Kirkjublaðið - 17.10.1949, Blaðsíða 1

VII. árg.
17. október 1949
17. tbl.
Brautarholtskirkja á
Kjalarnesi
Brautarholtskirkju á Kjalar-
nesi er getið í kirknaskrá Páls
biskups um 1200. Þar var Niku-
lásarkirkja og var bændaeign.
Hún er nú útkirkja frá Mos-
felli. Á Kjalarnesi voru að fornu
kirkjur, bæði á Esjubergi,
Þerney og Hofi, auk Saurbæjar-
kirkju. Bænahús var á Álfsnesi.
Brautarholtskirkja var af-
hent söfnuðinum árið 1894. Nú-
verandi kirkja í Brautarholti er
timburkirkja með turni á þaki,
reist árið 1857. Síðan hefir hún
verið járnklædd utan og hlotið
ýmsar aðgerðir og má enn telj-
ast all stæðilegt hús, þótt nú sé
orðin meira en níutíu ára göm-
ul.
Tvær umsóknir um
Hólsprestakall
Um Hólsprestakall í Bolung-
arvík sækja þeir, séra Guð-
mundur Guðmundsson, er um
skeið var prestur að Brjánslæk
og séra Sigurður M. Pétursson
settur prestur að Breiðabólsstað
á Skógarströnd. Kosning fer
væntanlega fram í þessum mán-
uði.
Um Sauðlauksdalsprestakall
barst engin umsókn.
—----------------
Gjöf til kirkjusjóðs
Grafarness
Til viðbótar því, sem sagt var
í síðasta blaði um 2000 króna
gjöf til nýrrar kirkju í Grafar-
nesi, skal það tekið fram sam-
kvæmt upplýsingum frá héraðs-
prófasti, að gjöf þessi var gef-
in til minningar um Runólf
Jónatansson f. oddvita Eyrar-
sveitar og meðhjálpara í Set-
bergskirkju, og er gjöfin frá
börnum hans.
Frá alþjóðaþingi frjáls-
lyndra guðfræðinga
í Amsterdam
Dagana 19.—25. júlí síðastl.
kom saman 'í Amsterdam al-
þjóðaþing fyrir frjálslyndan
kristindóm og trúfrelsi. Frá
undirbúningsnefndinni hafði
komið boð til kristilega stúdenta
félagsins Bræðralags, í Rvík
um þátttöku í þingi þessu, og
varð það að ráði, að ég sækti
þingið sem gestur fyrir hönd fé-
lagsins.
Að þingi þessu stóð alþjóðleg-
ur félagsskapur, Sem nefnist
International Association of
Religious Freedom (I. A. R. F.),
og geta frjálslyndar kirkjur og
félög frjálslyndra kristinna
manna átt aðild að félagsskap
þessum.
Þing þetta, sem var hið þrett-
ánda slíkra þinga, kom saman í
Amsterdam í Hollandi 19. júlí
í sumar. Fyrsta daginn var þing-
ið sett og skipað í starfsdeildir.
Þingið starfaði í fjórum deild-
um, sem menn gátu valið um
þátttöku í, en deildirnar voru
þessar:
1. Þjóðfélagsmáladeild. Við-
fangsefni hennar var bar-
áttan milli einstaklings-
hyggju og samfélagshyggj u,
er þriðji möguleikinn til?
2. Guðfræði- og kennimennsku-
deildin. Viðfangsefni hennar
var: hið jákvæða hlutverk
frjálslynds kristindóms.
3. Trúaruppeldisdeildin. Við-
fangsefni hennar var: hvern
ig ber að haga trúarlegu upp-
eldi æskulýðsins.
4. Heimatrúarbragðadeildin.
Viðfangsefni hennar var: af-
staða frjálslynds kristin-
dóms til annarra heimstrú-
arbragða.
Forseti þjóðfélagsmáladéild-
ar þingsins var Dr. R. V. Holt,
frá Manchester. 1 ályktun þeirr-
ar deildar, sem er í tólf liðum,
segir meðal annars:
Vér erum sannfærðir um að
aðeins á vegum trúarinnar sé
unnt að sigrast á erfiðleik-
um samtíðar vorrar og vér
lítum svo á, að allir þeir, sem
játast kristnir menn, eigi að
taka höndum saman um þetta
markmið.
Vér trúum því að allir menn
eigi að líta á sjálfa sig sem
ráðsmenn, sem fyrir Guði og
náunga sínum eigi að bera
ábyrgð á þeim gjöfum, sem
þeim hafa verið gefnar og
þeim heimsgæðum, sem þeir
hafa undir höndum, og að
virða beri rétt sérhvers manns
til að geta lifað frjáls undan
ótta og skorti, búa við þjóð-
félagslegt öryggi, góð vinnu-
skilyrði og hæfilega hvíld og
menntun.
Oss er ljóst, að hið ábyrga
þjóðfélag frjálsra manna
verður að byggjast á því að
mönnunum sé veitt trúarleg
siðferðisleg og þjóðfélagsleg
menntun engu síður eh hin
vitsmunalega og tæknilega,
og vér mótmælum alvarlega
sérhverri viðleitni kirknanna
í þá áttina að nota ríkisskól-
ana til áróðurs fyrir sig.
