Bjarki - 19.06.1903, Qupperneq 3
BJARKÍ.
3
þaut í rokkinn, skelti opnum hurðum, eins og
einusinni þegar Munthe bæjargjaldkeri varvið-
staddur. Þegar hurðin hrökk opin í fyrsta
skiftið lokaði Munthe henni vandlega, en hann
var ekki fyr búinn að sieppa af henni hend-
inni en hún var komin upp á gátt aftur, og
vottaði bæði hann og fieiri sem viðstaddir voru
að hvorki súgur eða menn hafi vaidið því að
hurðin hrökk opin. Mörg vitni voru yfirheyrð
og báru það undir eiðstilboð að þeir hefðu
bæði sjeð og orðið varir við Körnu sál-
Ugu afturgeingna og það bæði um ljósan dag
og eftir að dimmt var orðið. Uti á götu elti
draugurinn einusinni hanskagerðarsvein, sem
Varð veikur af hræðslu, og einusinni tók hann
»ákaldri lúkunni fyrir munninn á vinnukonu
þar í næsta húsi, en henni brá svo að hun
missti algjörlega málið í meira en viku. Stund-
um sást afturgángan í líkklæðunum með hvítt
höfuðlín, móleit í framan og svart bindi um
báða handleggi, en stundum sýndi hún sig í
nflæmskri« treyju og rauðu flókapilsi með
hrafnsvart hár og augabrýr og húfu á höfði.
Stundum tók vofan myndbreytíngum og varð
þá ýmist hvítur köttur eða stór svartur hund-
ur með rauðgióandi glyrnur. Allir sem draug-
inn höfðu sjeð sögðu líka frá því að hann hefði
hvíta sokka á fótunum, bæði á daginn og kvöldin,
en hvorki inni í hrsinu nje úti á götunni gekk
draugurinn, heldur leið hann aftur á bak og
áfram með fæturnar nokkuð frá jörðu og vana-
lega með hendurnar á brjóstinu. Þegar þveg-
inn var þvoitur eða öl bruggað hjá Möller,
kom afturgáugan stundum, horfði á vinnuna,
fórnaði höndum og hristi höfuðið. Það var
ainn þvottadag að seinni kona Möllers kom
inn í ölgerðarhúsið til þess að líta eftir þvott-
inum; draugurinn kom líka, þreif skólpbala og
þeytti honum með öllu saman á eftir konunni.
Rjett hjá húsi öigerðarmannsins lá skíðgarður
einn út að götunni. Ummiðjandag sáu stund-
um fleiri menn afturgaunguna sitja á skíðgarð-
inum svarta í framan og í líkklæðum. Eftir
framburði ölgerðarmannsins sást vofan oftast
fyrripart dags, og virðist það vera gagnstætt
öllum vanalegum draugasiðum.
Við yfirheyrsluna var hvert vitni spurt um,
hvort það gæti sjeð drauga, og svöruðu auð-
vitað allir þeirri spurnmgu játandi. En til
þess að bæði bæjarstjórnin og prestarnir gætu
feingið meiri vissu í þessu máli, eins og stend-
ur bókfært í rjettarhaldinu 8 seft. 1739, þá
var sent eftir Pflucht skólakennara, sem hafði
það orð á sjer að hann væri góður að sjá
drauga, og játaði hann það satt vera fyrir rjett-
inum. En annaðhvort hefur dugnaður hans í
að sjá drauga ekki verið eins mikill og sagt
var, eða þá að draugurinn hefur ekki kært sig
um að sýna sig svo lærðum manni, því þegar
hann ásamt bæjargjaldkera o. fl. kom heim
til Möllers, þá varð hann einskis vísari.
