Bæjarins besta - 05.02.2003, Blaðsíða 8

8 MIÐVIKUDAGUR 5. FEBRÚAR 2003
Bjartsýnin gerir gæfumuninn
– svolítil saga frá Flateyri um baráttu við veikindi og erfiðleika Hjálmar Sigurðsson stýrimaður á Flateyri
veiktist skyndilega fyrir réttum ellefu mán-
uðum eða þann 5. mars á síðasta ári. Hann
var þá í landi og var heima hjá sér þegar
hann fékk heilablóðfall. Hægri hluti lík-
amans lamaðist, Hjálmar missti málið og
lestrarkunnáttan hvarf í einu vetfangi.
Tíminn sem síðan er liðinn hefur eins og
vænta má verið ákaflega erfiður á margan
hátt fyrir alla fjölskylduna.
En batinn kemur, hægt en örugglega. Nú
er Hjálmar farinn að geta gengið lítið eitt við
hækju og hann er að læra að tala og lesa og
reikna alveg upp á nýtt, rétt eins og lítið
barn lærir þessa hluti. Þær stöðvar í heilan-
um sem geyma þessa hæfileika og kunnáttu
urðu fyrir svo miklum skaða að nýjar þurfa
að taka við.
En Hjálmar er glaðsinna og bjartsýnn og
viljasterkur og ákveðinn í því að ná sem
mestum bata. Ef til vill er bjartsýnin sá
drifkraftur sem hjálpar honum mest á hinni
erfiðu göngu. Sama má segja um eiginkonu
Hjálmars, Guðbjörgu Haraldsdóttur, og
börnin þeirra þrjú, sem eru tveir rúmlega
tvítugir synir, Sigurður Jóhann og Haraldur,
og sextán ára dóttir, Ragnheiður Karítas.
Lítill hópur fólks heimsækir Hjálmar reglu-
lega en eins og jafnan gerist þegar svona
atburðir verða, þá virðist vinunum fækka.
Þegar undirritaður kemur í
heimsókn og viðtal til Hjálm-
ars og fjölskyldu hans við
Drafnargötuna á Flateyri er
einnig stödd þar systir Guð-
bjargar, Gróa (Gógó) Haralds-
dóttir. Guðbjörg vildi fyrir alla
muni að Gróa yrði þar líka
þegar viðtalið yrði tekið. „Hún
hefur frá upphafi verið okkar
trausti klettur í þessum erfið-
leikum“, segir Guðbjörg.
Hjálmar situr í stofu og
brosir við gesti. Hann getur
afar lítið talað enn sem komið
er og raunar eru það einungis
hans nánustu sem skilja hvað
hann segir. Guðbjörg segir frá
og Gróa leggur orð í belg en
Hjálmar kinkar kolli og sam-
sinnir og skýtur öðru hverju
inn orði.
Hjálmar Sigurðsson er 57
ára að aldri og fæddur í
Reykjavík. „Hann kom hing-
að til Flat-
eyrar sex
ára gamall í jarðarför með föð-
ur sínum og varð hér eftir hjá
föðursystur sinni sem tók
hann í fóstur. Hann hefur því
alið hér nærri því allan aldur
sinn“, segir Guðbjörg. „Pabbi
hans er ættaður innan úr
Langadal í Djúpi en afi hans,
Hjálmar Hafliðason, átti
heima á Ísafirði. Hann skrifaði
endurminningar sínar og rifj-
aði þar upp margt frá Ísafjarð-
arárunum.“
Systurnar Guðbjörg og
Gróa eru hins vegar hreinrækt-
aðir Önfirðingar og barnfædd-
ar á Flateyri. Faðir þeirra var
frá Görðum í Önundarfirði en
móðirin frá Mosvöllum. Syst-
kinin voru sex en af þeim eru
aðeins þær systurnar tvær bú-
settar á Flateyri, „og við vilj-
um hvergi annars staðar vera“,
segja þær báðar. „Og Hjalli
hresstist allur við um leið og
hann kom hingað vestur“, seg-
ir Guðbjörg.
Heima er best.
Hjálmar var búinn að vera
til sjós síðan hann var þrettán
ára og var lengst af á bátum
frá Flateyri. Síðan
fór hann á Gylli, nýja togarann
sem kom til Flateyrar 1976
og var á honum í tæpan áratug.
Þá voru þau hjónin með eigin
útgerð fram til 1994 þegar
Hjálmar fór á togarann Fram-
nes og þar var hann síðan
stýrimaður og afleysingaskip-
stjóri, allt þar til veikindin
bundu snöggan enda á starfs-
ferilinn.
Þekkti ekki stafina
Guðbjörg segir frá atvikum
þegar Hjálmar veiktist fyrir
ellefu mánuðum. „Hann fékk
mjög mikinn höfuðverk um
kvöldið. Kvalirnar í höfðinu
voru svo miklar að hann átti í
erfiðleikum með að borða
kvöldmatinn. Hann fór svo og
lagðist fyrir eins og ég sagði
honum að gera. Hann lá þarna
í rúminu með blað en sagðist
ekki geta lesið. Ég spurði
hvort það væri af því að
honum væri svo illt í höfðinu
en hann sagðist þá ekki þekkja
stafina. Hann virtist líka
gleyma öllu strax sem ég sagði
við hann og ég fór að hafa
verulegar áhyggjur. Ég vildi
kalla á lækni en hann vildi
það ekki.
En einkennin ágerðust og
ég talaði við Lýð lækni sem
lét flytja Hjálmar á sjúkrahús-
ið á Ísafirði. Hann vildi ganga
sjálfur út í bílinn og gat það.
