Alþýðublaðið - 20.02.1936, Side 1

Greiðið atkvæði
í Dagsbrún!
RITSTJÖRI: 17. JEt. VALDEMARSSON
CTGEFANDI: ALÞYÐUFLOKKURINN
XVII. ÁRGANGUlí

FIMTUDAGINN 30. ÍBftr. 1936. „
----- ----- ---.. ------
42. TÖLUBLAÐ
^.aagfaaMariv.-tffM.
SJémenn í Vestaannaeyjnm
unnu algeran sigur f deilunni.
Samningar voru undirritaðir í gærkveldi og sjó-
menn sampyktu pá með 200 atkvæðum gegn 2.
SJÓMANNADEILUNNI í Vostmannaeyjuin er lok-
ið með sigri sjómaima. r»amningar voru undirrit-
aðir í gærkvöldi af samningai eí ndum Sý jmannaí elags-
ins „Jötun“ og Útvegsbænda félags VeíJmannaeyja.
Á fundi S jómannaf élagsii; s, sem haldinn T. ar í gær-
kvöldi kl. 10 voru samningarrir saniþyktir með 200
atkvæðum gegn 2.
Sáttasemjari ríkisins í vinnudeiliim dr. Rjörn
Þórðarson lögmaður fór til Vestn lann: leyja á varð-
skipinu „óðinn“ á mánudagskvöld. Með sarna idipi fór
Jón Axel Pétursson framkvæmdastjóri Alþýðusam-
bandsins.
Sáttasemjari hóf samnlngaum-
liéttanir undir elns á þriöjudags-
morgun, og tókust samningar i
gærkveldi. Voru peir undirritaöir
kl. 7,45 af samningamefnd sjó-
mannafélagsins „Jötunn“, en í
hennl eru Kristinn Ásgeirsson.
Gluðmundur Helgason, Sighvatur
Bjarnason, Guöjón Jónsson iog
Finnbogi Finnbogason, og samn-
ingaraefnd útvegsbændafélagsins,
Slgurði Gunnarssyni, Jónasi Jóns-
syni og Eiríki Ásbjörnssyini.
Aðalatriði samningsins eru
þetta:
Hlutaskifti verða þau sömu
og hafa verið á bátunum.
Útgerðarmenn eru skuld-
bundnir til að kaupa aflann af
sjómönnum eða greiða lág-
markstryggingu þannig:
Ef útgerðarmaðurinn kaupir
aflann skal lian greiða 6*4 eyri
fyrir kg. af línufisld og 5j4
eyri kg. af netafiski, einnar
náttar, og svo lægra fyrir lé-
legri tegundir af fiski.
Hinsvegar skal útgerðarmað-
ur, ef hann kaupir ekki fLskinn,
sjá sjómmni fyrir 5% e.Vri
ir kg. af ÖIXUM FISKI og skal
þetta- gre ðast hálfsmánaðar-
lega og er ekkert af því endur-
kræft, þó endanleg útkoma á
verði fiskjarins verði ekki svona
góð.
Verði sjómaður fyrir sjúk-
dómum eða slysum ber honum
þó óskertur hlutur í 14 daga, er
takist af óskiftum afla.
Atkvæðagreíðsl-
an í Dagsbrún
hættir á langar-
dagskvðld.
Þaö bafa að eins 730 mauríS
gneitt atkvæöi af um 1650, sem
hafa rétt til pess.
ÞaÖ, sem Dagsbrúnarmenn irnir
eiga aö svara er raunvemlega
petta:
Viljið pið, til pess að koma
fram styttingu vinnuckigsins,
leggja niður vinnu? Þeir, sem
•ru pess albúnir, segja JÁ. Hinir,
sem ekki vilja aö gerð sé vinnu-
stöövun til pess að knýja pað
fram, segja NEI.
AUíp
DefsbráBarmenii,
s*m ekki hafa enn greitt at-
kvæði, purfa aö gera pjað l dag, á
Frh. á 4. Síðu.
