Morgunblaðið - 14.07.2021, Qupperneq 12

12
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 14. JÚLÍ 2021
Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnargreinum Morgunblaðsins á http://www.mbl.is/mogginn/leidarar/
Gústaf A.
Skúlason,
smáfyr-
irtækjarekandi í
Svíþjóð og þekkir
vel til þar í landi,
segir í grein hér í blaðinu á
mánudag að sérkennilegt sé
„hversu hópur rétttrúaðra á Ís-
landi reynir að villa um fyrir
fólki, hvað sé að gerast í Sví-
þjóð“. Hann gagnrýnir Ríkis-
útvarpið sérstaklega og segir
það draga taum sænskra sósíal-
demókrata en horfi fram hjá
sjónarmiðum stjórnarandstöð-
unnar, Svíþjóðardemókrata og
Móderata.
Gústaf lýsir því hvernig of-
beldið í Svíþjóð magnast og
nefnir nýlegt morð á lögreglu-
manni til sögunnar. Lög-
reglumönnum hafi fækkað og
stöðug svik „vinstri stjórnar Sví-
þjóðar um aðgerðir og árangur í
baráttunni við glæpahópana hef-
ur leitt til mikillar hægri sveiflu í
Svíþjóð,“ segir hann. Þá nefnir
hann að yfirvöld fela hver hinn
grunaði morðingi er, en fjöl-
miðlar hafi þó birt þær upplýs-
ingar. „Vinstri menn segja að
með því að upplýsa um þjóðerni
og litarhátt einstakra glæpa-
manna, þá sé verið að halda því
fram að allir innflytjendur séu
glæpamenn. Stimpla þeir síðan
alla sem segja sannleikann sem
rasista, ef glæpamennirnir hafa
annan húðlit en hvítan,“ segir
Gústaf. Vitaskuld er fjarstæða
að allir innflytjendur séu glæpa-
menn og það dettur
engum í hug. Það
breytir því ekki að
mikilvægt er að
segja hlutina eins
og þeir eru, hvort
sem um er að ræða innflytjendur
eða aðra.
Því miður eru dæmi um að
glæpamenn hafi nýtt sér það að
þykjast vera flóttamenn og Vest-
urlandabúar geta ekki verið með
neinn einfeldningshátt í þessu
sambandi. Sigurður Már Jóns-
son blaðamaður skrifar pistil um
þessi vandamál Svíþjóðar á
mbl.is og segir meðal annars frá
því að skömmu eftir morðið á
lögreglumanninum hafi annar
maður verið drepinn á götu úti í
Svíþjóð. Sá hafi tilheyrt ákveðnu
„klani“ eða meintum glæpahópi
frá Tyrklandi en morðinginn hafi
verið talinn tilheyra öðrum slík-
um hópi frá sama landi. Leiðtogi
annars hópsins á vægast sagt
ekki glæsilegan feril utan Sví-
þjóðar en hefur tekist að fá
fjölda manna til landsins til að
aðstoða við vafasama starfsem-
ina.
Rétt eins og Svíar virðast vera
að opna augun fyrir þessum
vanda og Danir hafa að því er
virðist þegar gert það, líka
danskir sósíaldemókratar, þá
verða Íslendingar taka þetta al-
varlega. Í því felst enginn ótti
eða fjandskapur í garð útlend-
inga, aðeins sjálfsögð varúð og
viðurkenning á nöturlegum stað-
reyndum.
Takast þarf á við
vandamál, líka þau
sem eru óþægileg}
Vandinn í Svíþjóð
Adam Glapinski
seðla-
bankastjóri Pól-
lands birtir grein í
blaðinu í gær. Yf-
irskrift hennar er
það mat hans að
„ávinningur þess að
hafa eigin gjald-
miðil, pólskt zloty, er einmitt sá
að við erum fær um að reka sjálf-
stæða og óháða peninga-
málastefnu, sem við teljum vera
mikilvægan dempara.“ Hann
rekur viðbrögð bankans við erf-
iðum aðstæðum sem heimsfar-
aldurinn skóp þar eins og víðast
hvar. Á fáeinum vikum, gjör-
breyttist staðan vegna ofsa-
hræðslu sem veiran olli og lok-
unaraðgerða sem óhjákvæmilega
fylgdu. Hagkerfi margra landa
sneru frá mikilli efnahagsþenslu
yfir í djúpa lægð. Það kallaði á
skjót og afgerandi viðbrögð.
