Alþýðublaðið - 16.11.1926, Blaðsíða 2

2
ALÞYÐUBLAÐIÐ
kemur út á hverjum virkum degi.
Afgreiðsla í Alpýöuhúsinu viö
Hverfisgötu 8 opin frá kl 9 árd.
til kl. 7 siöd.
Skrifstofa á sama stað opin kl.
9»/a—10 Va árd. og kl. 8 —9 siðd.
Simar: 988 (afgreiðslan) og 1294
(skrifstofan).
Verðlag: Áskriftarverð kr. 1,00 á
rnánuði. Auglýsingaverð kr. 0,15
hver mm. eindálka.
Prentsmiðja: Alþýðuprentsmiðjan
(i sama húsi, sömu símar).
t
Jafsaallai*sfefisaaBi
í bSoðuKZí andsfcíssffiSngaima.
Sigurður Þóróifsson skrifaöi á
sínum tíma greinar um jafnað-
arstefnuna í „Morgunblaðiö". Þær
greinar voru að engu leyti sæm-
andi manni, sem setið hefir sem
forstöSumaöur ungmennaskóla og
krelst þess, að tillit sé tekið til
hans sem mentaðs manns og læri-
föður. í fótspor þessa manns hef-
ir nú fetað maður, sem setið hefir
á þingi þjóðarinnar sem fulltrúi
einnar gróðursælustu sveitar á fs-
lanöi, sjálfmentaður að vísu, en
það skal ekki sagt honum til
lasts,
Báðir þessir menn hafa gert sig
seka í fádæma fákunnáttu, ger-
sneyddri minstu þekkingu á þeim
málum, sem þeir tóku sér fyrir
hendur að sannfæra aðra um.
Greinir þessar voru svo gersam-
lega sneyddar sannleika og þekk-
ingu á jafnaðarstefnunni, að ég
fullyrði, að ekkert biað annars
staðar á Noröurlöndum hefði vilj-
að bera þær lesendum sínum á
borð. Þær eru því líka vottur þess,
hve fádæma kærulausir eru rit-
stjórar blaðsins, sem birti þær, og
óvandir að virðingu sinni um það,
hverju þeir fylia dálka blaðs síns
og bjóða lesendum þess.
Þeir, sem fylgjast með erlend-
urn blöðum um stjórnmál, munu
sjaldan reka sig á aðrar eins
greinar um jaínaðarstefnuna. Slík-
ar greinar heyrðust að vísu þuldar
við vöggu jafnaðarstefnunnar hér
á Norðurlöndum*), en enginn tek-
ur þær fram lengur án þess að
kenna í brjósti um þá menn, sem
*) Gréin þessi er ssnd blaðinu frá
Danmörku.
höfðu orðið fyrir því óláni að láta
fljótfærnina og þekkingarleysið
hlaupa með sig. En þekkingarleys-
ið var fyrirgefanlegra þá — fyrir
50—70 árum — en nú á vorum
upplýstu tímum, þar sem við
höndina eru næg heimiidarrit,
skrifuð af óhlutdrægum mönnum.
Þessir tveir áður nefndu menn
þurftu ekki annað en fletta upp í
„19. öldinni" eftir Ágúst H.
Bjarnason prófessor eða leita í
„Skírni“ frá 1907; þar er grein um
jafnaðarstefnuna eftir Ólaf Bjöms-
son ritstjóra.
Hefðu þessir itienn haft fram
að færa rök á móti kenningum
jafnaðarmanna, þá var ekkert til
þess að segja. Jafnaðarmenn eru
ávalt reiðubúnir til þess að rök-
ræða kenningar stefnu sinnar við
andstæðingana.
Ég fullyrði, að vilji hinir ment-
aðri menn úr hópi andstæðinga
jafnaðarmanna annars tala nokk-
uð um greinar þessara áður
nefndu manna, þá berji þeir sér
á brjóst og afneiti þeim af öllu
hjarta, því að gerðu þeir það ekki,
hafa þeir grafið mentun sinni og
lærdómi þá gröf, sem þeir aídrei
komast upp úr aftur.
