Kirkjublaðið - 28.09.1953, Síða 1
Vaxandf áhugi safnað-
anna á kirkjubyggingum
AAalíundur dónikirkjusainadarins í Rrifkjarík
skorar á Alþingi að samþykkja truinvarjiid
iiin Kirkjnbijggingasjóð
Bægisárkirkja
Kirkju að Bægisá í Eyja-
fjarðarprófastsdæmi mun fyrst
vera getið í Ljósvetningasögu í
sambandi við brúðkaup Þor-
steins, fóstursonar Guðmundar
ríka. Þar hefir verið kirkju-
staður fram á þennan dag og
prestssetur fram til vors 1941.
Fyrrum voru þrjár kirkju-
sóknir, þar sem nú er Bægisár-
sókn: Öxnhólssókn með kirkju
á Öxnhóli og sat þar bæði prest-
ur og djákn. Sú kirkja var af-
lögð með konungsbréfi 21. marz
1575 og sóknin lögð til Myrkár.
Myrkársókn með kirkju á
Myrká. Þar sat og prestur, að
minnsta kosti öðru hvoru.
Myrkárkirkja var niðurlögð
með bréfi 18. sept. 1850. Frá
Myrká mun á stundum hafa
verið sungið á kirkju í Staðar-
tungu, en frá Öxnhóli á hálf-
kirkju í Langahlíð og bænhús
á Hallfríðarstöðum. Bænhús
var og á Syðri-Bægisá. — Bæg-
isárprestakall, þ. e. Bægisár-
og Bakkasóknir, var lagt niður
og sameinað Möðruvallakl.
prestakalli með lögum 1907 og
kom það fyrst til framkvæmda
árið 1941,eins og áður getur.
Kirkja sú, er nú stendur á
Bægisá er timburkirkja, turn-
laus, með lítilli forkirkju og
krossi á gafli. Hún er reist árið
1858, en hlaut gagngerða end-
urbót árið 1930 og má kallast
í ágætu standi, enda vel við
haldið.
í biskupsvísitazíu 22. júlí
1868 eru gripir kirkjunnar tald-
ir þessir: Máluð og gyllt
vængjaaltarisbrík, tvær ljósa-
pípur af messing, tvær stórar,
ein úr kopar, skírnarfat af
messing, bláflekkótt leirkanna
með tinloki, silfurkaleikur með
patinu og corporale, bakstur-
baukur, skarbítur af járni,
koparljósahjálmur, auk nokk-
urra smærri muna. Ennfremur
er talið nokkuð af bókum. Þar
á meðal Steinsbiblía.
Aðalfundur dómkirkjusafn-
aðarins í Reykjavík var haldinn
í dómkirkjunni sunnudaginn 20.
þ. m.
Á fundinum var meðal ann-
ars rætt um kirkjubyggingar-
málin almennt og í höfuðstaðn-
um sérstaklega. Dómprófastur-
inn, séra Jón Auðuns, minnti á
þann mikla stuðning, sem bæj-
arstjórn Reykjavíkur hefði sýnt
kirkj ubyggingamálum bæj arins
með því að leggja fram á síðasta
ári eina milljón króna til bygg-
inga nýrra kirkna. Gat hann
þess, að slíkt framlag mundi
væntanlega fást árlega unz
kirkjubyggingamálum borgar-
innar væri komið í sæmilegt
horf. En eins og nú er, eru fjög-
ur prestaköllin í Reykjavík af
sjö kirkjulaus, og í hinu fimmta
Hallgrímsprestakalli, er aðeins
búið að reisa kjallara undir kór
hinnar væntanlegu kirkju, og
fara þar fram guðsþjónustur
sóknarprestanna beggja, eins og
kunnugt er.
Ennfremur ræddi dómpró-
fasturinn um frumvarp það um
Kirkjubyggingasjóð, er lá fyrir
síðasta Alþingi, og benti á hvað
sá stuðningur, sem þar er gert
ráð fyrir við kirkjubyggingar,
er bæði eðlilegur og nauðsynleg-
ur. í því máli var í einu hljóði
samþykkt eftirfarandi áskorun:
„Aðalfundur dómkirkjusókn-
ar, haldinn 20. september 1953,
skorar á Alþingi að samþykkja
frumvarp það til laga um
Kirkjubyggingasjóð, sem lagt
var fram á síðasta þingi, eða
annað frumvarp, er eigi gangi
skemmra um stuðning þess op-
inbera við söfnuði í kirkjubygg-
ingarmálum. — Vegna sívax-
andi byggingarþarfar og síauk-
ins byggingakostnaðar verður
þó að telja æskilegt og nauðsyn-
legt, að árlegt framlag ríkisins
til Kirkjubyggingasjóðs verði
eigi lægra en ein milljón króna“.