Pólski seðlabankinn, NBP,
hafi verið einn fyrsti seðlabank-
inn sem hafi brugðist við með öfl-
ugri peningalegri tilslökun. Þökk
sé því að fylgt hafi verið hefð-
bundinni, íhaldssamri peninga-
stefnu síðustu ár, hafi verið svig-
rúm til að bregðast hiklaust við
og lækka vexti niður í næstum
núll og hefja kaup á skuldabréf-
um sem gefin voru út eða tryggð
af ríkissjóði.
Þótt þessar
ákvarðanir hafi ver-
ið teknar mjög hratt
og í mikilli óvissu,
liggi nú fyrir að þær
hafi veitt pólska
hagkerfinu áhrifa-
ríkan stuðning.
Glapinski bendir á
að tekist hafi að koma í veg fyrir
að ástandið á vinnumarkaði
versnaði, sem sést m.a. á lægsta
hlutfalli atvinnuleysis í öllu ESB.
Hann segir hina hröðu endur-
reisn efnahagslífsins gleðiefni.
Reynslan sem NBP hafi öðl-
ast, einkum á síðasta ári, grein-
ingartækin og samskiptaleið-
irnar við markaðinn sem hann
hafi þróað, hafi búið hann undir
þessa áskorun. Seðlabankinn
hafi sannað skilvirkni sína í því
að draga úr efnahagslegum
áhrifum heimsfaraldursins og
muni gera það enn með skyn-
samlegri stefnu til að leiða hag-
kerfið á ný á braut örs vaxtar,
þótt viðhaldið verði verðstöð-
ugleika og þjóðhagslegu jafn-
vægi. Ekki sé hægt að láta óhóf-
legar gengissveiflur eða
breytingar á ávöxtun skulda-
bréfa takmarka vaxtarmöguleika
pólska hagkerfisins. „Þetta er
einmitt ástæðan fyrir því að við
höfum okkar eigin gjaldmiðil,
pólskt zloty,“ segir Glapinski.
Pólski seðlabanka-
stjórinn dregur upp
glögga mynd af
mikilvægi sjálf-
stæðrar myntar}
Sláandi mynd
F
yrsta kjörtímabili Flokks fólks-
ins á Alþingi lýkur senn. Þetta
hefur verið lærdómsríkur og
gefandi tími.
Árin hafa liðið hratt og eftir
stöndum við bæði, þingmenn flokksins, stolt
af þeim verkum sem við höfum unnið.
Síðastliðinn þingvetur (151. löggjafarþing)
höfum við Guðmundur Ingi Kristinsson lagt
fram 36 þingmannamál. Flest þeirra snúa að
því að bæta hag þeirra lægst launuðu,
þeirra sem hafa verið skildir út undan.
Flokkur fólksins er málsvari gleymda fólks-
ins og allra þeirra sem þöggunin ríkir um.
Við mæltum og fyrir málum varðandi
sjávarútveg, dýravelferð, landbúnað og
fleira mætti telja.
Þrjú þessara mála fengum við samþykkt af Alþingi.