Sjómanni ber samu verð og
útgei ðarmanni fyrir fisk, sem
seMur er til flök&nar, horslu eða
í ífi.
Eins og kunnu ;t e:, var aðai-
kiafa sjómanna sú, f!ð útgerðar-
mann keyptu fíikinu skilyrðis-
liust, og hefir pe isi krafa í rkun
veru fengist fain, pótt nokk-
tir bneyting hafi orðiri á, sem er
p6 litiíi annað en .<u&a! tgsbreyting,
þ\1 að eftir því; em Iilutfall var
á milli línufiskj; ir og netafiskj-
ar í Vestmann ieyjt im í fyrra,
þá muit e/ri fyrir kg. af
ÖÍJL.UM FISKC vera eins gott
cg 6y4 fjrir línufisk og 5*4 fyr-
ii* netafiík og svo lægra fyrir
ótlýrari t sguntlir, og það því
ft emur þar sem vert'.ð byrjar
ná síðar en í fyrra, on það dreg-
uf frá línuiiskmum.
Sjómenn bafa pvi unnið dciluna
al.gerlega.
Sjðieia uipjkkii
siMiBfiM neð
290geifl2itkinliffl
Sjómannaféla' ið Jötunn boðaði
Frh. á 4. síðu.
00
Skeifan“
félaasskapir drykk-
feidra Ihaldsmaaaa
gegi stJéreiBBl.
I
HALDSMENN hafa und-
anfarið sent um bæinn
boðsbréf eða áskorun til
ma.nna um að bindast „ófé-
lagsbundnum samtökum“
um að hætta að drekka á-
fengi.
Forgöngu í þessu hafa
haft nokkrir þektir íhalds-
menn, sem munu hafa kom-
ist að þeirri niðurstöðu, að
ríkissjóður hefði, fyrir
þeirra tilstilli, haft allmiklar
tekjur af áfengissölu og að
þær tekjur væru ríkisst jórn-
inni mikill stuðningur.
Á boðsbréfum, sem hafa
farið með nokkurri leynd um
bæinn, er mynd af skeifu og
mun hún eiga að vera merki
liins nýja félagsskapar.
Um tíma í vetur munu
þessir íhladsmenn hafa verið
að hugsa um að ganga í
stúkur, en hafa hætt við það
með því að þeim mun hafa
þótt bindindisheit þeirra
nokkuð strangt, en félagið
„Skeifan“ mun fyrst og
fremst aðeins snúa sér að
því að minka áfengiskanp
hjá Áfengisverzlun ríkisins,
en um drykkju smyglaðs
víns er t. d. ekkert sagt í
bréfunum!
Hagnr rfiklssjóðs
stérliatioaði 1935.
RekstursniOurstaðan varð 2
inilj. kr. hagstæðari en árið áður.
í
sJÁEMÁLAKÁ ÐHEREA
Azana mpdaði stjéra á Spáni i gær.
Fasistiskt samsæri bælt niður á seinustu stundu
Verkaiýðsfélögin og æskulýðsfélögvinstri
flokkanna reiðubuin að grípa til vopna.
Eysteinn Jói sson flutti í
gær langa ræðu á alþingi um
loið og fyrsta umræða fjárlag-
aima hófst.
Fjármálaráðheria gerði í
ræðu sinni mjög skýra grein
fyrir afkomu ríldssjóðs á árinu
195)5, en það er fyista f járhags-
árið, sem núveiandi stjóm
samdi fjárlög fyrir og fór með
f jármálin alt árið.
Samkvæmt yfirtiti því, sem
ráðherrann gaf vurð 740 þús-
und króna raunverulegur
rekstrarafgangur íi árinu í stað
1420 þúsund króua raunveru-
Iegs rekstrarhalla árið 1934.
Rekstrarniðurst; iðan er því 2
miljónum króna hagstæðari en
árið áður.
