Alþýðublaðið - 16.02.1926, Blaðsíða 2

2
ALÞÝÐUBLAÐID
Ungverjaland.1 |
Mörgum kann að finnast ein-
kennilegt, að hin stórfekla seð!a-
fölsun, sem helztu menn fhalds-
flokksins í Ungverjalandi hafa
framið, skuli hafa vakið miklu
meiri eftirtekt og umtal í blöðum
úti um heim allan en hin frá-
munalega svívirðilegu manndráp
og hryðjuverk, sem sú sama í-
haldsstjórn hefir látið fremja núna
samfelt í sex ár.
En þetta er svo sem vel skiljan-
legt, þegar það er vel athugað.
Ríkisbubbar og blaðaeigendur í
vesturlöndum álfunnar telja, að
það komi þeim ekki mikið við,
þótt drepnir séu menn austur í
Ungverjalandi, enda eru það aðal-
lega jafnaðarmenn og verka-
mannaleiðtogar, sem fyrir því
verða. íhaldsstjórnin ung-
verska með ríkisstjórann Horthy
í fararbroddi, getur því látið ríkis-
lögreglu sína og hvítliðasvJtir
leika sér að mannslífunum eftir
vild, án þess að mikið sé gert úr
því í blöðum Vestur-Evrópu, því
það kemur ekkert við pyngju auð-
manna.
En öðru vísi horfir málinu við,
þegar uppvíst verður, að ung-
versk ríkisstofnun er notuð til
seðlafölsunar í stórum stíl. Þá
sjá auðmennirnir sér og auði sín-
um alþjóða hættu búna. Þá rísa
þeir upp fullir vandlætingar, þótt
manndrápin gætu enga vandlæt-
ingu fram kallað hjá þeim, og
blöð þeirra, sem árum saman hafa
leitt hjá sér morð og mann-
skemminga;r ungversku íhalds-
stjórnarinnar, flytja dag eftir dag
og viku eftir viku nákvæmar frétt-
ir af seðlafölsunarmálinu, og
loks hefir þá hvítliðanum Horthy
og ríkislögreglustjórn hans tekist
nieð seðlafölsuninni að fá blöð
Vestur-Evrópu á móti sér, þótt
þau létu manndráp hans og morð
afskiftalaus.
Manndráp þau, sem beinlínis
hafa verið framin að undirlagi
hvítliðastjórnar Horthys eða af
ríkislögreglunni, skifta þúsundum
eða jafnvel tugum þúsunda; —
enginn veit töluna nákvæmlega,
enda er siður ríkislögreglunnar að
fleygja líkum þeirra, sem myrtir
hafa verið, í Duná, og þó þús-
undir líka hafi fundist rekin,
skilar þetta mikla fljót þeim ekki
öllum aftur fyrr en langt fyrir
austan landamæri Ungverjalands.
Hér er ekki rúm til þess að
tilfæra mörg dæmi upp á réttar-
ástandið i Ungverjalandi, en þó
skulu tilfærð hér nokkur dæmi,
tekin eftir tveimur velþektum
Ungverjum.
