Alþýðublaðið - 24.05.1935, Page 2
FÖSTUDAGINN 24. MAÍ 1935.
ALÞYÐUBLAÐIÐ
Rússar og Tyrkir vinna saman.
SSússneskir sérfræðingar skipnleggja iðnað
og atvinnn í Tyrkiandi.
Keisarinn í Abessiníu vill
íá Kanadamenn í sína pjón-
ustu.
LONDON, 22. maí. (FB.) .
RÁ Angora í Tyrklandi
er símað, að Tyrkir
verði nú aðnjótandi
margskonar aðstoðar frá
Ríissum, en aðallega á
f jórum sviðum, þ. e. iðnað-
ar, lahdbúnaðar, flugmála
og hijómlistar.
Ekki er talið, að Tyrkir hafi
leitað aðstoðar Rússa vegna pess,
að peir sé svo hlyntir hinni
kommúnistisku stefnu, og það er
jafnvel fullyrt, að peir sé yfir-
leitt andstæðir kommúnisma, en
hvað sem þvi líður er hin bezta
samvinna með Tyrkjum og Rúss-
um í ýmsum málum og hexir
verið undangengin ár. — Einnig
er pess getið, að Rússar sendu
fyrir nokkru til Tyrklands ein-
hvern frægasta hljómsveitarstjóra
sinn, s’fem starfað hefir við aka-
demiska leikhúsið rússneska og
fjölda marga söngmenn og söng-
konur, til pess að kynna Tyrkj-
um rússneska sönglist og danz-
list, og verða á ýmsan hátt til
leiðbeiningar á pessu sviði í Tyrk-
landi, einhverju hinu mesta fram-
faralandi nú á dögum.
En í þessu sambandi er vert
að geta þess, xið Tyrkir hafa að
undanförnu gert ráðstafanir til
þess að útrýma austurlenzkri
músílt' í löndum sínum og þroska
smekk Tyrkja í þessum efnum
og gera hann þjóölegan og skapa
þjóðlega tyrkneska músík og það
er þess vegna, sem þeir hafa
fengið Rússa tíl sín, til þess að
læra af þeim.
Enn fremur hafa Rússar fyrir
nökkru sent fjölda marga flug-
menn til Tyrklands og flugvél-
ar, til þess að æfa unga tyrk-
neska flugmenn í fallhlífarstökk-
um og svifflugi. Hafa Rússar
smíðað mikið af svif-flugvélum í
seinni tíð og hafa flutt nokkrar
þeirra til Tyrklands, til þess að
kenna Tyrkjum svifflugslistir.
Tyrkir hafa komið sér upp ný-
tízku baðmullarverksmiðjum í
Caesarea i Aniatolia, og eru þær
reknar af ríkinu og eign þess.
Voru þær smíðaðar að fyrirsögn
rússneskra verkfræðinga og und-
ir eftirliti þeirra, og tyrkneska
verkafölkið í verksmiðjunum er
æft af æfðu rússnesku verka-
fólki. Rússneskir verkfræðingar
eru nú að koma upp nýrri verk-
smiðju sams konar fyrir Tyrki í
Nailli. Þá hafa rússneskir sárfræð-
ingar í landbúnaðarmálum a ð-
stoðað Tyrki á margan hátt. Fyr-
ir þeirra tilstilli hafa Tyrkir kom-
ið betra skipulagi á landbúnað-
armál sín og hafið ræktun ým-
issa jurta, sem þeir hafa ekki
fengist við ræktun á áður. Meðal
annars rækta þeir nú te.
(United Press.)
LONDON, 22. maí.
REZKA ÞINGNEFNDIN, sem ^
hefir með höndum rannsókn
á vopnaframleiðslu og verzlun í
Bretlandi, hélt aftur fund í gær. J
Til yfirheyrslu voru: einnaffram- i
kvæmdastjórum Vickers-Arm- i
strong félagsfns, en það fæst m. !
a. við vopnasmíði, fulltrúi sam- j
bands Þjóðabandaliogsfélaganna |
(League of Nations Union), og er- j
indreki frá þjóðsambandi friðarfé- í
laga (National Peace Conference). I
Fulltrúi Vickers Armstrong
ságði, að frá sínu sjónarmiði og
sjónarmiði annara í félagsstjórn-
inni, myndi stjórnareftirlit með
vopnaframleiðslu, en þó einkan-
lega ríkisrekstur vopnaverksmiðja,
ekki ákjósanlegt fyrirkomulag.
Sú samkeppni, sem œtti sér stalt
milli einkaverksmictja, mrjndi
hverfa, en einmitt samkeppnin
lekldi til nýrra UPPGÖTVANA
og nýrra endurbóta.
