Ísland - 31.05.1898, Síða 4

88
ISLAfND.
okkar á nóttanai, held jeg fast við þá
reglu, að draumuriun leiti aðallega útjaðr-
anna, en h:\ldi sjer frá þeim avæðura, sem
heilinn hefur fuilstarfnð að um daginn.
Ea útjaðrarnir eru margbreyttir, því að
jafnvel venjulegur dagur á æfi okkar hef-
ur snert haiiann á svo ótal mörgum stöð-
nm, að það reynist brátt óvinnandi verk,
að sýna uppruna draumsius nákværniega.
Því að það er ekki nóg, þó að það væri
unnt, að hafa gætur á öllum þeim skil-
vitsáhrifum, sem maðnr verður fyrir um
daginn; nafn getnr vakið endurminningu,
mynd, lykt eða hljóð er nóg til að koma
titring á heilafrurahylfin. Og auk þess
standa frumhylflu hvert í sambandi við
annað, ekki að eins vegna líkingar sía á
milli, af því að þau heyra til sömu þekkingar-
tegund eð i því líku; en á sjálfnm heilan-
um ganga hugsanarsamböndin eins og þræð-
ir regiulaust frá einu frumhylfinu tii ann-
ars og teingja saman skyit og óskylt með
smágjörvum vef, en maðurinn hefur að
eins meðvitund um stórgerðustu þræðina
í þeim vef. Því er það, að frnrahylfi, sera
hefur orðið lauslega snortið um daginn,
hefur getað fært titringinn með hugsana-
sambandi til allt annars ósamkynja frum-
hylfis, sem kemur þá að manui óvörum
um nóttina og flytur alveg óskiljanlega
drauma.
Sera dæmi má nefna það, að einhver
segi sem avo: „Jeg smakka aldrei kál-
meti án þess að mjer hverfi i hug eitt
prestsetur; því að þar bragðaði jeg það
fyrst og mjer þótti þið sá versti matur,
sem jeg hafði lagt mjer til munns“.
Þessi maður hefur nú ekki sjeð það um
rædda prestsetur í mörg ár nje um það
hugsað og heldur ekki bragðað kál í lang-
an tíma; en einn góðan veðurdag liggur
leið hans fram hjá garði, þar sem vex
kál, sem hann sjer ekki — nema rjett
eins og hann sjer húsið og garðinn og
annað, sem hann fer fram hjá, meðan
hanu er að spjalla við sameíðamann
sinn.
Ea næsta morgun segir hann við konu
sína: „Undarlegt er þetta, góða mín!
Nú eru 25 ár síðan jeg kom á þetta
prestsetnr og í nótt hefur mig ekki dreymt
annað, og svo greinilega hefur allt borið
mjer fyrir sjónir, sem jeg hefði komið
þangað í gær.
Vera kanu nú, að ekki verði annað
úr þessu en undarlegur draumur; en ef
eitthvað, sem tíðindum þykir sæta, ber
við á prestsetrinu um sama ieyti, þá er
farið að „þýða“ drauminn, og þá er búin
til ein „sönnuniu" fyrir því yfirnáttúrlega
og hún er vaiðveitt óg sett fram á þennan
hátt.
„Heyrið þjer nú, heilla vinur, sem viljið
ekki trúa öðru en því, sem yðar vesæli
skiiningur kemst að. Sömu nóttina, sem
þessi firn bar að höndum á prestsetrinu,
dreymdi föður minn, sem hafði ekki kom-
ið þangað í 25 ár, að hann væri að ganga
þar um stofurnar einmitt á sömu stundu,
sem þetta bar við. Hvað segið þjer um
þetta?“
Það er súrkál og ekkert annað, frökeu —
það er míu iunileg sannfæring.
Þegar maðurinn sá kálinu bregða fyrir
var það nóg til þess, að hugsanasamband-
ið kom titringi á endurmianingar hans frá
preitsetrinu; og siðan, þegar draumarnir
tóku að vefa sínar hugarbuxðar-sögur úr
öíium þeim ófullgerðu hugsana byrjunum,
sem eftir vóru í heilanum f'rá æfinni um
daginn, þá fundu þær leiksviðið reiðubúið,
þar sem voru endurminningarnar frá
prestsetrinu, sem höfðu svo leingi legið
geymdar, en ekki verið teknar fram; en
þegar maðurinn sá kálið, höfðu þessar
endurminningar orðið fyrir lítilli ertingu,
og þá rifjuðust þær upp af sjálfsdáðum og
urðu að Ijósum draumi.