f ameríska tímaritinu „Current
History“ kom fyrir nokkrum mán-
uðum viðtal við Karolyi greifa,
er eitt sinn var stjórnarforseti á
Ungverjalandi. Lýsir hann réttar-
farinu á Ungverjalandi þannig, að
svívirðingar hins heilaga rann-
sóknarréttar hafi ekki komist í
hálfkvisti við það, sem framið sé
á Ungverjalandi undir íhaldsstjórn
Hortys. Segir hann, að t. d. hafi
maður verið dæmdur og líflátinn
fyrir n/ósnir án nokkurra sannana,
eingöngu eftir ásökun hálfgeggj-
aðs manns, sem hafði verið einn
af framkvæm’dasömustu blóöhun'd-
um hvítu ógnarstjórnarinnar. Enn
fremur segir hann, að undirforingi
hokkur í ríkisfögreglunni hafi lát-
ið hengja einn óbreyttan liðsmann
fyrir það eitt, að hafa sýnt lítil-
fjörlega óhlýðni, og þegar eitt
frjálslynt blað hafi komið máli
þessu fyrir dómstólana, hafi hinn
opinberi ákærandi gefið út yfir-
lýsingu um föðurlandsást morð-
ingjans. Það hafi verið alt það,
sem fengist hafi upp úr málsókn-
inni. Enn fremur segir Karolyi,
að hræðilegt sé að sjá, hve mis-
jafnt dómstólarnir dæmi eftir því,
hvaða pólitiskum flokki hinn á-
kærði fylgi. Til dæmis hafi rit-
stjóri fyrir frjálslyndu blaði, sem
á tíu ára afmælisdegi stríðsins —
sjö árum eftir að það hætti —
ritað um, jhve mikið fé og mörg
mannslíf stríðið hafi kostað, ver-
ið dæmdur til strangrar fangels-
isvistar með því fororði, að
greinin rýrði álit Ungverjalands
út á við, en ritstjóri fyrir íhalds-
blaði„sem hafði skorað á menn að
útrýma Gyðingum með blóðugum
manndrápum, hafi að eins verið
dæmdur í lítilfjörlega sekt.
í júnímánuði í fyrra gaf ung-
verski stjórnmálamaðurinn Ed-
mund Beniczky ýmsar upplýsing-
ar um Horthy. Þóttu þær upplýs-
ingar ekki sízt merkilegar af því,
að Beniczky er fyrr verandi inn-
anríkisráðherra og forgöngumað-
ur þeirra, sem aftur vilja koma á
þingræði í Ungverjalandi.
Meðal annars sagði Beniczky
frá því, að í gildi einu, er Horthy
hélt fyrir yfirmenn í ríkislögregl-
unni skömmu eftir, að hann komst
til valda, hafi mönnum orðið tíð-
rætt um tvo blaðamenn í flokki
jafnaðarmanna, er rituðu í blaðið
„Nepszava" í Budapest. Höfðú
blaðamenn þessir riíað illþyrmis-
lega um Horthy og ríkislögreglu
hans, og lá mönnum, sem þarna
voru í gildinu, þungt orð til
þeirra. Hafi þá Horthy sagt alt
í einu: „Nú er nóg komið af
oröum. Nú þarf verknað." Tveim
dögum síðar kom verknaðurinn.
Blaðamennirnir tveir voru gripnir
upp í bifreið og drepnir þar, en
líkúm þeirra fleygt í Duná, og
fundust þau þar nokkru síðar.
Bifreiðin, sem notuð var, var ein
af bifreiðum herforingjaráðsins,
sem Horthy stjórnaði þá. Rétt eft-
ir, að morðin voru framin, hclt
herforingjaráðið gildi til heiðurs
við þá, sem morðin höfðu framið.
Enginn hefir enn þá vefengt
þessa frásögn, en nú er hún aftur
fcomin á gang í erlendum blöðum,
sem eru reið Horthy vegna seðla-
fölsunarmálsins.
Nýlidi.
Rauði krossinn.
Rauði kross fslands er nú að
eins rúmlega ársgamall og því
ekki hægt að búast við miklurn
framkvæmdum hjá honum enn
sem komið er. Aðalstarfið hefir
verið í því fólgið að safna félög-.
um. Það hefir gengið fremur vel
hér í Reykjavík. Rauði krossinn
mun þegar vera orðinn eitt af
mannflestu félögum, hér í bæ.
Deild er og stofnuð á Akureyri og
úti um land hafa margir gerst
félagar. En meira má, ef duga
skal til þess að vinna að þeim
heilbrigðis- og mannúðarmálum,
sem Rauði krossinn berst fyrir.
Hjúkrunarsystur réð félagið í
fyrra vor, og starfaði hún á-Siglu-
firði um síldveiðitímann. Síðan
var hún hér í Reykjavik og víðar
við hjúkrun fram í janúannánuð,
en fór þá til Sandgerðis og verður
þar yfir vertíðina.
Akureyrardeildin hefir og ráðið