Alþýðublaðið - 19.05.1936, Blaðsíða 1

Aðeins
50 aura
pakkinn.
Örugt,
fljótvirkt.
Ritstjóm:
Inngangur frá Ingólfsstræti.
XVII. ÁRGANGUR
ÞRIÐJUDAGINN 19. MAl 1936
112. TÖLUBLAÐ
RITSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON
ÚTÖEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
AVgreiðsla:
Inngangur frá Hverfisgötu.
Flutf I
Alpýðnhúsið.
Wlnna vlð rafvlrkjnn á | St]Óm SÍldai¥erk
IsaSirði byrjar I dag.
Rafveitan verður fullgerð fyrir
næstu áramót.
Italskt bléðveldl I Abessiiíi.
Þeir sem ekki láta vopn sin af hendl
við Itall eru umsvifalaust skotnir.
Badoglio rekur erlenda blaðamenn úr
landi til að geta leynt sannleikanum.
VINNA við rafvirkjun
Fossár fyrir ísa-
fjarðarbæ og nágrenni
hófst í morgun og byrj-
uðu um, 40 verkamenn að
vinna við undirbúning
verksins, vegagerðir og
brúarsmíði.
Verður þetta stærsta raf-
veita, sem nú er í smíðum hér
á landi, önnur en Sogsvirkjun-
in.
Samningar liafa verið undir-
ritaðir undanfarna daga við
verktaka og efnissala, sem eru
raftækja- og verkfræðingafirmu
í Danmörku og Svíþjóð.
Samningana hafa Guðmund-
ur Hagalín bæjarfulltrúi og
Höskuldur Baldvinsson raf-
magnsfræðingur undirritað fyr-
ir hönd bæjarstjórnar.
Gert er ráð fyrir að öllu verk-
inu verði lokið urn næstu ára-
mót.
„Skánska Cementg juter iet‘ ‘
leggur fram efni í stíflur við
Fossavatn, undirstöður og um-
búðir um vatnsleiðslur og þrýsti
pípur, brú á Fossá og alt útlent
byggingarefni. Ennfremur allar
vinnuvélar og hefir félagið á
hendi alla verklega stjórn þess
hluta verksins. Þetta fæst fyrir
150 þúsundir króna.
A.S. Finshyttan leggur til
600 hestafla Pelton-túrbínu
uppsetta og uppsetningu á öðr-
um rafmagnsvélum í húsin fyr-
ir 24 þúsundir króna.
Sænskt raftækjafirma hafði
lagt fram tilboð upp á 85 þús-
undir króna í rafal, 520 kw.
stöðvarspennu, allar leiðslur og
rafvirki í stöðvarhúsið, allan
útbúnað spennustöðva, há-
Nokalli
á Halanum
h S Kveldúlfstogarar
llBlia bundoir.
FIM M Kvöldúlf stogarar
liggja bundnir við hafnar-
garðinn mfeðan aðrir togarar
moka aflanum upp vestur á
Hala.
Togarinn Garðar frá Hafnar-
firði fekk 145 tn. á 5 dögum á
Halanum. Bragi fekk 50 poka af
rígaþorski á einum sólarhring.
Kári fekk 80 tunnur, en varð
að hætta vegna þess að hann
liafði ekki fengið nóg af kolum
til úthaldsins og var því orðinn
kolalaus.
Þeir fimm Kvöldúlfstogarar,
sem liggja liér eru Skallagrím-
ur, EgiII Skallagrímsson og
Snorri Goði, allir búnir að liggja
hér í 8 daga, Gulltoppur, búinn
að liggja hér í 6 daga og Þór-
ólfur í 4. Auk þeirra liggja hér
Geir og Hilmir.
Sjómenn segja að mokafli sé
á Halanum. Ufsi veiðist á 80—
100 faðma dýpi, þorskur á 125
—135 og karfi á 140 faðma
dýpi.
spennulínurnar og jarðstrengi
á milli spennustöðva.
Samningar tókust ekki við
þetta félag.
1 þess stað standa yfir samn-
ingar við firmað L. Knudsen í
Kaupmannahöfn um sömu hluti
og tilboð hins sænska firma
hljóðaði upp á, en stærri rafal,
með tilliti til framhaldsvirkjun-
ar, eða um 800 kw.