Fulltrúarnir frá sambandi
Þjóðabandaliágsfélaganna og
þjóðsámbandi friðarféliaiga í Bret-
landi lögðu fram sameiginlegt álit
sitt fyrir nefndina. Héldu peir pvi
LONDON, 21. maí. FB.
Fregnir frá Montreal í Canada
herma, að Haile Selassie Abes-
siniukeisari, sem áður nefndist
Ras Tafari hafi sent canadisku
stjórninni beiðni um aðstoð til
þess að hagnýta náttúrugæði Ab-
essiníu og efla viðskifti Abesin-
íumanna og Canadamanna. Abes-
sinía er afar námuauðugt land,
sem kunnugt er, og vill „svarti
keisarinn", eins og hann er stund-
um kallaður, fá aðstoö canad-
iskra námuverkfræðinga, til þess
að segja fyrir um námuvinsluna.
Þykir það bera vott um stjórn-
málahyggindi og kaupsýsluvit
fmm, ax> stjórnareftirlit með
vopnasmíM og stjórnarleyfi til
vopnasölu vœri heppilegra fijrir-
komulag en ríkisrekstw vopna-
verksmi&ja, og ríkiseinkasala á
framleidslu peirra. Þeir héklu þvi
fram, að hægra myndi í fram-
tíðinni að fækka einkaverksmiðj-
um, sem væru undir stjórnareft-
irliti, en þeim ríkisverksmiðjum,
sem einu sinni hefðu verið settar
á stofn. Ríkið myndi frekar neita
öðrum en sjálfu sér um þann
hagnað, sem af vopnasölu leiddi.
(FÚ.)
afiiHffl króaor
Ti kosta ágætar sil-
i M ungastangir úr
gjlp stáli.
|; Sportvöruhús
tL Reykjavíkur.
Haile Selassie; að hann hefir snú-
ið sér til stjórnarinnar með
beiðni um aðstoð og jafnframt
fitjað upp á því, að reynt væri
að efla viðskiftin milli landanna.
Haiie Selassie hefir fengið tvo
kunna canadiska kaupsýslumenn
til þess að ræða við canadisku
stjórnina um þetta og jafnframt
hefir hann snúið sér til fylkis-
stjórnarinnar í Quebec og farið
fram á, að hún útvegaði Abes-
siniu námuverkfræðinga, vélfræð-
inga, sérfræðinga í landbúmaðar-
málum o. fl. o. fl, til þess að
vinna að margs konar umbótum,
sem Abessiniustjórn hefir á prjón-
unum og allar lúta að því, að
koma betra skipulagi á atvinnu-
vegi landsmanna, námurekstur.
landbúnað og iðnað, en einnig
flutningakerfið o. s. frv.
(United Press.)
Nemendahljómlelkar
Tdnlistarskélans f
Oamla Bfó 12. og 1».
maf.
Á hljómleikunum léku úrvals-
nemendur skólans, og er ekki of-
spgt að þeir hafi verið kennur- ,
um skólans og skólastjóra til i
sóma. Ef litið er yfir efnisskrána,
dettur fáum í hug, að hér séu
verkefni fyrir nemendur skóla, 1
sem ekki er nema 4 ára gam-
all. i
Á fyrri hljómleikunum léku
Jórunn Viöar, Katrín Mixa, Svan-
hvít Egilsdóttir, María Jónsdótt-
ir, Guðríður Guðmundsd. og
Rögnvaldur Sigurjónsson á píanó
og Indriði Bogason og Katrín D.
Bjarnadóttir á fiðlu, með undir-
leik hljómsveitar.
Á síðari hljómleikunum léku
Árni Björnsson, Svala Einarsd., 1
Anna ólafsdóttir Katrín D.
Bjarnad. og Margrét Eiríksd. á j
píanó, og strengjasveit skólans ;
lék Adagio eftir Briickner.
Allir nemendurnir, nema einn, í
Rikíseftirlits með vopnafram-
leiðslu krafist af friðarvinum.
En framlelðendnr ern á annari skoðnn.
hafa komið fram áður á nem-
endahljómleik skólans. Framför
þeirra er svo greinileg, að engum
getur blandast hugur um að þeir
hafa stundað námið með alúð.
Leikur þeirra Katrínar D.
Bjarnadóttur og Margrétar Eiríks-
dóttur var með slíkum ágætum,
að þó þær hafi á fyrri nemenda-
hljómleikum sýnt greinilega hvað
í þeirn býr, mun enginn hafa bú-
ist við að þær næðu þeim tök-
um, sem raun varð á, á sínum
erfiðu verkefnum.
■WNNINGAR®).
1'’eðfiskurinn frá verzktn
Kris'ínar J. Hagbarð mælir með
sér s.iálfur. Sími 3697.
