Alþýðublaðið - 20.01.1920, Blaðsíða 2

2
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Ang'lýsingar.
Auglýsingum í blaðið er fyrst
um sinn veitt móttaka hjá Guð-
geir Jónssyni bókbindara, Lauga-
vegi 17 (bakhús). Sími 286 og á
afgreiðslunni á Laugavegi 18 b.
einir sem ættu 2000 drökmur
(1500 krónur) eða meira skyldu
hafa pólitisk réttindi, að 12000
borgarar mistu réttindin, en að-
eins 9000 héldu þeim.
Svo íór um Aþenumenn.
í Spörtu fór á líkan hátt. Ly*
kurg setti hörð lög gegn auðsöfn-
un á einstakra manna hendur.
Allir mötuðust saman í sameigin-
legum matarskálum þar sem hver
lagði á borð með sér, og þeir
sem ekki vildu það, mistu pólitisk
réttindi.
Gull og silfur, peningar og
skraut var bannað innan vébanda
ríkisins. Og járn var notað sem
peningar til þess að hindra að
verzlun og þar með auðsöfnun
blómgaðist. Járnið var ekki mynt-
að en í stöngum þannig að lítil
fjárhæð var þyngsta byrði.
En smátt og smátt var það að
víkja frá þessum lögum, og eftir
Pelopseyjarófriðinn voru þau af-
numin að mestu. Einstakir menn
eignuðust allar fasteignir, en fföld-
inn átti málungi matar.
Plutark segir frá þvf að í Spörtu
hafi verið aðeins hundrað vellauð-
ugir auðmenn en hinn hluti þjóð-
arinnar ætti ekkert. Og svo mikil
var fátæktin að margir gátu ekki
einu sinni goldið fyrir matinn við
sameiginlegu máltfðarnar og mistu
þeir því réttindi sín og afleiðingin
varð sú að aðeins örfáir auðmenn
héldu þeim.
Síðar ætluðu tveir konungar að
koma aftur á iögum Lykurgs, en
öðrum var varpað í fangelsi og
kyrktur þar eftir úrskurði „efar-
anna*. En hinn lét drepa 4 af ef-
urunum fimm og reka nokkra rfk-
ismenn úr iandi, en að lokum varð
hann undir og varð að flýja Iand-
ið og dó í útlegð.
Gömul goðspá sagði að ekkert
gæti eyðilagt Spörtu nema fégirnd
borgaranna. Og hnignun Spörtu
og alls Grikklands var einnig þjóð-
félagsfyrirkomulaginu að kenna,
sem lagði auðinn í fárra manna
hendur, en Iét mestan hluta fólks-
ins lifa í fátækt.
Mestur hluti borgaranna var
útilokaður frá þátttöku f lífinu.
Fáir fengu að njóta krafta sinna
til fuils og lffið varð fáskrúðugra
og óánægja og sundurlyndi var
árangurinn.
Útlenðar ftéttir.
Allsherjarþing hrezka rerka-
mannasambandsins
var haldið í nóvember 1 haust,
og verður haldið aftur í febrúar.
(Hefst 20. febr.).
Belgía.
Eins og kunnugt er varð Belgía
hart úti í stríðinu. Síðan óvin-
irnir viku úr landi hafa Belgar
unnið að því af öllum kröftum að
koma samgöngunum í gott horf
og bæta fyrir ýms skemdarverk
stríðsins. — í vetur fóru fram
kosningar þar eftir nýju kosn-
ingalögunum (allir hafa jafnan
kosningarétt). Fengu íhaldsmenn
og jafnaðarmenn jafn mörg sæti,
en „liberalir", sem áður höfðu
haft 5 sætum fleira en jafnaðar-
menn, fengu að eins helming sæta
á við það sem þeir höfðu áður.
Samsteypuráðuneyti var myndað
með meðlimum af öllum flokk-
um. Heitir forsætisráðherrann
Delacroix. Jafnaðarmaðurinn Vand-
erwelde er í stjórninni og hefir
hann það starf á hendi að sjá
um að kjör belgisku verkamann-
anna verði bætt. En þeir hafa
staðið að baki verkamanna ýmsra
annara þjóða.
Lenin rer sig.
Lenin reit í fyrrasumar opið
bréf til amerískra verkamanna,
þar sem hann hrekur ýmsar fjar-
stæður, sem haldið hafði verið
fram gegn stefnu hans. Þar segir
meðal annars: „Hiiðum eigi um
það þótt borgaralegu blöðin „bás-
úneri“ hvert mistak sem vér ger-
um út um heim allan. Yér hræð-
umst eigi mistök vor. Mennirnir
verða eigi heilagir þótt þeir geri
byltingu. Bylting verður ekki gerð
gallalaust af verkamönnunum, sem
hafa verið kúgaðir og fótum
troðnir öldum saman, verið kúg- í
aðir undir oki fátæktar, mentun-
ar- og menningarleysis.---------
Hver hundrað mistök er vér
gerum eru hrópuð út um allan
heim af blöðum auðvaldsins og
oddborgaranna. En fyrir hver
hundrað mistök framkvæmum vér
tiu þúsund hetjuverk, sem eru
enn göfugri, þar sem þau eru
framkvæmd í hversdagslífinu í
verksmiðjum og borgum, fram-
kvæmd af mönnum sem eru hvorki
vanir né hafa haft tækifæri til að
„básúnera" hvert handtak sitt út
um allan heim*.
Pað virðist ekki liggja mjög
fjarri sanni að orð Lenins séu
sönn, því nóg heyrist um glappa-
skot Bolsivika, en minna um af-
reksverk. En eitthvað hljóta þeir
þó að hafa gert að gagni, úr því
þeim hefir tekist að halda mest-
öllu Rússlandi í 2 ár á valdi sínu
og koma t. d. á fót her er telur
yfir 3 miljónir manns.
Starf pnaðarfélagsins
á þessn ári.
Viðtal við hinn nýja formann fé-
lagsins, Sigurð Sigurðsson
frá Drafiastöðum.
(Niðurl.).
íslenzkir búfræðingar erlendis.
Félagið hefir styrkt ýmsa unga
menn og efnilega til þess að afla
sér búnaðarfræðslu erlendis. Þórir
Guðmundsson (frá Gufudal) er t.
d. að kynna sér nýjustu tilraunir
með fóðrun búpenings í Svíþjóð
og Danmörku. Theódór Arnbjarn-
arson frá Stóra-Ósi í Miðfirði er
að kynna sér hestarækt í Noregí
og Danmörku, sérstaklega alt er
viðvíkur tamningu hesta og notk-
un þeirra í þágu landbúnaðarins.
Eggert Briem (Vilhjálmsson) er í
Englandi að kynna sér notkun
nýjustu landbúnaðarverkfæra þar
í landi.
Nokkrir aðrir ungir menn eru
og styrktir af félaginu til þess að
kynna sér búnaðarháttu erlendra
þjóða, því það er mjög mikilsvert
að geta vitað hvað af þeim bún-
aðarháttum er hægt að notfæra