Alþýðublaðið - 28.03.1935, Page 2

FIMTUDAGINN 28. MARZ 1935.
ALPÝÐUBLAÐIÐ
Leikdómar Alþúðublaðsins.
Nanna.
Leikur þessi er eftir enska
skáldið John Masefield. Eins og
titill leiksins á frummálinu fcendir
til (The tragedy of Nan) er petta
sorgarleikur.
Verk þetta er vel samið, sums
staðar snildartök á efninu, sem þó
óneitanlega er óvenjulega óhugð-
næmt. Enda er Leikur þessi hvergi
nærri svo frægur, sem af hefir
verið látið hér í Reykjavík. Flest-
ar persönur leiksins eru litil-
menni og óþokkar, alt upp í
glæpamenn, og flest þetta fólk
veitist að umkomulausri fátækri
unglingsstúlku, og eitrar svo líf
hennar, að hún ræður sér að
lokum bana, eftir að hafa myrt
fyrverandi elskhuga sinn.
En hvað um það, sýning þessi
hefði þó átt að geta náð tilætl-
uðum tökum á áhorfendunum,
með þeirri alvöru, þeim mikilleik
og þeirri tign, sem góðir sorgar-
leikir eiga yfir að ráða, — og
sem gagntekur áhorfandann, —
þegar hlutverkin eru í höndum,
leikara, sem eiga í fórum sínum
þær gáfur, þann neista listarinn-
ar, sem gera þeim kleift, að skilja
og kafa sálarlíf leikpersónanna,
— og sem svo líka hafa þann
persónuleika, þá listrænu göfgi,
og síðast en ekki sízt þá tækni,
sem óhjákvæmilega þarf við, til
þess að geta fullkomlega sýnt
persónur sorgarleiksins, eftir því
sem höfundurinn hefir ætlast til.
Mikill misbrestur var á öllu
þessu við þessa umræddu sýn-
ingu L. R.
Aðalhlutverkið, — „Nönnu“ —
lék ungfrú Arndís Björnsdótíir.
Var margt fallegt og vandað í
leik hennar. En ungfrúin á ekki
til þann mikilleik, þann persónu-
leika, þann glæsilega andans eld,
sem sú leikkona verður að hafa,
sem tekur að sér að leika slíkt
hlutverk sem þetta. Par sem þetta
hlutverk er sá öxull, sem ö!l or-
sakakeðja leikritsins snýst um,
hlaut sýningin að detta dauð nið-
ur, þrátt fyrir heiðarlegar til-
raunir aðalh'lutverksins til að
bjarga sýningunni.
Marta Indricadóttir nálgaðist
allvíða frú Pargetter í hlutverki
hennar, en svo laus voru tökin,
að alt fór jafnóðum út um þúfur.
Með sýningu L. R. á Straumrof
og Nönnu er það bersýniiegt, að
eins og nú standa sakir, getur fé-
lagið ekki ráðið við leikrit, sem
eru alvarlegs efnis. (Pví þó að
ein leikkona væri hlutverki sínu
yaxin í fyrri leiknum, þá e: það
ekki nóg.) Og er þá óneita:nlega
51t í efni, ef aðalleikfé’ag lands-
ins er svo illa farið, að það megn-
ar eingöngu að sýna þýzka
skrípaleiki og annað innantómt
léttmeti. Fer þá að verða lííið úr
hinni margumtöluðu menningar-
hlið á þessari starfsemi. Þess skal
getið að verðleikum, að lsikstjór-
inn, hr. Gunnar Hansen, hafði
lagt mikla vinnu í uppsetningu
leiksins. Af miklum smekk, og
mikilli nákv'æmni, hafði hann t. d.
samið undirspil við ýms atriði
sýningarinnar, sem óneitanlega
hefði átt að kjálpa leikendunum.
En fram hjá því verður samt aldr-
ei komist, að eins og ramminn
um málverkið er aukaatriði, en
Mstaverkið, sem í honum er, að-
alatriðið, eins verður leiklisíin
sjáif, meðferð hlutverkanna, og
tekstameðferðin alt af aðalatriðið
fyrir hverja leiksýningu, hvernig
sem umgerðin er.
Einn allra þýðingarmesti þátt-.
urinn í starfi leikstjórans hlýtur1
því alt af að vera sá, að vera á
verði um þetta atriði, ef vel á að
fara. Einkanlega þar sem um við-
vaninga er að ræða, og þar sem
leiklistin er stutt á veg komin.