Slíkt er ekki sjálfgefið þegar stjórnarandstöðuflokkur
á í hlut. Fyrsta málið sem við fengum samþykkt var
afnám skattlagningar og skerðinga á bensínstyrk og
styrki til hjálpartækja og lyfjakaupa. Nú fyrir þinglok
fegnum við svo samþykkt í lög að ríkið mun hér eftir
kosta leiðsöguhunda fyrir blinda og sjónskerta sem
þess óska. Þannig mun biðlistum eftir þessu ómetan-
lega hjálpartæki sem leiðusöguhundur er verða út-
rýmt. Annað mál sem við höfum barist fyrir allt kjör-
tímabilið og fengum loks samþykkt er
hagsmunafulltrúi fyrir eldra fólk sem á að tryggja og
vernda velferð þeirra og hagsmuni.
Við lögðum fram 259 fyrirspurnir á kjör-
tímabilinu fyrir ráðherra ríkisstjórnarinnar,
bæði til munnlegra og skriflegra svara.
Fyrirspurnir eru mjög mikilvægt tæki
þingmanna til að veita framkvæmdavaldinu
aðhald og kalla eftir upplýsingum sem
skipta miklu máli í þjóðfélaginu. Fyrir-
spurnir Flokks fólksins hafa snúið að ótal
atriðum varðandi velferðarkerfið, sam-
göngur, sjávarútvegsmál og fleira. Einnig
stóðum við fyrir því að gerð var ítarleg
skýrsla til Alþingis um nýtingu loðnustofn-
ins. Öll okkar vinna við þingmál og fyrir-
spurnir nýtist við frekari stefnumótun og
málatilbúnað.
Um okkur verður ekki sagt að við höfum
ekki nýtt æðsta ræðustól landsins til að hrópa á aukið
réttlæti, til að berjast af öllu afli gegn fátækt og spill-
ingu.
Þrátt fyrir óbilandi dugnað okkar og ástríðu sem við
höfum lagt í baráttuna, reyna pólitískir andstæðingar
Flokks fólksins að halda því fram að ekkert liggi eftir
okkur á þingi. Slíkur málflutningur dæmir sig sjálfur
og segir meira um þann sem heldur slíku fram en
nokkrum er hollt að vita. Við þolum samanburð við
hvaða þingflokk sem er. Stolt leggjum við verk okkar í
dóm kjósenda og trúum því að við uppskerum eins og
við höfum sáð. Við trúum því að réttlætið muni sigra.
Inga Sæland
Pistill
Við látum verkin tala
Höfundur er alþingismaður og formaður Flokks fólksins.
STOFNAÐ 1913
Útgáfufélag: Árvakur hf., Reykjavík.
Ritstjóri:
Davíð Oddsson
Aðstoðarritstjóri:
Karl Blöndal
Ritstjóri og framkvæmdastjóri:
Haraldur Johannessen
SVIÐSLJÓS
Steinar Ingi Kolbeins
steinar@mbl.is
Í
talir sigruðu Englendinga í
úrslitaleik Evrópumótsins í
knattspyrnu nú á sunnudag.
Leiknum lauk í vítaspyrnu-
keppni en þrír leikmenn enska liðs-
ins, sem eru dökkir á hörund,
brenndu af vítaspyrnu. Eftir leikinn
helltist yfir þessa leikmenn hol-
skefla rasískra ummæla á sam-
félagsmiðlaaðgöngum leikmann-
anna. Stjórnmálamenn, ættmenni
konungsfjölskyldunnar, leikmenn
og enska knattspyrnusambandið
hafa fordæmt þessa hegðun stuðn-
ingsmanna í kjölfarið.
Kortleggja ofbeldi gagnvart
leikmönnum
Arnar Sveinn Geirsson, for-
maður Leikmannasamtaka Íslands,
segir í samtali við Morgunblaðið
fyrst og fremst ömurlegt að sjá
þetta gerast.
„Það sem er kannski enn
ömurlegra er að þetta kemur eng-
um á óvart,“ bætir hann við.
Að sögn Arnars eru samtökin
ekki með formlega verkferla í mál-
um er snúa að kynþáttafordómum
eða níði, sem leikmenn geta farið
eftir. Þetta þurfi mögulega að laga.
