Bæjarins besta - 19.12.1997, Qupperneq 16

16 FÖSTUDAGUR 19. DESEMBER 1997
kirkjuna nýju?
„Ég held að við getum verið
mjög ánægð með hana. Það
er oft sagt að glöggt sé gests
augað og ég heyri á aðkomu-
fólki sem kemur hér inn, að
það sé mjög hrifið. Því finnst
húsið stílhreint og það finnur
hér fyrir ákveðinni helgi og
fegurð. Þegar ég heyri slíkt,
þá finnst mér að þessi bygging
hafi tekist vel.“
– Það er alþekkt frá fornu
fari, hérlendis jafnt sem er-
lendis, að grafir séu undir
kirkjugólfi. Svo mun vera
hér...
„Já, það eru rétt innan við
þrjátíu grafir þekktar hér undir
gólfi hinnar nýju kirkju. Að
auki nokkur óþekkt leiði. Það
kom í ljós, sem okkur var ekki
kunnugt þegar við vorum að
taka upp grunn gömlu kirkj-
unnar, að við hana hafði verið
reist viðbygging til norðurs
út í kirkjugarðinn, þar sem
kórinn og orgelið voru. Þar
undir voru gamlar grafir sem
menn höfðu í þá tíð byggt
yfir, þannig að þetta er í sjálfu
sér ekkert nýtt. Þetta var gert
með samþykki aðstandenda
og í samráði við þá. Og þess
má geta, að hinn 25. nóvember
síðastliðinn fór fram útför hér
í kirkjunni og hin látna var
jarðsett hér undir kirkjugólf-
inu. Fyrirhugað er að setja
upp hér í kirkjunni minningar-
skjöld vegna þessara leiða.“
– Eru enn einhver legstæði
laus hér í gamla kirkjugarðin-
um á Eyrartúni?
„Hér eru enn nokkur leg-
stæði sem hafa verið frátekin
fyrir löngu, en garðurinn er
yfirfullur.“
– Eru til góðar skrár um
grafir í garðinum?
„Ekki frá fyrri tímum. Það
er nokkuð góð skráning frá
því á fyrri hluta aldarinnar og
sérstaklega frá miðri öldinni
og síðan, en svo virðist sem
menn hafi ekki verið nógu
duglegir að skrá legstæði í
byrjun þessarar aldar, nema
þær skrár hafi þá týnst. Það
var augljóst þegar grafið var
fyrir nýju kirkjunni, að garð-
urinn er mjög gamall og má
segja að legstæðin séu á þrem-
ur hæðum.“
– Hvað er að það helsta
sem enn er ógert hér í kirkj-
unni?
„Ég nefndi áðan minning-
arskjöldinn. Einnig er eftir að
setja upp altaristöflu. Ekki er
enn farið að vinna neitt að því
máli. Í undirbúningi er að
kaupa altarisklæði í litum
kirkjuársins. Á dagskránni er
að halda áfram vinnu við
safnaðarheimilið. Safnaðar-
salurinn er ennþá alveg hrár
og þar vantar að ganga frá
bæði lofti og gólfi. Einnig
þyrfti að kaupa millihurð milli
kirkjusalar og safnaðarsalar.
Að utanverðu er einnig nokk-
uð óger t. Koma þarf upp
regnskyggni yfir anddyri og
leggja göngustíga meðfram
kirkjunni. Og þakið á safnað-
arheimilinu þarfnast endur-
bóta og breyttrar hönnunar. Í
snjóunum miklu fyrir tveimur
árum kom í ljós að það þoldi
ekki fargið.“
Annasamt prestakall
– Nú er kominn aðstoðar-
prestur hér á Ísafjörð. Þetta
hefur væntanlega verið ákaf-
lega annasamt brauð hjá þér á
umliðnum árum...
