Morgunblaðið - 23.10.2021, Side 13

Klefar sjómanna um
borð í skipum sem
Nautic hannar eru
stílhreinir og fallegir.
laust viljað taka af þessu rjómann og sitja síðan
á feitum sjóðum og njóta. Við vildum gefa eitt-
hvað af okkur inn í þetta samfélag sem er í
svona mikilli uppbyggingu.“
Hann segir þessum áherslum Nautic mjög
vel tekið í Rússlandi og Rússar haldi ekki aftur
af sér er þeir hæla því að Íslendingar hafi sýnt
vilja til að fara í þessi verkefni undir merkjum
rússnesks fyrirtækis.
Annað ferli
Alfreð segir stuðst við aðra aðferðafræði þegar
kemur að skipahönnun í Rússlandi en tíðkast á
Vesturlöndum. „Teikningaferlið í Rússlandi er
töluvert öðruvísi en við erum vanir frá vest-
rænum heimi. Við byrjum að gera konsept-
teikningar af skipinu, sem er þá fyrirkomulag
og ýmsar grunnteikningar og myndræn fram-
setning á skipinu, auk þess að gera áætlanir
um allar helstu stærðir svo sem burðargetu og
fleira.“
Næst hefst gerð flokkunarfélagsteikninga og
verður hönnunin að taka mið af reglum RMRS
(Russian Maritime Register of Shipping), að
sögn Alfreðs sem bætir við að Russian Mari-
time sé eins og hvert annað flokkunarfélag og
er aðili að alþjóðlegum samtökum flokk-
unarfélaga.
Í Rússlandi er krafa um að skipasmíðastöð
séu afhentar vinnuteikningar og þarf því að
skila mjög umfangsmiklum teikningum þar
sem teiknuð eru upp jafnvel smæstu atriði.
Nautic RUS sinnir þessu og eru allar flokk-
unarfélags- og vinnuteikningar því á einni
hendi. Alfreð segir að með þessu sé verið að af-
henda alhliða leiðbeiningar um smíði skipsins.
„Það er nánast verið að láta skipasmíðastöðina
hafa IKEA-bækling.“
Kemur í veg fyrir árekstra
Mikill kostur er að hafa alla hönnun á einum
stað, fullyrðir Alfreð sem segir áberandi hvern-
ig aukið flækjustig hafi áhrif á smíði og gæði
skipa. „Menn hafa hannað grunnteikningarnar
og afhent stöð sem er ekki vön að gera fiski-
skip sem síðan lætur vinnuteikningarnar í
hendurnar á fyrirtæki sem veit ekkert hvað
það er að hanna. Jafnvel sett stálvinnuteikn-
ingar í hendur eins aðila, rör í annað fyrirtæki,
rafmagnið í þriðja og innréttingar í það fjórða.
Þetta veldur því að hönnunin verður ekki heild-
stæð.“
Hönnun sem er ekki heildstæð veldur
árekstrum, til að mynda í sambandi við fyr-
irkomulag röra- og raflagnateikninga. Slíkir
árekstrar geta hæglega tafið smíði skips með
tilheyrandi kostnaði. „Það þarf að deila pláss-
inu mjög vel í fiskiskipum,“ útskýrir Alfreð.
Nautic býr hins vegar svo vel að hafa alla þætti
í einu kerfi. „Um leið og við erum búin að
hanna eitthvað förum við að birta alla heild-
armyndina og getum þá lagað með tilliti til
plássnýtingar og getum hliðrað einhverju til ef
þörf er á því.“
Í ljósi þessa hefur fyrirtækið lagt áherslu á
að veita heildarþjónustu og heildarráðgjöf í
hönnun fiskiskipa í Rússlandi, en til þess hefur
þurft að ráða til starfa fjölda verkfræðinga með
alla þá sérþekkingu sem hönnun nútímalegra
hágæðaskipa krefst. „Við erum með 57 vel
menntaða verkfræðinga. Allt frá hefðbundnum
skipaverkfræðingum til verkfræðinga í stálst-
rúktúr og sérfræðinga í undirstöðum fyrir bún-
að. Við erum með fólk í rörakerfum, rafmagni,
loftræstikerfum og vélaverkfræðinga.“
Ákveðið var að fara enn lengra í samþætt-
ingu hönnunar og voru tveir innanhúss-
arkitektar ráðnir í fullt starf. Sjá þeir um hönn-
un innréttinga skipsins og fylgir því meðal
annars efnis- og litaval.
Tryggja eiginleika skipsins
Alfreð segir grundvallaratriði að tryggja að
skipið hafi þá eiginleika sem gert var ráð fyrir
þegar það var hannað og er hægt með þrívídd-
arhönnun að afhenda skipasmíðastöð öll skurð-
arplön og allar aðrar upplýsingar sem þarf til
að smíða skipið. Auk þess er stöðinni veitt
tæknileg aðstoð og hefur verið fjárfest í fær-
anlegu skrifstofuhúsnæði fyrir sjö verkfræð-
inga.
