Bæjarins besta - 04.06.2015, Síða 8

8 FIMMTUDAGUR 4. JÚNÍ 2015
Lífslíkur kvenna hafa margfa
lífeyrissjóðunum til skelf
Fyrsta viðtalið í Bæjarins besta
við konu birtist sumarið 1986.
Þá var blaðið komið vel á annað
aldursár, en fram undir það var
það lítið annað en auglýsingablað
með sjónvarpsdagskrá og borið í
hvert hús á Ísafirði og þar í kring.
Konan var Guðrún K. Guð-
mannsdóttir, framkvæmdastjóri
Lífeyrissjóðs Vestfirðinga, og
undirritaður er einmitt sá sem
viðtalið tók. Núna hittust við aft-
ur á sama vettvangi hátt í þremur
áratugum síðar.
Starfslok Guðrúnar hjá Lífeyr-
issjóði Vestfirðinga eftir næstum
34 ára starf voru núna þann 1.
apríl, að loknu uppgjöri og gerð
ársreiknings vegna ársins 2014.
Hrein eign sjóðsins til greiðslu
lífeyris var um áramót að fjárhæð
kr. 37,7 milljarðar og hafði hækk-
að um 9,0% milli áranna 2013
og 2014. Tryggingafræðileg
staða sjóðsins hafði batnað veru-
lega milli ára og raunávöxtun
síðasta árs var 8,2%.
Lífeyrissjóður Vestfirðinga
sameinaðist Lífeyrissjóðnum
Gildi um síðustu áramót. Við
sameininguna fækkaði störfum
um tvö stöðugildi, en áfram er
afgreiðsla á Ísafirði með tveimur
starfsmönnum.
„Það er gríðarlega mikilvægt
fyrir íbúa á svæðinu að fólk fái
þjónustuna áfram hérna heima,“
segir Guðrún. „Það hefur orðið
mikil fækkun atvinnumöguleika
fyrir háskólamenntað fólk á Vest-
fjörðum undanfarin ár, sem veld-
ur atgervisflótta af svæðinu, og
afleiðingarnar verða þær, að
menntað fólk flytur ekki hingað.“
Fjölskyldan
Guðrún er Húnvetningur að
uppruna, fædd og uppalin á Vind-
hæli rétt hjá Skagaströnd. For-
eldrar hennar voru María Ólafs-
dóttir frá Stakkadal á Rauðasandi
og Guðmann Einar Magnússon,
Húnvetningur langt fram í ættir.
Núna býr bróðir Guðrúnar á
Vindhæli með fjölskyldu sinni
og þangað norður á æskuslóð-
irnar fer hún oft.
Eiginmaður Guðrúnar er Bjarni
K. Jóhannsson viðskiptafræðing-
ur, sonur Dýrfirðinganna Sigrún-
ar Stefánsdóttur og Jóhanns T.
Bjarnasonar, sem látinn er fyrir
allmörgum árum. Sigrún og
Jóhann áttu heima á Ísafirði allt
frá því að Bjarni var fjögurra ára.
Þau Guðrún og Bjarni eiga tvær
dætur. Sigrún María er líffræð-
ingur og viðskiptafræðingur, rétt
að verða fertug. Þetta misseri
kennir hún við Giljaskóla á Akur-
eyri. Jóhanna Bryndís er tann-
læknir í Kópavogi, 35 ára. Barna-
börnin eru fimm, það elsta var
fermt núna í síðasta mánuði.
Leist ekkert sér-
staklega vel á Ísafjörð ...
Á sínum tíma fór Guðrún suður
til náms, tók þar stúdentspróf og
lauk síðan prófi í viðskiptafræði
frá Háskóla Íslands. Þau Bjarni
byrjuðu samtímis í náminu í há-
skólanum. Bjarni starfaði lengi á
Endurskoðunarskrifstofu Guð-
mundar Kjartanssonar á Ísafirði
en síðan hjá lífeyrissjóðnum frá
1998 og vann við bókhald, upp-
gjör og skráningu allra verðbréfa-
viðskipta sjóðsins, eða allt til
starfsloka þar núna þann 1. apríl.
– Þegar þú settist að hér á Ísa-
firði fyrir bráðum 34 árum, þekkt-
irðu eitthvað til?
„Já, ég hafði unnið hérna tvö
sumur þegar ég var í háskólanum.
Annað sumarið á Essó-Nesti ben-
sínsjoppunni sem var fyrir ofan
þar sem sjúkrahúsið er núna, hitt
sumarið á Endurskoðunarskrif-
stofu Guðmundar Kjartansson-
ar.“
– Og leist þér ekki vel á þig á
Ísafirði, annars hefðirðu varla
viljað setjast hér að ...?
