Alþýðublaðið - 12.09.1936, Blaðsíða 3

LAUGARDAGINN 12. sept. 1936.
ALÞÍÐUBLAÐIÐ
RITSTJORI:
F. R. VALDKMARSSON
RITSTJORN:
AlþýSataúsinQ,
(Inngangur ír& Ingólfsstraatl)
AFGREIÐSLA:
AlþýSuhúBlmi.
ílnagangur frá Hverflagöfu).
SIMAR:
4900—4900.
4900: AfgreiOsia, auglýstogar.
áíiOl: Rltstjöm (inuienOar frettíi)
4802: Ritstjöri.
4803: Vilfc). S. VilhjáJmsB. (helma)
49Q4{ JT. R. Valdemarason ifeeisiB;
42ðfi: Rltetjóm.
tjif&ö: AfgrciOsia.
’Alþý&gpreotBmiðþíQ,
MSigur Sjálf'
stæðismanna1*.
Byggingaiðnaðarmenn
og verkamenin hafa nú fieng-
i'ð hóílegum og rökstuddum kiröf-
um sínum um irmflutning bygg-
ingarefnis friamgiengt.
Engum fær dulist, að það vair
samhieldni -og sanngirni þiessaira
tveggja stétta siem rieið bagga-í
muniinn, enda mun þetta mál
mjög stuðla að því, sem koma á,
að ailir iðnaðairmenn og verka-
mienn standi sem einn maður und-
ir mieirkjum Alþýðusambands ls-
lands.
En blað hinna hrcirnandi stétta,
stórkaupmanna og stóirútgierðar-
manna, Miorgunblaðið, birrtir stað-
leysu og öfgapólitík sjina í sam-
bandi við þetta mál, í sinni ömub-
legustu mynd. I gær fairast blað-
inu þainnig orð: „Pað voiru Sjálf-
stæðismienn siem báru kiröfurnar
fram til siguirs í þessu máli.“ —
Hér lar átt við kröfur iðnaðar-
inaima og verkamanna um inn-
flutning á byggingarefni.
Nú skulum við athuga hviernig
Sjáifsfæðismenn fara að því að
biera kiröfur fram til sigurs.
Fyrsta og helzta tillagan um inrn
flutning. á byggingarefni, sem
fram vair borin í gjaldeyris- og
innflutnings-nefnd hljóðar upp á
600 þús. kr. Eini Alþýðuflokks-
maðuiinn, Kjairtan úlafss-on, sem
mættur var á þeim fundi beittf
sér eindinegið fyrir þessari tillögu
og greiddi henni atkvæði. Bjcirn
Ölafsson greiddi henni einnig at-
kvæði. I nefndinni eiga fimm
mienn sæti, tillöguna vantaði því
eitt atkvæði til þess að ná sam-
þykiki. Pað atkvæði gat þingmað-
ur Sjálfstæðisflokksins lagt til,
en honum þóknaðist að greiða at-
kvæði gegn tillögunni og fella
hana.
Þannig fór Sjálfstæðisflokkuir-
inn að því, að bera þiessa kiröfu
fram til sigurs.
Næst var boirin fraim tillaga um
400 þús. kr,
Alþýðuflokfcsmaður, Kjiairtan ól-
afsson 'Og Jón Clafsson greiddu
henini atkvæði, Sjálfstæðismaður-
inn Björn ClafBson gneiddi at-
kvæði á móti henni; hún var felld
á hans atkvæði.
Pannig barðist Sjálfstæðisflokk-
urinn fyrir þessari kröfu.
Þetta eru skjalfestar staðreynd-
ir og geymdar í bókum innflutn-
ingsnefndar, og þær sýna og sanna,
að Sjálfstæðismienn gátu komið
því til leiðar, að innflutnmguirinn
næmi, hvprt sem þeir vildu heldur
600 eða 400 þús kr., en þeiir kusu
150 þús. kr. Pannig bera þelr fram
kröfuir verkamanna og iðnaðar-
mamna til sigurs.
