Bjarki - 14.03.1902, Side 3

3
sýna tilvntnanir hans. Hann veður þar svart-
asta reyk. Jeg trúi því ekki, að bannlögin
vcrði nokkurn tíma rjettlætt með kenningum
þaðan, heldur þvert á móti.
Jeg skal setja hjer svar D. Ö. uppá aðal-
atriðið í mótbárum mínum. Iiann segir:
»Ritstj. heimtar að jeg sanni, að sá seni
neytir áfeingis skaði með því aðra en sjálfan
sig (»ef hann á annað borð gerir það«, stend-
ur í Bjarka). Jeg verð að líta svo á, að ritstj.
kannist við, að sá sem neytir áfeingis skaði
með því sjálfan sig, og þá held jeg líka að
hitt sje auðsannað, því að einginn er sá mað-
ur, sem að öllu leyti getur lifað án þess að Hf
hans komi öðrum við« o. s. frv.
Fyrst ocf fremst hef jeg einga ástæðu gefið
manninum til að líta svo á, sem jcg kannist
við, að allir, sem áfeingis neyta, skaði sjáifa sig
með því. Jeg hef sagt að nokkrir geri það,
en meirihlutinn geri það ekki. Þá blandar
hann saman þeim hugmyndum, að vinna öðrum
tjón og að Iáta ógert að vinna öðrumgagu. Eftir
hans skilningi hlýtur hver, sem vinnur sjálfum
sjer tjón, um leið að skaða aðra. Væri nú
þetta rjett, þá mætti t. d. sekta D. Ö. fyrir að
skera sig í fmgurinn.
D. Ö. kveðst ekki skilja, að bannlögin yrðu
annars eðlis en flest lög, sem gefin eru. Jeg
treysti mjer ekki til að setja þetta atriði
skýrar fram en í fyrri greininni. Hann bætir
enn við nýju dæmi um lög, sem að hans dómi
eru samskonar og bannlögin. Það eru lögin
um einángrun sjúklinga. Hann skýrir þau
svo: Þú mátt ekki gánga inn í hús þar sem
næm veiki er, bæði vegna þess, að þú getur
orðið veikur og sýkt aðra. En eftir kcnningu
J. St. Miils hefur löggjöfin ekki rjett til að
banna þjer að gánga inn í hús, þar sem næm
veiki er fyrir, og sýkja sjálfan þig. En hún
hefur rjett til að banna þjer að gánga þaðan
ut aftur og bera sóttkveykjuefnið út meðal
manna. Hann setur þetta dæmi fram með
miklnm drýgindum og segir að betur megi jeg
brýna, ef duga sku'ii. Það eina, sem hjer þarf
brýnslu við, er skilningur sjálfs hans.
Hvað dæmi þeirra snertir um bann gegn
æðarfugladrápi, þá virtist mjer þau lög geta
rjettlætst með því að skoða hvern fugl sem
einstaks manns eign. Hann gerir þá athuga-
semd við það, að ekki einu sinni varpbóndinn
sjálfur megi drepa æðarfuglinn. f’etta er rjett.
En ftfglinn er ekki markaður ; hann getur því
verið eign eins varpbóndans þetta sumarið,
annars hitt 'o. s. frv.
Annars firm jeg einga skyldu hjá mjer til að
vera að verja rjettmæti þeirra laga. Má vel
vera, að það sje hægt með öðrum ástæðum
en mjer hafa dottið í hug. En þessi lög eru
álíka mikils metin hjer á landi og bannlögin
gegn áfeingi í Ameríku. Þrátt fyrir login eru
æðarfuglar skotnir, eldir og jctnir hringinn í
kringum alit land.
Öðru en þessu í greininni þarf ekki að svara.
Eg'il!. Á föstudaginn var kom sendimaður
norðan af Bakkafirði, sendur af skipstjóranum
á Agli, og skýrði frá, að F.giil íægi nú þar
inni, en umkringdur af ís. Skemdur var hann
lítið sem ekkert. Egill á að leggja út þaðan
þegar fært. verður og til Noregs, án þess að
koma hjer inn.
