Völundur - 01.04.1935, Síða 9
V ÖLUNDUR
7
Þegar þessi hlutverk eru af hendi int, er
ekkert frekar að gera fyrir byggingaiðnað-
armenn. Ef byggingamenn eru fleiri en með
þarf, til þess að inna þessi hlutverk af hendi
á hverjum tíma, skapast atvinnuleysi meðal
byggingaiðnaðarmanna.
Nú er tilfinnanlegt atvinnuleysi meðal
byggingamanna. Það er út af fyrir sig
fullalvarlegt mál, og liggur ekki í augum
uppi hvernig úr því skuli bæta. En þó er
annað meira áhyggjuefni, og það eru fram-
tíðarhorfurnar.
Aðeins tvær leiðir eru hugsanlegar til
þess, að bæta úr atvinnuleysi byggingaiðn-
aðarmanna:
Að fækka starfsmönnum við bygginga-
vinnu.
Að auka atvinnu við byggingar.
Fyrra atriðið kemur naumast til greina.
Þeir sem hafa lært og lagt fyrir sig bygg-
ingastörf eru ófúsir á að leggja þá starf-
semi niður og taka upp aðra. Allir sem
leggja stund á sjernám eða sjerhæfni verða
miður hæfir til annara starfa. En jafnvel
þótt byggingamenn vildu leggja annað fyrir
sig, þá eiga þeir þess lítinn kost. Allar aðr-
ar starfsgreinar eru fullskipaðar mönnum,
og víðast meira en það.
Síðara atriðið er heillaráð, — ef því yrði
beitt. En eins og stendur er vonlítið um að
takast megi að halda í horfinu, — að bygg-
ingavinna ekki minki. Og meðan svo stend-
ur kemur aukning ekki til greina.
Það verður nú engan veginn fullyrt, að
byggingavinna fari minkandi. En ýmislegt
bendir til, að svo geti farið, og hyggilegra er
að gera ráð fyrir því lakara og búa sig und-
ir að mæta því.
Ef gjaldeyrisvandræði haldast eða versna
getur orðið fullerfitt að auka við íbúða-
byggingar sem svarar mannfjölgun í bæn-
um. Af sömu ástæðu getur svo farið, að
verslunarstarfsemi í bænum minki við sig
húsnæði, en auki ekki. Og það eru talsverð-
ar líkur fyrir að svo fari. Liggja til þess rök
sem ekki verða nánar greind að þessu sinni.
Viðhald eldri húsa er verulegur liður í at-
vinnu byggingamanna. En sá liður hlýtur að
fara hlutfallslega minkandi. Munur á eldri
og nýrri byggingum í bænum er mikill. Yf-
irburðir nýrri bygginga liggja aðallega í
vandaðri frágangi og varanlegra efni. En
einmitt þessir kostir bygginganna gera það
að verkum, að viðhald þeirra verður lítið.
Byggingaatvinna getur aukist fyrir vax-
andi kröfur um húsrúm í íbúðum. En þá að
eins fyrir aukna velmegun, — batnandi ár-
ferði. Horfurnar fyrir því eru ekki glæsileg-
ar sem stendur. Það getur alveg eins farið
svo, að árferðið versni og kröfurnar minki.
Og þá er alvarleg vá fyrir dyrum hjá bygg-
ingaiðnaðarmönnum.
Enn má nefna sem úrræði, til að bæta úr
atvinnuskorti byggingamanna, að reistar
sjeu byggingar (aðallega í þarfir ríkis og
bæjar), sem vitanlegt er, að byggja þarf í
náinni framtíð. En að fara nú að vinna að
þeim byggingum er að eins bráðabirgða-
lausn, — með því er ekkert annað gert, en
skjóta atvinnuskorti á frest til síðari tíma.
Hvernig sem á er litið verður ekki annað
sjeð, en atvinna byggingaiðnaðarmanna sje
harla ótrygg. Þeir sem byggingavinnu
stunda nú, eru fleiri en svo, að þeir hafi
tryggingu fyrir atvinnu í nánustu framtíð.
Hvernig úr því megi bæta er vandamál,
sem ekki verður leyst með neinu einstöku
ráði, eða af einum manni eða fáum mönnum.
Það eru því miður horfur á, að ástandið
fari versnandi, atvinnuleysi aukist. Þess
vegna ríður mikið á að ekkert sje gert, sem
áhrif getur haft til verra vegar. Meðan fleiri
menn stunda byggingaatvinnu en svo, að at-
vinna sje nægileg fyrir þá, má með engu
móti f jölga mönnum í þessari atvinnugrein.
Það væri að ganga með opnum augum að
því, að breyta ástandinul til verra vegar.