Alþýðublaðið - 01.10.1926, Blaðsíða 2

2 ” ’ ^ ^ ALÞÝÐUBLAÐIÐ
| ALÞÝBUBLAÐIÐ [
| kemur út á hverjum virkuni degi. ►
3 ■:-.TT-T^TT-^^== -------1 ~ J
J Afgreiðsla í Alpýðuhúsimi við ►
} Hverfisgötu 8 opin frá kL 9 árd. ►
| til kl. 7 siðd. j
j Skrifstofa á sama stað opin kl. ►
j 10Va krd. og kl. 8 — 9 síðd. »
j Simar: 988 (afgreiðslan) og 1294 ►
< (skrifstofan).
j Verðlag: Áskrit’tarverð kr. 1,00 á ►
J mánuði. Auglýsingaverð kr. 0,15 »
j hver mm. eindálka. j
J Prentsmiðja: Alpýðuprentsmiðjan j
J (í sama húsi, sömu símar). £
og
gengismálið.
_ „Morgunblaðið var hér á dög-
tinum að leitast við að gera tor-
tryggiiegt kosningabandalag Al-
þýðuílokksins og Framsóknar-
Ilokksins vegna gengismálsins, —
„stýfingarinnar" svo nefndu. —
„Morgunblaðið" veit þó ofurvel,
að Framsóknarflokkurinn getur
aldrei komið því máli fram á
þingi einn síns liðs. Til þess þarf
hann að fá liðstyrk annara flokka.
Flvaðan er þá styrksins til þess
að vænta? Því sltal svarað með
fullum' rökunt. ihaidsflokkurinn
stendur saman af hinum ólíkustu
andstæðum. Þeir, sent mesturn á-
hrifum valda á stjórn, stefnu og
framkvæmdir flökksins, eru út-
gerðarmenn togaranna. Næstir að
áhrifum munu vera kaupmenn og
ýmsir embættismenn landsins, er
flokkinn fylla. Þriðji -og síðasti
h’uíi flokksins, sem minsi áhrif-
in hefir, eru bændur þeir, sem
fylgja honum að málurn. ÖII þessi
flokksbrot hafa hvert sinna sér-
stöku hagsmuna að gæta, sem
rekast hverjir á aðra, og er því
erfití að sameina þá í eitt. Þetta
hefir ekki hvað sízt komið i Ijós
í gengismálinu. Á síðasta þingi lá
við þverbresti miklum í ihalds-
íiOKknum, eí nokkuð ákveðið hefði
verið gert endanlegl í gengismál-
inu. Stjórnin, er fylgdi stefnu
kaupmannanna og vildi draga
taum embættismannanna, varð að
láta undan síga fyrir frekju og
ofríki útgerðarmannanna og full-
trúa þeírra, sem á þingi sátu, —
sá þann kost vænstan til þess að
halda flokknum heilum. Ólafur
Thórs tók að mestu sömu af-
stöðu til málsins sem Framsókn-
arflokkurinn, og nærri mun hafa
höggvið, að hann og hans fýlgi-
fiskar gerðu bandalag við Fram-
sóknarflokkinn til að fá „stýfing-
ar“-frumvarpið í gegn. En Jón
Þorláksson varð yfirsterkari í bili.
Ólafur Thórs Jét þá undan síga,
enda var ekki nógu liðsterkur,
eins og þá stóð á.
Útgerðarmenn eru yfirleitt fylgj-
andi „stýíingu" krónunnar. Þeim er
því kappsmál mikið að koma inn
á þing mönnum úr sínum hópi
dil þess að vinna þessu máli fylgi,
sem og öðruín sínum hagsmuna-
málum.
Hætlan mesta stafar því í raun
og veru frá ihaldsflokknum um
stuðning við, Framsóknarflokks-
menn í gengismálinu, þegar á
|nng kemur.
Enginn vafi er á því, að Jón
Þorláksson verður að láta undan
síga fyrir útgerðarmönnum, þegar
vald þeirra er orðið nógu mikið í
þinginu.
