Bjarki - 15.03.1900, Blaðsíða 1

Eit.t blað á viku minst. Árg. 3 kr.
borgist fyrir 1. Júlí, (erlendis 4 kr.
borgist fyrirfram).
Auglýsíngar 8 aura línan; mikill af
sláttur ef oft er auglýst. Uppsögn
skrifleg fyrir 1. Október.
Sayðisfirði, Fímtudaginn 15. Mars
1900
V. ár. 10
s
Póstar.
-—:«:o:»: —
18. — Norðanpóstur kemur.
20. — Vopnafj.póstur fer.
22. — Sunnanpóstur kemur.
s, d. Aukapóstar fara til Mjóafj. og
Borgarfj.
s. d. Vaagen frá út!., norður um til
Eyjafjarðar.
23. — Egill að norðan, suður um
fjörðu og utan.
30. — Vaagen að norðan, suður um
fjörðu og utan.
Þingkosningarnar næstu,
Eftir
Jón Jónsson á Sleðbrjót.
—»:«—-
I 5. tbl. Bjarka þ. á. birtist
grein, með ofanritaðri fyrirsögn.
Greinin er stillilega og vel rituð,
og hún er orð í tíma talað, því
eingum hugsandi manni mun dylj-
ast það, að alþíngiskosníngar eru
svo þýðíngarmikið atriði að ekki
má til þeirra höndum kasta. En
af því jeg er í ýmsum alriðum á
annari skoðun en hinn heiðr. höf.
áðurnefndrar greinar, vildi jeg biðja
Bjarka um rúm til að ræða dálítið
um þetta mál.
Eins og eðlilegt er að kjósendur
gjöri, beinir höf. þeirri spurníngu
að okkar gömlu þíngmönnunum,
hvort við munum bjóða okkur fram
við næstu kosníngar. Jeg skal
fyrir mitt leyti þegar verða við
þessari- áskorun, og lýsa yfir því,
að vegna heilsubrests (magnleysis í
fæti) treysti jeg mjer ekki til að
bjóða mig fram tii þingmensku. Jeg
finn því meiri hvöt til þess að
lýsa þessu yfir nú þegar, sem
margir þeir kjósendur er jeg
met mikils hafa látið það í
ljósi við mig bæði munnlega og
skriflega að þeir mundu styðja mig
til kosníngar, ef jeg byði mig fram.
Jeg kann þeim þökk fyrir þau um-
mæli sfn, og vil því sem fyrst aug-
Iýsa, að jeg mun ekki bjóða mig
fram, svo þeir sem mig vildu styðja
geti snúið áhuga sínum f aðra átt.
Jeg Dýst ei við að þola landferðir
til Reykjavíkur og sjóleiðina get
jeg ekki notað vegna sjóveiki, af
því »rauðu gleraugun* scm lajkna
eiga sjóveikina eru ekki komin til
okkar hjerna á Islandi. Verði jeg
búinn að fá þau og reyna fyrir
kjörfund, þá getur þett^ altsaman
breyst!! Jeg er þá líka viss um að
jeg fæ atkvæði úr fjörðunum, ef
jeg sje gegnum eldrauð gleraugu
alt sem að sjónum veit!!
Það sem mig greinir einkum á um
við höf, í 5. bl. Bjarka er það, að
mjer finst hann álíta það svo mik-
inn kjördæmishagnað að sjávar-
bændur komist á þíng. Mjer finst
• það naumast rjett að setja svo
andstætt hvað öðru hagsmuni sjá-
varbænda og sveitabænda, hvort
heldur er í þessu kjördæmi eða
öðru. Hagsmunir þeirra sem íbúa
sýslunnar geta varla verið and-
stæðir þegar rjett er á litið, því
það er auðsætt að ef einhver hluti
sýslufjelagsins »nær vexti og við-
gángi«, þá er það hagur als sýslu-
fjelagsins. Jeg skal að vísu ekki
neita því, að hjcr hagar að því
leyti sjerstaklega til (eins er í Eyja-
fjarðars. og Isafjarðars.) að Seyð-
isfjarðarkaupstaður og N -Múlas.
eru eitt kjördæmi, en bærinn er
ekki í sýslufjelaginu, og það gæti
því hugsast að bærinn hefði ein-
hver sjerstök hagsmunamái fyrir
augum, sem ekki kæmu við sýslu-
fjelaginu. Enda er nú vonandi að
sá tími fari í hönd að kaupstaðir
þeír er bæjarrjetrindi hafa hjer á
landi, verði kjördaimi útaf fyrir sig.
Ahugamál vor bændanna í Hjer-
aði og fjörðum ættu að vera hin
sömu, þau nfl. að styðja eftir megni
bæði landbúnað og sjávarútveg.
Og jeg hygg að hinir heiðruðu
kjósendur í fjörðunum geti ekki
legið okkur á hálsi, görnlu þíng-
mönnunum, fyrir það, að við höf-
um verið móthverfir fjárframlögum
til sjávarútvegsins nje fyrir það, að
við höfum eigi stutt þau eftir þvf
sem faung voru til. Jeg hygg að
við Hjeraðsmenu höfum með jafn
Ijúfu geði stutt óskir þær er fram
hafa komið frá fjarðabúum eins
og frá Hjeraðsmönnurn, bæði á þ.'ngi
og í sýslunefnd. Enda væri það
alveg rángt af okkur að vilja
hnekkja framförum fjarðabúa og
enn rángara væri það af fjarða-
búum að viija ei hlynna að fram-
förum landbænda í Hjeraði, þvf
fjarðabúar eru sjálfir flcstallir land-
bændur líka, og jeg hygg reynslan
sje búin að sýna þcim, að þegar
ervitt geingur þá sje þeim nauð-
! synlegt, enda lífsspursmál, að hafa
landbúnað við að styðjast. Mjer
finst þvf við Hjeraðsbúar og fjarða-
búar ættum að geta verið alveg
samtaka í því að velja menn á
þíng, án þess að taka nokkurt til-
lit til þess, hvort maðurinn er bú-
settur í fjörðum eða Hjeraði, ef
við aðeins berum traust til hans.