„Já. Það var baráttumál
þriggja síðustu presta hér að
fá aðstoðarmann eða að eitt-
hvað annað yrði gert í þessum
málum. Þar var alla tíð við
ramman reip að draga, því að
lög gera ráð fyrir að einn
prestur geti þjónað fjögur
þúsund manns. Í Reykjavík
er til dæmis ekki farið að huga
að aðstoðarpresti fyrr en fjöldi
sóknarbarna er kominn langt
yfir það, jafnvel upp í sjö eða
átta þúsund. Munurinn hér er
hins vegar sá, að prestakallið
nær yfir þrjár þéttbýlissóknir,
Hnífsdal, Ísafjörð og Súðavík.
Það hefur í för með sér, að
þrennt er af öllu og starf á
þremur stöðum, þrjár jóla-
messur, þrjár messur á sjó-
mannadag og svo framvegis.
Fyrst og fremst þetta hefur
gert prestakallið svo viða-
mikið. Séra Jakob fékk að-
stoðarprest um skeið, en fjár-
hagslegur grundvöllur þess
embættis var ekki nógu vel
tryggður á þeim tíma. Séra
Karl Matthíasson barðist
mikið fyrir þessu og varði
miklu af tíma sínum og fjár-
munum meðal annars til þess
að fara suður og ræða við
fjárveitingavaldið. Síðan
gerðist það í desember árið
1990, að fjárveitinganefnd
lagði kirkjunni til eitt nýtt
embætti aðstoðarprests, en
það embætti kom ekki hingað
vestur, heldur fór það í Breið-
holts- og Árbæjarhverfi í
Reykjavík, enda var þörfin þar
einnig mikil. Næstu árin á eftir
einbeittum við okkur að því
að vinna að málinu á Kirkju-
þingi. Þar var samþykkt haust-
ið 1991 og aftur haustið 1995
að það væri forgangsverkefni
að á Ísafjörð kæmi aðstoðar-
prestur. Ég hygg að fyrst og
fremst vegna þessara sam-
þykkta hafi það fengist fram
að nú hefur verið ráðinn
aðstoðarprestur hér í Ísafjarð-
arprestakalli.“
Aida og Verdi
– Hvað gerir sóknarprest-
urinn á Ísafirði helst í frístund-
um?
„Ég á litla seglskútu sem
ég sigli á sumrin. Hún er núna
í uppsátri hér í vetur. Þetta er
afar lítill bátur og ber nafnið
Aida.“
– Ekki Hermóður eins og
báturinn hans afa þíns...
„Nei, sá bátur er reyndar
enn á floti og Birgir frændi
minn rær á honum. Þeir
frændur mínir létu gera upp
gamla bátinn hans afa. Birgir
lét setja á hann hús og rær
héðan frá því snemma á vorin
og fram á haust.“
– Ekki þó úr Ögurnesinu
eins og forðum daga...
„Nei, það er styttra að róa
héðan og úr Bolungarvík.
Annars skilst mér að aftur sé
að koma fiskur inn í Djúp.
Þetta fann ég í sumar þegar ég
var á ferðum mínum á skút-
unni. Hvar sem ég setti niður
færi var þorskur á hverjum
öngli. Fiskurinn er aftur að
koma hér inn á firðina. Kann-
ski er þetta afleiðing vernd-
unaraðgerða eða ef til vill er
þetta vegna einhverra breyt-
inga í sjónum. En ég á fleiri
áhugamál en siglingarnar. Ég
geri mikið af því að lesa bækur
og hlusta á tónlist...“
– Jazzinn ennþá eins og í
gamla daga?
„Nei, nú hlusta ég aðallega
á sígilda tónlist...“
– Verdi, kannski?
„Já, eins og nafnið á skút-
unni gefur vissulega í skyn.
Ég hef ánægju bæði af óperum
og ballett. Svo má nefna, að
ég er um þessar mundir mér
til gamans að læra söng hjá
Guðrúnu Jónsdóttur. Á vetur-
na eru svo gönguskíðin. Þetta
eru nú helstu áhugamálin.“
– Ferðu í langferðir á skút-
unni?
„Nei, ég fer nú bara rétt út á
Djúpið.“
– Ertu með vél í henni líka?