Miðdagur, 3 heitir réttir á kr.
1,25 fr i 1—3. Laugavegs Automa t.
E. J.
Steindórsprent
prentar fyrir yður
Adalstrœti 4 ■ Sími 1175
Vet ksmtðian Bún
Seiur bezíu og ódýrustu
LÍKKISTURNAR.
Fy irliggjandi af öllum
■str rðum og gerðum.
Séð um jarðarfarir.
USgr Sími 4094,
(almenna) heldur
Kvenfélag fríkirkjusí ínaðarins í Reykjavík,
í IÐNÓ laugardaginn 25. naí kl. 9 síðdegis.
Til skemtunar:
KÓRSÖNGUR — U?PLESTUR — DANS.
HLJÓMSVEIT AAGE L TítANGE.
Aðgöngumiðar í Iðnó frá xl. 4 á laugardag: Sími 3139.
Ráóningarstofa
Reykjawíknrbæjar,
Lækjartorgi 1 (l. lofti).
Karlmannadeildin opin kl. 10—12 og.l—2. .
Kvennadeildin opin kl. 2—5 e. h.
Siml 4066.
Atviimurekendur munið 'að þér sparið yður tíma og peninga
með því að láta ráðningarstofuna aðí toða yður við ráðningar. Þér
skapið einnig hinum atvinnulausu hrgræði með því.
IJrvals karlmenn og kvenmenn eru jafnan á takteinum til
þeirrar vinnu er þér þurfið að láta leysa af hendi í rekstri yðar
eða við heimilið.
Hringið sendið eða komið á ré ðningarstofuna í livert sinn
sem yður vantar fólk, um skemri ec a lengri tíma í vinnu.
Öll aðstoð við ráðningu er veitt án nokkurs endurgjalds.
Ráðningarstofa Reykjavíkurbæjar,
Lækjartorgi 1 (1. lofti) . — Sími 4966.
W. Somerset Maugham.
Lltaða blæjan.
53
„En ég get hæglega farið til málafærslumanns og alveg óþarfi
að láta yður hafa fyrir slíku.“
„Nei, þér skuluð ekki ímynda yður, að ég láti yður eyjða fé í
lögfræðilega aðstoð; ég mun sjá um þetta alt saman. Eins og
þér vitið, eru yður veitt eftirlaun, en ég ætla ^að tala -hánar um
það við hans hágöfgi og vita, hvort ekki tekst (að útvega yður
eitthvað til viðbótar. Þér skuluð fela raér alt og engar áhyggjur
hafa fyrst um sinn. Hið eina, sem við Dorothy þráum, er lað þér
mættuð verða sem allra fyrst hressar og glaðar. Er það ekki
rétt, Dorothy?“ 1
„Jú, auðvitað." f
Hann kinkaði kolli til Kittyar, gekk að stól konu sinnar og 'tók
hönd hennar og kysti hana.
Flestir Englendingar verða vandræðalegir, þegar þeiir kyssa
konuhönd — hann gerði það með prúðmannlegum yndisþokka.
-Þegar Kitty var búin að koma sér vel fyrir hjá Townsends-
hjónunum, uppgötvaði hún, að hún var mjög þreytt.
Lífsþægindin og fegurðin, sem hún hafði í kring urn sig, leystu
hana undan því fargi, er á henni hafði hvílt undanfarið.
Hún hafði gleymt, hve þægilegt það er, að láta sér líða vel,
hve róandi að hafa skrautlega muni umhverfis sig og hve
skemtilegt að vekja á sér athygli. Og með léttum, áhyggjulausum
huga, lét hún sogast inn í þina lauðveldu tilveru, sem austurlenzkt
skraut og óhóf skapar.
Henni var það unaður, að verða þess áskynja, að márgir sýndu-
samúðar- og skilnings-fullan áhuga fyrir henni og hennar málum.
Missir hennar var svo ferskur, að það var ómögulegt að haldk'
henni veizlur, en háttsettar kon]úir í nýlendunni (kona hans hágöfgi,
aðmírálsins -og háyfirdómarans) komu heim til hennar og drukku
mieð henni te í iló og næði.
Kona hans hágöfgi lét þess getið, að raann sinn fýsti injög -að
sjá hana, -og ef hún gæfi í kyrþey komrð í hús fiýlendustjórans
(„það væri alls ekkert boð, þar myndi engin vera nema þær 6g
kannske ein frú í vi&bót") þá væri það lifandi ósköp íallega gert
af henni. ■
Konur þessar meðhöndluðu Kitty eins og hún væítf úr postulíni
— í ’senn brothætt og óumræðilega dýrmæt.
Hún gat ekki annað en veitt því eftirtekt, að þær litu 'i\ hana;
sem kvenhetju, og hún hafði hálfgaman af að leika Jilutverk
sitt með háttprýði og kurteisi.