Pað var fyrst, þegar formaöur
Alþýðuflokksins, Jón Baldvinsson,
hafði aftur tekið sæ/ti í innflutn-
ingsmiefndinni í stað Sjálfstæðis-
maninsins Jóns ólafssonar, að
kröfuir verkamanna og iðnaðar-
manna náðu fram að ganga.
Saga Sjálfstæðisflokksins á
ALÞÝÐUBL’AÐIÐ
Verkasklfting SJálfstæðlsmanna
var eyðilðgð af Alþýðuflokknum.
Fuutrðar verkamanna og iðnaðarmanna
gerðn ákvarðanir BJðrns * Olafssonar
og Jóns Olafssonar að engu með þvi
að samðykkfa krðfur iðnaðarmanna.
MorgunblaQið
ósanninda-
afhjúpað sem
og rógblað.
MORGUNBLAÐIÐ heldur enn
áfram að biría tilhæfu-
lausan þvætting og hreinar og
beinar lygar um innflutning
byggingarefnis til bæjarins. Ef al-
menningi væri ekki þegar kunn-
ugt um það, að Sjálfstæðisflokk-
lurinn hefir gefist upp við að
ræða mál á heilbrigðum grund-
velli, þá væri þessi framkoma
aðalblaðs flokksins algerlega ó-
skiljanleg.
Pað er rétt fyrir menn að rifja
enn einu sinni upp gang málsins
í innflutningsnefnd, eins og
gerðabók nefndarinnar sýnir hann
og bera það svo saman við frá-
sagnir Morgunblaðsins.
Á fundi nefndarinnar 2. þ. m.
eru mættir:
Kjartan Olafsson, fulltrúi Al-
þýðuflokksins. Sjálfstæðismenn-
imir Bjöm Ólafsson stórkaup-
maður, Jón ólafsson alþingismað-
ur og L. Kaaber bankastjóri. Og
Skúli Guðmundsson fulltrúi
Framsóknarflokksins.
Bjöm Ólafsson ber fram tillögu
um að veita 600 þús. kr. gjaldeyx-
isleyfi fyrir byggingarefni.
Kjartan ólafsson greiddi at-
kvæði með því, en Jón, Kaaber
og Skúli á móti.
Tillögu um 400 þús. kr. og síð-
ar um 300 þús. kr. greiða Björn
Ólafsson, Kaaber og Skúli at-
kvæði á móti.
Sjálfstæðismennimir höfðu því
verkaskiftingu um að drepa alt.
Morgunblaðið segir í gær, að
„valdhafamir" hafi krafist þess
að ekki væri veitt leyfi fyrir
nema 150 þús. kr.
Hvaða valdhafar?
Fóru þeir Jón Ólafsson og
Bjöm Ólafsson, sem urðu þess
valdandi, að ekki fékst viðunan-
leg lausn á málinu, eftir skipun
ríkisst jórnarinnar ?
Það er ótrúlegt ,að svo hatram-
ir íhaldsmenn, sem þeir em báðir,
hafi gert það; enda er þetta
venjuleg Morgunblaðslýgi.
Pað er staðreynd ,sem ómögu-
legt er fyrir Sjálfstæðisflokkinn
eða blað hans að ljúga sig frá,
að Sjálfstæðismennirnir í gjald-
eyrisnefnd réðu því einir, að inn-
flutningsleyfi fékst ekki fyrir
meiru en 150 þús. kr. 2. þ. m.
Ög jafnframt er það sannað, að
fulltrúi Alþýðuflokksins var með
öllum tillögunum og gerði alt
sem í hans valdi stóð til að
tryggja atvinnu iðnaðamianna
og verkamanna, en var ofurliði
borinn af fulltrúum Sjálfstæðis-
flokksins!
þessu sviði er í sem fæstum orð-
um þannig:
Fyrst setur hann fram kröfur
án alls rökstuðnings (Bjöm Ólafs-
son) og lætur sína eigin menn
fella þær (Jón Ólafsson). Svo er :
ríkisstjórnin skömmuð fyrir verk J
Jóns Ólafssonar.
