Bjarki - 25.04.1902, Blaðsíða 4

4
bað hafi flogið fyrir eyru mín og anna hjer um
ílóðir. Mýramaður:«
Brennisteinsprestar.
—o---
Sú var tíðin að þjóð vor átti þeim hörm-
Úngum að saeta að vera undirlægja kirkju og
klerkastjettar, hulin myrkri og vanþekkingu,
andlega þjökuð og líkamlega vængbrotin.
Afkomendur hinna fornu hugprúðu hetja
voru orðnir að aumingjum, sem ekki þorðu
að gánga þvers fótar, drekka vatnssopa eða
leggja sig til hvíldar, án þess þeir krossuðu
sig gegn árásum djöfla og annara óvætta, sem
geingu Ijósum logum, jafnt rótt og dag.
Svona var kjarkur og þrek þjóðarinnar, and-
lega og líkamlega limlest. — Um þetta skal
ekki meira fullyrða, en vfsað til hinnar ágætu
ritgjörðar dr. Þorv. Thoroddsens um hjátrú
og hindurvinti á 17. öld í Landafræðissögu
íslands.
Það var því eingin furða þó þjóðin hefði
ekki, eins og raun varð á, rænu á að halda
túngu sinni óspilltri og sporna á móti, að út-
lendingar Ijetu greipar sópa um dýrstu muni
sem landið átti og embættismenn og stjórn
kúguðu eins og mest mátti verða. Átti kirkja
og klerkar ósvikinn þátt í þessu.
En ennþá meiri hörmúng væri það þjóðinni
ef hún Ijeti illgresiskenningar heimatrúboðs-
ins, eða brennisteinsprestanna dönsku, festa
hjer rætur, og ná að eitra heilbrygt hugsunar
og trúarlíf, sem alltaf er að aukast í Iandinu.
Forsmekk af þessum kenningum hafa nú
Reykvíkingar að sögn feingið úr ræðum Sig-
urbjörns nokkurs Gíslasonar, sem mentast hafði
í guðfræði hjer á landi, en brá sjer útyfir poll-
inn til þess að öðlast þá æðri þekking, svo
hann gæti miðlað lönd".m sínum af henni. Að
a Imergur kenninga hans er sá, að djöfullinn sje
nú á kreiki á Rvíkurgötum og fáir sjeu þeir
sem ekki sjeu á leiðinni i verri staðinn o. s.
frv. Dáfalleg kenning að tarua!
Einsog kunnugt er, er heimatrúboðsflokkurinn,
eða »Indremissionen», allsterkur orðinn nú í
Danmörku. Um þá segir landi vor, dr. Valtýr
Guðmundsson f »Eimreiðinni«: »Slfkir prestar
eru hjer í Danmörku orðnir hin argasta land-
plága, og þá er einu auganu hætt fyrir Island,
enda virðist og þegar vera farið að bólaáþví,
að sumir hinna úngu íslenzku guðfræðinga, er
hjer hafa numið, hallist mest að stefnu þess-
ara skaðræðisprjedikara ,sem þykjast vera betur
krisnir en aðrir menn, og kalla sjálfa sig og
jáb ræður sína »heilaga«, en eru í raun rjettri
mannúðarlausir níðhöggar.*
Þessu til sönnunar má benda á eitt dæmi
af mörgum, sem hafa komið fyrrir. Skömmu
eftir 1890 urðu miklir skiptapar og mannskaðar
við Jótlandssttrendur, svo fjöldi líka rak á land
og voru jörðuð í einu. Brennisteinsprestarnir
jarðsúngu líkin og geingu þá svo lángt í skömm-
um sínum að þeir númeruðu kisturnar og hugg-
uðu svo sorgbitnar ekkjur og munaðarlaus
börn á þvf, að menn þeirra og feður færu til
helvítis, nema þessir, sem var ætlaður betri
staðurinn, sem þeir völdu af handahófi, með því
þeir þekktu ekki fjöldann af hinum framliðnu.
Lángar yður ekki, landa mína, til að eignast
nokkur hundruð af þessháttar pe:um ?
Alþýðumaður.
Lambadalur ólafur Vopnafjarðarpólftkus
var kominn á leið til sýslufundar um daginn
með sex mcnn og átti að dreifa þeim um
Hjeraðið meðan hann sæti hjer á fundinnm,
til þess að útvega þeim Jóni lækni kosninga-
fylgi. Þessi fylking lagði til fjalls á Lambadal,
en snjórinn vildi ekki halda þeim uppi og
sneru þeir aftur við svo búið. Að lfkindum
hefði þeim og lítið orðið ágeingt á Hjeraði,
þar sem prófasturinn á Kirkjubæ hefur nú al-
veg slegið hendinni af þeim, og þcir eiga
eingan formælenda hjermegin Smjörvatnsheiðar
annan en Skafta.
Veður Og ÍS-# Þfður eru nú stöðugt «g
hæg sunnanátt. Is er enn í fjörðunum, en
autt haf fyrir utan. Skip, bæði gufuskip og
seglskip, hafa verið hjer úti fyrir fjarðarmynn-
inu, en tal hafa menn ekki haft af neinum úr
þeim, svo frjetst hafi.
Mjölner komst um síðustu helgi inn í fjarðar-
mynnið á Borgarfirði, en sneri frá aftur, hafði
þá komið að norðan og er haldið, að hann
hafi snúið aftur við Lánganes.
Verslunarmannafjelag Seyðisfjarðar
hjelt fjölmenna samkomu á »Hotel Seyðisfjord*
11. þ. m.
Lansn frá prestsskap hefur síra Lárus Beni-
diktsson í Selárdal feingið.