Hlnn raonveralegtt greiðsluhalltt
árið 1935 taldi fjármálaráðhierra
hafa orðið að eins 155 pús. kr., en
í fjárlögum fyrir árið 1935 var
gert ráð fyrir um 100 pús. kr.
greiðsluhalla, og sýndi hann fram
á, að pað væri hagstæðasta út-
koma, er náðst hefði fyrir rikis-
sjóð síðan 1929.
Þá sýndi fjármálaráðherra fram
á, hversu tekist hefði að fara
nærri áætlun fjárlaganna um
gneiðslur úr ríkissjóði, svo að
gjöldin hafa á pessu ári farið
minna fram úr áætlun en nokkurn
tíma síðan árið 1925, að undan-
sldldu árinu 1927.
Með fjárlagafrumvarpi stjóm-
arflokkanna fyxir árið 1935 var
gerð fyrsta tilraun til pess, að á-
ætla gjöld ríkissjóðs svo nákvæm-
l®ga eem hægt var, en áður höfðu
Frh. á 4. síðu.
EINKASKEYTI TIL
ALÞÝÐUBLAÐSINS.
KAUPMANNAHÖFN i morgun.
ST J Ó R N Valladeras
sagði af sér seinni
partinn í gær, eftir
ákvörðun, sem tekin var
á sameiginlegum fundi
ráðherranna og lýðveldis-
forsetans, Alcala Zamora,
í forsetahöllinni í Madrid.
Litlu síðar bað forsetinn
Azana að gera tilraan til
þess að mynda nýja stjórn
og hafði honum tekist það
seint I gærkveldi.
Azana er sjálfur for-
sætisráðherra hinnar nýju
stjórnar, Salvador innan-
ríkismálaráðherra, Mas-
quelet hermálaráðherra,
Barcia utanríkismálaráð-
herra og Francy fjár-
málaráðherra.
Enginn jafnaðarmaður
á sæti í stjórninni, en
jafnaðarmannaflokkurinn
mun hins vegar hafa heit-
ið henni stuðningi sínnm
eða hiutleysi fyrst um
sinn.
Qagnbyltingartil-
raun í hernum af-
stýrtá síðustu
stundu
Gífurlegar æsingar voru í
Madrid I allan gærdag. Flugu
þær fregnir eins og eldur í sinu
út um alla borgina, að foringj-
ar kaþólska fasistaflokksins
væru í samráði við ýmsa her-
foringja að undirbúa vopnaða
gagnbyltingu til þess að koma
í veg fyrir það, að vinstri flokk-
arnir fengju völdin í hendur.
Og það er svo að sjá, að minstu
hafi munað, að alvara yrði gerð
úr þeirri fyrirætlun.
Það var síðasta verk hlnnar
fráfarandi stjómar, að láta
taka fasta fleiri háttstandandi
herforingja í flughöfninni Cu-
atro Ventos, sem hún hafði
fengið upplýsingar um, ao væru
við riðnir samsærið.
Elndæma spellvlrkl
framln i nótt af unglingnm.
Flmm rúQnr, samtals nm 1400
kréna vlröl, brotnar með skotnm
INÓTT var framið hér í bæn-
iim eitthvert einstakasta
spellvirki, sem lengi hefir verið
framið hér.
1 stórhýsi F atabúðariimar
við Klapparstíg og Skólavörðu-
stíg voru brotnar 5 stórar rúð-
ur, samtals 1400 króna virði.
Hefir þetta, að því er virðist,
verið gert af einskærri skemda-
fýsn, en ekki til að brjótast inn
í húsið, og virðast unghngar
hafa verið þarna að verki og
brotið rúðurnar með því að
skjóta á þær steinvölum eða
kúlum úr „teygjubyssum“.
Fatabúðih ,sem er eign frú Giuð-
ríðar Bram, flutti í haust í istór-
hýsi sitt, sem stendur við prjár
götur, Njálsgötu, Klapparstíg og
Skólavörðustíg. Snúa gluggar
Fatabúðarinnar út að Klapparstíg,
en verzlun Guðm. Guðjónssonar
út að Skólavörðustíg.