En þar sem hér er um útlending
að ræða, geta allir séð, hvað
geysilega erfitt, — jafnvel ó-
mögulegt það er fyrir hann, að
taka þetta atriði þeim tökum, sem !
þörf er á hér, og sem hver leik-
stjóri uerdur að gera, ef alt á
ekki að fara í handaskolum.
X—Y. i
Nf útflntningsvara
Tveir menn sækja nm einha-
leyíi til að íiytja út vihnr
Iðnaðarnefnd neðri deildarflyt-
ur frumvarp um að veita þeim
Jóni S. Loftssyni, kaupmanni í
Reykjavík, og Sveinbirni Jónssyni
byggingameistara á Akureyri
einkaleyfi til þess að flytja út
úr landinu og selja á erlendum
markaði vikur eða vörur unnar
úr vikri.
1 greinargerð, sem fylgir frum-
varpinu, segir meðal annars:
Umsækjendur einkaleyfisins
eiga vísa sölu erlendis á vikri í
stórum stíl, ef þeir geta orðið við
kröfu kaupenda um verð, einka-
umboð o. fl.
Að nokkuð athuguðu máli virð-
ist vera möguleiki fyrir því, að
bæta megi svo aðstöðuna við að
ná vikrinum og gera hann útflutn-
ingshæfan, að verðið þurfi ekki
að standa i vegi fyrir sölunni.
En hér yrði um framkvæmdir
að ræða, sem kosta munu mikið
fé, og munu væntanlegir kaup-
endur ekki vera ófúsir á að leggja
þar eitthvað af mörkum, geti selj-
endurnir á móti trygt þeim nokk-
ur sölufríðindi, svo sem einka-
sölu fyrir land eða landshluta.
Af þessum ástæðum er trygging
sú, sem felst í einkaleyfi, höfuð-
skilyrði þess, að hægt sé að halda
áfram frekari undirbúningi fyrir-
tækisins.
XrooooooooocA
KrOOOOOOOOOOC
Flugslys i Mexíki
BERLÍN í gær.
Farþegaflugvél hrapaði til jarð-
ar í Míexicp} í gær, og létu 6 menn
Íífið. (FO.)
EldgSmnl yfirstéttar"
iðg afna^ in á Eng-
la. dí
LONDON í fyrra kvöld.
Frumvar ) um breytingu á lög-
unum um flakk var lagt fram í
neðri málstofu enska þingsins í
dag.
Samkvæmt lögunum eins og
þau eru nú, má maður, sem hefir
peninga í vasanuin gjarnan sofa
undir berum himni hvar og hve-
nær sem hann vill, en ef maður
sem enga peninga hefir í vösuin
sinum gerir slíkt hið sama, þá er
hann sekur um flakk.
Þingmaðurinn, sem ber fram til-
löguna um eð breyta þessu segir
að þessi gömlu ákvæði séu mjög
ósanngjörn í garð fátæklinga og
standa menn af öllum flokkum að
því, að breyta þessu. (FÚ.)
Skutnll
BlaO AIJföatlakhslDS i
Isatiiði
er n mðsynlent öllum, sem
vilja fylgjas' ue’'
Ú V^StlÍÖrÖaDt
Gerist áskiiíenduii: í afgre’ðslu
Alþýðublaðsins.
Skrlfstofnif vorum veiður lokað
frá kl. 12—5 í dag vegua |arðarfar->
ar Jóns Þoríákssonar borgarstfóra.
Viðtækjaverzlun rikisins,
Lækiargötu 10 B.
SMAAUGLY5INCAR
ALÞÝÐURlÁESIN'i
VlfltKÍfll
Hafnarbílstöðin hefir síma
2006. Opið allan sólarhringinn.
Regnhlífar teknar til viðgerða
Guðm. Breiðfjörð, Laufásvegi 4.
Hvað á ég að hafa í matinn á
morgun? Beinlausan fisk, ýsu nýj-
an stútung, nætursaltaðan fisk,
kinnar, saltfisk, hausa, lifur og
hrogn. Alt i síma 1689.
Tekið á móti ársgjöldum V. K.
F Framtíðin i Hafnarfirði á Reykja-
víkv rvegi 23 frá kl. 6—9 alla daga
Fjármálaritarinn Sveinlaug Þor-
steinsdóttir.
Vinnustofur og’búð, sem Bald-
vin Einarsson hefir haft undanfar-
in ár er til leigu nú þegar. Upp-
lýsiugt r á Hverfisgötu 56 og síma
2527.
jMÓSKAST®^
íbúð, 2 herbergi’ og eldhús,
óskast. — Má vera í Skerjafirði.