Þá stóð til að semja við
firmað Bang & Pingel í Kaup-
mannahöfn um vatnsþrýstipíp-
ur o. fl. fyrir 85 þús. ísl. kr.
Enn er þó ekki búið að undir-
skrifa samninga við það, en
samningar standa yfir.
Rafmagnsstöðin á að verða
600 kw. stöð.
VERKAMENN í Vestmanna-
eyjum stöðvuðu í gær-
morgun útskipmi á óverkuðum
saltfiski, sem flytja átti úr
þorpinu til verkunar. Þessi
stöðvun var gerð í þeim tilgangi
að knýja fram aðgerðir af hálfu
ráðamanna bæjarins til þess að
bæta úr atvinnuleysi verka-
fólksins í Eyjum.
Atvinnuástandið í Vest-
mannaeyjum er með versta
móti, eins og eðlilegt er, eftir
vertíðina, sem brást svo að
segja alveg.
Eftir kröfum verkalýðsins í
Vestmannaeyjum, sem sá að
íhaldsmeirihlutinn í bæjarstjórn
inni ætlaði ekkert að gera til
bjargar, kaus bæjarstjórn svo-
kallaða bjargráðanefnd og voru
kosnir í nefndina íhaldsmenn-
irnir Ástþór Matthíasson, Ólaf-
ur Auðunsson, Sigfús Scheving,
Alþýðuflokksmaðurinn Páll
Þorbjarnarson og kommúnist-
inn Jón Rafnsson.
Þrátt fyrir ítrekaðar kröfur
um að nefndin kæmi saman var
enginn fundur haldinn fyr en
loksins í gærkveldi, er verka-
menn höfðu stöðvað útflutning
á 1500 skippundum af fiski, er
h.f. Akurgerði í Hafnarfirði
hafði keypt, í samráði við Hafn-
arfjarðarbæ og átti að verka
fiskinn í Hafnarfirði.
Stöðvuðu verkamenn í Vest-
mannaeyjum útflutning fiskjar-
ins beinlínis í þeim tilgangi, að
knýja fram fund í bjargráða-
nefndinni og fá hana til að taka
einhverjar ákvarðanir, meðal
annars um það, hvað mikið af
fiskinum mætti fara, án þess að
atvinna verkafólksins liði við
það.
Hins vegar hafði Ástþór
Matthíasson lýst því yfir á bæj-
arstjórnarfundi, að fiskurinn
yrði verkaður í Vestmannaeyj-
um, og gat keypt hann, einmitt
smiðjanna lull-
skipuð.
Þérarlim Egilsoii út-
gerðnrmiiðof1 i Hafn«
arlirðl teknr sæti
Sigorðar Kristjáms-
sosaar komsáls.
Atvinnum A laráð-
IIE R R A skipaði á sunnu-
daginn Þórarin Egilson út-
gerðarmann í Hafnarfirði til
þess að taka sæti í stjórn Síld-
arverksmiðja ríkisins í stað
Sigurðar Kristjánssonar kon-
súls á Siglufirði, sem var neydd-
ur til þess af Ólafi Thors og öðr-
um forráðamönnum Sjálfstæðis-
flokksins að segja af sér því
starfi, tveimur dögum eftir að
hann hafði tekið við því.
Eftir að miðstjórn Sjálfstæð-
Frh. á 4. síðu.
þess vegna fyrir lægra verð (18
aura kg.).
Á fundi bjargráðanefndar i
gærkveldi gerðist ekkert — og
meirihlutinn neitaði að svara
nokkrum spurningum verka-
fólksins.
í fyrra voru verkuð í Vest-
mannaeyjum um 23 þúsund
skippund. Aflinn á vertíðinni nú
var um 30 þúsund skippund. Af
því er þegar farið frá Vest-
mannaeyjum 500 skippund til
Seyðisfjarðar, 430 skippund til
Reykjavíkur, um 300 skippund
til Kaupmannahafnar og verið
er að skipa út 1400 skippundum
til Englands. Við þetta bætist
svo 1500 skipp. til Akurgerðis
og um 2400 skipp., sem verið
er að semja um sölu á til Eng-
lands. — Þetta er samtals 6530
skipp. og ætti þá að verða eftir
álíka fiskmagn og verkað var
í byrjun í fyrra.
