Alþýðublaðið - 22.03.1937, Side 1

azmz:
m MISIMS
Es|»,
austui' um laud miövikudaíg-
inn 24. þ. m. M. 9 Síðdegis.
Tekið á móti vörum að eiiis
til kl. 4 á morgun.
SITSTJOEI: E, & YAUJEMAESSON

XVIII. ÁRGANGUR
MÁNUDAGINN 22. MARZ 1937.
HTGBFÆNDI: MJ^DUFLOK&IJKINÞ
68. TÖLUBLAÐ
Afii misjafn i
verstöðvunum.
ágætor i Keflavik, Sandgeiði
og ð Akranesi.
AFLI virðist vera ákaflega
misjafn í verstöðvunum.
I Vestma.nnaeyjum er afli mjög
tregjur og eins síðustu dagana í
Grindavík.
Hins vegar er mjög góður afli
í Sandgerði, Keflavík og á Akra-
mesi.
Fréttaritari Alþýðublaðsins í
Vestniannaeyjuin sagði í morgun,
aö afli væri svo að segja eng-
inn. Einn bátur hefir aflað sæmi-
iega undanfarna daga, en aðrir
sama og ekkert.
Frá Grindavík er sömu sögu
að segja. Dálítil hrota kom um
daginn, en nú er aflalaust, og
telja sjómenn, að fiskurinn sé
lagstur. — í morgun virtist þö
sem afli væri aftur að glæðast.
Nokkrir bátar beittu loðnu í gær-
kveldi, og voru tveir bátar komn-
ir að kl. 10 í dag með sæmileg-
an afla.
I Keflavík voru allir bátar á
sjó í dag. Afli hefir vei'ið þar
mjög góður og aðallega fengist
á línu.
1 Sandgerði o,g á Akranesi hefir
afli verið ágætur undanfarna
daga.
Vélbátur sekkor
nti á rúmsió.
Skipverjar björguð-
ust í brezkan
togara.
VÉLBÁTDRINN Gylfi frá
Sandgerði, eign Haralds
Böðvarssonar & Co., sökk í fyrri-
nótt, en menn björguðust.
Báturinn var á leið í róðulr.
þegar snögglega kom að honum
svo mikill lieki, að mennirnií
höfðu ekki við að dæla, og eftir
7—8 mínútur stöðvaðist vélin.
Togari, sem lá þar skamt frá.,
kom til hjálpar. Báturinn mar-
aði í kafi lengi vel, en sökk
um kl. 6 í gærmorgun.
FormaðuT á bátnum hiefir velr-
jð í vetur Ragnar Björnsson, en
í veikindaforföllum hans var
Eyjólfur Jónsson nú formaður.
, Báturiinn var úr eik, smíðaðulii
1913 og 26 smálestir að stærð.
Kvika var er slysið vildi til og
er talið, að báturinn hafi brotnað
við að skella niður af öldu. Tog-
arinn, sem bjargaði bátverjum,
heitir „Indian Star“ og er á hon-
um íslenzk'ur skipstjóri, Ágúst
Waage. Fengu bátverjar hina
beztu aðhlynningu í togara.num,
sem flutti þá til Rieykjavibur, og
komu hingað kl. 4 í gær. (FÚ.)
í DAO.
W í"f" —
ÚTVARPIÐ:
20,30 Erindi: Þjóðir, sem égkynt-
ist, VII.: ítalir (Guðbrand-
ur Jónsson prófessor).
21,35 Útvarpshljómsveitin leikur
alþýðulög.
22,00 Hljómplötur: Kvintett í Es-
dúr, Op. 16, eftir Beetho-
v , ven (til kl. 23,30).
Ætlar Framsóknarflokknrinn að
,fórna sæmd sinni fvrir Kveldnlfl
Fyrsta umræða um frumvðrp Alþýðuflokksius
i neðrí deild alþiugis mun skera úr þvi.
Umrœðnnnl var frestað fyrir beiðni Ol-
afs Thors og Jónasar Jónssonar
FYRSTU umræðu um frum-
vörp Alþýðuflokksins um
uppgjör Kveldúlfs og breyting-
ar á stjórn Landsbankans vav í
fyrrádag frestað þar til á morg-
(uu. Var það gert eftir beiðni
Jónasar Jónssonar, fyrir hönd
Framsóknarflokksins, og Ólaf
Thors, fyrir hönd Sjálfstæðis-
fiokksins. Munu þessir flokksfor-
injgjar ekki enn hafa talið sig
un,dir það búna að gera grein
fyrir afstöðu sinni til frumvarpa
Alþýðuflokksins frammi fyrir
allri þjóðinni.