Uppl. í síma 4970.
Vegna Jarðarfarar verður
skrifstofum okkar lokað í dag
frá hádegi.
Smjðrllkisgeriin Asgarður h. f.
Smjöirlikisgerð Reykjavíkur.
Sm|ðrlikisgerðln Smári h« f.
Smjorlikisgerðin Svanur h. f.
OTTO B. ARNAR,
löggiltur útvarpsvirki,
Uppsetning og viðgerðir á út-
varpstækjum.
Hafnarstræti 9. Sími 2799.
Málaflutningur. Samningagerðir
Stefán Jóh. Stefánsson,
hæstaréttar málaflin.
Ásgeir Guðmundsson,
cand. jur.
Austurstræti 1.
Innheimta. Fasteignasala.
W. Somerset Maugliam.
Litaða blæjan,
10
störfum, og allir vonuðu, að Townsend yrði eftirmaÖur hans.
Hann spilaði tennis, polo og knattleik. Hann var alt af fús til að
gera öðrum greiða og laus við stærilæti.
Kitty gat ekki skilið, hvers vegna henni hafði gramist svo að
heyra vel um hann talað; hún stóð í þeirri meiningu, að hann
væri þóttafullur. Hvílikt flón hafði hún verið, ekkert var rneiri
fjarstæða.
Hún hafði skertit sér vel um kvöldið. Þau höfðu rætt um leik-
húsin í London og alla heima og geyma, og síðar um kvöldið,
þegar fólkið færði Sig úf borðstofunni og inn í viðhafnarsalinn,
hafði hann reikaö til hennaf og fengið sér sæti við hliðina á ’nenni.
Og hann hafði komið henni til að hlæja, þótt hann í raun og
veru segði ekkert sérstaklega skemtilegt, en það var málrómur
hans, sem hafði slík áhrif, djúpur, þróttmikill og ástúðlegur, og
einnig fögru, bláu augun. Framkoman var aðlaðandi, og það var
hún, sem gerði hann svo skemtilegan.
Hann var hár vexti, a. m. k. sex fet og tveir þumlungar; líkams-
liðan hans var auðsjáanlega mjög góð, og engin óþarfa fita á
honum. Hann var klæddur mjög fallegum fötum, svo að hann
skaraði fram úr öllum karlmönnumi í samkvæminu. Og henni líkaði
mjög vel að sjá menn vel búna. Augu hennar hvörfiuðu til Wait-
ers; honum veitti þó sannarlega ekki af að vera umhyggjusamari
um klæðnað sinn.
Townsends-hjónin voru víst rík.
Hann var mjög útitekinn, en sólin hafði eigi megnað að hylja
heilnæma roðann í kinnum hans. Og henni leist svo undur vel á
litla, liðaða yfirskeggið, sem að nokkru leyti huldi rauðar og frísk-
legar varirnar. Hár hans var svart, gljáandi og fagurlega kembt.
En þó voru augun fegurst af öllu. Þau voru yndis!ega blá, blíðleg
og brosmild og virtust bera vott um ljúflyndi og draumlyndi.
Óhugsandi var, að maður með slík augu gæti fengið það af sér
að gera nokkrum mein.
Það gat ekki dulist henni, að hún bafði haft áhrif á hann. Því
að þótt hann hefði ekki sagt orðin inndælu og elskulegu, þá höfðu
samt augun, sem lýstu af hlýrri aðdáun, alt af komið upp uln
innri tilfinningar hans. Hann var svo rólegur, og Kitty fanst hún
vera heima hjá sér. Hún dáðist að, hvað honum var lagið að
skjóta smjaðuryrðum inn í gletínislegar viðræður þeirra. Og |
þegar hún tók í hönd hans og kvaddf hann, þá þrýsti hann
höndina á þann hátt, sem hún eigi gat misskilið.
,,Ég vona að við sjáumst bráðlega aftur,“ sagði hann blátt
áfram, en augu hans gáfu orðunum þýðingu, er henni gat ekki
duJist.
„Tching-Yen er lítil, finst yður ekki?“ sagði hún.
Hver myndi hafa hugsað þá, að innan þriggja mánaða yrði i
sambandið þeirra í jnilli svo náið? Hann hafði sagt henni síðan,, j
að hann hefði verið bráðhrifinn af henni þegar fyrsta kvöldiðl |
Hann mundi eftir búningi hennar; það var brúðkaupsklæðnaður-
inn; og hann sagði að hún hefði verið eins- og fögur dalalilja.
