Plógur - 01.01.1901, Blaðsíða 4

4
með og lokkar margan manninn
út í skuldaklafann. Að minsta kost'
er meira keypt af ýmsum óþarfa-
glysvarningi o. fl. en þörf er á. Hvað
gera aðrar þjóðir í þessu? Þareru
það tollarnir, sem styðja flestþað,
sem gert er af opinberu fé. Sem
dæmi má geta þess, að »spil«, sem
Norðmenn t. d. sjálfir búatil í kaup-
stöðum í Noregi kostafrá 75 — 95
aura. Norðmenn tolla spilin gíf-
nrlega. Þau eru óþörf vara og er
þvi mátulegt þó þeir, sem endi-
lega þykjast þurfa þeirra við, borgi
þau háu verði. — En spil eru nú
minst af öllum þeim óþarfa, sem
kaupmenn hafa á boðstólum.
En þá vantar tollgæzlu, segja
menn. Og sussu nei.— Ef kaup-
mönnum er trúandi til, að telja
rétt fram, kaffi, sykur, tóbak og
ölföng, þá get eg ekki skilið
í öðru, en þeim sé eins trúandi til
nð gjalda réttan toll af spilum,
brjóstsykri, léreftum, klæðum o. s.
frv., o. s. frv.
En ef það nú þykir ástæða að
ætla, að tollsvik mundu verða tið,
ef tollum sé fjölgað á útlendum
varningi, þá er ekki annað en
skipa tollgæzlu meiri en nú er. Það
hagar svo til hér á landi, að toll-
gæzlukostnaður yrði aldrei mikill.
Það þyrfti 1 tollgæzlumann á hverri
höfn. Skipaferðir eru hér ekki
svo tíðar, að tollgæzla yrði erfið
staða. Að eins þyrfti 1—200 kr.
í mesta lagi til þóknunar þeim
manni, sem tæki starfið að sér.
Hver bóndi, sem eykur og hirðir
aburð sinn likt ng tíðkast erlendis,
eftir réttum reglum og fær vitnis-
burð 2 óvilhallra búfróðra manna,
sem sýslunefndir skipaí hverri sýslu,
að ekki hafi verið hægt að hirða og
aukaáburðinn frekar, ætti að fá 20
kr. verðl., þó ekki fl. en 2 verðl.
í hvern hrepp landsins íyrst um
sinn, og skulu þeir, sem fátækast-
ir eru hreppa verðlaunin, ef svo
virðist, sem þeir hafi unnið jafnt
til þeirra og þeir, sem efnaðir eru.
Margur mundi reyna að ná í
verðlaunin og heiðurinn. En marg-
ur mundi að sjálfsögðu ekki ná í
þau. En sá, sem einu sinni hef-
ur byrjað á að bæta og hirða á-
burð sinn í þeirri von, að verða
verðlauna aðnjótandi, mundi fljótt
sjá, hve mikla þýðingu áburðar-
hirðingin hefir, og ekki hætta að
hugsa um hana, þegar hann einu
sinni hefur byrjað á þvf, enda þótt
hann aldrei kæmist svo langt í
þeirri iðn að fá verðlaun. Þegar
fjöldamargir bændur í hverri sýslu
færu fyrir alvöru að hugsa um á-
burðinn sinn, mundi ekki líða á
löngu, þar til flestir tækju þann
sið eftir. Það er ávalt verst að fá
einhverja til að byrja, á hverju
sem er. Þegar nokkrir hafa riðið
á vaðið með góðum árangri, kæmu
fleiri á eftir. — Þetta er nokkuð,
sem hægt er að reikna út fyrir
fram; mönnum er nú einu sinni
svo varið, að þeir vilja tolla í tízk-
unni.
Að hvetja menn til þess að nota
plóg og herfi, álít eg bezt með