Málfríður - 15.11.1991, Blaðsíða 23

Ekki er nauðsynlegt að eyða
heilum tíma í svona hlustun. A-
gætt er að byrja á einhverju öðru
viðfangsefni, en enda svo á tón-
list. Með þessu móti verður betri
stígandi í kennslustundinni —
breytt er til þegar nemendur taka
að þreytast og horfið að ein-
hverju sem er hvíld frá þessu
hefðbundna — en um leið mark-
viss og gagnleg kennsla, þar sem
hægt er að reyna á aðskilda þætti
tungumáls svo sem orðaforða og
málfræði.
Mér reynist farsælast að fram-
kvæma svona hlustun á þennan
hátt: Eg afhendi nemendum
textablaðið með eyðum. Ef kenn-
ara sýnist svo getur verið áhuga-
vert að ræða eitthvað um lagið,
flytjendur, hversu vel nemendur
þekkja lagið o.fl. Síðan má gefa
nokkrar mínútur svo færi gefist
til að lesa textann og eftir atvik-
um fylla þá strax inn í þær eyður
sem nemendur ráða við. Hér er
misjafnt hve vel þeir þekkja lag
og texta — ekkert er athugavert
við það þótt sumir njóti þess að
þekkja betur til lagsins en aðrir.
Þá er lagið spilað allt til enda og
nemendur hlusta og bæta í eyð-
urnar eftir því sem tími og geta
leyfir. Þessu næst er spólað til
baka og nú er lagið ,,bútað“ nið-
ur. Eg spila eina eða tvær línur í
einu, geri stutt hlé og nemendur
fylla inn það sem enn vantar. Að
þessu loknu fer ég svo yfir allt
með því að spyrja einn og einn:
„Hvað settir þú í þessa eyðu?“
Orðið skrifa ég svo á töfluna og
nemendur leiðrétta eftir þörfum.
Hér mætti nota tækifærið og æfa
yngri nemendur í enska stafróf-
inu — Iáta stafa hvert orð um
leið og það kemur á töfluna. Ef
tími gefst til og lagið er vel fallið
til söngs — og hægt að fá hópinn
til að opna munninn! — er svo til-
valið að spila einu sinni enn og
allir syngja með.
Á námskeiði fyrir íslenska
enskukennara, sem haldið var í
Norwich fyrir nokkrum árum
lærðum við hvernig nota má
söngtexta á annan og ekki síðri
hátt. Ég þykist fullviss um að þeir
kennarar sem sóttu þetta nám-
skeið muni vel kennslustundina
þegar við fengumst við „The
Rose“, sungið af Bette Midler,
með þessari aðferð. Hún kallar,
enn frekar en sú sem þegar hefur
verið lýst, á að textinn sé nokkuð
efnismikill og skipulega ortur,
t.d. með endarími. Textinn er
prentaður með rúmu línubili og
12 eða 14 punkta letri og prentað-
ur út í 10-15 eintökum. Þá er bút-
að niður í einstakar línur, helst
með pappírsskera og öllum lín-
um í textanum stungið í númeruð
umslög. Þessi hlustun fer svo
þannig fram að nemendur fá af-
hent umslag — gott er að tveir
eða þrír vinni saman — textalín-
unum er raðað á borðið og í
fyrstu gefnar 10 mínútur til að
reyna að raða einhverju saman,
„áður en lagið er spilað. Til að
hjálpa nemendum af stað má
gefa upp form textans, t.d. þrjú
erindi með átta línum í hverju,
eins og í „The Rose“.
Þá er sjálfsagt að vekja athygli
þeirra á endaríminu og enn frem-
ur að veita athygli hvort einhverj-
ar línur endi á punkti, sem gæti
gefið góðar vísbendingar.
Þessu næst er lagið leikið og
nemendur hlusta en mega ekki
raða jafnóðum og þau heyra lag-
ið. Með því móti yrði verkefnið of
The Rose
Some say love it is a river
That drowns the tender reed
Some say love it is a razor
That leaves your soul to bleed
Some say love it is a hunger
An endless aching need.
I say love it is a flower
And you it’s only seed.
auðvelt og fljótlegt. I þetta skipti
skulu félagar í hópnum einungis
hlusta og horfa á línurnar, leggja
á minnið, en hefjast svo handa
jafnskótt og spilun er lokið. Nú
má gefa góðan tíma, 10-15 mínút-
ur, en að svo búnu skal leika lag-
ið að nýju og leyfa þá þeim sem
ekki hafa náð öllu réttu að raða
jafnóðum. Sem fyrr er sjálfsagt
að láta hópinn syngja lagið sam-
an þegar allir eru búnir að ná
textanum réttum.
Hér fer á eftir textinn sem not-
aður var í hinni eftirminnilegu
kennslustund með Dave Allan í
The Bells School í Norwich, 19.
júní 1987.
Að lokum skal því beint til
kennara að vera ófeimnir við að
eyða tíma í svona hlustun. Hvetj-
ið nemendur til að koma með lög
og texta sem þeir þekkja til og
telja nothæf. Mikið er til af góðu
efni til þessara nota, bæði gömlu
og nýju. Flytjendur laga sem við
höfum notað í Hagaskóla eru Bítl-
arnir, Billy Joel, The Carpenters,
Whamdúettinn, Whitney Huston,
Madonna, Icy, Natalie Cole, Simp-
son fjölskyldan og fleiri.
Ingi Viðar Arnason
Hagaskóla
When the night has been too lonely
And the road has been too long
And you think that love is only
For the lucky and the strong.
Just remember in the winter
Far beneath the bitter snows
Lies the seed that with the sun’s love
In the spring becomes the rose.
It’s the heart afraid of breaking
That never learns to dance
It’s the dream afraid of waking
That never takes the chance
It’s the one who won’t be taken
Who cannot seem to give.
And the soul afraid of dying
That never learns to live.
23