Hún vissi um ást hans áður en hann játaði henni hana, og
hálf óttaslegin reyndi hún að halda honum í fjarlægð. Hún var |
hrædd við að leyfa honum að kyssa sig, því að hjaxtað fór að-
berjast ákaft, þótt hún gerði ekki nema að hugsa um sterka og 1
karlmannlega faðminn hans.
Hún hafði aldrei elskað fyrri. — Og það var svo unaðslegt!
Og nú, þegar hún skildi hvað ástin í raun og veru var, fór'
hún að fá samúð með ást Walters til hennar. Hún stríddi honum
gáskafull og sá að hann naut þess. Fyrst var hún dálítið hrædd
við hann, en nú treysti hún honum betur. Hún reyndi að erta,
hann, og það veitti henni ánægju, að sjá sama brosið og hnn1
hafði svarað með fyrstu glettnisyrðum hennar.
Hann var bæði undrandi og glaður. Hún bjóst þá og þegar við,.
að hans sterkustu hneigðir myndu vakna og krefjast fullnægju,. !
og nú, þegar hún hafði kynst hinum dýpstu þrám, var það henni j
óblandinn unaður, að leika mjúklega og blítt á logheitar tilfinn--
ingar hans. Og hún hló, þegar þún sá hversu vandræðalegan og
ruglaðan hún gerði hann.
Og þegar Charlie gerðist elskhugi hennar varð samband hennar'
og Walters frábærlega fáránlegt. Hún gat tæplega litið á hann,,
alvarlegan og stiltan, án þess að fara að hlæja. En hún var
hamingjusamari en svo, að henni væri unt að bera gremju til hans.
Áður en hún steig síðasta skrefið, hafði hún hikað nokkuð1,. j
ekki vegna þess að hún hefði eigi löngun til að gefa sig alla á j
vald Charlie. Þrá hennar var engu minni en hans, en áhrif upp-
eldis og lífsskoðana vöruðu hana við því. Eftir að það var skeð',
en það hafði komið þeim alveg að óvörum, var hún undrandi
yfir því, að henni skyldi ekki finnast hún vera öðru vísi en áður.
Hún hafði búist við, að það mundi valda stórkostlegri hreytingu,
svo að hún yrði eins og önnur manneikja. Og þegar hún hafði
tóm til að athuga mynd sína í spegli, varð hún hissa á að sjá
þar sömu konuna og hún hafði horft á þar daginn áður.
„Ertu reið við mig?“ spurði hann.
„Ég tilbið þig,“ hvíslaði hún.
„Finst þér ekki, að þú hafir verið kjáni, að glata svo löngum
tíma?“
„Jú, vissulega.”
Hin mikla hamingja, sem henni fanst stundum gera sig írávita,
endurnýjaði fegurð hennar. Um það bil er hún gifti sig, vár
æskublóminn að fölna og hún var svekkingarleg. Hinir illgjörnu
sögðu, að henni væri að fara; aftur.
En það er mikill munur á ógiftri stúlku, tuttugu og fimm ára
gamalli, og giftri konu á sama aldri.
Hún var eins og rósar blómknappur, sem ajlt í einu springur út
og verður að fagurri rós. Björt augu hennar urðu enn þá meira
geislandi, hörundsliturinn, sem alt af hafði verið hennar mesta
prýÖi, varð nú skínandi fagur. Það var eins og hún væri orðin
átján ára á ný. Hún var á hátindi hinnar yndislegustu fegurðar.
Það var ómögulegt annað en að taka eftir henni, og vinkonur1
hennar spurðu hana vingjiarnlega og> í kyrþey, hvort hún væri á
leiðinni til þess að verða móðir.
Hinir óvilhöllu, sem höfðu sagt, að hún væri óneitanlega snotur
kona með fulllangt nef, urðu nú að játa, að sá dómur var ekki!
alls kostar réttur.
Hún var nú, eins og Charlie hafði sagt þegar við fyrstu sýn,
blátt áfram stórfalleg.
Með hygni og kænsku héldu þau ástum sínum leyndum.
Bak hans var breitt, var hann vanur að segja, svo það var öllu
óhætt með hann; en hennar vegna urðu þau að fara mjög varlega>
Þau gátu ekki hittst nándar nærri nógu oft, að hans áliti, en
hann varð að hugsa um hana fyrst og fremst.
Stundum hittust þau, í kinversku búðinni og stundum eftir há-