„Mér leist nú ekkert sérstak-
lega vel á Ísafjörð í upphafi,“
segir Guðrún og hlær. „Aðal-
ástæðan fyrir því er samgöngu-
leysi milli Vestfjarða og annarra
landshluta, sem hefur alla tíð farið
afar mikið í taugarnar á mér. Mér
fannst Ísafjörður einangraður frá
öðrum landshlutum. En hérna
hefur mér alltaf liðið mjög vel.
Ísafjörður er frábær staður, hér
er frábært samfélag.“
Tilviljun
– Þegar þú varst í námi, hafð-
irðu einhverja hugmynd um það
við hvað þú vildir helst vinna í
framtíðinni?
„Nei, alls ekki. Það var tilviljun
að ég sótti um þetta starf. Áður
en ég kom hingað vestur vann ég
í þrjú ár hjá Húsnæðisstofnun
ríkisins við afgreiðslur á fjár-
magni til leigu- og söluíbúða sem
byggðar voru á vegum sveitarfé-
laganna í landinu. Starf hérna
fyrir vestan var auglýst og við
ákváðum að prófa að flytja út á
land.
Ég átti líka tengdaforelda hér á
Ísafirði og stelpurnar mínar áttu
því láni að fagna í æsku að hafa
afa og ömmu í nágrenninu, sem
er ómetanlegt fyrir foreldra sem
eru langtímum upptekin í vinnu
fjarverandi frá heimili sínu, að
vita börnin sín í öruggum höndum
hjá afa og ömmu.“
Bókhaldsþjón-
ustan Smali ehf.
Núna eftir að Guðrún lét af
starfi framkvæmdastjóra lífeyris-
sjóðsins hefur hún ásamt Bjarna
eiginmanni sínum verið að skapa
sér atvinnu við bókhaldsþjón-
ustu. Firmaheitið er Smali ehf.
og aðsetrið heima hjá þeim í
Hafraholtinu á Ísafirði.
„Eitthvað verðum við að vinna
til að framfleyta okkur,“ segir
hún. „Við verðum að finna okkur
eitthvað sem við getum lifað af
fram að ellilífeyrisaldri eða næstu
árin.“
Bókhaldsþjónustan Smali veit-
ir alhliða bókhaldsþjónustu, ann-
ast færslu bókhalds, uppgjör og
gerð ársreikninga. „Við tökum
einnig að okkur að sjá um launa-
vinnslur og skil á lífeyrisskila-
greinum, virðisaukaskatti og
staðgreiðslu til RSK. Einnig veit-
um við ýmiskonar ráðgjöf hvað
varðar lántökur, fjármögnun, at-
hugun á lífeyrisréttindum og
margt fleira,“ segir Guðrún.
– Einhvern veginn hef ég á
tilfinningunni, að margir haldi
að vinna við bókhald og endur-
skoðun og fjármál og slíkt sé þurr
og leiðinleg. Er eitthvað til í því?
„Mér hefur aldrei fundist það
leiðinlegt. Reyndar er ég því
marki brennd, að ég hef alltaf
haft gaman af því sem ég hef
unnið við hverju sinni. Maður
reynir einfaldlega að gera sitt
besta og sinna starfinu af alúð.
Öll störf eru skemmtileg!“
Samfylgdin með sykursýki
Það rifjast upp fyrir undirrit-
uðum, að Guðrún hafi átt við
sykursýki að etja. Aðspurð um
heilsuna segir hún:
„Ég hef átt samleið með syk-
ursýki, týpu eitt, núna um 58 ára
skeið. Hún hefur nú ekki oft farið
í taugarnar á mér. Þetta snýst um
að læra að lifa við eitthvað sem
ekki er hægt að losna við.
Lífið hefur upp á svo margt
annað að bjóða en mat og sætindi.
Það er margt til verra en sykur-
sýki, til dæmis geðveiki eða
krabbamein. Ég hef alfarið verið
laus við alla fylgikvilla sem fylgja
oft sykursýki, svo sem blinda,
hjartaáföll og aflimanir.“
Væntanlega mjög
dýr lífeyrisþegi!
„Í þessum efnum hef ég notið
leiðsagnar bestu sérfræðinga
landsins, þeirra Þóris Helgasonar
og Örnu Guðmundsdóttur á
Göngudeild sykursjúkra, auk
starfsmanna Heilbrigðisstofnun-
ar Vestfjarða á Ísafirði.
Ég reikna með að ná að minnsta
kosti 100 ára aldri og verða mjög
dýr lífeyrisþegi sökum langlífis!
Allar konur í föðurættinni minni
verða að minnsta kosti 95 ára.
