Alþýðublaðið - 12.09.1935, Blaðsíða 1
Að vinna fyrir nútímann
er gott.
Að vinna fyrir eftirkomend-
urna er betra.
Hvort tveggja þetta gerirðu
ef þú ert starfandi kraftur í
Kaupfélagl Keykjavíkur.
r
RITSTJORI: F. R. VALDEMARSSON ÖTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XVI. ARGANGUR.
FIMTUDAGINN 12. SEPT. 1935
231. TÖLUBLAÐ
ÚtvarpM eykur starfsemi
sína að miklum mun.
ÚivarpsstnndBiiii Sjölgar úr 37 stundnin á
vikn upp í rúmar 50 stnndir á vikn.
Viðtai uiö Siflíús Sigorhiaiíarson, formann útvaigsráðs.
Bretar taeimta tivingunaraðgerðir gegn Italíu.
Drjú herskip úr enska Norðursjávarflotanum send í kyrpey til liðs við Miðjarðarhafsflotann
Leynlsamningar í gangi milli Mussolinis og Hitlers.
EINKASKEYTI TIL ALÞYÐUBLAÐSINS. KAUPMANNAJHÖFN í morgun.
O IÐUSTU fréttir utan úr heimi benda til þess?
að stórviðburðir séu í aðsigi, ekki aðeins í Afríku
og á Miðjarðarhafinu, heldur og á meginlandi Evrópu.
Ræða Sarnuel Hoare, utauríkisráðherra Englendinga,
á fundi Þjóðabandalagsins í gær, sýnir að England
er ákveðið í að beita sér af alefli fyrir því, að Þjóða-
bandalagið stöðvi yfirgang Italíu með öllum þeim
þvingunarráðstöfunum, sem því standa til boða. Sam-
tímis kemur sú frétt, að England hafi í lok síðustu
viku í kyrþey sent þrjú herskip frá Portsmouth suð-
ur í Miðjarðarhaf til styrktar enska flotanum, sem
þar er fyrir.
Símskeyti frá Rómaborg herma hinsvegar, að
Aloisi barón, fulltrúi Itala í Genf muni ekki ætla
sér að svara ræðu Samuel Hoare, þar eð ítalía líti
svo á að öllum tunræðum um Abessiníumálið sér
raunverulega lokið í Þjóðabandalaginu. Italía neit-
ar því að vísu, að hún ætli sér að segja sig úr Þjóða-
bandalaginu, en það er opinbert leyndarmál í Genf,
að samningar eru í gangi milli Mussolini og Hitlers á
bak við Þjóðabandalagið, um samvinnu og ef til vill
bandalag milli Italíu og Þýzkalands.
Næstu dagar geta orðið bæði viðburðaríkir og
örlagaríkir. Laval ætlar að tala á fundi Þjóðabanda-
lagsins í Genf á föstudaginn, Mussolini við stórkost-
lega hersýningu í Rómaborg á sunnudaginn, og
Hitler á flokksþingi Nazista í Niirnberg á mánu-
daginn.
UTVABPSRÁÐ hefir undan-
farið unnið að því að und-
irbúa dagská útvarpsins fyrir
komandi vetur og á fundi ráðs-
ins í gær var endanlega gengið
frá frumdrögum dagskárinnar.
Alþýðublaðið hafði í morgun
tal af Sigfúsi Sigurhjartarsyni,
formanná útvarpsráðs, og bað
hann að skýra frá breytingum
þeim, sem verða á starfsemi úí-
varpsins í vetur frá því, sem áð-
ur hefir verið.
„Starfsemi útvarpsins verður
mikið aukin í vetur,“ segir for-
maður útvarpsráðs. „Verður út-
varpsstundafjöldinn aukinn úr
um 37 stundum, sem hann befir
verið á viku, og upp í 50 st. og
25 mín.
Breytingarnar koma sumar til
fram'kvæmda þegar 1. næsta
mánaðar, en aðrar er ekki hægt
að láta kom til framkvæmda fyr
en um áramót, því að fé er ekki
fyrir hendi á fjárhagsáætlun út-
varpsins til svo aukinnar starf-
semi.
ALtaYDDBLAÐIÐ
Neðanmálsgreinin í dag:
Kornyrkja á íslandi.
RÚGAKRARNIR
á Sámsstöðum í fullum blóma,
hvítbleildr og mannhæðarháir
Brautryðjandi kornræktarinnar
á ísiandi, Klemenz Kristjánsson,
bóndi og jarðræktiarráðunautur á
Sámsstöðum í Fljótshlíð ritar neð-
anmálsgrein , Alþýðublaðsins í
dag uin kornyrkju á Islandi.
Klemenz Kristjánsson er þegar
orðinn rþjóðkunnur maður fyrir
tilraunir sínar á Sámsstöðum, svo
að ekki ætti að vera þörf á að
kynna hann lesöndum blaðsins í
löngu máli.
