Alþýðublaðið - 27.02.1920, Blaðsíða 2

2
ALÍ’ÝÐUBljAÐIÐ
dularfullu fyrirbrigði, sem oft ger-
ast í hinum litla heila Yísisrit-
stjórans. Þykir töluverður vandi að
skýra þau, og t>á ekki síst þetta
síðasta. Skal hér reynt að skýra
það nokkru nánar.
Til eru þeir menn, sem halda
því fram, að ritstjóri „Yísis" komi
fram með í blaði sínu vísvitandi
ósannindi, til þess að blekkja al-
mening og sverta andstæðinga sína
í stjórnmálum, með því að leggja
þeim orð í munn, sem þeim hafa
aldrei í hug komið. Þetta geri
ritstjórinn þegar hann treysti sér
ekki að svara árásum á stefnu
blaðsins, vegna þess, að ef hann
svaraði þeim eins og þær liggja
íyrir, mundi hann verða opinber
að því, að veija rangan málstað.
Þessari skýringu fyrirbrigðisins í
„Yísi“ 23. þ. m. verðui þó af-
dráttarlaust að hafna, af þeirri
ástæðu, að óeðlilegt er að trúa
öðru eins um blessaðan þingmann-
inn okkar, jafnvel þó að kosning-
arnar séu um garð gengnar í þetta
sinn. Auk þess væri tilgangslaust
að skáka í því skjólinu, að „Yísir“
væri eina blaðið, sem lesið væri í
þessum bæ, jafnvel þó að hægt
væri fyrir hann að hugsa að drop-
inn mundi hola steininn.
Aðrir menn álíta, að hr. Jakob
Möller sé þjáður af þeirri flugu,
að hvað sem ritað sé gegn braski
kaupmanna, sé ritað í þeim til-
gangi, að verja landsverzlunina og
jafnframt ráðast á hann sjálfan.
Stafi þetta af ofsóknarsýki hans
gagnvart landsverzluninni. Þessi
skýring, sem ef til vill virðist við
fyrstu athugun liggja nærri; nægir
þó ekki til þess að gera grein fyrir,
hvers vegna ritstjórinn svarar þá
algerlega út í hött. Verður því að
leita til annarar skýringar.
Enn aðrir menn hyggja, að
Vísis greinin sé þannig úr garði
gerð vegna þess, að ritstjórinn hafi
verið svo önnum kafinn af því að
útvega Reykjavíkur kjördæmi 7
þingmenn, að hann hafi ekki gefið
sér tíma til þess að lesa nema
fyrirsögn greinar minnar, „Það
kemur öllum við.“ Þar sem mað-
urinn hafi töluvert álit á sjálfum
sér og hafi því trúað að fyrri grein
sín um hveitiverðið hlyti að hafa
í för með sér andmæli af hálfu
landsverzlunar, hafi hann þegar í
stað álitið að fyrirsögn greinar
minnar væri svarið, Það er þó i
fremur ótrúlegt, að maður, sem
heita vill stjórnmálamaður og rit-
stjóri, hætti á að setja sjálfan sig
þannnig í gapastokkinn með því,
að lesa ekki greinar, sem hann
ætlar að svara.
Fjórða skýringin er sennilegust,
enda munu flestir hallast að henni.
Hún er sú, að hr. Jakob Möller sé
ekki betur gefinn en það, að hann,
þrátt fyrir rækilegan lestur, hafi
ekki skilið eitt orð í grein minni,
nema orðið „landsverzlun", auk
fyrirsagnarinnar, og hafi þá farið
að spinna út úr þessum tveim
þráðum. Bendir margt í þessa átt.