„Með þessu náum við að hafa stjórn á þyngd-
arþróun skipsins á smíðatímanum. Það er mjög
mikilvægt því það er hægt að eyðileggja skip
sem er með yfirþykktum í allskonar hlutum.
Það tekur enga stund að þyngja svona skip um
einhver 200 tonn með einhverju rugli. Þá sekk-
ur skipið bara dýpra í sjóinn, en þú hefur gert
ráð fyrir vissu fríborði til að takast á við þann
afla og þær byrðar sem þú ætlar að setja á
skipið.“
Þörf á þekkingu
Spurður hvort þessi alhliða þjónusta henti vel í
Rússlandi svarar Alfreð því játandi enda hefur
Norebo ákveðið að ganga til samninga við Nau-
tic RUS um hönnun fjögurra línuskipa, en þau
verða 64 metrar að lengd og 14 metrar að
breidd. „Þetta eru mjög fullkomin línuskip. Það
er ýmislegt nýtt sem við erum að gera í þessari
hönnun. Öðruvísi framdriftsbúnaður, öðruvísi
fyrirkomulag með losun og lestun og margt ný-
tískulegt í útfærslum þeirra. Svo eru þessi skip
nýtískuleg í útliti.
Í þessu verkefni hefur skipasmíðastöðin ver-
ið að falast eftir því að við förum jafnvel enn þá
lengra í afhendingu á gögnum og dýpra inn í
þeirra framleiðslukerfi sem felst í að halda ut-
an um samþættingu upplýsingaflæðis, þannig
að til sé einn miðlægur gagnagrunnur þar sem
eru upplýsingar um búnað og allar uppfærslur
á teikningum sem koma frá framleiðendum.“
Töluverð eftirspurn er í Rússlandi eftir
þekkingu í sambandi við hönnun fiskiskipa og á
sér eðlilega skýringu, að sögn Alfreðs. Á tímum
Sovétríkjanna hafi smíði fiskiskipa verið falin
skipasmíðastöðvum í öðrum austantjaldsríkjum
á borð við Pólland, Úkraínu, Búlgaríu og Rúm-
eníu, en rússnesku stöðvarnar sinntu á þessum
tíma smíði herskipa. Arfleifð þess er meðal
annars að 96% skipasmíðastöðva Rússlands eru
í eigu ríkisfyrirtækis. „Stjórnunarhættirnir í
þessu fyrirtæki eru pínu sovéskir ennþá. Þetta
litar alla aðferðafræði í skipasmíðastöðinni sem
manni finnst alveg rosalega seinvirk og bjúró-
kratísk; hluti sem manni finnst tiltölulega ein-
faldir tekst að flækja.“
Menntun skipaverkfræðinga í Rússlandi er
einnig ólík því sem gengur og gerist á Vest-
urlöndum og sést það fyrst og fremst í mikilli
sérhæfingu þeirra, sem hefur þau áhrif að þeir
hafa ekki jafn blandaða þekkingu. „Þegar við
vorum með sérfræðing í rörum þá var kannski
einn sérfræðingur í rörum í vélarrúmi og annar
sérfræðingur í rörum í dvalarrými, en rörin eru
alveg eins óháð því hvað kemur út úr þeim eða
fer inn í þau.“
Mikilvægt var því að skapa „brýr“ í fyrir-
tækinu sem hjálpa starfsfólkinu að fara út fyrir
þægindaramma sinn og uppgötva að það hafi
þekkingu til að takast á við fleiri verkefni en
sérhæfingin segir til um, segir Alfreð. „Þá
fáum við miklu betri virkni á skrifstofunni.“
Tilraunastofan Ísland
Alfreð telur forsendur þess að hægt sé að
sækja fram á erlendum mörkuðum vera að á
Íslandi sé umhverfi sem hvetur til nýsköpunar
í sjávarútvegi og er staðan mjög góð í þeim
efnum.
„Það eru svo stuttar boðleiðir til að fá upp-
lýsingar bæði hjá þeim sem gera út skipin og
hjá fyrirtækjum sem eru að þjónusta sjávar-
útveginn. Ísland er eins og lítil tilraunastofa og
menn eru viljugir til að prófa ýmislegt.“ Þá hef-
ur Nautic lagt kapp á að mæla með lausnum
annarra íslenskra fyrirtækja, svo sem Naust
Marine og Frost, svo dæmi séu tekin.
Línuskipin eru næsta verkefni
fyrir Norebo og verða þau 64
metra löng og 14 metra breið.
Mikið er lagt upp úr hönnuninni
í öllum rýmum skipanna.
LAUGARDAGUR 23. OKTÓBER 2021 MORGUNBLAÐIÐ 13