Þegar Alþýðuflokkurinn síðan
leitar álits dómbærra manna —
byggingaiðnaðarmanna — um
þessi mál og ber sanngjarnar og j
rökstuddar kröfur þeirra fram til
sigurs, þá rekur Sjálfstæðisflokk-
urinn upp siguróp.
Petta geta menn nú kallað
staðleysupólitík í lagi,
En hvað gerist svo næst i
málinu?
Fyrir atbeina Alþýðusambands-
jns og! í samvinnu við það semja
iðnaðarmenn rökstuddar kröfur,
sem þeir senda gjáldeyrisnefnd í
þeim tilgangi að fá fyrri ákvörð-
un nefndarinnar breytt.
Og nefndin heldur fund i fyrra-
dag um málið.
Hverjir mættu á þessum fundi?
Á fundinum mættu Jón Bakl-
vinsson og Kjartan Ólafsson; L.
Kaaber og Skúli Guðmundsson.
Hvoragur Sjálfstæðismannanna.
Jón Ólafsson né Bjöm Ólafsson,
sóttu þennan fund.
Gjaldeyrisnefnd samþykkir á
þessum fundi að verða við kröf-
um Alþýðusambands íslarids og
Iðnsambands byggingarmanna.
Er það tilviljun ein sem ræður
því, að málið fær alt aðra af-
greiðslu á þeim fundi ,þar sem
hvorugur Sjálfstæðismannanna
mæta?
Nei, alls ekki.
Lúðvig Kaaber greiddi atkvæði
gegn þessari lausn málsins!
P5S
1 þessu máli er Morgunblaðíð
staðið að tilhæfulausum ósann-
indum. Það hefir ekki vílað fyrir
sér að bera fram rakalausa lýgi
i þeim eina tilgangi að breiða
yfir þau svik, sem fulltrúar
flokksins og blaðsins í gjaldeyr-
isnefnd hafa framið gegn iðnað-
anuönnum og verkamönnum.
Pað segir beinlínis, að Alþýðu-
flokkurinn hafi gert það, sem
Sjálfstæðismenn hafa gert, og
Sjálfstæðismenn gert það, sem
Alþýðuflokksmenn hafa gert.
Þetta er svo sem ekki neitt
meira en annar ruglingur í Morg-
íunblaðinu, en er þó öllu meira
áberandi, þar sem blaðið verður
svo óheppið að gera beinlinis
ruglingiun í sjálfu sér að „sen-
sasjón"!
Iðnaðarmenn og verkamenn
hafa nú fengið sæmilega lausn á
þessu máli.
Árangurinn af samstarfi sam-
taka verkamanna og iðnaðar-
manna mun kenna báðum það,
að ef þeir bindast þannig sam-
tökum um öll mál, þá er þeim
i sigurinn vis, hvað svo sem hin
! nautslega andstaða íhaldsmannaj
| og stórkaupmanna verður öflug
og hvaða lygum sem Morgun-
biaðið beitir.
DRAGIÐ úr
olíueyðslu yðar
H
IN nýja, soralausa Gargoyie
Mobiioil veitir yður þessa
kosti:
(ö Minni olíueyðslu
@ Soralausa vél
(§| Minni þynningú í hitum
(§| Auðveldari gangsetningu.
Hin nýja Gargoyle Mobiloil er
miklu drýgri, vegna þess að hún
er hrein og soralaus.
Hún smyr vélina yðar rækilega,
án þess að sót eða bik setjist
í legur og buliuhylki, og þér
munuð sjá yður til ánægju, að
viðgerðarkostnaður stórminkar.
Hættið þér við gömlu olíuna
í dag og látið hina nýju Gargoyle
Mobiloil á vélina, og þá munuð
þér fyrst komast að raun um,
hvað keyrsla getur verið ódýr.
Þannig lítur vent- Hér má sjá hreint
Hhúsið” útZfiegar vnntilhús, smurtmeð
notuð ei%venjulegj“ hínni nýju soralausu
olla. Gargoyle Mobiloil.
soralctusa olían
Gargoyle
MoMloil
Olíuverzlnm íslandsh.f.