En það er þó enn langt frá því,
að menn hafi gert sér það Ijóst
alment, hvílífea geysiþýðingu
starfsemi Klemenzar hefir fyrir
atvihnulíf þjóðarinnar, og að það
verfe, siem hann hefir unnið í kyr-
þey, er ieitt hið merkasta, sem
unnið hefir verið hér á landi á
20. öldinni.
Þeir einir, aem hafa kynst
Helztu brsytingarnar verða
þessar:
Útvarpið hefst á hverjum
morgni kl. 7,30 með músík og
leikfimikenslu. Kl. 8 á hverjum
morgni hefst tungun*álakensla, og
verður fcend íslenzka, danska,
enska og þýzka. Þegar tungu-
málakenslunni lýkur, verður var-
ið á hverjum morgni 10—15 mín.
til húsmæðrafræðslu. Það skal þó
tekið fram, að leikfimikenslan og
húsmæðrafræðslan koma ekki til
framlkvæmda fyr en um áramót
og tungumálakenslan um vetur-
nætur. Hádegisútvarþið verður
með sama hætti og verið befir,
nema hvað það verður einnig
haft á sunnudögum."
En kvölddagskráin ?
„Hún breytist talsvert mikið.
Hún hefst eins og hingað til kl.
19,10 með veðurfregnum, en
erindatíminn frá 'kl. 19,20—19,55
hverfur, en í stað erindanna 'feem-
ur músík. Kl. 19,40—19,45 verða
auglýsingar lesnar, og verða þær
ökki liesnar á öðrum tíma en þess-
um og einnig í hádegisútvarpin'u.
Fréttir verða fluttar á tímanum
19,45—20,15, en síðan hefst aðal-
erindatíminn, og verða þá flutt
25 núnútna erindi. Þá verður
músíjk í 25 mín. og er ætlast til,
(Frh. á 4. síðu.)
ÆR fregnir bárust í gær, að
mislingar væru komnir hing-
að til landsins.
Flutningaskipið Columbus kom
á föstudaginn var til Keflavíkur
frá Færeyjum. í Keflavík var
skráður af skipinu kyndari frá
Reýkjavík. Var hann lítils háttar
lasinn og feom í ljós við læknis-
ilkoðun í gær, að hann var með
mislinga. Hefir kyndarinn legið í
sumarbústað sínum í Kópavogi,
og hefir heimili hans verið ein-
i angrað.
starfsháttum hans og séð þá 1050
tilraunareiti, sem hann ræfetar ár-
lega, auk akra sinna og túns, og
vinnubrögð hans um meðferð
þeirra, vitia að Kleimenz Krist-
jánsson er ekki aðieins einn merk-
asti bóndi landsins, heldur ein-
hver mesti oísindmnacmr þjóðar-
innar. Það er ikominn tími tii að
menn geri sér það ljóst, að
kornræktarmálið er komið af. til-
rauniastigiuu. Hlutverk brautryðj-
andans er þegar unnið. Þeir menn
og flokkar, sem nú ráða í land-
inu, verða nú að taka málið að
sér og sjá um að það líði ekki
mörg ár þangað til aftur bliasa
við „bleiíkir akrar og slegin túri“
á nær því hverjum bæ á íslandi,
því að þá munu þdr, sem nú
hyggja ó fiótta úr sveitum lands-
ins, „aftur snúa og faua hv«rgi“.
Löngu áður en fundur Þjóða-
bandalagsins var settur í gær,
var hvert einasta sæti í salnum
Er þó ekki víst að takist að
hefta útbreiðslu veikinnax, því
kyndarinn átti skifti við menn í
Keflavík áður en hann fór það-
an.
Er búið vax ^ið afgreiða Co-
lumbus í Keflavífe, fór hann til
(Frh. á 4. síðu.)
og áheyrendapö 11 unum upptekið.
Samuel Hoare, sem aldrei áður
hefir talað fyrir Þjóðabandalag-
inu, blaðaði með óstynkum
höndum í s'kjölum, sem lágu á
borðinu fyrir framan hann.
Laval sikrifaði í sífellu og leit
hvoriri til hægri né vinstri. Einn-
ig fyrir hann, var þetta örlaga-
rífcur dagur.
Loksins hófst fundurinn. Benies,
utanríkismálaráðherra Tékkosló-
vhkiu, sem fyrir nokkrum dögum
var kosinn forseti Þjóðabanda-
lagsins fyrir yfirstandandi ár, gef-
ur aðialfulltrúa Englands, Samuel
Hoare utanríkisráðherra orðið.
Ræða Samuel Hoare.
Samuel Hoare gengur hægt upp
að ræðumannsborðinu. Það er tefe
íð á móti honum með lófaklappi.
Svo byrjar hann ræðu sína hægt
og rólega á því, að benda á,
hve nauðsynlegt það sé, nú á
þessari stundu, að tala hreinskiln-
islega og djarflega um það alvar-
lega deilumál, sem fyrir liggi.
Hann endurtók enn einu sinni
þá yfirlýsingu, sem enska stjórn-
in hefir undanfarna mánuði oft
gefið, að England vildi styðja
Þjóðabandalagið og tryggja frið-
Snn í samvinnu við aðrar þjóðir.