Verkafólkið hefir ákveðið að
stöðva útskipun á fiskinum, þar
til bjargráðanefndin hefir gefið
svar sitt, en því hefir hún neit-
að enn sem komið er.
Mobafii í drapét
í Vesímaiaaepjam.
Fiskfisriim seldar fiyrir
gott verð á staðnnm.
OKAFLI var í gær í Vest-
mannaeyjum í dragnót og
fjölgar óðum þeim bátum, sem
stunda þær veiðar. Er gert ráð
fyrir að um 20 bátar stundi
veiðarnar næstu daga.
Allur aflinn er seldur ensk-
um manni, sem kaupir hann á
staðnum.
Undanfarin ár hafa Vest-
mannaeyingar sent nótaafla
sinn sjálfir til Englands og selt
hann þar, en nú selja þeir hann
á staðnum fyrir mun betra verð
en undanfarin ár.
EINKASKBYTl TIL
ALÞÝÐU BLAÐSINS.
KAUPM.HÖFN í morgun.
ÍMSKEYTI frá Djibouti
hafa það eftir ferða-
mömmm frá Addis Abeba,
að ítalska herstjórnin í
Abessiuíu gangi nú að því
með ógurlegri grimmd, að
afvopna landslýðinn. AIIs
staðar er látin fara fram
leit að vopnum, og þeir,
sem neita að láta þau af
hendi eða verða uppvísir
að því að hafa leynt þeim,
eru nmsvifalaust skotnír.
Það hefir komið fyrir, að
tugir Abessiníumaima
hafa af þessum ástæðum
verið teknir af lífi í einu.
Samtals hafa þegar rnörg
hundruð verið skotnir
síðan „friðurinn hófst“,
eins og Mussolini komst
að orði.
Itölsku fréttirnar geta ekki
um þessi blóðugu hryðjuverk,
en þær segja frá því, að ná-
kvæm leit hafi farið fram að
vopnum í mörgum héruðum
Abessiníu með þeim árangri, að
stórkostlegar vopnabirgðir hafi
verið gerðar upptækar.
Bara í Addis Abeba hefir
Itölum tekist að hafa upp á 156
vélbyssum, 51 fallbyssu, þar á
meðal nokkrum af allra nýjustu
gerð, 7853 rifflum, 80 skamm-
byssum, fjölda mörgum flutn-
ingsbílum og miklum birgðum
af benzíni og margs konar öðru
efni.
I Harrar og héraðinu þar um-
hverfis hafa ítalir gert upp-
tækar 140 vélbyssur, 32 fall-
byssur, og 9000 riffla.
Þúsundir af vopnuðum Abes-
siníumönnum eiga að hafa
gengið ítölum á hönd til þess
að bjarga lífinu, ennfremur
f jöldi presta og annara embætt-
ismanna.
Fréttariíara „Timesu
o. íl. blaðamönnum
vísað úr landi.
Til þess að hindra það,
að sannleikurinn berist út
um blóðveldi ítala í Abess-
iníu, hefir Badoglio mar-
skálkur vísað mörgum er-
lendum blaðamönnum úr
landi, þar á meðal frétta-
riturum enska heimsblaðs-
ins „Times“ og frönsku
fréttastofunnar „Agence
Havas“.
Jafnframt tilkynti marskálk-
urinn, að framvegis yrði aðeins
þeim fréttariturum leyft að
senda fréttir frá Abessiníu, sem
hefðu verið í fylgd með ítalska
hernum í styrjöldhmi.
Raunverulega eru allar
skeytasendingar frá Abessiníu
undir ströngu eftirliti ítölsku
herstjórnarmnar.
Frá Rómaborg er símað, að
þar hafi verið tilkynt opinber-
lega, að Ciano greifi, tengda-
sonur Mussolini, sem var einn
af aðalforingjum loftflotans og
eiturgasárásanna í Abessiníu-
stríðinu, hafi verið sæmdur
æðstu nýlenduorðu Ítalíu, sem
nefnist Stella d’Italia. Jafn-
framt hefir greifanum verið
veitt gamla rómverska tignar-
nafnið ræðismaður.