Aðalsalar á íslandi fyrir
VACUUM OIL COMPANY
Garðyrkjuuámskeið
á LaagarvatDi.
(Nl.)
Að minnast garðyrkjunám-
skeiðs á Laugarvatni, án þess að
geta hins fjölhæfa og listfenga
kennara og félaga, Ragnars
sjálfs, er ekki unt.
Er við komum, tók hann á
móti okkur með þeirri prííð-
mensku og alúð, sem honum er
svo eiginleg — og þúaði okkur
öll. Held ég þó, að hann hafi
einskis i mist af virðingu sinni
þar fyrir. Að sjálfsögðu muna
allir, sem Ragnari kynnast, ró-
lega, hávaðalitla kímni hans, sem
verkar svo vel á umhverfið. En
undir allri kímninni býr djúp ai-
vara hins hugsandi manns.
I starfinu var hann lífið og sál-
in. Hann var alls staðar og ávalt
starfandi og leiðbeinandi eftir
þörfum, en lét annars alla starfa
svo sjálfstætt, sem kostur var á.
Hann lagði rika áherzlu á vand-
virkni og fallegan frágang, og ég.
furðaði mig á, hve fljótur hann
var að koma auga á jafnvel smá-
vægilegustu mistök. Sjálfur gekk
hann að hverju starfi með okk-
ur, en hann vann bara drjúgum
meira. Að morgni var hann á-
valt kominn fyrstur til starfs og
kvaddi það síðastur að kvöldi, og
sjaldan tók hann fullan matmáls-
tíma. Aldrei heyrði Ág hann
blóta, og á öllum ruddahætti hef-
ir hann sjáanlega megnustu óbeit.
Aldrei sá ég hann reykja eða
dýrka Bakkus, enda mun hann
að reglusemi og ýmsum háttum
vera til fyrirmyndar. Pess má
líka geta, að ég varð þess varla
var, að nokkurt starfsfólk á
Laugarvatni hefði tóbak um
hönd og því síður áfengi. Einnig
veitti ég því athygli og þótti
merkilegt, að jafnvel gestir virt-
ust hliðra sér hjá neyzlu áfengis
ög tóbaks. Með öðrum orðum:
Það virðist vera að skapast sá
menningarandi á Laugarvatni,
sem fordæmir notkun þessara
heilsu-, siðferðis- og menningar-
fjandsamlegu nautnalyfja. Væri
vel, ef slíkur andi gæti skapast
við allar okkar menta- og upp-
eldisstofnanir, alt frá bamaskól-
anum til háskólans. í gegnum
uppeldi og einungis gegnum upp-
eldi, sem byrjar á byrjuninni,
tekst að bjarga þjóðinni frá „ci-
garettum" og „svartadauða".
Auk Ragnars sást ainnair maður
á Laugarvatni, Guðm. Claf’sso'n
kiennari, seint og snemma að
Bfarfi.
A sumrum fiegtra þeir umhverf-
ið og auka lifandi inj!d. Og á
vietrum býzt ég við, að þieir af
sömu sál og sarna kappi yrki
hug þeirrar æsku, siem sækir þettai
glæsilega skólasehir, ssm eir svo
viel í sveit sett, að það veiitirj
skilyrði eigi síðu:r til líkamllegxiaSr
en aindlegrasr þjálfuinar.
Að athuguðu máli held ég mér,
sé óhætt að fullyrða, að Ragnsiri
sé sá starfsamasti, sbemmtilieg-
aisti og bezti húsbóndi, siem ég
til þessa befi eignaist, og veit ég
að fleiri munu svo mæla.
Við, sem námskelðið sóttum,
voruim bæði útr sveit og frá sjó
og úr öllum landshlutum.
Öll munum við að líkindum
nota þá þekkingu, er við öfluðum
að Laugarvatni. Og flest munu
miðla öðrum af henni og stuðla
að áhuga og skilningi á garðBefct
í slnu umhverfi. Áiiángur slikra
námskeiða lerðuir . því hvorki
mældur né veginn. Pað eltt or
víst, að> í kjolfar slflkina námskeiða
síq l!r aukin og fjöltöeytíari garð-
rækt, sem styðuir að fjárhagslegri
afkomu, beilbrigði og sjálfstæði
þjóðarinnair — velmejun heimar.