Því næst sagði hann:
„Almenningsálitið á Englandi er
ákveðið með Þjóðabandalaginu.
Sumir hafa haldið því frain, að
það væri af eigingjörnum hvöt-
um, en ég neita því.
Stjórn hans hátignar, konungs-
ins, er þeirrar Skoöunar, að
Þjóðabandalagið sé öruggasta og
steilkasta stofnunin til þess að
varðveita friðinn. Og í þeirri
deilu, sem fyTÍr liggur, hugsar
England að eins um það eitt,
að varðveita þessa stofnun.
„England er reiðnbúið til
þess, að verja sáttmála Þjóða-
bandalagsins, ásamt öðrum
meðlimum þess, í öllum atrið-
um, smáum og stórum, og
standa á móti hverskonar ó-
sæmilegum tilraunum til þess
að rjúfa friðinn og ganga á rétt
annara þjóða.“
GENF 12. sept. F.B.
Ræðu Lavals hefir verið frest-
að til föstudags, sökum þess að
hann ætlar að setja sig í sam-
band við Mussolini sjálfan, til
þess að fá hann til þess að
breyta afstöðu sinni. Ef Musso-
lini neitar að taka óskir Lavals
til greina hér um, búast menn
við því, að Laval muni tilkynna
að Frakkland muni standa með
Bretum og Þjóðabandalaginu
að væntanlegum samtökum
gegn ítalíu.
¥ ÖKÍILFLÓÐÍN úr vestan-
^ verðum Síieiðarárjökli í
Súlu hafa auMst mákið í nótt,
sagði bóndinn á Núpsstöðum í
viðtali við Alþýðublaðið í morg-
un. Ná vatnselfur og jakar alla
íeið upp að túngarðí á Núps-
stöðum.
Engar aukningar kvaðst
bóndinn þó sjá á flóðunum síð-
an snemnia í morgun.
Ekkert kvað bóndinn Skeið-
ará hafa aukist upp á síðkastið.
Samuel Hoare viðurkendi,
með tilliti til Italíu, í ræðu
siimi, að nauðsyn væri á því, að
gefa einstökum þjóðum greið-
ari aðgang að hráefnum, en þau
ættu nú. En það yrði að gera
á friðsamlegan hátt og á hag-
fræðilegum grundvelli.
„Stjóm mín er reiðubúin til
þess að eiga sinn þátt í því, að
aðganginum að hráefnum verðí
skift á milli þjóðanna. En þaö
er ekki hægt að gera það í því
andrúmslofti, sem skapast a£
ófriðarhótunum“.
Með tilliti til Abessiniu sagði
Samuel Hoare hins vegar, að
England liti svo á, að smáþjóð-
irnar ættu rétt á því, að lifa
sínu eigin, sjálfstæða lífi, og
kröfu til þeirrar aðstoðar og
vemdar, sem Þjóðabandalagið
geti veitt þeim. Það væri að
vísu ekki nema eðlilegt, að þær
þjóðir, sem lengra em komnar
í menningu, hefðu forgöngu
um það, að hagnýta náttúru-
gæðin í þeim löndum, sem
skemmra væm á veg komin. En
það yrði að gerast án þess að
skerða sjálfstæði þeirra.
England krefsí pess
að Djóðabandalagið
geri skyldu sfna!
Blöðin í London, að kalla, ÖIl
sem eitt, em fagnandi yfir ræðu
Sir Samuel Hoare, og telja hana
mikinn sögulegan viðburð, eink-
anlega yfirlýsingu þá, er Hoare
gaf viðvíkjandi stefnu og við-
horfi Breta til Þjóðabandalags-
ins. Blöðin vara Frakkland við
að bregðast skyldum sín-
um gagnvart Þjóðabandalaginu
og gefa. þar með í skyn, að ef
til þess kæmi mundi stefna
Breta gagnvart Frakklandi og
í fréttum F.O. frá í gærkveldi
segir svo um flóðin:
Póst- og símamálastjóra
barst síðdegis í gær frá síma-
stöðvunum í Svínafelli og
Skaftafelli í Öræfum svohljóð-
andi símskeyti:
„Engin breyting á vötnunum
hér austur á söndunum sjáan-
leg að heiman“.
Fréttaritari útvarpsins í Vík
í Mýrdal sendi útvarpinu í dag
(Frh. Á 4. síðu.)
Skíðaskálinn í Hveradölum verður vígður á laugardagskvöldið
með mikilli hátíð. Hann stendur í hvosinni skamt frá hvernum,
rétt við þjóðveginn. Skálinn er prýðilegur, utan og innan.
Mislligar i Reykjavlk.
Einn sjúklingur liggur einangraður í
sumarbústað suður í Kópavogi.
I lok ræðu sinnar gaf Samuel
Hoare það greinilega í skyn að
(Frh. á 4. síðu.)
flvað gerirFrakkland?
Ræðu Lsvals frestað fa>am á fðstu~
til pess uð hann geti sett sig
i samband við Mnssolini.
(Frh. á 4. síðu.)
Jðksslhíaapið 1 Súlu heflr
auklst mikið í nðtt.