Sambandstíðindi - 01.04.1939, Síða 8
8
gildir, en stefndur verði dæmdur
til að greiða þeim kaup samkvæmt
samningi Starfsmannafélagsins
Þór við stjórnarnefnd ríkisspítal-
anna dags. 8. maí 1936, 1. gr. 3.
fl. frá upphafi starfstíma þeirra
hvors um sig. Jafnframt hefir
hann gert kröfu um að stefndur
verði dæmdur í sekt til ríkissjóðs.
Loks hefir hann krafist þess að
stefndur verði dæmdur til að
greiða málskostnað að skaðlausu
samkv. taxta M.F.f.
Stefndur hefir haft uppi þá
kröfu, að málinu verði vísað frá
Félagsdómi. Hefir hann haldið því
fram að Starfsmannafélagið Þór
gæti ekki talist stéttarfélag í
merkingu laga nr. 80/1938, um
stéttarfélög og vinnudeilur og
samningur þess við stefndan sé því
ekki vinnusamningur, sem fara
skuli með samkvæmt þeim lögum.
Hefir hann fært að þessu þau rök,
að félagið sé stofnað utan um spít-
ala og ríkisbú, sem stefndur sé í
forsvari fyrir, það sé lokað öðrum
en starfsmönnum þeirra og þess
vegna starfsmannafélag ákveðins
fyrirtækis, en ekki alment stétt-
arfélag. í annan stað hefir hann
talið, að starfsmenn stefnds, sem í
félaginu eru, séu samkvæmt lög-
um nr. 33/1915 um verkfall opin-
berra starfsmanna opinberir sýsl-
unarmenn og sé þeim því óheimilt
að taka þátt í vinnustöðvun, en fé-
lagsskapur slíkra manna geti ekki
talist stéttarfélag.
Samkvæmt 2. gr. laga félagsins
eru meðlimir þess þeir, ,.sem starfa
við sjúkrahús og ríkisbú Reykja-
víkur og nágrennis“. Þó hefir fé-
lagið ekki látið til sín taka af-
skifti af málefnum allra þeirra
manna, er við þær stofnanir starfa,
heldur einungis ákveðinn starfs-
mannaflokk, eins og fram kemur
í samningnum 8. maí 1936 og ein-
ungis þeir starfsmannaflokkar
taka þátt í félaginu. í málflutn-
ingnum var það upplýst, að auk
þess sem starfsemi félagsins snýr
að stefndum, hefir það einnig
hagsmuna að gæta við aðrar spít-
alastofnanir á félagssvæðinu, og
félagsmenn starfandi þar. Þannig
var við stofnun félagsins einn af
SAMBANDSTÍÐINDI
stjórnarmönnum þess starfsmaður
annars fyrirtækis. Hinn 3. júní
1936, eða tæpum mánuði eftir að
samningurinn við stefndan var
undirskrifaður, gerir félagið ann-
an samning við St. Jósepsspítala
að Landakoti um kaup og kjör fé-
lagsmanna sinna þar, og er hann
énnþá í gildi. Það verður því ekki
litið svo á, að félagið sé starfs-
mannafélag ákveðins fyrirtækis,
né heldur, þegar af þeirri ástæðu,
að það sé ekki hæft til fyrirsvars
sem stéttarfélag vegna þess að því
sé meinað að lögum að taka þátt í
vinnustöðvun. Ber því að viður-
kenna félagið serri stéttarfélag í
þeirri merkingu, sem verður að
leggja í það orð samkvæmt lögum
nr. 80/1938 um stéttarfélög og
vinnudeilur, og að samningur þess
sé vinnusamningur samkvæmt 2.
lið 44. gr. nefndra laga, og ber
þess vegna að hrinda frávísunar-
kröfu stefnds.
Þá hefir stefndur krafist sýknu
í málinu, fyrst og fremst með þeim
rökum, að þar sem félagið ekki sé
stéttarfélag, þá geti samningur
þess ekki orðið til að ógilda ráðn-
ingarsamninga þeirra Gunnars
Guðmundssonar og Jónasar Jónas-
sonar, samkvæmt 7. gr. laga nr.
80/1938 um stéttarfélög og vinnu-
deilur. Eins og áður segir verður
rétturinn að líta svo á að félagið
sé löglegt stéttarfélag, og verður
af þeim sökum þessi sýknuástæða
ekki tekin til greina.
í annan stað hefir hann haft
uppi þá sýknuástæðu, að jafnvel
þótt svo yrði talið, að félagið væri
stéttarfélag, þá færu ráðningar-
samningar þeirra Gunnars Guð-
mundssonar og Jónasar Jónssonar
ekki í bága við samninginn 8. maí
1936. Þeir hafi báðir verið ráðnir
til spítalans sem hjúkruanrnemar,
en ekki sem fullgildir hjúkrunar-
menn. Samningurinn 8. maí 1936
taki hins vegar einungis til full-
gildra hjúkrunarmanna.
Svo virðist, sem stefndur hafi
ætlað þeim Gunnari Guðmunds-
syni og Jónasi Jónassyni hið lægra
kaupið í 6 mánuði, en lofað að
fastráða þá sem fullkomna hjúkr-
unarmenn að þeim tíma liðnum, og
þá með fullu kaupi hjúkrunar-
manna, samkvæmt samningnum 8.
maí 1936. í málinu er það upplýst,
að um eiginlegt hjúkrunarnám, er
leiði til prófs sem hjúkrunarmaður
eða sérstakrar viðurkenningar í
slíku starfi, er ekki að ræða og
stefndur hefir ekki fært fram
neinar líkur fyrir því að menn
ekki geti leyst störf hjúkrunar-
manna af hendi án sérstaks náms.
Stefnandi hefir aftur tilfært þess
dæmi, að ráðnir hafi verið til spít-
alanna ólærðir menn með fullu
kaupi þegar frá byrjun. Verður og
ekki séð að auðvelt sé að setja
glögg mörk á milli slíks náms og
starfs. Það verður ekki talið skifta
máli, hvaða heiti stefndur hefir
valið mönnunum við ráðningu
þeirra, heldur einungis hvert er
raunverulegt starf þeirra í þjón-
ustu hans. Heldur ekki verður
annað séð en samningurinn 8. maí
1936 sé tæmandi um þá starfs-
mannaflokka, er hann tekur til.
Þeir verða því að áliti dómarans
að teljast falla undir ákvæði
samningsins um hjúkrunarmenn
og ber þeim því það kaup og þau
kjör, sem hann tilskilur. Verða
kröfur stefnanda því að þessu
leyti teknar til greina.
Hins vegar þykir ráðning þeirra
ekki gerð með þeim hætti að
stefndur, stjórnarnefnd ríkisspít-
alanna, hafi bakað sér refsiá-
byrgðar og ber því að sýkna
stefndan af refsikröfu stefnanda.
Eftir þessum málsúrslitum ber
að dæma stefndan til að greiða
stefnanda málskostnað, er ákveðst
kr. 200,00.
Því dæmist rétt vera:
Stefndum, stjórnarnefnd ríkis-
spítalanna, skal skylt að greiða
þeim Gunnari Guðmundssyni og
Jónasi Jónassyni kaup samkvæmt
samningi hans við starfsmannafé-
lagið Þór, dags. 8. maí 1936, 1.
gr. 3. flokki frá upphafi ráðning-
artíma þeirra hvors um sig.
Stefndur greiði stefnanda kr.
200,00 í málskostnað innan 15
daga frá lögbirtingu dóms þessa
að viðlagðri aðför að lögum.