Til slíkra námsfcieiða þarf því að
stoína, þar sem aðstaða e? bézt,
í hverjum landsfjórðungi. Jafn-
HÚSSTÖRF. Stúikurl, sem hafa
í hyggju að taka að sér aðstoðar-
störf á heimilum hér í bænum
á komandi vetri, ættu í tíma að
leita til Ráðningarstofu Reykja-
víkurbæjar, þar eru úrvals stöður
við hússtörf o fl. fyrirliggjandi
á hverjum tíma. Ráðningarstofa
Reykjavíkurbæjar, Lækjartorgi 1,
sími 4966.
Geri við saumavélar, alis kon-
ar heimilisvélar og skrár. H.
Sandholt, Klapparstíg 11. Símí
2635.
Hvers vegna koma
iögin um rikisút*
gáfu námsbóka
ekki til fram-
kvæmda?
Þiegar Iögin um ríkisútgáfu
inámsbóka voru samþyikt á al-
þingi, hugðu ilestir, að þau y.rðu
iátin koma til framkvæmda eins
og önnur lög. En nú er sagt, að
það eigi að dragast til næsta áns
að framfcvæma þau. En hvað
veldur drættinum? Æskilegt væri,
að Alþýðublaðið vildi upplýsa al-
menning um það.
Margir fátæklingar v'ierða að
senda böm sín hálf-svöng í skó’t!-
ann. Og svo koma þesai sömu
börn heim> til sín og segjast eiga
að koma með þessa og hina bók-
ina, eða aura fyrir bók eða öðrum
pkólanauðsynjum. En á fátæfcum
bamaheimilum em oft engir p>en-
ingar til, og þau verða að fara í
; skóiann næsta dag peninga- e&a
bókalaus.
Börn og unglingar fá oftast að
kenna nógu sniemma á stéttamun
inum í þjóðfélaginu og beyskju
fátæktarinnar, þó þeim sé ekfci
byrlað þetta eitur, um !>eið og
þau setjast á skólabieik.kinn 7 og 8
ára gömuí
Barmkcrl.
Pegar frv. um ríkisútgáfu
námsbóka var borið fram á þing-
inu háustið 1935, var til þess
ætlast, aö lögin kæmu til fram-
kvæmda haustið 1936. Frv. féll á
þessu þingi eins og kunnugt er
og náði ekki samþykki fyr en á
næsta þingi, eða á síðastliðnu
vori, en þá var vitanlega of
naumur tími til, að útgáfan gæti
hafist fyrir þetta skólaár, enda
stendur það í sjálfum lögunum,
að þau komi ekki til fram-
kvæmda fyr en haustið 1937. Fá-
tækir bamamenn geta þakkað í-
haldsmönnum fyrir dráttinn, og
hjálpendum þeirra í Bænda-
flokknum og Framsóknarflokkn-
um, sýnilegum og ósýnilegum, —•
eins ‘og fyrir svo margt annað.
Gismondi kauplr
harðfisk frá Noreig
KAUPMANNAHÖFN, 10/9. (FU.)
ítalska fisksölufimiað Gismon-
di stendur nú í samningum við
Norðmenn um að kaupa 2000
smálestir af harðfiski frá Norður-
Noregi fyirir 12,58 h\erja
vog (20 kilo) fob.
framt því, þumfa kaupstaðabúar
| að fágarðsvæðitilafnotameðsem
beztum kjörum og eiga kost leið-
heininga. Síðast og ekki síst þurfa
bamá og u:nglingakennara:r að
greiða garðyrkjunini \iej með þ.d
aö færa hana inn í vos!St,aríið. —
Garðyakjan er iekki einungis hag-
nýt, beldur keftr hún líka má;kið
uppeldisliejt giidi. Þeirriar hliðax
niiun ég við tækifæri minnast í
Öðru sambandi.
1 £f/ 12.