Synir Mussolinis, Vittorio og
Bruno, sem einnig voru í Abess-
iníu, í hæfilegri fjarlægð frá
orustuvöllunum, verið gerðir að
hundraðshöfðingjum í fasista-
hernum.
Itaíir vilja kaupa
Djibouíi og járn-
brautina til Addis
Abeba.
Fréttastofa Reuters tilkynn-
ir, að ítalska stjórnin hafi far-
ið þess á Ieit við frönsku stjórn-
ina, að hún seldi henni liafnar-
borgina Djibouti í Franska
Somalilandi og járnbrautina
Frh. á 4. síðu.
LONDON 18. maí. F.U.
FJÖGUR MORÐ hafa
verið framin á göt-
um Jerúsalemsborgar á
þremur dögum.
Á laugardagskvöldið var
skotið á hóp Gyðinga, sem kom
frá því að horfa á kvikmynd,
og voru þrír menn drepnir, en
tveir særðust. Árásarmennirnir
komust undan, og hefir ekki
tekist að hafa upp á þeim.
í dag fanst kristinn maður
af austurrískum ættum skotinn
til bana á einni af aðalgötum
borgarinnar, og er nú hafin leit
að banamanni lians.
í blöðum Gyðinga er lcvartað
undan því, að stjórnarvöldin
beiti ekki nægilegri hörku við
Araba, og að Gyðingar, Bretar
og aðrir Evrópumenn geti ekki
verið öruggir um líf sitt eða
eignir, sökum þess, hve linum
tökum er tekið á þessum mál-
um.
Thomas nýlendumálaráðherra
tilkynti í brozka þinginu í dag
Bylting
i Bóliviu.
Ný stjórn mynduð
með stuðningi her-
manna og verka-
manna.
LONDON 18. maí. F.U.
IBOLIVlU í Suður-
Ameríku hefir verið
gerð stjórnarbylting, án
blóðsúthellingar.
Hinn nýi stjórnarf orseti
er ofursti af þýzkum ætt-
um. Stjórnin fylgir jafn-
aðarstefnunni, og hefir
þegar gert ráðstafanir til
þess að koma í fram-
kvæmd ýmsum breyting-
um í anda þeirrar stefnu.
í tilkynningunni um stefnu-
skrá sína segir hún meðal ami-
ars, að á bak við byltmguna
standi „verkalýðurinn, sem hafi
neyðst til þess að taka þátt í
ófriðnum við Paraguay, á með-
an auðvaldið hirti launin af
blóðsúthellingum þeim, sem það
hafði stofnað til“.
að konungleg rannsóknarnefnd
yrði skipuð til þess að komast
að hinum raunverulegu orsök-
um óeirðanna í Palestínu, með
það fyrir augum, að eyða þeim
orsökum.
Bre/kt herlið frá
Egiptalandi komið
til borgarinnar.
LONDON 18. maí. F.B.
Æsingar fara enn í vöxt í
Jerúsalem.
Brezka herliðið, sem sent var
frá Egiptalandi til Palestínu, er
nú komið til Jerúsalem og fleiri
borga.
Þegar ein herdeilda þessara
gekk um göturnar í Jerúsalejn
vakti það mikla æsingu. Var
þetta skozk herdeild og fór fyr-
ir fylkingu þeirra sveit belg-
pípnaleikara.
Eru einkum Arabar gramir
yfir því, að Bretar senda aukið
herlið til Paleatínu.
Frh. á 4. siðu.
?@rkamenn í kestmannaeyjnm
stoðva flutninn á óverkoðnm Mi
B|argrálai&e£iid IhaMsIns gerlr
ekkert til að hæta úr atvlnnn-
leyslnu í Vestmannaeyjain«
FjiSgnr morð á 3
dðgnm I Jerásalem.
Arabar reyna að hindra innflutning
Gyðinga með blóðugum hryðjuverkum.
Enskn jrfirvoldln ráða ekki við neitt