Því hefir verið haldið fram hér
í blaðinu, að verkamannahreyf-
ingin sé ekki markið, heldur með-
alið. En neitað verður því ekki,
að meðalið það hefir ráðið á
mörgu bót. — Jafnaðarmemr hafa
í öllum löndunv bætt hag verka-
manna og annara, sem voru oln-
bogabörn þjóðféíagsins áður. Þeir
hafa bætt laun verkamanna,
stappað í þá kjarki og sjálfs-
áliti. Þeir hafa komið á fót sjúkra-
sjóðurn fyrir verkamenn og séð
fyrir ódýrri læknishjálp. Þeir hafa
alls síaðar stutt vísindin. (Það
sést meðal annars á því, að þeg-
ar jafnaðarmannaflokkurinn 'í
Danmörku varð 50 ára, fluttu tóif
prófessorar við háskólann þeim
þakkarávarp fyrir starfsemi þeirra
í þágu vísinda og mannúðar, þar
á meðal prófessor Höffding.)
Þeir hafa- komið á ellitryggingum
og slysatryggingum. Þeir hafa
bætt húsakynni verkamanna, kom-
ið á ítarlegri löggjöf við verk-
smiðjuiðnað, unnið að styttingu
vinnutímans, komið á ókeypis
skólum fyrir börn verkamanna (í
Danmörku fá öll börn ókeypis
skólabækur), komið upp atvinnu-
leysissjóðum o. s. frv. Það væri
hægt að halda lengi áfram að
telja upp þau gæði, sem verka-
lýðurinn á jafnaðarmönnum að
þakka.
Sig. Þórólfsson og Jóhann í
Brautarholti hafa ekki gert flokki
sínum neinn greiða með grein-
um sinum; til þess skína öfgarn-
ar og þekkingarleysið um of I
gegn um greinar þeirra. Þeir hafa
ekki heldur reist sjálfum sér neinn
aðdáanlegan bautastein með þeim,
því að sagan sýnir alt annað um
jafnaðarstefnuna en það, sem þeir
segja. Þeir hafa grafiÖ nöfn sín
í þeirri skarnkistu, sem engum
manni dettur í hug að hreyfa við.
Mig tekur það ávalt sárt að sjá
menn, sem annars eru að mörgu
dugandi menn í þjóðfélaginu og
ýmsum góðum gáfum gæddir —
iog í tölu þeirra eru báðir þessir
menn, — mig tekur það sárt að
sjá þá í gapastokknum.
Kristpór.
Nýjustu síinskeyti.
Khöfn, FB., 15. nóv.
Frá banöalagsfundinum
í Odessa.
Frá Berlín er símað, að fullyrt sé,
að á fundinum í Odessa hafi verið
rætt um þáíttöku Persa og Afgan-
ista í væntanlegu bandalagi Rússa
og Tyrkja. Sagt er, að Tyrkir æski
ákveðinna loforða um liðveizlu
Rúsas, ef ráðist er á Tyrkland.
Tchiícherin óskar hins vegar, að
Tyrkir gangi ekki í Þjóðabanda-
bandalagið.
Uppreisn á Java.
Frá Java er símað, að sameign-
arsinnar hafi gert alvarlega upp-
rei'n. Margir Evrópumenn hafa
verið drepnir. (Eyjan Java er hol-
lenzk nýlenda. Arið 1917 voru þar
34 milljónir íbúa, þar af 110 þús.
Evrópumenn.)
Um daginiii og vegÍK&ia.
Næturlæknir
er 1 nótt Árni Pétursson, Upp-
sölum, sími 1900.
Kveikja ber
á bifreiðum og reiðhjólum í dag
kl. 4 e. m., en á morgun kl. 3,
45 mín. e. m.