Bergmál - 01.07.1955, Side 11

ÞEGAR HONORE SUBRAC HVARF
Smásdga eftir Guillaume Apollinaire
Höfundur þessarar smásögu er oft
talinn hafa verið franskur, vegna þess
að hann skrifaði mest á frönsku og er
hinn eiginlegi faðir nútíma franskr-
ar skáldsagnagerðar.
En hann er fæddur í Páfagarði í
Róm og var móðir hans háttsett aðals-
dama af pólskum og rússneskum ætt-
um, en fædd í Finnlandi. Aldrei var
upplýst með hverjum hún átti App-
ollinaire, og hvíldi jafnan einhver
dularfullur ævintýrablær yfir hinum
óþekkta föður. Margir gátu þess til,
að það væri páfinn sjálfur. Aðrir full-
yrtu að það væri svissneskur verzl-
unarmaður, sem móðirin hafði þekkt
vel, eða þá einhver herforinginn í
Vatikaninu. En rétta föðurinn er þó
án efa að finna meðal háaðals Ítalíu,
í ætt sem stóð konungsfjölskyldunni
mjög nærri.
Þessi smásaga varð til sama árið og
hann dó, 1909 og koma fram í henni
einkenni hans sem víða sjást í öðrum
ritum hans — eða hið dularfulla og
öfgakennda (galgenhúmor).
Brella sú, sem hann notfærir sér í
þessari sögu, er hans eigin uppfinnding
en sumir seinni tíma rithöfundar
hafa fengið hana að láni.
Þrátt fyrir ítrustu rannsóknir,
tókst lögreglunni aldrei að upp-
lýsa hið dularfulla hvarf Honoré
Subracs.
Hann var vinur minn og þar
sem ég var eini maðurinn, sem
vissi sannleikann varðandi
hvarf hans, áleit ég það skyldu
mína að segja réttvísinni frá
hvað gerðist.
Rannsóknardómari. sem hlust-
aði á frásögn mína, setti á sig
slíkan tortryggnis og háðssvip
og talaði við mig af slíkri varúð,
að ég var ekki í neinum vafa um
það, að hann áleit mig vera snar-
vitlausan, og ég sagði það við
hann, en þá varð hann bara enn
þá stimamýkri við mig. Að lok-
um ýtti hann mér fram að dyr-
Unum og ég sá að skrifarinn hans
stóð tilbúinn að ráðast á mig
með knýtta hnefa, ef svo skyldi
fara, að ég réðist á þá, en auð-
vitað datt mér það alls ekki í
hug.
Saga Honoré Subracs er í
raun og veru svo einkennileg,
að menn eiga erfitt með að trúa
henni. Allir vita það af frásögn
9