Vér vitum ekki, hvað fram-
tíðin kann að bera í skauti
sér, og oss er ljóst að leiðin
til farsælla lífs kann að liggja
eftir vegum, sem oss eru huld-
ir enn. En vér erum sannfærð
ir um, að hin bjartari fram-
tíð bíður vor ekki nema því
aðeins að vér berjumst með
öllum þeim kröftum, sem Guð
hefur gefið oss í huga, sál og
anda til þess að greiða henni
veg. Og að ef vér höfum full-
an vilja á því að nota alla
krafta vora í þjónustu Guðs
og til blessunar fyrir menn-
ina, þá getum vér lifað í ör-
uggu trausti og von til Guðs
um að upp af rústum hins
gamla rísi ný og betri fram-
tíð. Þegar Guð sér tímann til
þess fullnaðan;
*
I þingdeildinni, sem fjallaði
um guðfræðileg og kennimann-
leg efni var forseti Dr. F. Buri,
frá Basel í Sviss. Ályktanir
þeirrar deildar voru í sex liðum
þessar:
Hin guðfræðilega deild hins
þrettánda alheimsþings fyrir
trúarlegt frelsi hafði þriggja
daga umræður um, hver ætti að
vera hinn jákvæði boðskapur
frjálslynds kristindóms, og
þrátt fyrir ólíkar skoðanir á
ýmsum efnum komum vér oss
saman um þessar ályktanir:
1. Vér trúum á Guð, hinn ó-
mælanlega og eilífa skapara
heimsins og mannsins, sem
með því að skapa manninn
í sinni mynd hefur gefið
honum vegsemd, sem hann
getur aldrei glatað. Hann
hefur sett manninn sem tak-
markaða en frjálsaveru and-
spænis sér, til þess að mað-
urinn megi gefa sjálfan sig
honum í trausti og kærleika.
2. Vér trúum því, að maðurinn
geti notað frelsið, sem Guð
hefur gefið honum, annað-
hvort sér til hjálpræðis eða
tortímingar. Ef hann keppir
að sjálfselskufullum mark-
miðum tortímir hann sjálf-
um sér, ef hann opnar hjarta
sitt fyrir Guði og náunga
sínum finnur hann hið sanna
líf.
3. Vér trúum því, að Kristur
birti oss hina guðlegu elsku.
Hann sýhir oss föðurinn,
sem vér getum snúið oss til
í allri sekt vorri og neyð.
Hann sýnir oss náungann
sem bróður vorn, sem vér
berum ábyrgð á í allri sekt
hans og neyð.
4. Vér trúum því, að vér eigum
að lifa samfélagslífi á jörð-
unni, fyrir kærleika Guðs,
vera óþreytandi og kærleiks-
rík í starfinu fyrir heiminn,
og að vér eigum að leita
Guðríkisins í óþreytandi
starfi fyrir meðbræður vora.
5. Vér trúum því, að Guð gefi
oss á hverjum tíma nægileg-
an skerf sannleikans til þess
að vér getum fundið veginn
til að lifa. Þekking vor er í
molum. Vér þorum ekki að
þröngva upp á aðra þeim
sannleika, sem oss hefur ver-
ið gefinn, eða staðhæfa það,
að hann muni vera hinn end-
anlegi sannleikur á öllum
komandi tímum. Þar sem
andi Guðs er, þar er frelsi.
6. Vér trúum því, að þannig
sé Guð með oss, að vér höf-
um frjálsræði til að gera
Framh. á 3. síðu.
Jubilprestur
Hinn 15. þ. m. átti séra Hall-
dór Jónsson á Reynivöllum 50
ára prestskaparafmæli. Vígðist
hann prestsvígslu 15. október
1899 af herra Hallgrími Sveins-
syni biskupi. Fór hann þá að-
stoðarprestur til séra Þorkels
Bjarnasonar að Reynivöllum í
Kjós. Fékk hann síðan veitingu
fyrir Reynivallapi’estakalli, sam
kvæmt kosningu safnaðarins, 7.
júní 1900. Hefur hann ávalt
þjónað því prestakalli síðan.
Ævisaga séra Halldórs verð-
ur ekki rakin hér að þessu sinni.
Hann er fyrir löngu þjóðkunn-
ur maður. Hefir hann verið
brautryðjandi um mörg fram-
fara- og menningarmál. Hann
hefir verið búhöldur mikill og
setið staðinn vel. Ritað mikið í
blöð og tímarit um landbúnaðar-
mál, bent á mikilvægar leiðir
fyrir þjóðina á sviði fjármála,
samið sönglög og gegnt marg-
víslegum trúnaðar- og forystu-
mannsstörfum fyrir hreppsfé-
lag sitt og sýslufélag. En prests-
starfið var honum þó alltaf hug-
stæðast og kærast, enda hefir
hann ávalt verið mjög skyldu-
rækinn prestur. — Hann
hefir stutt sóknarbörn sín eftir
megni og verið þeim ráðgjafi og
faðir. Hann á líka miklum ást-
sældum að fagna.
Enn er séra Halldór fullur á-
huga og starfar hvern dag af
miklu fjöri að hugsjónamálum
sínum og hugðarefnum.
Kona séra Halldórs, Kristín
Hermannsdóttir Johnsens sýslu-
manns á Velli í Hvolhreppi and-
aðist 30. júní 1941.
Vinir séra Halldórs senda
honum allir innilegar blessunar-
óskir og samfagna honum að
hafa fengið að starfa jafn lengi
og raun er á orðin að þeim mál-
efnum, sem hann ann og hefir
þráð að fórna sér fyrir.
Kirkjan biður Jubilprestin-
um allra heilla og blessunar og
þakkar honum dygga þjónustu.
S. S.