Það er því engin tilviljun, að.
útgerðarmaður hefir valist sem
þingmannsefni íhaldsflokksins hér
í Reykjavík, — maður, sem er
hold af holdi og bein af beinum
Ölafs Thórs og klíku hans í i-
haldsflokknum. íímbæt ismennirn-
ir eru látnir gera sig ánægða með
Klepps-Þórð senr annan mann á
listanum og það í algerðu von-
leýsi, enda útskrifað bfað í stjóm-
málum eftir alian sinn hrihgsnún-
ing, og þeir því litlu bættari, þó
ofar sæti hann. Til kaupmanna
er ekkert tillit tekið í samningu
íhaldslistans; útgerðarmenn kæra
sig ekkert um áhrif frá þeim á
gengismálið.
Augljóst er því, hvert stefnir.
Jón Ólafsson er „stýíingar“-maður
eins og Ólafur Thórs og aðrir út-
gerðarmenn. „StýFingar“-stefnan
innan íbaidsflokksins eykst á
þinginu, ef Jón verður kosinn.
Kjósendur geta nú í næði skoðað
huga sinn um, hvorir verði trygg-
ari í gengismálinu, jafnaðarmenn
eða útgerðarmenn.
Jafnaðarmenn víkja ekki hárs-
breidd frá steínu sinni í gengis-
málinu. Þelr vita, hvað á spýtunni
hangir fyrir launastéttir landsins,
ef ný dýrtíð skapast í landinu.
/ .. •_ 2-
Stéttardómar
í Ungverjalandi.
Einn hinn svívirðilegasti dóms-
málaskripaleikur, sem sögur fara
af, hefir verið leikinn undan farna
mánuði i Ungverjalandi. Hinn
mikli verklýðsofsækjandi, Horty,
hefir slegið- kló sinni í alla þá
verklýðsforingja, sem hafa beitt
sér fyrir jafnaðarsteínunni þar af
krafti, og honum hefir veizt það
léttara vegna þess, að verklýðs-
hreyfingin í Ungverjalandi er
klofin í þrjá parta, hægfara jafn-
aðarmenn, sameignarsinna og
milliflokk, sem nefnist Vagi-flokk-
urihn eftir aðalforingjanum. Nú
hefir lögregla Hortys klófestbeztu
mennina. Þaö eru jreir Rakoszi og
12 aðrir sameignarmenn 0g Vagi
og tyeir aðrir úr hans flokki.
Falsvitni og alls konar óþokka-
brögð hefir auðvaldið notað til
þessa, og úrslitin urðu þau, að
allir þessir menn voru dæmdir í
langar fangelsisvistir. —
Allir hinir ákærðu komu fram
í dómsalnum sem ákærendur gegn
þjóðskipu’agi auðvaldsins, en ekki
sem sakborningar.
Út af þessum stéttardómum
auðvaldsins í Ungverjalandi hafa
samtök verkalýðsins um gervallan
heim samþykt mótmælayfirlýs-
íngu gegn dómsmálahneyksli
þessu, og Fulltrúaráð verklýðs-
félaganna hér í Reykjavík hefir
og nýlega samþykt og sent slík
mótmæli.
Fræðibók bremd.
Amerískur prestur brennir vér-
aldarsögu H. G. Welis.
„Daily Herald" segir frá því
eftir skeytum frá Ameríku, að
prestur nokkur í Hárlan, Ken-
tucky, í Bandaríkjunum, dr. J. R.
Black, hafi látið söfnuð sinn
brenna hina kunnu veraldarsögu
„Outline of History" eftir H. G.
Wells, hinn fræga enska rithöf-
und og jafnaðarmann. Dr. Black
hafði komist að raun um, að ver-
aldarsögu þessari bæri ekki sam-
an viö 1. bók Móse, og skýrði
hann áheyrendum sínurn, er eng-
inn hafði lesið bókina, frá því,
að bókin væri skaðleg og ekki
verð lestrar. Síðan fór brenna