Rúðuxnar í verzlununum eru
mjög stórar og úr pykku gleri.
Spellvirkin hafa verið framin
með peim hætti, að stálpaðir
stxákar hafa skotið um 26 skot-
um á rúðurnar af stuttu færi og
bnotið 5 peirra, en pær eru allar
tim 1400 kr. viröi, tvær 500 kr.
hvor, ein 200 kr. og tvær 100
kr. Ein rúðan hefir sprungið yfir
pvert, en smágöt komið á hinar
og flaskast úr þeim að innain og
mun spellvirkið hafa verið framið
tínhvern tíma seint í gærkveldi,
oTeygÍttbyssarnaru
111 eru faraldur.
Hinar svokölluðu „teygjubyss-
Frh. á 4. slðu.
V erkamannafélögin
og œskulýðsfélög
vinstri flokkanna
eru á verði.
Engin treystir því þó enn að
varanlegur friður sé kominn á
í landinu.
Samband verkalýðsféiag-
anna, það sem stendur undir
stjóm jafnaðarmanna, hefir
þess vegna gert allar ráðstaf-
anir til þess að gripa tli vopna,
hvenær sem fasistarair skyldu
gera tilraun til þess að brjót-
ast aftnr til vslda.
Ennfreruur hafa æskolýðsfé-
lög jafnaðarmanna, syndikal-
ista og kommúnista f engið skip-
un nm að skipuleggja meðlimi
sína tíl vopnaðrar varnar fyrir
lýðræðið, ef á það skyldi verða
ráðist á ný.
1 lögreglunni í Madrid hefir
hver einastí maður verið vopn-
aður til þess að halda uppi
friðnum í borginnL
Hótelin í Qibraltar
full af flóttamönnum
Loks herma fréttir frá Gi-
braltar, að hótelin þar sén þeg-
ar full af spönskum aðalsmönn-
um, konungssinnnm og öðram I-
haldsleiðtogum, sem hafa flúið
þangað eftír að kosningaúrsllt-
in á Spáni urðn kunn, af ótta
við grimmilega hefnd verka-
manna og bænda, og vinstri
flokkanna yfirleitt, fyrir hina
blóðugu ógnarstjóra íhalds-
flokkanna og fasistanna í og á
eftír borgarastyrjöldinni í okté-
ber 1934. STAMPEN.
Frh. á 4. siöu.
Her Abessinínmanna milli Malale
og Adua viðskila við hersveitir
Ras Seyonm og Ras Kassa?
LONDON 19. febr. F.Ú.
IlTALSKRI tilkynningu seg-
ir í dag, að Abessiníumenn
séu enn á undanhaldi suðureftir
á norðurvígstöðvunum, og að
Italir haldi uppi stöðugum loft-
árásum á flóttamennina. Telja
þeir sig enn sækja fram og
vinna land á þessum slóðum.
Samkvæmt hinni ítölsku frétt
er nú svo komið, að Ras Kassa
og Ras Seyoum eru slitnir úr
sambandi við abessinskan her
lengra norður, milli Makaíe og
Adua.
Abessiníumenn halda áfram
að bera á móti því, að sigur
Itala á norðurvígstöðvunum sé
eins mikill og þeir vilja vera
láta, og segjast nú vera að
senda liðsauka norður, til þess
að rétta við bardagann.
Brezka Rauða Kross stöðin,
sem starfar í nágrenni við norð-
urvígstöðvamar, hefir ekki
beðið neinar skemdir af orust-
unum.
Haggtmani
dæmdnrtildauða
áný!
LONDON, 19. febr. FÚ.
Horfur fara nú að verða liti-
ar á því, að Bruno Hauptmann
komist hjá því, að láta líf sitt
í rafmagnsstólnum, því að hann
hefir nú aftur verið dæmdur til
dauða, og ákveðið að aftakan
fari fram í vikunni sem hefst
29. marz.