Vesta Og Mjölnir. Þau fóru bæði frá
Eskifirði á þriðjudagsmorgunin á norðurleið,
en ráku sig á einhvern íshroða, sem þá var að
reka fyrir, hjer útifyrir Gerpir og sneru aftur
inn á Eskifjörð.
Vesta kom aftur hjer inn í fjarðarmynnið í
gær, en skipstjóri þorði ekki inn, þótt kunn-
ugir menn segðu, að vel væri þá fært alla leið
inn á höfn. Is cr nú alls einginn útifyrir firð-
inum, en í firðinum öllum töluvert hraungl, þjett-
ast yst. Menn hjeðan reru út í skipið, St. Th.
Jónsson, Jónas Stephensen, Fr. Wathne o. fl.
og sýndu skipstjóra fram á að hættulaust væri
með öllu að halda inn, að minnsta kosti til
Hánefsstaðaeyra, því þó utanátt kæmi og ís-
inn ræki sarnan, þá væri hann ekki meiri en
svo, að hann ræki allan énnfyrir Eyrarnar. En
skipstjóri tók þessu fjarri. Hjelt hann svo út aft-
ur með vörur og póst og sagóist reyna, hve lángt
hann kæmist norður; ef hann kæmist fyrir
Lánganes, kvaðst hann halda áfram vestur án
þess að koma hjer inn, en ef hann yrði að
hverfa þar frá, kvaðst hami líta hjer inn aftur
hvort þá yrði hægt að komast inn. Skipstjór-
inn er Gottfredsen, sem síðastliðið ár stýrði
Skáiholti.
Það er ekki gott, þegar eins stendur á og
hjer nú, að skipstjórarnir sjeu svo ragir eða
hugdeigir og þessi virðist vera, og það segja
þeir sem tii þekkja, að bæði Hovvgaard og
Ryder hefðu haldið hjer irm fjörðinn viðstöðu-
j laust gegnum þann ís sem nú er hjer.
I AllmiJtið af vörum hafði Vesta haft frá
| Einglandi. En vörur frá Khöfn var sagt að
væru með Ceres, en hana átti að senda auka-
ferð til Vesturlandsins Og átti hún svo að koma
hjer við í útleiðinni.
Mjölnir komst ekki inn á Mjóafjörð og Norð-
fjörð, lagði vörur sem þángað áttu að fara upp
! á Eskifjörð, fór þaðan á fimtudagskvöld til
j Hornafjarðar, en ætlaði að koma hingað norð-
ur aftur áður hann færi út.
Með Vestu voru nokkrir farþegar, Ivlemens
sýslumaður Jónsson, Vigfús Sigfússoii veitinga-
maður og fleiri af Akureyri.
Hermes, skip sem Watlmesfjelagíð heíur
leigt til ferðar hingað til lands, cr væntan-
legt áður lángt um líður.
Fra Tuliniusi hafði skip verið hjer við
land í hríðunum í vetur, eftir að ísinti rak
fyrst að landi, en það sneri frá og komst
hvergi inn, ýmist vegna íss eða dimmviðra.
Með því bárust fregnir um ísinn út.
Viihiálmur Jónsson, póstafgreiðslumaður í Reýkja-
vík, ýngsti sonur Jóns Borglirðings á Akureyri, er
nýlega dáinn. Hann útskrifaðist úr latínuskólanum
18S9, las nokkur ár málfræði viá háskólann í Khöfn,
en tók ekki próf. Síðan 1898 var hann við póst-
afgreiðslu í Reykjavík,
52
Næsta kvöld fór jeg aftur í garð skógarvarðarins.
Jeg hafði sveipt kápunni um herðarnar og jirýst
hattinum niður á augnabrýr. Jeg sá hvar Mína sat.
Legar hún sá mig, var eins og henni yrði illt við.