Hann kemur t. d. tvisvar að því,
að eg sé að svara hveitigrein sinni,
og að svar mitt sé: „Það kemur
engum við.“ Þar sem hvergi var
minst á hveitiverðið í grein minni
og ekki annað sagt ufn rekstur
landsverzlunarinnar, en að hann
væri auðvitað opinbert mál, sem
öllum kæmi við, eins og hver
annar stór atvinnurekstur, þá gefa
hveitiskrif hr. Jakobs Mölers al-
menningi ekki háa hugmynd um
vitsmuni mannsins. Og jafnvel
þráðurinn í hveitiverðs greinum
hans sýnir átakanlega þetta sama,
þó að ekki sé tekið tillit til, að
síðari grein ritstjórans sé „axar-
skaft". Það mun vera vitanlegt
svo að segja hverju mannsbarni í
Reykjavík, nema ritstjóra „Vísis",
fyrst og fremst að flutningur alirar
kornvöru var gefinn frjáls öllum
frá 1. október 1919, samkvæmt
nálega ársgamalli reglugerð stjórn-
arráðsins um það efni, sem birtist
meðal annars í „Yísi“, og í öðru
lagi að kaupverð kornvöru greiðist,
samkvæmt venju stríðsáranna, ekki
fyr en varan er komin á skipsfjöl,
en ekki um leið og kaupsamn-
ingar gerast. Þar sem því annars
vegar kaupmönnum hefir í allan
vetur verið frjáls hveitiflutningur,
en hinsvegar hveitiverðið hlýtur
að fara eftir því gengi, sem er á
dollurum þegar varan er greidd,
þá falla báðar hveitigreinar Vísis-
ritstjórans til jarðar við lítinn
orðstír.
Hafa margir bæjarmenn skemt
sér mjög að þessum skrifum Jak-
obs og dæmt þær á við beztu
greinar í „Þjóðhvelli" forðum, þó
með þeim mun, að Vísis-grein-
arnar séu ósjálfráð „komik". Álíta
þeir að ritstjórinn ætti aftur að
fara að starfa í leikfélaginu, °S
mundi hann draga marga að.
Þó að þessi skýring á hinu
dularfulla fyrirbrigði í „Vísi“
sennilegust af þeim tilgátum, sem
eg hefi heyrt, þá er það ekki fafi'
ega gert af mönnum, að henda
gaman að því. Miklu mannúðlegra
væri að vorkenna manninum. 3r'
Jakob Möller getur ekkert við þvr
gert, hvernig hann er frá náttúr-
unnar hendi. Eg vil skjóta því til
almennings, að hugsa nánar u*0
tildrög fyrirbrigðanna, áður eD
farið sé að gera gys að þeim. Það
er h'ka mannsins eina vörn.
Héðinn Valdimarsson.
Um daginfi 09 veyinn.
Trúlofnn. Ungfrú Elísabet JónS'
dóttir frá Galtarholti og Hjáln>ar
Bjarnason hafa nýlega opinbera®
trúloíun sína.
Stúdentafélag Háskólans held'
ur ínnd í kvöld. Hendrik S.-Ott'
ósson flytur erindi um Kommu°'
ismus.
Meiðsli. í fyrrakvöld vildi þa^
slys til í hinu nýja búsi Nýja Bios>
að maður að nafni Sigurjón Gríms'
son hrapaði af palli og marðisí
allmikið. Þetta bar svo til, a^
borð sem lagt var í pallinn sporð'
reistist. í gærkvöldi var Sigurjón
mjög veikur, en ekki kvað ha»n
þó vera brotinn nokkursstaðar.
Sendinefndin, sem borgara"
fundurinn kaus í fyrrakvöld, hefi1
ekki verið aðgerðalaus. Starfaðí
hún ótrauð allan gærdaginn; héfi
meðal annars 4 fundi.
Ansturrísk króna var fyrir
stríðið 75 aura virði, en er nú 2
aura virði í Danmörku, og í Eng'
landi og Ameríku hlutfallslega 1
þeim mun lægra verði, sem geng1
þarlendra peninga er hærra eD
danskrar myntar. fað er ekk1
furða, þó Austurríki geti ekk1
keypt neitt í útlöndum!