Morgunblaðið - Sunnudagur - 24.10.2021, Blaðsíða 6

VETTVANGUR
6 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 24.10. 2021
Síðustu ár hefur verið ríkjandi stefna
hjá mörgum að tala Ísland aðeins nið-
ur. Hér á víst að vera svo mikil spill-
ing, við erum svo heimóttarleg, kunnum
ekki að meta alvöru mat og svo eru flest
kerfi sem við stöndum undir fyrir neðan all-
ar hellur. Og svo er þetta veður náttúrlega
bara brandari út af fyrir sig, sem á reyndar
stundum við rök að styðjast.
Fyrir suma hefur lausnin legið í því að
ganga í Evrópusambandið því þar sé allt
svo gott og fínt og allir kunna sig svo af-
skaplega vel. Þar komumst við í alvöru
reglur og þar sé nú heldur betur nóg af
fólki sem sé með allt á hreinu. Kominn sé
tími til að taka þátt í alþjóðavæðingunni og
það sé ekkert að óttast.
Svo kemur frétt um viðræður vegna sölu
á Mílu til fyrirtækis í Frakklandi. Míla, fyr-
ir þá sem þekkja ekki til, er heildsölufyrir-
tæki á fjarskiptamarkaði og líklega þekkt-
ast fyrir að selja ljósleiðaratengingar.
Þá allt í einu kveður við nýjan tón.
Skyndilega er þessum útlendingum alls ekki
treystandi og gott ef ljósleiðarakerfi í
blokkum í Breiðholtinu er ekki allt í einu
orðið hluti af auðlindum okkar. Hér þarf að
stíga varlega til jarðar enda öryggi þjóð-
arinnar í húfi.
Þetta kemur meira að segja frá fólki sem
var bara rosalega spennt rétt fyrir kosn-
ingar fyrir því að ganga í ESB, m.a. til að
geta notið viðskiptafrelsis sem því fylgir.
Svo bara breytist eitthvað.
Skyndilega er Ísland bara orðið best í
heimi og engum að treysta nema okkur
sjálfum. Svei mér þá ef það þarf ekki bara
að setja lög svo enginn missi af Bachelor in
Paradise. Íslensk menning er í húfi!
Það væri óskandi að þetta væri eina
dæmið um það þegar við skyndilega álítum
að við séum betri en allir aðrir. Það er til
dæmis ekki svo flókið fyrir okkur að kaupa
okkur íbúð í Bretlandi eða Bandaríkjunum,
svo við tökum dæmi af löndum þar sem Ís-
lendingar hafa verið duglegir að koma sér
fyrir. En ef einhver frá þessum löndum ætl-
ar að kaupa sér sumarbústað í Grímsnesinu
eða íbúð á Selfossi, þá þarf hann fyrst að
geta sýnt fram á að hann eigi raunveruleg
tengsl við Ísland.
Hér hefur fólk suðað endalaust um að við
verðum að fá erlenda fjárfestingu inn í
landið. Sem ég held að sé vissulega rétt.
Erlend fjárfesting hefur ýmsa kosti, t.d. er
það ekki óþekkt að erlend fyrirtæki auki
samkeppni á Íslandi. Við höfum alveg séð
dæmi um það. Og ef þetta franska fyrirtæki
ætlar að vera með einhver leiðindi þá eru
fleiri á þessum markaði sem við getum
skipt við. Og það er fegurðin í samkeppni.
Ef þessir Frakkar ætla að hagnast á þess-
um kaupum,
sem er líklega
tilgangurinn, þá
þurfa þeir að
standa sig í
samkeppninni.
Þetta eru
nefnilega bara viðskipti. Þó að franskt fyrir-
tæki kaupi Mílu þá þurfum við ekki að eiga
von á því að geðvondur Jacques með alpa-
húfu mæti heim til mömmu þinnar og taki
símann svo þú getir ekki hringt í hana og
athugað hvernig hún hafi það og hvernig
henni hafi fundist síðasti þátturinn af
Ófærð.
Svo má ekki gleyma því, sem er pínu
fyndið, að Síminn á Mílu. Síminn hefur ver-
ið á markaði í nokkur ár og það hefði mögu-
lega hver sem er getað keypt Símann og
fengið Mílu í kaupbæti! Það hefði reyndar
verið geggjað því þá hefði ég kannski orðið
frægur í Frakklandi.
En það sem mestu máli skiptir í þessu er
frelsið. Frelsi til að skapa, frelsi til að eiga,
frelsi til að kaupa og frelsi til að selja. Svo
fremi það gangi ekki á rétt annarra. Og
með öllu því eftirliti sem er í þessum geira,
með Póst- og fjarskiptastofnun, Samkeppn-
iseftirlitinu og Fjölmiðlanefnd, þá er harla
ólíklegt að þessir Frakkar komist upp með
einhvern derring.
’
Svei mér þá ef það þarf ekki
bara að setja lög svo enginn
missi af Bachelor in Paradise.
