Framtíðin - 03.06.1942, Page 4

F R A M T I Ð I N
4
hækkuð þegar á árinu 1940 —
gengi sterlingspundsins var þá
lækkað allverulega — hefði ver-
ið komizt hjá þó nokkrum hluta
verðbólgunnar og þeim illu af-
leiðingum, sem hún hefur haft.
Við hefðum sennilega ekki eign-
azt jafnmarga stríðsmilljónera,
en hefðum áreiðanlega komizt hjá
jafnmikilli verðhækkun á ýms-
um sviðum og dýrtíðarvísitalan
sennilega ekki hækkað meira en
um helming, miðað við það, sem
nú er orðið. Ef gengi sterlings-
pundsins hefði árið 1940 verið
fært nfður í kr. 22,15 pundið eins
og það var fyrir breytinguna ár-
ið 1939, en sú breyting var fylli-
legá réttmæt, hefðu afleiðingar
gengi'sbreytingarinnar ekki orðið
mjog tilfinnanlegar. Það er fyrst
seinnipartinn á árinu 1940, að það
fer að hafa skaðvænleg áhrif að
hafa lækkað krónuna, vegna
þess, hvað þá safnaðist mikið af
erlendum gjaldeyri. Nú mun vera
svo komið, að lækkun krónunnar
hefði óhjákvæmilega í för með
sér allmikið gengistap fyrir Lands
bankann, en við það verður að
horfast í augu og ná einhversstað-
ar því fé, sem þörf er á til þess
að jafna metin. Bent hefur verið á
jmargar leiðir til þess. Ein leiðin
! er sú, að taka til þeirrar notkun-
!ar eitthvað af því fé, sem stríðs-
j gróðarnennirnir græddu á hinu
óeðlilega háa gengi á erlendum
gjaldeyri og virðist vera sann-
gjarnt, að þeir menn leggi sinn
skerf til leiðréttingar á genginu
að einhverju verulegu leyti. Þá
er fjárhagur ríkissjóðs það góð-
ur nú, að vel má hugsa sér að
ríkissjóður hlaupi undir bagga
að nokkru leyti. Dýrtíðin mundi
að sjálfsögðu minnka mjög veru-
lega þegar í stað eftir að krón-
an væri hækkuð aftur og þó
meira síðar. Þá mundi traust
manna á íslenzku krónunni og
fjárhag íslenzka ríkisins vaxa við
þessa ráðstöfun utan lands og
innan og engin hindrun er nú
hugsanlegt að lögð verði í veg-
inn fyrir hækkun krónunnar af
hálfu erlendra ríkja. Það er vita-
skuld margt fleira en hækkun
krónunnar, sem auðið er að gera
til að lækka dýrtíðina, svo sem
lagfæring á verðlagsákvæðum,
tollalöggjöf o. fl. og skal að því
vikið hér í blaðinu síðar. En
fyrsta og stærsta skrefið til að
lækka dýrtíðina er að hækka
gengi krónunnar þegar í stað.
2 O STK
PAKKINN
KOSTAR
KR. *1.70
COM MANDER
VIRCINIA
CIGARETTUR
i/com- j
Tíminn fagnar
Birni Ólafssyni
Hér fer á eftir kafli úr grein í Tímanum f gær, þar
sem skýrt er frá því, að Sigurði Kristjánssyni alþingis-
manni hafi verið sparkað af lista Sjálfstæðisflokksins í
Reykjavík, en Björn Olafsson heildsali verið settur inn í
hans stað:
..Framsóknarmenn fagna því vissulega, að Sigurður
Kristjánsson hverfur úr þinginu.Hann var jafnan
í hópi þeirra, sem mesta óbilgirni sýndu Framsóknar-
flokknum. Eftirmaður hans, Björn Ólafsson, er stórum
samvinnuþýÓari maÓur. Sjálfstæðisflokkurinn ætti að
„hreinsa til” ennþá betur á þennan veg”.
Þessi ummæli þurfa ekki mikilla skýringa við.
Endurskoðun á tolla-
lo^jöfínní er naud-
synleg
Eitt af því, sem hefur að talsverðu leyti stutt að því
að auka dýrtíðina hér á landi, eru ýmis óhæfileg ákvæði
í hinni nýju tollalöggjöf. Fyrst og fremst er allt of hár
tollur lagður á ýmsar nauðsynjar almennings. Ber þá
einkum á þvf, að háir innflutningstollar eru á vöruteg-
undum, sem líka eru framleiddar í landinu. Skapa
þessir verndartollar óeðlilega verðhækkun, en eru hins-
vegar rétt skoðað óheppilegur stuðningur við iðnaðinn.
vegna þess, að einhverntíma hlýtur að koma að því,
að þeir verði að miklu leyti numdir burtu. En allra rang-
látasta ákvæði tollalöggjafarinnar er þó það, að reikna
einnig toll af flutningskostnaði vara til landsins. Vegna
hinnar gífurlegu hækkunar á farmgjöldum hefur nú á
stríðstímunum þannig verið lagður þungur aukaskatt-
ur á innfluttar vörur og ofan á þetta allt saman kemur
svo álagning heildsala og smásala og að endingu verður
almenningur að borga helmingi hærra verð fyrir vöruna
vegna þessa ákvæðis en eðlilegt væri. Það er i rauninni
óskiljanlegt að nokkrum skyldi detta í hug að setja jaín
fáránlegt ákvæði í tollalöggjöfina. Núverandi viðskipta-
málaráðherra mun vera einn af upphafsmönnum þess.
að þetta ákvæði var sett ínn í tollalöggjöfina og er það
því furðulegra, sem hann mun hafa talið sig vera full-
trúa kaupsýslumanna í tolllaganefndinni.
Það verður að krefjast þess, að tollalöggjöfin sé tek-
in til nýrrar, rækilegrar endurskoðunar, nauðsynlegar
lagfæringar gerðar og heimskuleg ákvæði eins og tolla-
álagning á flutningskostnað numin burt.
Ábyrg&armahur: SIGURÐUR JÓNASSON
Prentað í Víkingsprent