Bjarki - 12.05.1900, Blaðsíða 2

74
uðið sett á staur. Þorp hans var
svo brent og allir íbúar myrtir.
Þessi maður byrjaði störf sín f
Suðurálfu sem trúboði í Algier.
Belgjakonúngur er verndari og
æðsta vald þessa ríkis og hefur
mætt þúngum orðum vfðsvegar að
fyrir þetta og fleira sem þar er að-
hafst. A þfngi Belgja lenti í harðri
rimmu milli frjálslynda flokksins og
klerkaflokksins, en klerkaflokkurinn
er þar f meiri hluta og þverneitaði
öllum rannsóknum f málinu og að
hognamorðfngjanum. Hjereru þósvo
margar og sterkar raddir víðsveg-
ar að, sem heimta að þessum sví-
virðíngum ljetti af, að varla er hugs-
anlegt að klcrkaflokkurinn í Belgfu
geti varið þetta athæfi leingi, hvað
fegnir sem þessir mcnn vildu halda
því fje sem gúmmífjelögin greiða
þeim, en það kvað vera mikið.
Amerika. í bænum Ottawa
kom upp eldur 29. f. m. og brann
þar á skömmum tíma stór hluti
bæjarins. Als æddi eldurinn yfir
svæði sem talið er 4 ferhyrndar
mílur enskar. Skaðinn er metinn
um millj. króna og 10 þús. manna
urðu húsnæðislausar en 9 ljetu lífið
í brunanum.
Sýningin. tað slys vildi þar
til nýlega að brú ein æðimikil
hrundi niður. Hún lá af sýníngar-
svæðinu og yfir götu sem þar er
hjá, suðvestur af Marsvelli. Undir
henni urðu 9 menn og Ijetu allir
lífið. Þar á meðal voru hjón ein,
sem fylgt höfðu börnum sínum og
teingdabörnum til sýníngarinnar, en
vildu spara aðgángseyri á sýníng-
una og láta sj:er nægja með að sjá
það sem þau gætu fyrir utan. Þetta
varð þeim að bana, en börnin voru
inni á sýnfngunni og sakaði ekki.
Herbert Spencer varð átt-
ræður 27. Apn'l og mintust flest
nafnkunn blöð í heimi hans þann
dag sem eins hins allra-merkasta
mans aldarinnar. Sjerstaklega fjekk
hann hlýjar þakkir fyrir að hafa
orðið fyrstur manna til, jafnvel á
undan Darwin, að finna breytiþroska
liigmálið og benda vísindum og
heimspeki á rannsóknarleiðina. Jaín-
vei fræg kirkjublöð minnast hans
mcð heiðri.
Slys varð nýlega á Rín í Rín-
dalnuin neðra. Stúdentafjelag eitt
hjclt gildi í smábæ við Rín, sem
heitir Bingen. og hafði boðið þáng-
að nokkrurn, gestum. Um kvöldið
þegar þessir giöðu veitendur og
gestir þeirra sneru heim, tóku
nokkrir af þeim það óheilla bragð
að taka sandbát og róa á honutn
yfir fljótið. Utá hann fóru als 22,
cn þcgar frá landi korn fundu þeir
að báturinn lak eins og hrip, en
gáfu þvi ekki verulegan gaum fyrri
en þeir voru komnir nær því á
miðja leið yfir. Alt í einu valt
vatnið inn í straumum, fyrst um
súðina og síðan yfir annað borðið
og litlu síðar hvolfdi bátnum. Þar
ljetu 18 iífið. Neyðaróp tveggja
heyrðist eftir lánga mæðu til lands
og báti var hrundið út til að bjarga
þeim. Annar bátur fann þriðja
manninn hálfdauðan og einum lán-
aðist að bjarga sjer sjálfum til lands.
Úng hjón er sagt að ætluðu með
bátnum auk hinna og voru komin
upp í, en hundur þeirra vildi með
aungu móti fara í bátinn, og neydd-
ust þau því til að fara á land aft-
uí. Þetta varð þeim til lífs.