Íslensk menning er í húfi!
Á meðan ég man
Logi Bergmann
logi@mbl.is
Ísland – best í heimi
Hálf dapurlegt er að fylgjast
með vandræðaganginum
yfir úrslitum kosning-
anna. Eða öllu heldur við að finna
það út hver úrslitin raunverulega
voru. Öllum er eiginlega vorkunn.
Og ekkert okkar kann ráð sem all-
ir yrðu sáttir við. Spurt er hvort
telja eigi aftur eða kjósa eigi aftur
eða láta gott heita við svo búið. Ég
hef helst verið á því síðastnefnda
en er nú að hallast að valkosti sem
mér finnst hafa margt til síns
ágætis: Kjósa aftur og ekki bara í
einu kjördæmi heldur í landinu
öllu.
Ég hef hreyft þessari tillögu við
nokkra ein-
staklinga sem
réttilega gruna
mig um að vera
að grínast. En
svo vitum við að
öllu gamni fylgir
nokkur alvara.
Mótbárurnar
hafa ekki látið á
sér standa. Bent
er á að þegar
fólk kjósi eigi það helst ekki að
vita hvað aðrir kusu eða hvers
vegna skyldu skoðanakannanir
vera bannaðar í sumum löndum
rétt fyrir kosningar? Það er til
þess, bæta viðmælendur mínir við,
að enginn viti hvað aðrir hugðust
fyrir eða hver yrði líkleg niður-
staða í fyrirhuguðum kosningum.
Allir eigi að vera óbundnir hugar-
farslega svo þeir velji þann kost
sem þeim raunverulega finnst vera
bestur óháð því hvað aðrir geri.
Það er nokkuð til í þessu.
En svo má spyrja hvort það sé
ekki einmitt ágætt að menn sjái
útkomuna og hvernig kaupin ger-
ast á eyrinni við stjórnarmyndun
og geti síðan endurskoðað hug sinn
í því ljósi. Til dæmis ef tilvonandi
stjórnarflokkar sjá ekkert athuga-
vert við að grunninnviðir þjóð-
arinnar verði bröskurum að bráð.
Til lengri tíma litið mætti ná
þessu markmiði að einhverju leyti
með tíðari kosningum. Kjósa til
dæmis á tveggja ára fresti í stað
fjögurra ára eða jafnvel árlega.
Kosningar eru miklu minna mál en
þær voru fyrr á tíð, ég tala náttúr-
lega ekki um eftir að þær verða
rafrænar en líklegt má heita að svo
verði í náinni framtíð.
Stjórnmálaflokkunum gæfist þá
minni tími til að færa verk sín eða
verkleysi yfir á auglýsingaplaköt
sem segja okkur hvað þeir vilja að
við höldum að þeir séu. Svo er hitt
til í dæminu að flokkarnir vilji að
við hættum að gera okkur rellu út
af stjórnmálum, varla þess virði að
rýna ofan í kjölinn á þeim, „ætli ég
kjósi ekki bara Framsókn“. Þetta
síðastnefnda er komið úr vinsæl-
ustu auglýsingunni en hún þótti
svo brilljant að rétt væri að verð-
launa hana þótt
hún væri náttúr-
lega eins ómál-
efnaleg og hægt
er að komast. En
hvaða máli skipt-
ir það ef hún
gerir sitt gagn?
Þegar kosn-
ingarnar voru af-
staðnar og aug-
lýsingavíman
runnin af kjósendum rann hvers-
dagurinn upp að nýju. Þá blasti við
niðurstaðan úr fjörinu frá kvöldinu
áður, hvernig þjóðin í sameiningu
hafði skipað til sætis við Austur-
völl. Þá, eins og verða vill í timbur-
mönnum, hugsuðu eflaust ein-
hverjir að helst hefðu þeir viljað
breyta á annan veg í kjörklefanum
en þeir gerðu.
Nú væri það of seint. Nema
náttúrlega ef kosið yrði aftur. Og
síðan aftur og aftur þannig að
stjórnmálamenn kæmust aldrei
undan glansmyndunum sem segja
okkur hvað þeir vilja að við höld-
um að þeir séu.
Tíðari kosningar gætu þannig
breytt stjórnmálunum – kannski
gert stjórnmál að stjórnmálum á
ný, í stað baráttu um falsímyndir á
ljósaskiltum.
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Hvernig væri að
kjósa aftur og
svo aftur?
Úr ólíkum
áttum
Ögmundur Jónasson
ogmundur@ogmundur.is
’
En svo má spyrja
hvort það sé ekki ein-
mitt ágætt að menn sjái
útkomuna og hvernig
kaupin gerast á eyrinni
við stjórnarmyndun og
geti síðan endurskoðað
hug sinn í því ljósi.
Fenix
• Slitsterkt og hitaþolið yfirborðsefni
• Silkimjúk áferð við snertingu
• Sérsmíðum eftir máli
Gylfaflöt 6-8, 112 Reykjavík | Sími 587 6688 | fanntofell.is