Vegna þess að Framsókn og
íhaldið hafa gert tilraunir til að
fá forseta til að fresta umræðun-
um enn, lagði Alþýðuflokkurinn
í dag fram skriflega kröfu um,
að málið yrði tekið á dagskrá á
morgún samkvæmt þingsköpum
og umræðunni útvarpað. Mun
það koma til atkvæða á alþingi
á morgun, og verða þá Fram-
sóknarflokkurinn og íhaldið sam-
einuð að fella kröfu Alþýðu-
flokksins, ef það á að takast að
koma í veg fyrir að umræðan
fari fram.
Það er hér um bil vika líðin
síðan Alþýðublaðið fletti ofan af
ráðabruggi Kveldúlfs og Lands-
bankastjórnarinnar um að halda
áfrain að ausa milljónum af
sparifé þjóðarinnar í fjárglæfra-
fyrirtækið, senr sannað hefir
verið, að er gjaldþrota, meðal
annars af sjálfum banka-
ráðsformanni Landsbankans, Jóni
Árnasyni, sem nú er þó einn af
aðnlmönnunum í ráðabrugiginu
og . stendur i samningum við
Thorsbræður á bak við tjöldin
um leið og hann beitir öllum á-
hrifum sínum sem forstjóri við
Samband íslenzkra samvinnufé-
laga, til þess að kúga miðstjórn
og þingmenn Framsóknarflokks-
ins til þess „a.ð fórna sæmd
flokksins fyrir Kveldúlf“ eins og
einn miðstjórnarmaður flokks-
ins komst að orði á fundi mið-
stjórnarinnar á föstudagskvöldið.
Alla þessa viku hafa blöð í-
haldsins og Framsóknar ekki
þorað að minnast einu orði á
„tilboÖ“ Kveldúlfs, sem flett var
ofan af hér í blaðinu. Það sýnir
bezt, að þau treysta sér með
engu móti til þess aÖ verja það,
frekar en „Korpúlfsstaðatil-
boðið,“ enda munu samninga-
fnenn flokkanna undanfarna daga
enn hafa orðið að leggja höf-
uðin í bl«yti til þess að finna
upp eitthvert orðalag, sem sé bet-
ur til þess fallið að slá ryki í
augu fólksins og punta upp á
samningana, sem eiga að breiða
yfir áframhaldandi milljónalán
Landsbankans til Kveldúlfs. —
Meðal annars munu Framsóknar-
foringjarnir hafa lagt mikla
áberzlu á það við flokksmenn
sína, að bankinn ætlaði að setja
tvo endurskoðendur til þess að
hafa eftirlit með bókhaldi Kveld-
úlfs, að framkvæmdarstjórunum
yrði fækkað um einn, og hús
Thor Jensens við Fríkirkjuveg
yrði með í „veðunum." Thor
Jensen hefir undanfarið verið að
reyna að selja þetta hús sænska
aðalkonsúlnum hér í bænunr fyr-
ir lægra verð en fasteignamat,
en konsúllinn ekki viljað líta við,
heldur keypt annað, og er ekki
útlit fyrir að neinn kaupandi fáist
fyrir það næstu árin, því aðrir
en sendiherrar erlendra ríkja
hafa ekki efni á að búa í því húsi'
firjekár en öðrum höllum Thors-
ara.
Hinsvegar þegja Fratnsökn-
arforingjarnir vandlega um þáð,
að „veðin“, sem boðin eru fram,
eru nauðalitils virði, þegar frá-
dregnar eru þær skuldir, sem á
þeim hvíla, og að Kveldúlfur á
.að fá leyfi til þess að veðsetja
til útlanda einn togarann og eign
sína á Hjalteyri, og auk þess að
fá frá Landsbankanum lán í hina
fyi’irhuguðu verksmiðju þar, sem
einnig á að veðsetja með bæði
fyrsta og þriðja veðrétti til út-
landa; og ofan á alt annað á
Landsbankinn að veita Kveldúlfi
ný ótakmörkuð reksturslán og
leggja ógreidda vexti frá síðasta
ári og þessu ári við skuldasúp-
una.
