Ljósmæðrablaðið - 01.06.2023, Blaðsíða 20

ljósmæðrablaðið ljósmæðrablaðið
1. tölublað · 101. árgangur · júlí 2023 3938 1. tölublað · 101. árgangur · júlí 2023
fréttir
En litlu hlutirnir skipta líka máli. Mér þótti vænt
um að leitað var að naglalakkseyði fyrir mig um allt
sjúkrahús, af því ég var með fjólublátt naglalakk
og mig langaði alls ekki að vera með það á þeim
myndum sem ég ætti af okkur með Mikael Nóa. Það
sýndu mér margir hlýju og samúð á Landspítalanum
og ég fékk margar hendur til að halda í þegar
verkirnir voru sem mestir. Mér er líka minnisstæð
kona sem sat hjá mér á skurðstofunni, líklega
skurð­ eða svæfingarhjúkrunarfræðingur. Hún hélt
í höndina á mér allan tímann í gegnum allar hríðar
þar til mænudeyfingin fór að virka og líka á eftir. Og
ég sagði við hana „þú mátt sleppa mér ef þú þarft að
vinna eitthvað“ og þá svaraði hún „nei ég er einmitt
þar sem ég þarf að vera“. Þessi hlýja skiptir öllu máli.
Móðir mín spurði mig eftir mína reynslu, hvort
ég hefði sem ljósmóðir gert mér grein fyrir þeirri
lífs reynslu sem foreldrar væru að ganga í gegnum í
tengslum við missi. Ég gat svarað henni strax „NEI,
ALLS EKKI“. Sú sorg, tilfinningar og breytingarnar
sem hafa fylgt þessu öllu eru svo miklu flóknari,
sterkari og erfiðari en ég hafði gert mér í hugarlund.
Ég hefði aldrei trúað því hvernig þessi tilfinning er,
hvernig maður ræður lítið sem ekkert við allar þessar
tilfinningar, þessi líkamlegu einkenni og þennan
söknuð. Ég er að eilífu breytt, ég sé mig sem Örnu
fyrir og eftir Mikael Nóa.
Þessi reynsla breytti í mér kjarnanum. Ég hef
þurft að læra hvernig þessi breytta ég passa inn í
mitt eigið líf, mína eigin rútínu. Því ég er ekki sama
Arna, ég er ekki sama ljósmóðirin, ég er ekki sama
eiginkonan, mamman, dóttirin, systirin né vinkonan.
Ég er vonandi ekkert verri, kannski þroskaðri og
vonandi skilningsríkari. Ég mun aldrei verða alveg
eins og ég var.
Það sem skipti mig afar miklu máli þegar ég
hugsa til baka, var viðurkenning á minni sorg og
hversu mikil hún var og er ennþá. Öll blóm, gjafir,
knús og kveðjurnar sem ég fékk voru ákveðin viður­
kenning. Kassinn frá Gleym mér ei sem ég fékk eftir
fæðinguna var líka viðurkenning. Ég fann fyrir létti
þegar ég opnaði kassann, því þessir fallegu hlutir og
mikilvægu orð sem voru í honum sögðu mér að ég
mætti svo sannarlega vera sorgmædd.
Ég veit ekki hvort það hjálpaði mér í þessum
aðstæðum að vera ljósmóðir. Ég var fyrst og fremst
mamma. En vonandi mun þessi reynsla verða til þess
að ég verði ennþá betri ljósmóðir nú og í fram tíðinni.
Ef það er eitthvað sem ég vil koma á fram færi þá er
það að gera aldrei lítið úr svona áfalli og aldrei gera
lítið úr sorginni. Við ljósmæður vitum svo einstak­
lega vel að foreldrar koma inn í barneignar ferlið
með mismunandi sögu, ólíka reynslu eða áföll í
bak pokanum. Ég held að ég hafi aldrei gert lítið úr
slíkri reynslu, en ég hef áttað mig enn betur á því að
ég get aldrei sett mig algjörlega í spor annarra og
þeirra sorg. Sonur minn flokkast sem fóstur og það er
talað um fósturlát. Sem ljósmóðir þekki ég vel þessa
flokkun og skil hugsunina á bak við hana. En hann
Mikael Nói minn er barn. Hann er barnið mitt og
sem móður finnst mér afskaplega erfitt ef einhver
tali um fóstur. Ég mun líka taka það með mér að
tala aldrei um annað en barn, ef það er orðið sem
foreldrar velja.