„Það er reyndar utanborðs-
mótor, en reglan hjá mér er að
nota hann sem minnst. Ég
reyni bara að láta vindinn bera
mig. Það er mjög skemmtilegt
og róandi að sigla. Ég nota
bátinn miklu frekar til siglinga
en fiskiveiða, þó að ég renni
færi stöku sinnum.
Einn af kostunum við að
búa hér fyrir vestan er nábýlið
við náttúruna. Það á fólk að
nýta sér með því að fara í
göngutúra og á skíði. Margir
eiga báta sem þeir nota á
sumrin og skreppa á Horn-
strandir og víðar hér um slóðir.
Það er til lítils að búa hér ef
menn nýta ekki kosti landsins
og náttúrunnar.“
Samfélagið á Ísafirði
– Finnst þér betra að búa
hér á slóðum hins vestfirska
uppruna þíns en í Reykjavík?
„Já, það eru ákveðnir kostir
við að búa hér. Það er kostur
að vera í samfélagi sem er
ekki mjög fjölmennt, þar sem
fólk þekkir þig og þú þekkir
aðra. Á stað eins og hér
samgleðst fólkið, þegar tilefni
er til þess. Gott dæmi er fæð-
ing litla barnsins okkar um
daginn. Hér gengur maður út
af sjúkrahúsinu og mætir strax
fólki á götunni sem óskar
manni til hamingju. Í Reykja-
vík ganga menn út af fæð-
ingardeildinni og enginn veitir
þeim athygli. Það er svo margt
notalegt í samfélagi eins og
hér. Þú þekkir mennina sem
vinna á bifreiðaverkstæðinu
eða í búðinni. Ef þú þarft á
hjálp að halda, þá veistu hvert
þú getur farið og beðið um
hana. Svo njótum við þess,
vegna þess að Ísafjörður er þó
það stórt samfélag, að hér er
töluvert menningarlíf, og má
þar nefna tónlistina og leik-
listina. Það hafði sín áhrif
þegar við ákváðum að setjast
hér að. Uppruni minn á þess-
um slóðum hafði auðvitað sitt
að segja líka. Hér þekkti ég
margt fólk fyrir.“
Grænt flagg í
Sauðlauksdal
– Þér hefur ekki dottið í
hug að sækja um Sauðlauks-
dal? Hann hefur löngum verið
laus...
„Það held ég nú ekki. Já,
Sauðlauksdalur var alltaf laus
þegar ég var í guðfræðideild-
inni. Við vorum þar með Ís-
landskort á kaffistofunni og
höfðum litla pinna þar sem
prestar sátu en grænt flagg
þar sem prestaköll voru laus.
Öll árin mín í guðfræðinni
var grænt flagg í Sauðlauks-
dal. Menn voru ekki mjög
spenntir fyrir því að fara
þangað. Það er kannski dæmi-
gert fyrir þá breytingu sem
hefur orðið í íslensku þjóðlífi,
að sveitirnar hafa verið að
tæmast af fólki, því miður.
Það vilja orðið allir búa í
einhverju þéttbýli. Og vegna
þess að landbúnaður hefur
verið að dragast saman, þá
geta prestar ekki stundað
búskap jafnframt prestsstarf-
inu eins og áður var. Þá leita
menn enn frekar í þéttbýlið. Í
dag þarf makinn líka að hafa
vinnu.“
„Hvenær ferðu?“
,,Um þessar mundir er
mikið rætt um fólksflóttann
héðan af Vestfjörðum. Ég
minnist atviks frá því að ég
var á Reyðarfirði. Þar var
skemmtilegur karl sem vann
á bensínstöðinni. Ég var
nýfluttur á staðinn og kom á
bensínstöðina og karlinn
spurði: Hvenær ferðu? Ég
svaraði því til, að ég hefði nú
verið að koma. Þá segir hann:
Ég er orðinn svo leiður á því
að spyrja fólk hvernig því líki
hér, að ég spyr bara: Hvenær
ferðu? Það eru nú liðin um
fimmtán ár frá því að þetta
gerðist, þannig að fólks-
flóttinn af landsbyggðinni er
ekkert nýtt vandamál. Leiðin
liggur suður. En vera má, að
þetta breytist aftur á nýrri öld.