Prestaköllin Launglabakki og Selárdalur veitast
frá naestkomandi fardögum, sömul. Lundabrekka
í S.-Þíngeyjarsýslu
Fyrirspurn.
Jeg hef leigt í húsi hálft loft til trjesmfða.
Hef jeg ekki rjett til þess að lofa manni að
standa þar við annað bekk og smíða, þegar
jeg tek einga borgun fyrir það ? Mjer er leigt
loftið skilyrðislaust, en jeg lofa manninum að
vera í gustukaskyni.
Er hægt að byggja mjer út eða segja mjer
upp loftinu ?
Svar: Nei, það er ekki hægt ?
OOOOOOOOOOOOOOOOOOOOO OOO
Til leigu.
eða frá 1. júni. Menn snúi sjer til undirritaðs.
Rolf .Johansen.
2 — 3 herbergi
með eldhúsi er
til leigu strax
BJARKI.
Þeir sem feingið hafa Bjarka til útsölu og
ekki ætla að selja eru beðnir að gera aðvart
um það hið fyrsta.
Þeir sem skulda fyrir blaðið cru áminntir um
að borga.
I—V. árg. Bjarka borgi menn til Sig.
Johansens kaupmanns, VI. og VII. árg til
Þoast. Gíslasonar ritstj.
RITSTJÓRl: ÞORSTEINN QÍSLASON.
Prentsmlðia Seyöisfiaröar.
Si
snúa aftur til baka til fjallanna munuí þjer enn sííur
vilja. Þessa leið ætla jeg Iíka. Jeg sje að þjer fölnið
þegar sólin kemur upp. Jeg aetla að lána yður
skuggann yðar á meðan við erum samferða og fyrir
það verðið þjer að þola að jeg sje nálægt yður. Nú
hafið þjer ekki Bendel framar með yður, en Jeg skal
vera þjónn yðar. Mjer leiðist að yður skuli ekki geta fall-
ið við mig. Samt hugsa jeo við getum komist út af
þvf hvor við annan. Djöfullinn er ekki eins svartur
í verunni og honum er lýst. í gær gramdist mjer
við yður, það er satt, en jeg erfi það ekki vifl yður
í dag. Jeg hef þó verið yður til skemmtunar á
leiðinni; það verðið þjer að játa. Takið þjer nú við
skugganum yðar til reynslu.«
Sólin var kominn upp og jeg sá til manna, sem
komu móti Okkur á vemnum. Hann breiddi bros-
andi skuggann minn i jörðina og skugginn komst strax
á rjettan stað og hjelt svo áfram við hlið mína
ásamt skugga hostsins, Jeg reið framhjá nokkrum
bændum. Þeir tóku ofan og viku með lotningu
úr vegi fyrir herramanninum. Jeg gat varla haft
augun af skugganum, sem nú leið áfrara við hlið
»ína og áður hafði verið eign mín, en jeg nú oríié
82
að lina hjá öðrum, og þar á ofan hji óvini
mínum.
Hann gekk rólegur við hlið mína og blístraði lag.
Hann var gángandi, en jeg ríðandi. Mjer datt í
hug að strjúka frá honum.
Teg setti sporana íhlið hestsins af öllu alli, sneri
honum út úr götunni og hleypti á harðastökki inn á
hliðarveg einn. En jeg varð brátt var við að skugg-
inn var ekki með mjer. Um Ioið og jeg sneri hest-
inum við, hafði hann horfið aftur til eiganda síns.
Jeg skammaðist mín og sneri við aftur. Förunautur
minn blístraði eins og ekkert væri um að vera.
Síðan hló hann að mjer og Ijeði mjer skuggann aftur
en Ijet mig vita, að hann mundi ekki verða nsjer
tryggur fyr en jeg hefði keyft hann aftur. .Jegheld
yður föstum á skugganum,« sagði hann, »og þjer
getið ekki losnsð frá mjer. Auðugur maður, eins
og þjer. getur ekki komist af skuggalaus. Jeg er
hissa á, að þjer skulið ekki hafa sjeð það fyrrb*
Jeg hjelt svo ferðinni áfram. Aftur naut jeg allra
þeirra þæginda lifsins sem takmarkalaus auðæfi
geta veitt. Nú hafði jeg líka skugga, þótt hann
væri að láni og auðæfi mfn öfluðu mjer vinsælda og
83
virðinga En í hjarta minu bjó dauðinn. Förunaut-
ur minn. ljest vera þjónn minn og sagði öðrum að jeg
væri heimsins mesti auðmaður. Hann var hinn á-
kjósanlegasti þjónn en hann vjek naumast frá hlið
mjer. Og alltaf hjett hann því fram, að jeg mundi
um síðir láta undan og kaupa skuggann, ef ekki til
annars, þá til þess að losna við sig. Jeg hataíi hann
og óttaðist hann. Hann hjelt mjer dauðahaldi eftir
að hann hafði leitt mig aftur inn f heámsglauminn,
sem jeg áður hafði fiúð. Jeg varð að þola, að hann
hjeldi stöðugt predikanir yfir mjer um viðskifti okk-
ar og það var ekki fjarri þvf að mjervirtist hann
hafa rjett fyrir sjer.
Hann sýndi mjer fram A, að ef jeg vildi halda áfram
því lífi sem jeg hafði nú byrjað, þá væri mjer einn
kostur nauðugur að kanpa skuggann. En jeg hafði ráðið
með mjer hvað svo sem á geingi, aA selja djöfli
þessum aldrei sál mína, þótt allir heimsins skuggar
væru boðnir mjer fyrir hana. Jeg vissi ekki hverjar
afleiðingar það gætí haft og mjer stóð stuggur af
því.
Dag einn sátum við útifyrir helH einum, sem
margir ferðamenn heimsækja þegar þeir fara «m