Morgunblaðið - Sunnudagur - 14.02.2021, Blaðsíða 12

VIÐTAL
12 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 14.2. 2021
P
assaðu þig! Það kemur varðhundur
á móti þér,“ kallar Óskar Finns-
son hátt og snjallt niður stigann til
mín. Ég set mig í stellingar en öll
spenna líður úr mér um leið og ég
sé heimilishundinn Lion V. enda er hann af
gerðinni Yorkshire Terrier og stendur frómt
frá sagt varla upp úr gólfinu. Upplifir sig þó
ugglaust margfalt stærri, eins og gjarnt er
með smáhunda. Og sterkan eftir því. Lion V.
er, svo sem rómverska talan gefur til kynna,
fimmta gæludýr Óskars og fjölskyldu með
téðu nafni en það hafa bæði verið hundar og
kanínur sem hlotið hafa misjöfn örlög.
Óskar tekur glaðlega á móti mér og ekkert í
fasi hans bendir til þess að hann sé að glíma
við erfið veikindi. Ég hef orð á þessu og hann
svarar því til að þetta sé góður dagur hjá sér.
„Síðan gætir þú rekist á mig úti í búð á morg-
un og ég aðeins verið skugginn af sjálfum mér.
Það getur verið mikill dagamunur á mér.“
Við komum okkur fyrir við eldhúsborðið og
Óskar býður upp á Herbalife-te sem reynist
ljúffengt. Hann hleypti Herbalife inn í líf sitt
fyrir meira en tuttugu árum og segir það hafa
gert sér mjög gott – og geri enn. „Ég var orð-
inn of þungur á þeim tíma og vinir mínir Jón
Óttar [Ragnarsson] og Magga [Margrét
Hrafnsdóttir] grípu í taumana og kynntu mér
töfra Herbalife. Allar götur síðan hefur þetta
verið hluti af mínum lífsstíl,“ segir hann.
Við horfum út um eldhúsgluggann og ys og
þys er á bensínstöðinni handan götunnar en
Óskar býr í Húsahverfinu í Grafarvogi. „Þegar
við keyptum þessa íbúð fyrir rúmu ári fannst
mér þetta ótvíræður galli. Mig langaði ekki að
búa á bensínstöð,“ útskýrir hann hlæjandi.
„En við létum það þó ekki stöðva okkur, enda
íbúðin frábær, við stækkuðum við okkar, erum
hérna í 200 fermetrum á tveimur hæðum,
þannig að krakkarnir eru með sér efri hæð. Ég
er Sigga bróður innilega þakklátur því hann
mætti með hóp manna og snýtti íbúðinni á
nokkrum dögum þannig að hún leit út eins og
ný. Vegna veikinda minna hef ég verið mikið
einn heima á daginn síðasta árið og ég við-
urkenni að það gefur mér mikið að fylgjast
með mannlífinu á bensínstöðinni.“
Já, maður er manns gaman og hvern getur
bensínstöð svo sem svikið? Vann ekki næst-
frægasta þríeyki Íslandssögunnar á bensín-
stöð, Ólafur Ragnar, Daníel og Georg Bjarn-
freðarson? Og skemmti sér og þjóðinni hið
besta.
Meira en flensa
Margir kannast við Óskar úr veitingabrans-
anum, þar sem hann hefur verið áberandi und-
anfarna þrjá áratugi. Hugmyndaríkur og
atorkusamur. Líf hans breyttist á hinn bóginn
sem hendi væri veifað á Þorláksmessu 2019.
Sá dagur hófst raunar eins og hver annar, jóla-
stúss og ræktin í hádeginu. Eftir það hringdi
Klara, dóttir Óskars, í hann og spurði hvort
hann hefði tök á að koma og hjálpa til við eftir-
réttina á veitingastaðnum GOTT Reykjavík,
þar sem hún var einn af eigendum og rekstrar-
stjóri. Það var auðsótt.
„Fljótlega eftir að ég mætti á GOTT fór ég
að finna til í höfðinu og barmaði mér yfir því að
flensa væri að hellast yfir mig svona rétt fyrir
jólin. Verkurinn ágerðist hins vegar og ég átt-
aði mig smám saman á því að þetta væri ekki
flensa. Ég entist í þrjá tíma á veitingastaðnum
en þá fór konan mín með mig heim. Ég yrði að
hvíla mig. Ég var alveg að drepast þegar við
komum heim; fór úr úlpunni og lagðist beint í
sófann. Þegar hér er komið sögu gat ég varla
hreyft mig. Það var eins og ég væri með hníf í
höfðinu.“
Maríu Hjaltadóttur, eiginkonu Óskars, varð
ekki um sel og hringdi beint í Neyðarlínuna.