Jeg býst við mjer verði svarað því,
að þó það sje ekki beinn hagnað-
ur fyrir hvert einstakt kjördæmi að
fá sjávarmenn á þíng, þá sje það
hagur als landsins að sá flokkur
feingi meiri ráð á þínginu. En hjer
til er því að svara, að mjer vitan-
lega hefur einginn flokkarfgur verið
á þínginu milli sjávarmanna og
! sveitamanna. Þeir hafa jafnaðar-
I lega fylgst að í atvinnumálum. Sem
sönnun fyrir því má benda á það,
að Skúli Thoroddsen, sem er þíng-
maður fyrir kjördæmi, sem að all-
miklum h’iuta lifir á sjávarútvegi,
varð fyrstur manna til að benda á
það í blaði sínu »Þjóðv. únga«,að
nauðsyn væri að styrkja landbún-
aðinn með lánum til jarðræktar,
með góðum kjörum. Og aftur á
hinn bóginn, að ein hin nýtilegasta
ritgjörð um viðrc.isn sjávarútvegs-
ins er eftir þann mann (Pjetur á
Gautlöndum) sem tclja mátti aðal-
forvígismann landbúnaðarmálanna á
síðasta þíngi. Á hinu mun hafa
bólað meir, að sjávarmennirnir á
þíngi hafi verið sundurþykkir sín á
milii, því sumir hafa viljað aðeins
styikja af landsfje seglskipa útgerð-
ina, en sumir gufuskipaútgerð. Jeg
hygg að ýmsir af okkur landbænd-
unum á þínginu höfum eingu síð-
ur hallast að þeim sem í stærra
vildu ráðast. Að sá flokkur hefur
enn verið í minni hluta á þínginu,
hefur ekki komið til af því, að
Iandbúnaðarmenn hafi barist gegn
gufuskipastyrknum, heldur af þvf
þm. sjávarbænda voru sjálfir sund-
urþykkir. Jeg skal als ekki dæma
um, hvort völ er á mönnum í Seyð-
isfirði sem væ.ru þess mcgnugir að
samrýma þessar ólíku skoðan’r.
En að minni hyggju stendur það
í vegi, að flestir sem alvarlega
hugsa um þetta mál munu hafa
fundið til þess, að landssjóður væri
ekki fxr um að styrkja jafn stór-
kostlegt fyrirtæki og almennur
gufuskipaútvegur cr, nema með því
að. taka lán, á meðan ekki kemst
upp peníngastofnun f landinu, sem
að nokkru ráði getur stutt verslun
og atvinnuvegi.
Það kann að sýnast svo í fljótu
bragði, eins og jeg áður sagði, að
hagsmunir Seyðisfjarðarkaupstaðar
geti verið andstæðir hag sýslufje-
iagsins, en ef nánar er aðgætt
hygg jeg það sje þó ei svo f raun
og veru. Hvorki Seyðisfjorður nje
Hjeraðið á að sporna móti annars
þroska. Það er hagur Hjeraðsins
að Seyðisfjörður nái sem mestum
vexti og viðgángi, verði sem blóm-
legastur höfuðstaður Austurlands.
Það er mikilsvert atriði fyrir hverja
þjóð, að verslunarbæir vaxi og
blómgist og þá auðvitað ekki síst
þýðíngarmikið fyrir þann Iandshluta
sem bærinn er í. En á hina hlið-
ina er það líka skilyrði fyrir þroska
verslunarbæjanna að nærliggjandi
hjeruð blómgist og auðgist. Og
Hjeraðsverslunin mun jafnan verða
þýðfngarmikið atriði fyrir þroska
Seyðisfjarðarbæjar.
(Niðurl.)
Útlendar frjettir.
— »:«--
Brjef frá Þorsteini Erlingssyhi.
London 1. Mars 1900.
Bretar og Búar.
Hjer má segja að varla sje um
annað talað nú en ófriðinn syðra.
Það má nú kalla eðlilegt og að
vonum að blöðin eru barmafull af
herfregnum morgun kvöld og miðj-
an dag, en hitt gæti sýnst undar-
Iegra í sjálfri starfs og viðskifta
hrfngiðunni í Lundúnum, að tveir
menn tálastvarla við mínútu leingur
svo að þeir sje ekki komnir suður í
Oraníuríki eða Natal og búnir að
gleyma öllu á þessari jörð öðru en
Raberts og Cronjé eða Joubert og
Búller.
Bretar hafa nú og meiri ástæður
til að tala mikið og hróðugt um
ófriðinn en þeir höfðu áður, þvf
híngað til hafa sigurfregnir þeirra
flestar rcynst hjegómi, en nú loks-
ins gcta þeir hrósað sönnum sigri
og sagt með rjettu, að nú sje al-
staðar fremur sókn en vörn af
þeirra hendi. General Roberts hef-
ur elt General Cronje og Búa hans
frá Kimberley, general Frcnch náð
j