Mjér datt í hug kvöldið, jtegar Fanný sá mig fyrst
skuggalausan. En það gat verið, að hún hefði aðeins
ekki þekkt mig strax. Hún var hljóð og hugsandi.
Það var eins og eitthvert farg hvíldi yfir mjer. Jeg
settist hjá henni, en stóð aftur á fætur. Hún kast-
aði sjer um hálsinn á mjer; svo fór jeg burt aft-
ur.
Eftir þetta hitti jeg hana oft grátandi. En for-
eldrar hennar voru stöðugt í sjöunda himni af fögn-
uði. Hinn merkilegi dagur náigaðist. Kvöldið á
Undan var jeg ekki með sjálfum rnjer. Til vonar
og vara hafði jeg fyllt nokkrar kistur með gulli.
Jeg vakti þángað til klukkan sló tólf.
Jeg sat og starði á vísirinn á klukkunni og taldi
sekúndurnar og mínúturnar. Jeg krökk við, ef hið
minnsta hljóð heyrðist. Dagurinn kom, en tímarnir
hðu scint. Þó kom hádegið. Og dagurinn leið og
hvöldið leið og aftur kom nótt. Vísirarnir tituðu
áfram á klukkunni og vonir mínar visnuðu. Klukkan
53
sló ellefu um kvöldið og einginnkom. Klukkan byrjaði
að slá tólf og endaði það án þess nokkur kæmi.
Þá fleygði jeg mjer grátandi í rúmið. Næsta dag
átti jeg að biðja Mínu skuggalaus. Jeg sofnaði
ekki fyr en undit' morgun.
V.
Áður lángt var liðið á morguninn vaknaði jeg við
háreisti í forstofunni. Jeg fór að hlusta og heyrði
að Bendel var að varna einhverjum að brjótast inn
til mín og, að Rascal var hátalaður og sagðist eing-
ar skipanír þola frá honum, hann væri ekki annað
nje meira en jafningi sinn. Það var Rascal sem
heimtaði að fá að komast inn til mín. Bendel reyndi
að setja honum fyrir sjónir, að ef jeg feingi að vita
að hann hagaði sjer ekki eins og vera bæri, þá gæti
hann átt á hættu að missá ábatasama stöðu. En
Rascal hótaði að ráðast á hann, ef hann verði sjer
dyrnar leingur.
Jeg var fiálfklæddur. Jeg iauk upp hurðinni og
54
kaliaði til Rascals: »IIvað viltu mjer, þrjóturinn
þinn?« Hann hopaði lítið eitt aftur á bak og svar-
aði rólega: »Jeg ætlaði auðmjúklega að biðja yður
herra greifi, að lofa mjer einu sinni að sjá skuggann
yfðar — og sólin skín einmitt núna svo glatt hjerna
úti í garðinum.<
Jeg stóð eins og þrumulostinn. Fyrst gat jeg
cingu orði upp komið, en loks sagði jeg stamandi:
»Hvernig dirfist þú, sem ert þjón minn, að ávarpa
mig svo!« En hann svaraði aftur með ískaldri ró:
»í*jónninn getur verið heiðvirður maður og þvjneit-
að að þjóna þeim sem er skuggalaus. Jeg sepi mig
úr vistinni hjá yður.« Jeg varð að skifta um tón.
»Hvernig gctur þjer dottið önnur eins heimska og
þetta í hug?« sagði jeg. En hann hjelt áfram eins
og áður: »Menn segja að þjer sjeuð skuggalaus —
og í stuttu máli sagt: Sýnið þjer mjer skuggann
yðar, eða jeg fer.«
Bendel stóð þarna hjá okkar fölur og skálfandi,
en hann áttaði sig þó fyr en jeg og gaf mjer bend-
ingu um, að jeg skyldi eins og vant var grfpa til
gutlsins og reyna að þagga niður í Rascal. En Ras-
cal fleygði gullinu fyrir fætur mjer og sagðist ekki