Þetta hefur verið margfalt erfiðara en ég gerði
mér grein fyrir, þrátt fyrir að vera ljósmóðir. Ég
hefði aldrei getað ímyndað mér þetta. Ég mun alltaf
sakna þess að kyssa litla kinn og lítinn nebba. Ég
mun halda áfram að sakna hans, ég mun halda áfram
þrátt fyrir hnútinn í brjóstinu sem er alltaf til staðar
en ég er og mun alltaf vera þakklát fyrir að eiga litla
drenginn minn og fyrir allt sem hann gaf mér og
gefur ennþá.
Íslenskar ljósmæðra rannsóknir
Ljósmæðrablaðið hefur undanfarin ár tekið saman upplýsingar um
ljósmæðrarannsóknir sem íslenskar ljósmæður sinna, hérlendis
og erlendis, og árið í ár er engin undantekning. Hugmyndin með
slíkri samantekt er að ljósmæður geti í blaðinu nálgast ekki
ein ungis þær rannsóknargreinar sem birtar eru á síðum þess
heldur einnig upplýsingar um á hvaða vettvangi öðrum íslenskar
ljós mæður hafa kynnt áhugaverðar niðurstöður sem nýst geta í
störfum okkar á klínískum vettvangi. Með þessu vill Ljós mæðra­
blaðið styðja við metnað íslenskra ljósmæðra til að vera ávallt í
fremstu röð í þjónustu við konur og fjölskyldur þeirra.
Þessi misserin stunda tvær íslenskar ljósmæður
doktor snám í ljósmóðurfræði, þær Embla Ýr Guð­
munds dóttir og Edythe Mangindin. Gera má ráð
fyrir að Embla Ýr verji doktorsverkefni sitt á næstu
mánuðum og mælir Ljósmæðrablaðið eindregið með
að ljósmæður fylgist með fréttum af því. Íslenskar
ljósmæður taka áfram þátt í alþjóðlegu og innlendu
rannsóknarsamstarfi, og meðal verkefna má nefna:
• COST verkefnið Childbirth Cultures, Concerns,
and Consequences: Dr. Helga Gottfreðsdóttir.
• MiMo módelið, umönnun í barneignarferlinu
í norrænu samhengi á forsendum kvenna: Dr.
Ólöf Ásta Ólafsdóttir.
• The Nordic Homebirth Study: Dr. Berglind
Hálfdánsdóttir og Dr. Ólöf Ásta Ólafsdóttir.
• Verkefnastyrkur Rannís (styrknúmer 196218­
051). Erlendar konur á Íslandi: útkoma á
með göngu, í fæðingu og eftir fæðingu og sam­
skipti þeirra við heilbrigðiskerfið: Dr. Helga
Gott freðs dóttir, Embla Ýr Guðmundsdóttir og
Edythe L. Mangindin.
• COST verkefnið Perinatal Mental Health and
Birth­Related Trauma: Maximising best practice
and optimal outcomes (CA18211): Dr. Sigfríður
Inga Karlsdóttir, Dr. Sigríður Sía Jónsdóttir og
Dr. Valgerður Lísa Sigurðardóttir (varafulltrúi).
• Nordic Network of Academic Midwives
(NorNAM): Dr. Ólöf Ásta Ólafsdóttir,
Dr. Helga Gottfreðsdóttir og Dr. Berglind
Hálfdánsdóttir
• INTERSECT ­ International Survey of
Childbirth­Related Trauma: Dr. Valgerður Lísa
Sigurðardóttir og Dr. Emma Marie Swift.
• Verkefnastyrkur Rannís (styrknúmer
218139­051). Áhrifaþættir neikvæðrar
fæðingarupplifunar afhjúpaðir: faraldsfræðileg
nálgun: Dr. Emma Marie Swift, Dr. Helga
Gottfreðsdóttir og Dr. Valgerður Lísa
Sigurðardóttir.
• Verkefnastyrkur Rannís (styrknúmer 195900­
053). Hagstæðasta meðgönguvikan fyrir
framköllun fæðingar: Erum við á réttri leið?: Dr.
Emma Marie Swift.
• iPOP rannsóknarhópurinn (International
Perinatal Outcomes in the Pandemic Study) um
áhrifaþætti fyrirburafæðinga í heimsfaraldri. Dr.
Emma Marie Swift.
• Heilsutengd lífsgæði, lífshættir og verkir meðal
almennings á Íslandi: Uppbygging á víðtækum
gagnagrunni. Dr. Sigfríður Inga Karlsdóttir.
• Nordejordemoderen (Midwife of the
North): Kennslusamstarf Norðurlanda
höfundur berglind hálfdánsdóttir
Hlaupið til styrktar Gleym mér ei. Mikael Nói með Jóa, pabba sínum.