Þetta dæmi þess, hve viðkvæmt og næmt
taugalífið er, hefur auðvitað þanu galla,
að þar sem það er fundið upp í vakandi
heila, er jnð miklu stórgerðara og ein-
faldara en hugarburðavefur draumanna
En þó finnst mjer, að þessi skýring á
draumunum sje aennileg.
Að minnsta kosti ieiðir þetta langt burt
frá mikilli hjátrú og hræðslu, frá gömlum,
skaðlegum hugmyndum um það, að draum-
arnir sjeu fyrirboðar eða boðskapur frá
öðrum heimi“.
Með því að gefa nú sjálfur gætur að
draumum síuum og kenna börnum sínum
sama, geta menn fyrst og fremst stutt að
þekkingunni á þesaum efnum, sem eru
svo lítt kunn; og jafnframt því, að menn
fiana samhengisþræði jafnvel í því, sem
virðist vera einræðislegast í draumunum,
efla rnean hæfileika sína til að bugsa, án
þess að truflast af því, sem er óskiljan-
legt.
(Niðrl..). K. þýddi.
Leiðrjetting.
Við sögu, sem sögð er í gamni nýlega
hjer í blaðinu að gangi um kisíulagning
gamals fólks, sem unnið hefur að vínyrkju
i Frakklaodi, hefur franskur maður, sem
dvelur hjer í bænum nú sem stendur, sent
þessa leiðrjetting:
Herra ritstjóri!
í blaði yðar „ísland“ hefur 24. þ.mán.
birst grein frá fregnritara yðar í Frakk-
landi. Mig furðaði ttjög á að heyra, að
það væri venja í ættlandi mínu, að rjetta
lík dauðra manna, sem bognir eru af aldri
og erfiði með því að stíga fæti á þau, og
að elsta syninum væri emkum falinn þessi
starfi. Jeg hygg, herra ritstjóri, að frjetta-
ritari yðar hafi verið of auðtrúa í þessu
atriði. Við höfum í Frakklandi eins og
anuarstaðar virðingu fyrir leyfum dauðra
manna. Aldrei hefur nokkrum manni til
hugar kornið að gera slíkt og hvort sem
það væri sonur eða óviðkomandi maður,
sem leyfði sjer slíkt, mundi hann sannar-
lega álitinn glæpamaður.
í þeirri von, að þjer viijið taka þessa
leiðrjetting upp í blað yðí.r, er jeg yðar
Virðingarfyilst.
Eeykjavík, 30. maí 1898.
Fessard.
Skipaútgerðarmaður frá París.
Frá fjallatindum
til fiskimiða.
BVesta“ kom frá útlöndum austan og norðan um
land á mánudaginn. Bingar stórfrjettir nýjar
neinstaöar að.
Af Austfjörðum ná írjettir til 21. maí, af Vest-
fjörðum til 25. maí.
Eystra hafði verið kalsaveður með hríðarhryss-
ingi fram yfir miðjan maímánuð, en síðustu þrjá
dagana blíðviðri. Vestra hefur stundum verið 5
—6 st. kuldi og oft snjðað í byggð. Stillviðri og
nokkru hlýrra síðnstu dagana. Á norðurlandi hafa
einnig verið kuldar með jeljadrögum og næturfrostum.
Afli var gðður á Seyðisfirði bæði á gufuskipin
og á opna báta. í síðustu ferð sinni höfðu gufu-
skipin aflað þetta: Bjðlfur 800, Elín 1600 og
Egeria 1600. Á Elinu er nú alíslensk skipshöfn.
Hákarlaskipin á Eyjafirði hafa aflað vel, um og
yfir 100 tn.
Við ísafjarðardjúp eru aflabrögð fremur treg.
Á Björgvinarsýninguna hafa farið af Austur-
landi: síra Björn Þorláksson á Dvergasteini, Skafti
Jósefsson ritstjðri, fröken Ingibjörg Skaftadóttir,
Pjetur Guðjohnssen á Vopnafirði, Sigurður SigurðB-
son kennari á Eiðum, Friðrik Jðnsson bðndi á
Bakka.