Þareð nú eingum var vært í húsinu og svo
hinsvegar gusu upp ýmsir kvittir, um að Möller
hefði ráðið konu sína af dögum, eða hánn
hefði stúngið nál í gegnum túngu henni, eða
lagt tvískildíng undir túngurætuinar á henni,
en það hafði þá verkun að hin látna gat einga
ró fundið í gröfinni, þá sðtti manntetrið um
leyfi til að fá að grafa líkið upp aftur svo
menn gætu geingið úr skugga um útlit líks-
ins eða hvort það væri í gröfinni. Bæjar-
stjórnin sá sjer ekki fært að leyfa þetta upp
á eigin umdæmi, en leitaði umsagnar prest-
anna, og eftir að Rönbeek prófastur og hinir
prestarnir höfðu látið það álit sitt í Ijósi að
ekkert gæti verið því til fyrirstöðu að þetta
yrði leyft, þá skaut bæjarstjórnin samt. til frek-
ari fullvissu, málinu til stiftsyfirvaidanna sem
líka veittu leyfið.
Snemma einn rnorgun í októbermánuðí var
svo gröfin opnuð og'var Möller ásamt mörgum
öðrum viðstaddur. Líkið var rotnað og skoð-
uðu þeir það doktor Konlas og herlæknir Tillke,
en gátu ekki fundið nein vegsummerki þess
að kona Möilers hefði dáið á voveiflegan hátt.
Eftir líkskoðun þessa var líkið aftur jarðað og
almenníngur varaður við allri hjátrú einkum
þar sem hver maður hefði hjer getað sjeð
að lík konu Möllers væri áreiðanlega í gröf
sinni, og meira að segja rotnað. — En það
var nú samt haft eftir áieiðanlegu fólki, að á
rreðan verið var að opna gröfina og skoða
líkið, þá hafi það sjeð einhverja mansmynd í
líkklæðum heima í húsi Möllers og við rúmið;
hafi ljettafetanum verið þeytt fram og aftur
án þess nokkur lifandi manneskja kæmi þar
nálægt. Aðrar upplýsíngar komu ekki fram,
svo yfirvöldum og prestum bæjarins kom sam-
an um að senda stiftsyfirvöldunum öil máls-
skjölin ásamt uppkasti af ræðu er upplesa skyldi
í kirkjunum. Bæn þessi var samin af sjera
Dr. Rönbeck prófasti og samþykkt af stifts-
yfirvöldunurn. Þessi bæn gegn »Djöfulsins
draugagángi« var alltaf lesin í kirkjunum þáng-
aðtil árið 1766, og er hún prentuð í Lundi
!739 hjá Decreaux prentara fyrir 3 dali og 20
skildínga í silfri.
I þýðíngu hljóðar bænin þannig :
»Miskunsami guð og himneski faðir, sem
hefur frelsað oss frá valdi myrkranna og sett
oss í ríki þíns elskulega sonar; vjer þökkum
þjer auðmjúklega fyrir þessa þína afarmiklu náð,
en oss hryggir það hinsvegar af hjarta, að
óvinur vor Djöfullinn skuli ennþá, sökum synda
vorra, hafa vald til að freista þeirra og gera
óskunda þeim sem þú hefur endurleyst með
þíns sonar dýrmæta blóði. Vjer vitum að
sönnu, að slíkt verður ekki án þíns leyfis og
vilja; en oss er heldur ekki ókunnugt um það
hver fyrirætlun hins slúngna freistara er, þegar
hann geingur um eins og grenjandi ljón, Ieit-
andi að þeim er hann geti hremt. í vorum
vanmætti gagnvart þessum öfluga, vopnaða
anda, flýjum vjer á þínar náðir, því þú ert
vor voldugasti verndari og einasta huggún í
andstreyminu.
