíkur framleiddi um tíma 5-6000 af áburði úr
lífrænum úrgangi árlega. Áburðurinn nefndist Skami. Gerðar voru athuganir á
áburðareiginleikum Skarna. Þessi framleiðsla lagðist niður vegna þess að hann
seldist illa. Það er ekki ólíklegt að aftur verði farið að gera áburð úr
heimilissorpi, ef miða má við það sem gerst hefur í nálægum löndum.
6,1.9 DREIFINGARTÍMI BÚFJÁRÁBURÐAR Á TÚN OG NÝTING
ÁBURÐAR EFTIR ÁRFERÐI
Á árunum 1923 - 1959 voru gerðar tíu tilraunir með dreifingartíma búfjáráburðar,
eins og kemur fram f kafla 1.3.1 á bls. 56. Það er galli á þessum tilraunum að
áburðurinn var ekki efnagreíndur. Auðvitað er ólíklegt að notaður hafi verið
samskonar áburður að vori, um miðjan vetur og að hausti. Það var nauðsynlegt
að nýta áðurnefndar niðurstöður, um annað var ekki að ræða. Guðmundur
Jónsson (1942) segir um þær sem lágu fyrir þegar hann skrifaði ritgerð sína: »Af
tilraunum þessum virðist mega draga þá ályktun, að norðanlands og austan, það
er í þunviðrasamari héruðum landsins, muni haustbreiðsla vera hentugasti
áburðartíminn, sé jarðvegur ekki sendinn og því ástæða til að óttast burtskolun
efna úr honum. í votviðrishéruðunum mun vorbreiðsla eiga betur við." Síðar
segir Guðmundur : ..Tilraunirnar á Eiðum sýna enn fremur, að nauðsynlegt er að
bera snemma á bæði haust og vor." Enn þann dag í dag er þessum ráðleggingum
að einhverju leyti fylgt.
Önnur tækni er nú viðhöfð við dreiflngu búfjáráburðar en þegar Guðmundur
samdi leiðbeiningar sínar og upp eru komin ný vandamál. Um þetta segir Óttar
Geirsson (1993): ..... best nýting (fæst) á köfnunarefni með því að bera hann á
um leið og tún fara að grænka. En með nútíma vinnubrögðum gengur það ekki
upp nema við sérstakar aðstæður. Tún eru yfirleitt svo blaut á þessum árstíma að
þau myndu skemmast af umferð dráttarvéla með þunga mykjudreifara í
126