Hún óskaði stundum eftir að Waddington væri kominn; hann
myndi ekki vera lengi að sjá, með sinni hæðnisfullu skarpsikygni,
hve þ-etta alt var skringilegt. Síðan hefðu þauí einrúmi getað fengið
sér ærlegt hláturskast.
D-orothy hafði fengið bréf frá honum, þar sem hann jskýrði
frá hennar mikla -og óeigingjarna starfi við klaustrið, hugrekki
hennar og sjálfsstjórn.
Auðvitað var hann að spila með þær á þennan hátt — þrjóturinn
sá arna.
Kitty vissi ekki, hvort það var af tilviljun e&a að yfirlögðu (ráði’
svo til hagað, að hún var aldrei ein með Charlie.
Næmleiki hans fyrir því, sem við átti, var framúrskarandi.
Hann var vingjarnlegur, samúðarríkur, þægilegur í umgengfni
og ástúðlegur. Engum hefði getað cLottið í hug, að á milli þeirra
hefði eitt sinn v-eriö náið samband.
Þá vildi það til einn eftirmiðdag, þegar hún lá á legubekk ’fyrir
utan herbergi sitt, að Charlie fór fram hjá og nam staðar hjá henni.
„Hvað ertu að lesa?“ spurði hann. '
„Bók.“ ■
Hún leit háðslega á hann.
Hann brosti.
„Dorothy fór í garðsamkvæmi hjá nýlendustjóranum."
„Ég veit það ;en hvers vegna fórst þú ekki lika?“
„Æi, ég hafði nú ekki kjari^ í mér til þess, og þvo hugsaði é£
mér að verða þér til skemitunar. Bifreiðin er úti; langar þig )ekkl
til að aka umhverfis eyna?“
„Nei, þakka þér fyrir.“
Hann settist á fótagafl legubekkjarins, sem hún hvíldi á.
„Við höfum aldrei haft tækifæri til þess að spjalla saman í Jiæiðí
síðan þú komst hingað."
Hún horfði heint í augu hans með kaldri óskammfeilni.
„Finst þér við eiga nokkuð vantalað?"
„Já, Seiknin öll.“
Hún færði til fæturna, svo að þeir si-ertu hann ekki.
„Ertu reið við mig enn þá?“ spurði hann með dauft bros jS
vör og blíðu, í augum.
„Nei, alls ekki,“ sagði hún hlæjandi.
„Ég beld, að þú sért það nú, fyrst þú hla-rð."
„Þér skjátlast; ég fyrirlít þig alt of mikið til þess, að geta borið
til þín reiðihug."
Hann lét þetta ekkert á sig fá.
„Mér finst þú vera æði hörð við mig. Og ef þú lítur yfir for-
tíðina með ró&emi, finst þér-.þá ekki, að ég hafi baft ú ró'.íu að
standa?"
„Náttúrlega, frá pínu sjónarmiði."
„En þegar þú hefir kynst Dorothy, hlýturðu að viðurkenna, að
hún er mjög indæl?"
„Auðvitað. Ég mun ávalt verða heani þakklát fyrir þá miklu
góðvild, sem hún hefir auðsýnt mér.“
„Það er ekki nema ein af þúsundl',6 un jafnast á við hana, teg'
myndi hafa orðið friðlaus, ef illa hjefði farið; svo varð ég Jlka að,
hugsa um börnin mín, því þetta hefði ge að orðið ljótu vandræðin
fyrir þau.“
Hún h-orfði á hann um stund og var hugú. Hún hafði fulikömið
vald yfir sér.
„Ég hefi athiugað þig vandlega þessa viki:, sem ég hefi vdrið
hérna, og komist að þieirri niðurstöðu, aá í raU x og veru þyki þér
vænt um Dorothy. Og þess befði ég aldrei getcð vænst af pér.“
„Ég sagði þér alt af, að mér þætti vænt um huna, log é(g vildi
ekki gera neitt til að baka henni óþægindi. Hún er sú bezta koua,
sem hægt er að hugsa sér.“
„Hefir þú aldrei hugsað um það, að þér bæri að veia henni trúr ?“
„Hjartað harmar ekki yfir því, sem augað sér ekki," sagði hanni
brosandi. i
, Þú ert fyrirlitlegur." .
„Éig ier breizkur og mannlegur. Ég skil ekkert í, að þú Skulir
hafa svona svívirðilegt álit á mér, þó að ég yrði vitl.ius í þöf.
Eins og þú veizt langaði mig ekkert sérstaklega til þcss.“
Hún fékk dálítinn hjartatitring við að beyra hann segja þetta.
„Ég var álitlegt veiðidýr," svaraði hún með beiskju.