Bech Olsen, afiraunamaðurinn
danski, sem fyrir laungu er orðinn
heimsfrægur fyrir krafta, hefur enn
unnið nýjan sigur. Hann reyndi
sig í þetta sinn í Nýju-Jórvík, við
þarlendan mann, Roeber að nafni,
sem einnig er alkunnur kraftamað-
0
ur og hafði víða sigrað áður í
samskonar leikjum. Fjöldi manns
horíði á glímuna og höfðu þeir
leingi búið sig undir hana. í fyrstu
glímunni gekk B. miður og stóð
hún yfir í 24 mín., en eítir næstu
atiöguna játaði R. sig yfirrunninn.
Bech Olsen er nú talinn fremstur
allra í heimi í hinni^grísk-rómversku
glímu. Til marks um það, með hve
miklum áhuga almenníngur í Dan-
mörk hefur fylgt þessari glímu B.
má geta þess, að í barnaskóla ein-
um þar var krökkunum gefið það
efni í ritgjörð að segja frá þeim
manni sem þau þektu frægastan
meðal núlifandi Dana. Nær a/8 af
öllum börnunum nefndi til þess
Bech Olsen.
Bretar í Asiu. Þaðan þykir
nú Bretum von nokkurra tíðinda,
því Afghanajarl hefur skrifað Breta-
drottníngu brjef og segist ekki
leingur þoia afskiftaleysi þeirra
Bretanna, bandamanna sinna, þar
austur frá, því Rússar sjeu að jeta
hann upp og ríki hans og Bretar
hafi aungum kvörtunum gegnt.
Halda menn að þetta sje annað-
hvort klókindabragð jarlsins til þess
að fá árstillagið hækkað að mun
sem Bretar gefa honum fyrir Banda-
lagið,eðaað hann ætli sjer að kasta
sjer í faðm Rússa, sem leingi hefur
verið breiddur á móti ho-num og
hafi svo þetta að yfirvarpi, að Bretar
veiti honum ekki næga vcrnd.
Hversu sem það er, þá hafa
Bretar nauða illan bifur á aðföruin
Rússa þar eystra og er jafnvel á orði.
að Rússar dragi þar lið að landa-
mærunum og fá þá Bretar um fleira
að hugsa en Búa eina.
Siðustu frjettir ná til 5 þ.
m. Þá segja ensk blöð að hcr
Breta sje kominn á leiðina norður
frá Blocmfontein og hafi nýtckið
borgina Brandfort, sem er 33 ensk-
ar mílur í norður frá Bloemfontein
og í beinni stefnu þaðan til Præt-
óríu. Gjöra ensku blöðin töluvert
úr því.
Einnig flytja ensk blöð þann dag
þær frjettir eftir hraðskeytum sunn-
anað, að þá megi á hverri stundu
búast við að Mafeking verði leyst
úr umsátrinu.
Yfirlýsing.
Hjermeð gefst öllum hlutaðeig-
endum til vitundar, að hinn 20.
Mars þ. á. var herra C. B. Herr-
manni um stundarsakir vikið frá
sem framkvæmdarstjóra fiskiveiða-
hlutafjelagsins Garðar, að sú frá-
vikníng var samþykt á aðaifundi
fjelagsins 12. Apríl þ. á. og, að
fiskiveiðahlutafjelagið Garðar ber
einga ábyrgð hvorki á þeim samn-
íngum, sem hann kann síðan að
hafa gert í nafni fjelagsins, nje
þeim skuldum er hann kann að hafa
komist f. Eigi heldur er fjelagið
á neinn hátt bundið við það, þó
br. C. B. Plerrmann kunni að hafa
selt cða leigt einhverjar eignir
fjeiagsins.
Fiskiveiðahlutafjelagið Garðar.
Seyðisfirði 10. Maí 1900.
1. M Hansen.
p. t. formaður.
Ritsiminn tii ísiands. Nor-
ræna ritsímafjelagið mikla hjelt að-
alfund sinn 28. f. m. Þar hjelt
forseti fjelagsins Suenson lánga
tölu um störf fjelagsins og er hjer
tekið úr henni' það eitt sem kemur
við íslandi og lesendum Bjarka er
mest í mun. Hann sagði svo um
íslenska símann: I heild sinni má
segja að útlitið fyrir símalagnínguna
til Islands sje nú mjög gott. Til-
lögur Pjetursborgarfundarins hafa
feingið góðar undirtektir hjá stjórn-
um flestra þjóða Norðurálfunnar og
þær haía tekið vel undir að styðja
símalagníng til íslands og Færeyja
frá Hjaltlandseyjum. Rússar hafa
lofað styrk (það mun vera loforð
fyrir þeim 25 þús. fránka á ári í
20 ár sem fundurinn hafði ætlað
því. Þ. E.) og Svíastjórn hefur
lagt frumvarp fyrir Svíaþíng um
10,000 fránka (7,200 kr.) árstillag
í 20 ár til si'œans fslenska og á-
skilur sj;er si'mskeyti um veðurfar
alt að 20 orðuro á dag. Þessar
7,200 kr. á ári er einmitt sú upp-
hæð sem fundurinn ætlaði Svíþjóð..