Arnar segir að samtökin séu
byrjuð, með aðkomu sérfræðinga,
að kortleggja hvers kyns ofbeldi
sem leikmenn verða fyrir í
tengslum við fótboltann. „Undir það
fellur rasismi, líkamlegt og kynferð-
islegt ofbeldi, netníð, áreitni, bara
hvers kyns ofbeldi innan boltans,“
segir Arnar. Hann telur að sam-
félagsmiðlarnir breyti forsendunum
að vissu leyti í þessum málum, enda
erfitt fyrir leikmenn að leita ráða
fái þeir nafnlaus ofbeldisskilaboð.
Staðan með samfélagsmiðlana
sé það flókin að samstillt átak þurfi
á öllum vígstöðvum til þess að hægt
sé að eiga við þessa hlið málsins.
Skýrir verkferlar hjá KSÍ
Klara Bjartmarz, fram-
kvæmdastjóri KSÍ, segir af og til
koma upp mál sem snúa að kyn-
þáttafordómum. Spurð hverjir
formlegir verkferlar séu í tengslum
við slík mál segir hún: „Það segir í
reglugerð frá sambandinu, að hvert
félag er ábyrgt fyrir leikmönnum,
stuðningsmönnum, forráðamönnum
og hverjum þeim sem hafa hlutverk
í kringum leiki.“ Klara bendir á að
sérstök ákvæði snúi að svona brot-
um.
Aganefnd tekur þessi mál á
sitt borð og í 15. grein reglugerðar
KSÍ um agamál eru viðurlög við
brot á ákvæðinu sett fram, en
ákvæðið snýr að hvers konar mis-
munun.
Klara segir ekki mörg svona
mál koma upp á ári hverju.
„Við höfum ekki tekið saman
eitthvert fast meðaltal, en ég myndi
giska á að þetta sé svona um eitt
mál á ári.“ Klara segir málin tekin
fyrir í fræðslu á vegum sambands-
ins, en megináherslan í fræðslu hjá
sambandinu snúi að þjálfurum.
„Stór hluti fræðslunnar snýr að
heilindamálum, og þar inn fellur
kynþáttaníð og annað slíkt.“
Hvað varðar samfélagsmiðl-
ana og hvernig hægt sé að
eiga við kynþáttaníð gagnvart
leikmönnum þar segir Klara
stöðuna vera flókna. Hún
bendir þó á að aganefnd hafi
úrskurðað og beitt viðurlögum
vegna ummæla á sam-
félagsmiðlum. Hún tel-
ur erfitt að eiga við og
uppræta þá hegðun
þegar ofbeldisskilaboð
eru send í skjóli nafn-
leysis.
Kynþáttafordómar
í kjölfar úrslitaleiks
„Hver sá sem misbýður öðrum
einstaklingi eða hópi með fyr-
irlitningu, mismunun í orði
eða verki varðandi kynhneigð,
kynþátt, litarhátt og stöðu að
öðru leyti skal sæta leikbanni
í að minnsta kosti fimm
leiki,“ segir m.a. í reglugerð
KSÍ. Þá skal félagið sektað að
lágmarki um 100.000 krónur.
Sé hópur leikmanna eða for-
svarsmanna brotlegur við
ákvæðið skuli liðið að auki
missa þrjú stig í viðkomandi
keppni. Þá missi liðið sex stig
við annað brot. Gerist stuðn-
ingsmenn liðs brotlegir við
ákvæðið skuli félagið sekt-
að um 150.000 krónur. Ef
brot áhorfenda er alvarlegt
er hægt að grípa til aukinna
viðurlaga. Áhorfandi
eða áhorfendur sem
brjóta gegn ákvæð-
inu sæta tveggja
ára leikvallabanni
a.m.k.
Viðurlög
við brotum
REGLUGERÐ KSÍ
Klara Bjartmarz
AFP
Stöngin út Marcus Rashford, leikmaður enska landsliðsins, var einn þriggja
leikmanna liðsins sem fengu mörg kynþáttahlaðin skilaboð eftir leikinn.