Málfríður - 15.11.1991, Blaðsíða 26

vægastur, heldur málnotkun
nemendanna í umfjöllun þeirra
um efnið á myndbandinu. Dæmi
um umfjöllunarverkefni gætu ver-
ið að ákvarða að hve miklu leyti
fréttirnar fjalla um fáeina út-
valda, hvort þær beinist fremur
að fólki en atburðum, hversu
mikilvægt það er að hafa horft á
fréttirnar daginn áður, hvers
vegna einmitt þessi mynd var
valin en ekki önnur og hvort
fréttirnar gæti hlutleysis. Æfing
þessi þjálfar nemendur í hlustun
og skilningi um leið og hún er
þjálfun í tjáningu. Hún gæti
einnig falið í sér lestur, t.d. ef
hópunum er falið að leysa eitt-
hvert verkefni af blaði eða ef
blaðafréttir eru settar fram til
samanburðar við sjónvarpsfrétt-
ir.
Hægt er að nota ýmislegt ann-
að eni en sjónvarpsfréttir til að
vekja til umhugsunar og ýta und-
ir umræður. Umhugsunarefnin
eru óþrjótandi. Hér eru nokkur
þeirra sem Marion Geddes setti
fram á námskeiðinu.
— Hvernig eru fréttir valdar?
— Hvaða áhrif hefur tónlist?
— Hvers vegna var þessi
mynd valin?
— Af hverju var myndin tekin
á þennan hátt?
— Hvernig eru konur sýndar í
þessum þætti?
— Hver eru helstu einkenni
,,sápustykkja“ í sjónvarpinu?
— Hvers vegna voru þessar
myndir klipptar saman?
Hér er sem sagt úr nægu að
moða fyrir kennarann sem hefur
nógan tíma til að semja sitt eigið
kennsluefni, en e.t.v. gæti einnig
ýmislegt úr efninu Newsbrief,
sem áður hefur verð nefnt, hent-
að til slíkrar meðferðar.
Að lokum var fjallað um hvern-
ig nota mætti myndbönd til að
ýta undir aukinn lestur bók-
menntaverka. Flestir kennarar
kannast eflaust við það að verð-
launa nemendur með því að
„leyfa þeim að sjá myndina" eftir
að þau hafa lesið ákveðna bók og
áður en þau fara í prófið úr henni
eða skrifa um hana ritgerð. Það
má eflaust deila um gildi þessar-
ar aðferðar eða hvað við hyggj-
umst kenna með því að eyða 80
til 100 mínútum í að horfa á
mynd sem nemendur gætu sjálfir
fengið á næstu leigu og horft á í
þægilegum stól heima hjá sér.
Ef við höfðum í huga þá þum-
alfingursreglu sem Marion Gedd-
es setti fram í upphafi nám-
skeiðsins, um að sýna stutta
hluta í einu á markvissan og
skipulagðan hátt þannig að nem-
endur verði virkir og áhugi þeirra
haldist, sýnum við ekki alla
myndina í einu, heldur valda
kafla hverju sinni. Bókin og
myndin eiga samleið. Það eykur
lesskilning að sjá myndina og er
einnig ómetanlegt við að meta
bók og mynd sem listform. Stutt-
ir hlutar sýndir hverju sinni með
verkefnum sem tengjast bókinni
geta ýtt undir lestur og haft
hvetjandi áhrif á nemendur.
Dæmi um verkefni sem unnið er
áður en horft er gæti verið:
Hvernig myndir þú byrja mynd-
ina? Hvernig myndir þú kvik-
mynda fyrstu þrjá kaflana?
Hvernig eiga sögupersónurnar að
Iíta út? Vilt þú hafa allar persón-
urnar með? o.s.frv. Á meðan
nemendur horfa, er hægt að fá þá
til að hlusta eða horfa eftir á-
kveðnum atriðum, bera saman
myndina og bókina og ræða síð-
an muninn. Kennarinn þarf að
vera óhræddur við að nota takk-
ana, sýna stutta kafla í einu,
spóla til baka, sýna án hljóðs,
fela myndina og fá nemendur til
að geta sér til um myndefnið — í
stuttu máli að vera tilbúinn til að
tileinka sér þær aðferðir sem frá
er sagt í upphafi þessarar grein-
ar.
Myndbandstækið er sannar-
lega til fleiri hluta nytsamlegt en
að sýna afþreyingarefni við og
við. Það er öflugt og skemmtilegt
kennslutæki í höndum þeirra
sem með kunna að fara — þ.e. að
nota takkana og velja kennsluefn-
ið með gagnrýnu hugarfari.
Ég veit ég mæli fyrir munn
margra þegar ég færi Félagi
enskukennara, Endurmenntun
Háskóla fslands og Marion Gedd-
es bestu þakkir fyrir skemmti-
legt, fróðlegt og nytsamlegt nám-
skeið.
WHAT DID THE MAN SAY TO THE OIL AND VINNEGAR
WHEN HE SAW THEM ON THE KITCHEN TABLE?
Oh, pardon me, I didn't realize you were dressing!
Ásdís Ó. Vatnsdal
Menntaskólanuin í Kópavogi