Ég finn það svo vel, þegar við
förum til Þýskalands og heim-
sækjum fólkið okkar þar, að
þar eru önnur viðhorf uppi.
Þar er munaðurinn einmitt í
því fólginn að búa utan við
stórborgirnar.“
– Hefurðu nokkurn tíma séð
eftir því að fara í guðfræðina?
„Nei, ég hef aldrei séð eftir
því. Þetta er mjög gefandi
starf. Þú vinnur með og
kynnist fólki í öllum störfum
og stéttum. Þú tekur þátt í lífi
þess, gleði og sorgum. Prestar
fá þakklæti fyrir störf sín. Ég
hef aldrei séð eftir því að velja
mér prestsskapinn.“
– Ég spyr eins og karlinn á
Reyðarfirði: Hvenær ferðu?
Séra Magnús hlær. „Að
minnsta kosti ekki í bráð! Ég
hugsa nú aldrei mjög langt
fram í tímann. Áætlanir okkar
mannanna geta breyst. Það var
nú einhver karl hér á Ísafirði
sem sagði við mig, að þegar
ég væri búinn að fá mér bát
og vélsleða, þá fyrst væri hann
viss um að ég ætlaði að vera
hér áfram. Nú er ég að minnsta
kosti búinn að kaupa bátinn!“
Ekki kaupa vélsleða handa
sóknarprestinum...
– Ætli sóknarbörnin skjóti
þá ekki saman í vélsleða
handa prestinum sínum í
jólagjöf þegar þau lesa
þetta...?
„Ég mundi nú frekar hvetja
það fólk til að verja þeim
fjármunum til Hjálparstofn-
unar kirkjunnar heldur en í
slíkt leikfang handa mér. Nú
er aðventan og jólagjafir til
umræðu. Þá er gott að fólk
minnist þess að Jesús fæddist
fátækur í fjárhúsi og var lagður
í jötu. Ekki síst á þessum tíma
eigum við að minnast þeirra
sem minna mega sín. Að-
ventan ber einnig nafnið
jólafasta. Núna á jólaföstunni
er Hjálparstofnun kirkjunnar
einmitt að safna fé fyrir
bágstadda. Því megum við
ekki gleyma í öllum gleð-
skapnum og tilstandinu hjá
okkur á aðventunni, þegar við
erum stundum heldur uppt-
ekin af jólahlaðborðum og
ýmsu öðru.“
Ítalskur tilfinningahiti
Vestfirðinga
– Nú hefur það verið í
fréttum úr Reykjavík síðustu
daga, hversu óskaplega margir
leita þar til hjálparstofnana
eftir nauðþurftum og einhverj-
um glaðningi fyrir jólin. Er
mikið um að leitað sé til
kirkjunnar hér vestra eftir
hjálp af því tagi?
„Nei. Vissulega getur fólk
snúið sér til prestanna hér. Það
kemur stundum fyrir og við
getum sent umsóknir áfram
til Hjálparstofnunar kirkjunn-
ar, en flestir leita til félags-
málayfirvalda í bænum ef
nauðsyn krefur. Á hinn bóginn
er samhjálpin hér miklu meiri
en í þéttbýlinu syðra. Ná-
grannar og kunningjar, félög
og klúbbar hlaupa hér miklu
frekar undir bagga, ef þörf er
á. Það er einmitt einn kost-
urinn enn við að búa í litlu
samfélagi. Þar eru menn vinir.
Samfélagið hér fyrir vestan er
mjög sérstakt. Mér finnst
stundum að það sé dálítið
ítalskt, ef svo má segja. Hér
Sr. Magnús og eiginkona hans, Kristín Torfadóttir með nýfædda dóttur sína.