Eftir þetta er varla efi á að hin
ríkin komi á eftir og má því nú
telja símann til okkar nokkurn-
veginn vísan.
Thor. E- Tulinius hefur nú
7 skip í förum til íslands og mun
það vera mesta skipaútgerð sem
nokkur maður eða fjelag hefur
nokkru sinni haft hfngað til lands-
ins. Als eru skipin 3,300 lestir
og kosta útgerðarmanninn yfir 10
þúsundir króna á viku fyrir utan
kol og lestagjald og annan þess-
háttar kostnað. Hann á sjálfur
sum af skipunum, svo sem Mjölnir
og Ingu, og eru þá þeim skipum
og kostnaði við þau taldar hjer sömu
upphæðir eftir hlutfalli sem þeim
skipum er Tulinius hcfur tekið á
leigu. Svo segir Tulinius að þessi
afarmikla aukníng á flota hans sje
mest að þakka skiftunum við Vest-
urlandið, því þángað sendi hann
nú nálægt 2/3 af öllu vörumagni
sínu.
Frá sýningunrsi. Þeir Þor-
steinn ritstjóri Erlíngsson og J. M.
Hansen konsúll brugðu sjer frá
Lundúnum yfir til Parísar þegar
sýníngin var opnuð, voru þar fjóra
daga og skoðuðusýnínguna nákvæm-
lega. I næsta blaði byrjar brjef
frá Þ. E., sem skýrir frá sýníngunni,
og verður Bjarki þá fyrstur afhjer-
lendum blöðum til þess að flytja
fregnir af henni.
Gætið að þessul
Það verður að hjálpa ef vegur er
nokkur.
Svo viljum við gjarnan að breytt
sje við okkur.
Þeir vita það margir, ef vilja það sjá,
Hvar vorðinn er skaðí — sem bæta
má.
Það er annars merkilegt, að ef Iands-
höfðíngi þarf að iáta byggja fjós, þá.
verður helst öll þjóðin að hlaupa undir
bagga við það hátíðlega tækifæri. Það
er heldur ekki ómerkilegt, að þegar
merkismaður deyr, þá verða oft margir
— fyrir fortölur vina og vandamanna
hins látna — til þess, að leggja til fjár-
skerf til minnisvarðabyggíngar, hinum
látna til heiðurs; eins og verk hans og
verðleikar sjeu ekki best geymd í
hjörtum og minnum eftirlifandi hugs-
andi. manna,, sem kunna alt slíkt að
meta. — En þó er það merkilegast af
öllu, að ef fátæklíngur verður fyrir
; skaða á eignum sínum — fyrir ófyrir-
sjáanleg áhrif náttúrunnar — þá er
þess ekki á v a 11 getið.
Gísli Gíslason á Borgarhóli við>
Seyðisfjörð' varð. fyrir stórskaða 5..
Nóvember 1899, þar sem hann misti.
alla báta sína, 3 að tölu, í stórbrimi
sem jós svo fljótt að, að hann gat ekki
náð í aðra menn sjer ti! Iiðveitslu við>
að bjarga bátunum. Ennfremur misti>
hann bæði kol og fisk.. Gisli er ein-
yrki og berst fyrir fjölskyldu sinni —
konu og 4 börnurn — eftir bestu kröft-
um. En svona óhöpp geta gert fá-
tækum manni ómögulegt að bjargast,
ef einginn rjettir honum hjálparhönd.
Slíkur skaði sem þessi Gr Gísli. hefur
: orðið fyrir er þess verður að hans sje
! getið, og um leið reynt til að bæta dá-
1 lítið úr honum. Jeg vil því vona að
, margir verðL tii að rjetta Gísla hjálp-
arhönd og skjóti' saman handa honuin.