Gnúpverjinn - 01.12.1936, Blaðsíða 3

-3-
gefnir, en gegningamanninum mun brátt
lsarast jþað, að Jjetta er ekki annað en
örlítil viðbót við þá natni, sem allur
ssamilegur árangur af starfi hans byggist
á. Skal ég koma að þessu síðar.
í öðru lagi verða félggsmenn að
greiða árlegt gjald, sem reiknað er út
eftir fénaðarfjölda. Þeir sem mest borga,
rúmar' 20 kr..Gangi allt eðlile^a ma letta
J-.essú gjaldi af þegar 8 starfsar eru lið-
in. G-jaldi ð rennur óskift í sjóð, sem
á að vera orðinn 150 kr. fyrir bvern fe-
lagsmann. Sjóði þessum má aldrei eyða,en
h.ann má lána til fóðurkaupa, með ^vægum,
kjorum gegn öruggri tryggingu. Þa vil eg
benda á það, að á meðan sjóðurinn er svo
lítill, að kann fullnsgir ekki þörfum fé—
lagsins, er Bjargráðasjóði skylt að
klaupa undir bagga og lána fé gegn
vöxtum, og endurgreiðist lánið á 5 árum.
Ennþá hefir enginn sótt um lán úr sjóðn-
um, og er það vonandi vottur þess, að
enginn hafi verið svo stæður, að kann
kafi þurft á því að kalda, fremur en að
menn h.afi skort kunnugleik til að hag-
nýta sér lán, sem þó verða að teljast
frexnur ódýr. Ég get skoti ð því kér inn í,
að ég hefi fengið þam upplýsingar hja
lögfresðingum, að það mundi verða fullkom-
lega fam leið, að tryggja þessi lán með
afurðum búanna, svo sem mjólkurbúspening—
um eða sláturfjárpeningum, enda er það
mjög eðlilegt að tryggja bráðabyrgðalán
a þennan katt. Enginn má skilja mig a
þá loið, að ég se með þessu að hvetja
menn til lántöku. Ég vil aðeins benda
mönnum á, að tryggingarsjóðurinn er
þeirra eign, sem þeir eiga að nota, ef
þeir sjá sér h.ag í því. Eg get bent á
að sveitarsjéður leggur fram 50 kr.^fyr—
ir hvern fólagsmann, svo það eru þa um
100 krónur, sem meðalbóndi þarf að greiða
í tryggingarsjóð allt í allt. Með þessu
er viðurkennt að þeir sem meira mega sín
eiga að bera þungan af þessu, en eiga
þó engu meiri rétt til sjóðsins, en h.in-
ir, sem minna hafa lagt fram. Þessar 100
kr. hljóta því að teljast hverfandi lít-
ill h.luti af öllum opinberum gjöldum, og
e^ h.eld að það se, ef menn kunna að h.ag-
nýta sér,ágæt leið til að fleyta sér yf-
ir örðugleika, sem skapast af misjöfnu ar.
ferði og ýmsum fleiri orsökum.
Við skulum taka dumi af bénda, sem er
illa heyjaður. Til þess geta legið marg-
ar ástæður, svo sem grasbrest-ur, óþurkar,
veikindi o.m.fl. Gerum einnig ráð fyrir
að afiorðirnar h.afi reynst jafnvel undir
meðallagi. SÓ: nú bóndinn svo skuldugur,
að jafnvel búfé hans sé veðsett, það mun
nú ekki óalgengt h.ér um slóðir, verður
honum erfitt um nyjar lantökur. Verslunar-
skuldir og vanski.1 í bönkum eru neyðarúr-
roaði, og alltaf dýr lán þegar allt kemur
til alls. Ekki verður keppilegt vegna
framtíðarinnar að fækka fénaðinum, enda
ekki sagt að hann megi það vegna veðsetn-
ingarinnar. Þessum bónda virðist því full
þörf á ódýru rbráðabirgðaláni, og fæ ég
ekki betur séð, en að sá kostur verði
skárri., en allir aðrir, sem h.ann á úr að
velja.
Bkýrsl'úhaldið með tilkjálp eftirlits-
mannsins, gerir bóndanum hægara en ella,
að gera greinarmun á því kver bxzgreinin
sé arðsömust og í h.verju se abotavant.
Þetta fsest því nákvamara. sem skýrslukaldið
er réttara. Hins verður að minnast, að
reynsla eins árs segir ekki nema kálfa
sögu, og þó að þetta hafi allmikla þýð-
ingu fyrir nútíðina er það þé öllu þýð-
ingarmeira fjrrir framtíðina. Seinna mun ég
svo, ef ti-1 vill, birta utdrátt úr niðux-
stöðum fyrsta skýrsluársins, og er ég ekki
£ vafa um að þegar í þessum fyrstu skýrsl-
um er mikill fróðleikur saman .kominn.
Það er ef til vill vegna góðæranna und-
anförnu að vij yngri mennirnir lítum
- smærri augum á þann tilgang félagsins að
gegnum eftirlitið verði betur tryggt en
ella, að menn setji gretilega á og að einn-
ig verði vönduð betur fóðrun, Þetta veit
ég að hefir undanfarið verið að færast í
betra lag án tilstyrks þessa félagsskapar.
Samt er mér vel kunnugt um að eftirlits-
maðurinn kefir kaft víða noldkur áhrif og
þó mun það sýna sig, að £egarskýrslur kafa
verið kaldnar um nokkur ar, verður fyrst
hægt með nokkrum rökum að gera sér grein
. fyrir kvað gætilegt geti talist £ þessum
efnum, vil ég því á engan kátt gera li.tið
úr þeirri reynslu, sem allir athugulir
bcondur fá ^egnum safilangar búsáhyggjur.
Hinu kled eg fram að einmitt slpýrslurnar
eigi að letta þessar cíhyggjur og veita
buskapnum meira öruggi.
Ég kefi nú með þessum bollaleggingum,
drepið á minar skoðanir um þetta mál,
vona eg að þeer verði heldur til að auiea
■ -skilning manna a þvi og að þess verði ekki
langt að biða, að allir kreppsbúar fylki
ser um þetta felag, eins og beendur £
Hrunamannakreppi kafa þegar i uppkafi gert
um sitt félag.
Við bændurnir eigum að heita sjálfstæð-
'ir framleiðendur, en erum þó að svo miklu