Sýslufundur N.-Múlasýslu var haldinn 10.—12.
maí. Dar var samþykkt að veita 2000 kr. til
spítala á Seyðisfirði auk 500 kr. sem 8 hrepps-
nefndir höfðu veitt úr sveitarsjððum. — Jðnasi
skðlastjðra á Eiðum veittar 200 kr. til aukinna
jarðabðta við skðlann. Sira Birni Dorlákssyni á
Dvergasteíni og Pjetri Guðjohnsen á Vopnafirði
veittur 200 kr. styrkur hvorum til að fara á Björg-
vinarsýninguna. — Skorað á oddvita að koma á
sameinnðum sýslufundi til að ræða um stofnun
kvennaskðla eystra. — Endurnýjuð áskorun um að
strandbáturinn komi við á Hjeraðsflða. Samþykkt
áskorun tíl ráðgjafans um að gera allt hvað hann
gæti til að fá fjelagið til að leggja málþráðinn
upp til Austurlands. Býðst nefndin til að leggja
fram úr sýslusjðði 10,000 kr. til landþráðarins.
Sigurður Jðhannesson kaupm. gaf í vetur fæð-
ingarhreppi sínum, Hjaltastaðaþinghá í N.-Múla-
sýslu 2000 kr. í minningu þess að þá hjelt hann
silfurbrúðkaup Bitt.
St. Paul, spítalaskipið franska, hefur í vor legið
á Norðfirði.
Vesturfarahugur er sagður töluverður í fðlki í
Húnavatnssýslu og fara þaðan nokkrir i vor til
Ameríku.
í 17. blaði „ÍBÍands11 þ. á. hefur einhver M (lík-
Iega Magnús sýslumaður Torfason á Árbæ) skrifað
um fúinn bita, er brotnað hafi í húsi á Árbæ og
bætt við: „Hús þetta byggði Páll amtmaður Briem
fyrir fáum vetrum og vildi selt hafa Magnúsi
sýslumanni fyrir ærið fje“. Dað er auðsætt, hvert
þetta stefnir, og því vil jeg skýra frá því, að jeg
ljet byggja húsið á Árbæ úr nýjum og góðum við;
húsið smiðuðu þeir Hjörtur Oddsson, snikkari í
Kirkjubæ og Sigurþór Ólaísson, trjesmiður í Gutt-
ormshaga, sem báðir eru bestu smiðir og dreingir
gððir. Dað er því eitthvað annað en efni og smíði,
sem fúanum hefur valdið. — Um vorðið á húsinu
er það að segja, að jeg vissi vel, hverjum kostum
þeir sæta hjer á landi, sem byggja hús á annara
jörðum, og því setti jeg aldrei meir upp við
Magnús sýslumann Torfason fyrir hús mín á Ár-
bæ, en liðlega hálfvirði þeirra, sem mjer virtist
honum vel líka. Akureyri 25. maí 1898.
Páll Briem.
Hinn 12. dag maimán. færðu piltar í efri bekk
MöðruvaJtaskóla kennara Halldðri Briem að gjöf
úrfesti úr gulli í viðurkenningarskyni fyrir starf
hans við skðlann sem kennari og sjerstaklega sem
settur skólaBtjóri um tíma framan af vetri 1896.
17, maí drukknaði Ögmundur Gíslason bðndi frá
Stálpastöðum í Skorradal. Hann var með fleiri
mönnum af Akranesi að sækja fisk í Botnverping
og var báturinn bundinn aftani skipið, en báts-
kaðallinn festist í skrúfunni og hvolfdi það bátn-
um. Hann brotnaði, en mönuum varð bjargað
öðrum en Ögmundi.
Við fjárskoðan í Húnavatnssýslu í vor varð víða
vart við fjárkláðann.
Htskrifaðir eru af Fiensborgarskólanum í vor:
a. úr kennaradeildinni: Brynjðlfur Magnússon
(bðklega dáv. — verkl. dáv.), Guðm. Sigurðsson
(bókl. dáv. — verkl. dáv.), Jðn Finnbogason (bðkl.
dáv, — verkl. dáv.), Jón Jðnasson (bðkl. dáv. —
verkl. dáv.). b. úr gagnfræðisdeildinni: Ól. Metu-
salemsson dáv. -f-, Jón Jðnsson dáv. +, Sveinn
Árnason dáv., Sigurðnr Jónsson dáv., Ásm. Gests-
son dáv. Dðrður Einarsson dáv. -H, Hínrik
Knudsen vei. +, Ásm. Dðrðarson vel +, Dorothea
B. Proppé vel, Eggert Eggertsson vel, Hjörtur
Árnason dáv.
Tveir hinir síðasttöldu hafa ekki verið í skölan-
um í vetur, en hafa áður verið þar 2 vetur. Tveir
úr eldri deildinni tóku ekki prðf.
Dingeyjarsýslu hefur konungur veitt 5. þ.m. cand.
jur. Steingrími Jðnssyni settum sýslumanni þar.