Langalangamma mín dó þegar
hún var 102 ára í horninu hjá 80
ára dóttur sinni.
Amma mín var 93 ára þegar
hún dó og síðan þá hafa lífslíkur
kvenna margfaldast, lífeyrissjóð-
um landsins til skelfingar!
Kona í karlaheimi
Það berst í tal, að Guðrún hefur
alla sína starfstíð unnið í heimi
karlmanna í veröld lífeyrissjóð-
anna.
„Já, við störf sem áður voru
yfirleitt unnin af körlum, og mér
hefur líkað það mjög vel. Hins
vegar hafa launin mín alltaf verið
sirka 40-50% af launum karlanna
fyrir sömu störf.
Launaþróun síðustu ára á al-
mennum vinnumarkaði hefur líka
verið þannig, að landsbyggðin er
að breytast í lágtekjusvæði, og
því ætti að vera eftirsóknarvert
að flytja fyrirtæki út á lands-
byggðina.“
Þau báru hag lífeyris-
þega fyrir brjósti
– Gerðirðu þér í hugarlund að
starfstíminn hér yrði svona lang-
ur, eða hátt í hálfur fjórði áratug-
ur?
„Nei, það hefði mér aldrei dott-
ið í hug. Ég ætlaði að prófa í
nokkur ár og skoða svo eitthvað
annað. Ég er ennþá þeirrar skoð-
unar, að maður eigi ekki að festast
í starfi svona lengi.
Ég hef unnið með mörgu góðu
fólki, og má þar nefna stjórnar-
menn Lífeyrissjóðs Vestfirðinga,
Pétur Sigurðsson, Jón Pál Hall-
dórsson, Guðmund Guðmunds-
son, Bjarna Gestsson, Katrínu
Skúladóttur og fleiri. Þetta fólk
bar hag vestfiskra lífeyrisþega
mjög fyrir brjósti, tók til dæmis
ákvörðun um að hækka barnalíf-
eyri, sem sjóðurinn greiddi eftir
andlát foreldis. Þannig voru líf-
eyrisgreiðslur til vestfirskra
barna sem höfðu misst foreldri
sitt tvöfalt hærri í mörg ár frá
Lífeyrissjóði Vestfirðinga miðað
við aðra lífeyrissjóði.
Á þessum 34 árum hafa orðið
gríðarlegar breytingar á starfs-
umhverfi lífeyrissjóðanna.
Lífeyrissjóðum í landinu hefur
fækkað úr 96 í 26 á árunum 1980
til 2015 og þeir stækkað gríðar-
lega mikið.“
Vantar víst allaf konur
Auk þess að vera framkvæmda-
stjóri Lífeyrissjóðs Vestfirðinga
í liðugan þriðjung aldar hefur
Guðrún sinnt margvíslegum
stjórnarstöfum í gegnum tíðina.
Þannig hefur hún setið í stjórn
Íslenskra Verðbréfa hf. á Akur-
eyri, Atvinnuþróunarfélags Vest-
fjarða og Landssamtaka lífeyris-
sjóða í sex ár og um tíma var hún
varamaður í stjórn Landsnets hf.
„Kannski fer ég að leita eftir
lausum störfum í stjórnarstöðum
fyrirtækja, það vantar víst alltaf
konur í slík störf. Nú eru komin í
gildi lög um kynjahlutföll í stjórn-
um fyrirtækja,“ segir hún.
Sumarfrí í pörtum til skiptis
– Fyrir utan vinnuna, hvað hef-
ur þú og þið hjónin helst fengist
við í frístundum, hver eru helstu
áhugamálin?
„Við höfum bæði sinnt krefj-
andi störfum fyrir Lífeyrissjóð
Vestfirðinga, frístundir hafa ekki
verið margar síðan 1998 þegar
Bjarni fór líka að vinna hjá sjóðn-
um, og vinnudagurinn oft langur
þegar unnið hefur verið að upp-
gjörum, skýrsluskilum til opin-
berra eftirlitsaðila og þar fram
eftir götunum.
Þetta var alltaf gríðarmikil
vinna hjá lífeyrissjóðnum. Við
vorum aldrei nema fjögur á skrif-
stofunni og þurftum að geta geng-
ið í öll störf til að klára það sem
þurfti að gera. Það er mjög um-
fangsmikið starf að sjá um líf-
eyrissjóð.
Við höfum til dæmis ekki farið
í samfellt sumarfrí undanfarin tíu
ár. Vegna fámennis á skrifstofu
sjóðsins höfum við skipt sumrinu
niður og farið til skiptis í sumarfrí
viku og viku í senn. Ég hef svo
sem alltaf verið með símann og
tölvupóstinn með í farteskinu
þegar ég hef farið í sumarfrí und-