Plógur - 01.01.1906, Qupperneq 8

8
PLÓGUR.
inorgunverð kl. 9—10, miðdegis-
verð kl. 3—4, og kvöldverð kl.
9, þá var vinnu hætt. Vinnu-
tírninn hjá Magnúsi var 16tím-
ar, en hjá náhúa hans aðeins
12 tímar og þó heyjaði Magnús
minna hvert sumar, en nábúi
hans með jöfnum vinnukrafti á
líkum engjum.
Hjá Magnúsi unnu allir hálf-
sofandi og með óánægju, en
hjá náunga hans gengu allir
rösklega að vinnu, liressir á sál
og líkama.
»Það vinnur margur iiaki
brotnu og blessast ekki þó«.
Það er engu líkara en að sjálfur
»kölski« sitji við stjórnina á
sumuni heimilum og brenni
þriðjung eða alt að helming af
afurðum búsins til kaldra kola,
og komi þó þeirri hugmynd inn
hjá hlutaðeigendum, að þar sé
vel á öllu haldið.
Eyðslusemin hefir sín lög eins
og flest annað í heiminum. Það
er eitthvert dularfult afl, sem
flestu fylgir; það eru lög náttúr-
unnar, sem ná út yfir all lííið.
Eins og fall steinsins fer eftir
»fertölum fjarlægðarinnar«, eins
fer eyðslusemin af stað. Þegar
1 króna eyðisl til óþarfa þá
fylgist önnur með óbeinlínis
(1.2 = 2), 2 krónur flytja aðrar
tvær með sér (2.2 = 4), 3 kr.
ílytja 6 með sér (3.3= 9); 4
kr. flytja 4 með sér (4 .4 16)
og svo gengur koll af kolli.
5.5 — 25; 6.6= 36 o. s. frv-
Þetta segi eg að sé nú lö9'
mál eyðsluseminnar. Hún verð-
ur stundum þungheqt, kindin su-
En hvað er nú eyðsluseiu'
eða óhagsýni. Það verða 11 u
sjálfsagt skiftar skoðanir ul11
það. Það linst sumum hagsýnh
sem öðrum þykir óhagsýni.
Það er einn af beztu eigi°'
leikum hvers manns að bafa
hagsýnisliæfileika. En það er
sem sé alt annað en grútarhátt'
ur eða nízka. —
Hagsýnn og sparsamur er hver
sá maður. sem alt af hefir þ!,ð
hugfast að eyða engu til óþcirfcl
og framleiða sem mesl með sefl1
minstri fyrirhöfn. Að þetta sC
vegurinn, sem hver maður á !,ð
fara, bendir sjálf náttúran á. Það
er sama hvert litið er, þá er þ!,ð
fastákveðin stefn anáttúrunnar.að
framleiða með sem allra minstuU*
kostnaði og láta ekkert verða !,ð
engu, ekki hina minstu frurfl'
ogn.
Alt sem er gagnstætt, stríðira
móti lögum náttúrunnar,
hvað sem gert er á móti viija
og lögmáli náttúrunnar hei,r
illar afleiðingar.
Það er hinn rétti og saniii 0
vinur mannlífsins. Á öllum ölu
um hefir hið vonda í heirni11
um verið eignað sjálfum
inum. Ég skal nú ekkert segj
um mátt hans yfir mönnuuuiu
né vonzku. En ég vil segja. a