Úr sóknarnefnd gengu að
þessu sinni forsetafrú Dóra
Þórhallsdóttir á Bessastöðum,
Þ. Sch. Thorsteinsson, lyfsali og
Ólafur Ólafsson, kristniboði. 1
þeirra stað voru kosin í nefnd-
ina: Ólafía Einarsdóttir, Sól-
vallagötu 25,. Sigurður Á.
Björnsson frá Veðramóti og
Guido Bernhöft, stórkaupmaður
í Reykjavík. Aðrir í nefndinni
eru: Gústav A. Jónasson, skrif-
stofustjóri, og próf. Matthías
Þórðarson.
Safnaðarfullti-úi í stað Knud
Zimsen, sem nú er látinn, var
kjörinn Gísli Sveinsson, fyrrv.
sendiherra.
í sambandi við kirkjubygg-
ingamálin og þá samþykkt, sem
gerð var á safnaðarfundinum,
um að skora á Alþingi að sam-
þykkja Kirkjubyggingarsjóðs-
frumvarpið, og um hækkun
framlags til Kirkjubygginga-
sjóðs frá því, sem þar er gert
ráð fyrir, er vert að geta þess,
að til biskupsskrifstofunnar
berast nú hvaðanæfa af landinu
svipaðar áskoranir bæði frá
héraðsfundum og safnaðarfund-
um og ennfremur undirskriftar-
skjöl sama efnis úr mörgum
sóknum undirrituð af sóknar-
mönnum, bæði körlum og kon-
um.
Sýnir þetta ljóslega, að áhug-
inn á því, að koma kirkjubygg-
ingamálum landsins í skipulags-
bundið og ákveðið form, áhug-
inn á því, að endurreisa og end-
urbæta hinar mörgu hrörlegu
kirkjur landsins, er vaknaður.
Fólkið vill vissulega fórna miklu
fyrir kirkjur sínar og hefir sýnt
það í verki hvað eftir annað.
En eftir er enn hluti ríkisins
sjálfs, ríkisins, sem hefir undir
höndum meginþorra hins forna
auðs kirknanna, en það er að
koma sanngjarnlega til móts við
söfnuðina í kirkjubyggingamál-
unum, rétta fram höndina til
endurreisnarstarfsins þannig,
að söfnuðunum verði gert fjár-
hagslega kleift að reisa varanleg
og sómasamleg guðsþjónustuhús
í sóknum landsins og að þeim
málum verði hraðað svo sem
kostur er. Þau þola ekki bið úr
þessu. Og þjóðin sjálf, hún vill
heldur ekki bíða lengur.
Steingrímur Stein-
þórsson skípaður
kirkjumálaráðherra
Við stjórnarskifti hinn 11.
september s.l. lét Hermann Jón-
asson af starfi sínu sem kirkju-
málaráðherra, en við tók Stein-
grímur Steinþórsson, er verið
hafði forsætisráðherra fyrrver-
andi ríkisstjórnar.
Steingrímur Steinþórsson er
fæddur að Álftagarði við Mý-
vatn 12. febrúar 1893. Voru
foreldrar hans Steinþór Björns-
son f. bóndi að Litlu Strönd við
Mývatn og kona hans, Sigrún
Jónsdóttir alþingismanns frá
Gautlöndum, Sigurðssonar.
Steingrímur lauk búfræði-
prófi við búnaðarskólann á
Hvanneyri 1915 og prófi frá
Búnaðarháskólanum í Kaup-
mannahöfn 1924. Gerðist síðan
kennari við bændaskólann á
Hvanneyri 1924 til 1928 er
hann varð skólastjóri bænda-
skólans á Hólum í Hjaltadal.
Árið 1935 varð hann búnaðar-
málastjóri í Reykjavík. Hann
hefir verið alþingismaður Skag-
firðinga 1931—33, 1937—1942
og frá 1946. Árið 1949 var hann
kjörinn forseti Sameinaðs Al-
þingis en varð árið eftir for-
sætis- og félagsmálaráðherra og
gegndi því starfi fram til
stjórnarskiftanna hinn 11. þ. m.
Hann er kvæntur Theódóru
Sigurðardóttur úr Reykjavík.
Kirkjublaðið árnar hinum
nýja kirkjumálaráðherra allra
heilla og blessunar og væntir
þess, að með honum og biskupi
landsins megi takast sem bezt
samstarf um málefni kirkju og
kristindóms í landinu, sannri
menningu til eflingar og þjóð-
inni til gagns og farsældar.