Sjera Rikkarður Torfason, sem kom hingað með
„Yesta“, er á leið austur í Árbæ í Holtum til
Magnúsar sýslumanns brðður síns.
Reykjavík.
Kuldatíð hefur geingið undanfarandi daga.
19. maí dð hjor í bænum Dorkell Dðrðarson frá
Glasgow úr lungnatæringu.
Með „Vesta“ komu:
Síra Rikkarður Torfason, Jðn Hjaltalín á Möðru-
völlum, Bogi Benediktsson og Indriði Benediktsson
Þingeyingar, Lárus Bjarnason sýslum., Pjetur
hðtelhaldari á Sauðárkrók, Jðn Jðnsson frá Dverá í
Laxárdal, Lárus Jðhanneeson medothisti og mor-
mðni frá Aracríku. Frú Guðrún Jðnsdðttir frá
Þingeyrum, frú Guðrún Sveinsdðttir, Dönglabakka,
frú Jðnsson frá ísafirði, kona Árna Jðnssonar, frú
Margrjet Guðmundsdðttir frá Sauðárkrók með börn
eín, fröken Sigríður Lúðvígsdóttir, fröken Guðrún
Jóhannsdðttir frá Lýtingsstöðum Skagafirði, ogfrk.
Hólmfríður Árnadóttir kennslustúlka frá Akureyri.
Tvede apötekari hefur legið hættulega veikur
um tíma, en er nú í afturbata.
Eins og kunnugt er, hefur viðhald baðanna hjer
í Reykjavík ekki geingið sem best. Það var hluta-
ÍIela8I) S8m kom upp böðunum, einkum fyrír for-
gaungu Guðmundar læknis Björnssonar. En böðin
hafa ekki borgað sig og því ákvað fjelagið í vik-
unni sem leið að leggja þau niður og selja áhöld-
in. Fyrverandi póstmeistari Hannes Ó. Magnússon
keyftí þau fyrir 350 kr. og hefur nú einnig leigt
baðhúsið og ætlar að haida böðunum við framveg-
is. Dað hefði verið skaði, ef böðin hefðu laget nið-
nr og ætti aldrei að fara svo. Dað væri jafnvel
skömm fyrir bæinn. Nú er verið að gera við bað-
áhöldin og herbergin, og, eins og sjá má á aug-
lýsíngu hjer annarstaðar í blaðinu, verður baðhús-
ið nú opnað aftur um næBtu helgi.
Gufuskipið „Hjálmar" kom hingaðí dag frá Malmö.
Hann kom með vörur til verslunar Ól. Ólafssonar
í Keflavík og eitthvað af vörum hingað. Með hon-
um kom stud. vetr. Sveinn Hallgrímsson biskupB.
„Hjálmar" fór frá Khöfn á undan „Yesta“ og færði
því eingar nýjar fregnir utan að. Hjeðan fer hann
til Austfjaiða.
Kaupendur „íslands“ í Rvík eru beðnir að af-
saka, að blaðið hefur nú tvisvar sinnum okki
komið út á rjettum degi. En því er um að kenna,
að ritstjórinn hefur verið veikur. Hann hefur leg-
ið síðan fyrra laugardagskvöld, meiddist þá í fæti
af því að hestur datt með bann.
Málafærslan við yfirrjettinn er enn ðveitt.
T. Paterson, bróðir W. G. Spence Patersons heit-
ins, er settur hjer enskur konsúll.
Nýlega er dáin hjer í bænum ungfrú Sigríður
Simonardðttir, ættuð úr Garðahverfi á Álítanesi.
B-a-ö-h-ús-i-ð
verður opnað aítur á laugardaginn kemur,
en hefur verið lokað undanfarandi daga
vegna þess, að toiuvert þurfti að gera við
baðáhöldin.
H. Ó. Míigimssoii.
Aftanlllaðin (,,Centralfire“) hagla-
byssa með 140 hlöðnum og tómum skot-
hylkjum úr pappa og látúni, er til sölu
fyrir óvanalega lágt verð. Sklothylkja-
beíti, högl og púður, hvelihettur, hleðslu-
áhöld, forhlöð o.fl. fyigir. —
Pjetur HjaltesteS
úrsmiður á Laugavegi sýnir byssuna hverj
um sem hafa vilJ.
hefut týnst áveginum
inn að Laugarnesi. —
Finnaudinn er vinsam-
lega beðinn að skila því í Fjelagsprentsmiðjuna.