„Hún þurfti reyndar að byrja á því að sann-
færa 112 um að ég væri ekki fullur; hefði ekki
drukkið dropa í tæp þrjátíu ár,“ segir Óskar
sposkur. „Síðan kom sjúkrabíll og sótti mig og
flutti á bráðamóttökuna. Þangað var ég kom-
inn um klukkan ellefu um kvöldið. Ég var
skoðaður í bak og fyrir og myndir teknar og ég
engdist allan tímann af kvölum; það var eins
og höfuðið á mér væri að springa. Það var ekki
fyrr en komið var með fullorðinsskammt af
morfíni að mér fór að líða betur.“
Ótrúlegt sjokk
Vakthafandi læknir hafði símasamband við
Halldór Skúlason, heila- og taugaskurðlækni,
og bað hann um að kíkja á höfuðmyndirnar í
tölvunni sinni heima. Í framhaldi af því tók
hann ákvörðun um að ræsa út mannskap til
þess að taka MRI-skönnun af höfðinu. Þetta
var um kl. 3 aðfaranótt aðfangadags. „Finnur,
yngsti sonurinn, og Klara ásamt Maríu voru
hjá mér þangað til ég fór í MRI-skannann. Þá
var ákveðið að þau færu heim og María og
Guðfinnur, elsti strákurinn minn, kæmu kl. 8
um morguninn.“
Halldór mætti síðan á spítalann um kl. 7:30 á
aðfangadagsmorgun og sagði að myndir sýndu
að fyrirferð á stærð við meðalsítrónu væri í
höfðinu á Óskari. „Hann lagði þó áherslu á að
ekki væri vitað hvað þetta væri og engin
ástæða til að draga neinar ályktanir. Hálftíma
síðar fór hann betur í gegnum þetta með eig-
inkonu minni og Guffa, þegar þau mættu á
staðinn. Framundan væri aðgerð af stærstu
gerð en ekki væri laust í hana fyrr en eftir um
mánuð, í lok janúar. Maður var engan veginn
að ná þessu. Ég meina, ég hafði vaknað full-
frískur, að ég taldi, daginn áður. Allt í einu var
ég á leið í stóra aðgerð á höfði.“
Á jóladag fékk Óskar þau tíðindi að aðgerð-
inni hefði verið flýtt; hann yrði fyrsti maður
undir hnífinn á nýju ári. „Eftir sem áður var
mér sagt að hafa ekki áhyggjur. Það var ekki
fyrr en seinna að ég komst að því að annar
sjúklingur hafði gefið eftir sinn tíma svo hægt
væri að flýta aðgerðinni minni.“
Biðin var erfið
Hann fékk að skreppa heim á jóladag en sneri
aftur á spítalann fyrir nóttina. Búið var að
dæla í hann sterum til að freista þess að
minnka bólgurnar við heilann.
„Biðin eftir aðgerðinni var erfið, ég get al-
veg viðurkennt það, enda hugsaði maður ým-
islegt á meðan. Gagnvart fjölskyldunni var ég
samt alltaf jákvæður; sagði þeim að hafa ekki
áhyggjur, læknarnir myndu bara hreinsa
meinið út og allt yrði í góðu. Lífið héldi áfram.“
Aðgerðin fór fram 6. janúar og heppnaðist
vel. Stór hluti meinsins var skorinn burt, eða
um það bil 90%. Við tók tíu daga bið eftir
niðurstöðum sýna. 17. janúar, á afmælisdegi
Klöru, dóttur Óskars, rann svo stund sannleik-
ans upp.
„Þegar við hjónin mættum til Halldórs kom
hann sér beint að efninu. Hann hefði því miður
ekki góðar fréttir handa okkur. Þetta væri ill-
kynja æxli af verstu gerð, Glioblastoma, komið
á fjórða stig. Hvernig gat það verið? Ég sem
hafði ekki fundið fyrir neinu fyrr en á Þorláks-
messu og ekki verið með nein einkenni. María
brotnaði eðlilega niður og spurði hvað þetta
þýddi. Lifir hann bara í tíu ár, fimm? Halldór
svaraði því ekki beint en staðfesti að þetta
væri eins slæmt og gæti orðið.“
Flæddi bara fram
– Hver voru þín fyrstu viðbrögð?
„Ég byrjaði á því að fara með æðruleysis-
bænina mína, sem ég lærði í AA-samtökunum.
Síðan kom bara yfir mig ofboðslegt þakklæti.
Ég þakkaði fyrst Halldóri fyrir það sem hann
hefði gert fyrir mig og hvernig hann hefði
höndlað þetta allt saman. Síðan varð mér
hugsað til eiginkonu minnar og barnanna
þriggja, sem ég er óendanlega stoltur af. Ég
hugsaði líka um það hversu lánsamur ég hefði
verið í starfi; árin dásamlegu á Argentínu
steikhúsi og árin þrettán sem við fjölskyldan
bjuggum erlendis. Ég hef borðað góðan mat í
öllum heimsálfum, eldað ofan í ráðherra, for-
seta, kónga og Guð má vita hverja. Ég féll á
samræmdu prófunum en um leið og ég kynnt-
ist eldhúsinu var ég á grænni grein í lífinu.
Frúin starði bara undrandi á mig og hélt að ég
hefði æft þessa ræðu. Svo var ekki, þetta
flæddi bara fram þarna á staðnum.“
Eftir þennan mikla skell lá leiðin heim,
þangað sem búið var að stefna börnunum
þremur, Klöru, Finni og Guðfinni Þóri og
tengdadótturinni Sigrúnu Eggertsdóttur til að
færa þeim fréttirnar. „Við höfðum ekki gert
mjög mikið úr þessum veikindum mínum enda
bjartsýn á að allt yrði í lagi og það var gríðar-
lega erfitt að tilkynna börnunum niðurstöðuna
úr rannsókninni. Á því augnabliki brotnaði ég
niður,“ segir Óskar og gerir hlé á máli sínu
meðan tilfinningarnar hellast yfir hann.
„Þetta tók rosalega á og er það langerfiðasta
sem ég hef þurft að gera um dagana,“ bætir
hann við, þegar hann er búinn að jafna sig á
Hver hefur
gefið þér leyfi
til að deyja?
Óskar Finnsson matreiðslumeistari greindist með ólæknandi
krabbamein í höfði, Glioblastoma, fyrir rúmu ári. Hann hefur
mætt veikindum sínum af æðruleysi og lofað fjölskyldu sinni
að gera allt sem í hans valdi stendur til að lengja tíma sinn
með henni en að meðaltali lifir fólk, sem greinist með krabba-
mein af þessu tagi, ekki nema í hálft annað ár.
Orri Páll Ormarsson orri@mbl.is