Ég var í öngum mínum og fór
til Gógó systur. Hún sagði að
við skyldum bara bíða og sjá
til. Ég hringdi á sjúkrahúsið
og hjúkrunarkonan sagði mér
að honum liði miklu betur.
Morguninn eftir var ég svo að
bíða eftir því að fara og sækja
hann. Sem sem betur fer kom
Gógó í heimsókn og var hjá
mér þegar var hringt og mér
sagt frá því að honum hefði
versnað um nóttina. Hann
hefði lamast og það væri verið
að fara með hann með sjúkra-
flugvél suður.
Þetta var auðvitað mikið
áfall. Ég grét og snerist hérna
kringum sjálfa mig og vissi
ekkert hvað ég átti að gera.
Gógó tók þá ráðin í sínar hend-
ur. Við Ragnheiður fórum með
næstu flugvél suður. Þar tók
skyldfólkið á móti okkur og
við fórum upp á Borgar-
spítala þar sem Hjálmar
var fyrst lagður inn. Það
gekk á ýmsu þennan
dag. Hjálmar var fluttur
yfir á Landspítala og þar
kom í ljós að hann hafði
fengið slæman blóð-
tappa í höfuðið og heila-
blóðfall.“
Nærri sex
mánuðir syðra
„Ég var svo ringluð,
grátandi og út úr heim-
inum að ég get annars
varla lýst fyrsta degin-
um. Þetta var allt svo
óraunverulegt. Líka
næstu daga á eftir. Eldri
strákurinn okkar var í
Reykjavík. Sá yngri
kom suður daginn eft-
ir. Þeir hjá Skip-
stjóra- og stýri-
mannafélaginu
Bylgjunni á Ísa-
firði voru allir af
vilja gerðir að
hjálpa okkur.
Þeir auglýstu eftir
íbúð sem ég fékk síð-
an gegnum Rauða
krossinn. Við fengum
ágæta íbúð og feng-
um að vera í henni
alveg frá því fyrri
hlutann í mars og fram
í júní. Hjálmar var á
Landspítalanum í rúm-
lega einn og hálfan mán-
uð eða til 25. apríl þegar
honum. Þessa þrjá daga í viku
fer Hjálmar héðan klukkan
ellefu og mætir í hádegismat
með fólkinu á heilsugæslunni
á Ísafirði, hvílir sig svo og fer
síðan í föndur áður en hann
fer í þjálfunina. Hann er með
frábæran þjálfara sem heitir
Jóna. Ég held hreinlega að
hann sé orðinn hálfpartinn
skotinn í henni! Að minnsta
kosti hefur hann tröllatrú á
henni. Þær eru yndislegar á
heilsugæslunni á Ísafirði og
eins hjá Svæðisskrifstofunni.
Þær hafa verið mjög indælar
og hjálpað okkur mikið.
Tvisvar í viku kemur þang-
að kona frá Svæðisskrifstofu
málefna fatlaðra að hjálpa
honum með talið og fleira.
Hann er svo kominn aftur
hingað heim um hálffimm-
leytið.
Ég geri alltaf prógramm fyr-
ir hann þá daga sem hann er
ekki í æfingum. Þá læt ég hann
skrifa og reikna. Hann fékk
styrk frá Svæðisskrifstofunni
til að kaupa tölvu og hefur
verið að læra að nota hana.“
– Hversu miklum styrk eða
bata er gert ráð fyrir að Hjálm-
ar nái? Varla er þess að vænta
að hann nái sér að fullu?
„Nei, það er talið að hann
eigi aldrei eftir að snúa aftur á
vinnumarkaðinn. Þeir vilja
ekki gefa manni neinar falskar
vonir. En maður lifir bara í
bjartsýninni. Það eru alltaf
einhverjar framfarir. Og þegar
fólk missir málið með þessum
hætti, þá tekur við ný málstöð
í heilanum og lærir upp á nýtt.
hann fékk pláss á Reykjalundi
þar sem hann var til 14. júní.
Þá kom hann vestur og fór á
sjúkrahúsið á Ísafirði og var
þar fram í endaðan ágúst, þeg-
ar hann fékk að fara heim. Þá
var hann óskaplega glaður“,
segir Guðbjörg.
Batinn var mjög hægur eins
og oftast er þegar veikindi af
þessu tagi ber að höndum.
„Þetta er reyndar verst fyrsta
sólarhringinn en svo gekk það
allt mjög rólega. Það var alltaf
verið að bíða. Það voru um
þrjár vikur þangað til fyrstu
batamerkin fóru að koma og
bjúgurinn fór að hverfa úr
höfðinu. En hann þekkti okkur
alltaf frá fyrstu stundu. Hann
lamaðist alveg hægra megin
og gat ekkert tjáð sig. Mál-
stöðvarnar fóru alveg út. Hann
fékk svokallað alstol, þar sem
málskilningur og getan til að
lesa og skrifa dettur alveg út.
Það tekur mjög langan tíma
að endurheimta þetta. En það
er alltaf að smákoma. Nú er
hann búinn að sleppa hjóla-
stólnum og orðinn duglegur
að ganga með hækju. Hægri
höndin er alveg lömuð. Hins
vegar skilur hann flest og man
allt. Það er tjáningin sem vant-
ar.“
Yndislegt fólk
Hjálmar fer þrisvar í viku í
sjúkraþjálfun á Ísafirði. „Hann
er sóttur með bíl frá Ísafirði.
Það er alveg frábær þjónusta
hjá ferðaþjónustu Guðna og
indælir strákar sem keyra hjá
05.PM5 18.4.2017, 10:238