r
O, Jesú Christe, Guðs son, vor trúfasti
frelsari, þú sem kröftulega molaðir höfuð
höggormsins og birtist f heiminum til að eyði-
leggja Djöfulsins verk. Virstu nú einnig hirta
Satan og binda þennan ófriðaranda með fjötr-
um myrkursins, svo að hann trufli hvorki hús-
frið vorn nje samviskuró. Láttu þína heilögu
eingla umkríngja hús vor og heimili, og vertu
sjálfur eldveggur í kríng um oss og allt það
er vjer eigum, svo að vjer getum búið örugg-
ir undir skugga vængja þinna bæði á nóttu
og dcgi. En láttu þó umfram allt þinn Hei-
laga Anda ávallt varðveita hjörtu vor, svo að
vjer með ásetningssyndum gefum ekki þess-
um Fjanda tækifæri til að vinna oss tjón á
líkama og sálu. Því þú hefur sjálfur sagt, að
slíkt verði ekki útrekið nema með föstum og
bænahaldi. Æ, hjálpa þú oss þá tii þess að
vaka og biðja alvarlega, svo vjer föllum ekki
í freistni.
Þú virðulegi Heilagi Andi, bú þú oss með
skildi trúarinnar svo að vjer getum kæft með
honum alla hina glóandi frjóánga hins Vonda;
kenn oss að beita þínu sverði, guðs orði, rjetti-
lega, og fær oss í öll herklæði Guðs, svo að
vjer getum staðist hinar lævisu árásir Djöfuls-
ins. Og þegar vjer f þessum stríðandi söfn-
uði, höfum fyrir þinn kraft sýnt oss sem dug-
andi Jesú Christí liðsmenn, þá tak oss um
síðir, þríeini guð, inn í heimkynni friðarins, og
sælubústað róseminnar, þar sem vjer, fyrir
þína náðarsamiegu varðveizlu, munum þakka
þjer og prísa þig að eilífu. Amen!«
í brjefinu til stiftsyfirvaldanua stendur: »að
það sje fyllilega orðið víst, bæði af ýmsum
atvikum er skeð hafi, og at eiðfestum fram-
burði margra trúverðugra manna, að það er
hinn vondi andi sjálfur, sem með Guðs leyfi
er valdur að þessum reymleika.« Og þar við
sat. A hverjum sunnu- og helgidegi var bæn
sjera Rönbecks lesin í Sánkta Pjeturs kirkj-
unni, og söfnuðurinn hlustaði á með guð
rækni. En á öllum tímum hafa verið til menn,
sem þykjast vitrari en bæði presturinn og hið
vísa yfirvald; og þeir lögðu hjer auðvitað líka
orð í belg. Sumir hjeldu að ölgerðamaðurinn
sem stóð sig ílla, mundi sjálfur gera sig að
draug, til þess að ginna fólk að sjer og geta
selt því öl sitt; aðrir hjeldu að þessi drauga-
gángur væri gerður af öðrum, sem meó því
vildu breiða yfir toll-svik, bannvöruflutníng eða
eitthvað því um líkt. Seinni skýríngin er vafa-
laust eftir eitthvert af hinum hugsjónaríku skáld-
um sem þá bjuggu mörg ( þessum góða bæ.
Sem áreiðanlegur annálaritari verð jeg að halda
mjer við óbundna málið i rjettarskjölunum.
En hafi Möller verið valdur að þessum drauga-
gángi, einsamall eða með góðri aðstoð annara,
þá hefur hann samt áreiðanlega ekki haft mikið
upp úr honum, því skömmu síðar varð hann
að láta húáið ofan af höfðinu á sjer, upp í
skuldir. (Niðurl.)
Þíngkosníng.
Að norðan frjettist í morgun að sr. Árni
Jónsson á Skútustöðum væri kosin í Norður-
þíngeyjarsýslu með 40 atkv.
Konúnzsmorð
Mílan Serbakonúngur og drottníng hans Draka
voru drepin 10 þ. m. ásamt þremur af ráð-
gjöfum konúngs og nokkru af skyldmennum
hans. Uppreist varð í hernum og brutust her-
menn inn til konúngs og drottníngar að degi
til og hjuggu þau til bana með exi og síðan
ráðgjafana. Þessu var tekið af múgnum með
mesta .ögnuði og húrraópum og myndir af kon-
úngi og drottníngu brendar á báli.