Þögn Framsóknarforingjanna
og íhaldsmanna um þetta sýnir
betur en alt annað, að þeim er
það fullljóst, að hinir fyrirhug-
uðu samningar Kveldúlfs og
Landsbankans þoia enga gagn-
rýni og þarfnast meiri lyga- og
blekkingavefs, en nokkru sinni
hefir verið beitt hér áður í pöli-
tiskri baráttu, ef það ætti að tak-
ast að telja nokknun trú um, að
þeir séu bankanum í hag og
þjóðinni fyrir beztu.
Þó að Framsóknarforingjarnir
hafi haldið því fram, að bank-
arnir ættu einir að hafa Kveld-
úlfsmálið til meðferðar, og að
N
það sé óviðkomandi þingflokk-
unum, þá hafa þeir þó látið þing-
' flokkinn og miðstjórn taka það
til umræðu og barið því í gegn,
þrátt fyrir mótspyrnu allra „heið-
arlegra og óspiltra 'manna“ í
flokknum, að flokkurinn legði
blessun sína yfir hneykslissamn-
ingana.
Rógburðunon uni
Jón Baldvinsson
Þær lubbalegu dylgjur, sem
Framsóknarhlaðið lrefir fairi’ð með
undanfarnia; daga, þess efnis, að
Alþýðuflokkurinn væri ekki heill
í þessu máli, náðu hámarki sínu
í gær, þegar blaðið gefur það í
skyn, a)ð Jón Baldvinsson hafi
gert sér upp veikindi til þess að
Jón Ölafsson gæti mætt í gjald-
eyrisnefnd og greitt atkvæði með
Kveldúlfi.
Sá maður, sem lætur sér sæma
að fara rneð þessar svívirðulegu
dylgjur í blaðinu, hafði þó farið
heim til Jóns Baldvinssonar á
föstudaginn log setið við rúmstokik
hans, þar sem hann lá veikur
með hita eins og þúsundir ann-
ara hér i bænum uudanfarna
daga. (
Rógberinn í Nýja dagblaðlnu
mun komast a;ð raun um, það,
að afstaða og atkvæði Jóns Bald-
vinssonar um innflutniugsheiðíni
Kveldúlfs er og verður óblreytt,
og verði málið tekið fyrir í nefnd-
inni á ný, eius og sjálfsagt er, þá
verður samþykt Kveldúlfsklíkunn-
ar á föstudagsfundinum gerð ó-
merk, svo fremi, að fulltrúi
Framsóknarflokksins í nefndinini
ekki bregðist.
StjirnarberiBi hreknr
itðlskn hersveitirnar.
Hann tók mörg hnndruð Itali höndum
og náði ógrynni af allskonar hergögnum.
Ui §00 lattits
á skíðnni í gær.
Veðar var ágætt ea fæ?i
ekki sm bezt.
1 IM 900 manns voiu á skíðum
í geer uppi á fjöllum. Fóru
flest íþróttafélög bæiarius. —
Veður var áigætt, en færi ekki
Upp á það bezta, því að lausa-
snjó hafði skarað.
Ármenningar fóru að skála sín-
um í Jósefsdal. Gistu þar 43
Ármenningar á sunnudagsnótt. Á
sunnudag fóru upp eftir um 100
manns og voru þar um daginn
um 150 manns.
K.-R.-ingar fóru í bílum upp
að Seljabrekku og gengu þaðan
að skála sínum.
11 K.-R.-ingar gistu I skálanum
á sunnudagsnótt, en i gær voru
þar um 90 manns.
Umhverfis skíðaskálann í
Hveradölum var fjöldi fólks, svo
að ekki varð tölu á komið. Var
þó gizkað á, að hátt á 9. hundrað
manns samtals hefði verið uppi
á fjöllum í gær.
Um 20 félagar úr- F. U. J.
gengu á Vífilfðll í gær. 4
LONDON í gær. FO.
STJÓRNARHERINN sækirfram
við Siguenza og gerir nú
árás á járnbrautarstöðina. Upp-
reisnarmenii segja, að þeir hafi
ekki getað sótt fram vegnaregns
og hríða.
Fréttaritari Reuters segir, að
vissa sé fengin fyrir því, að
stjórnarherinn hafi hrakið ítölsku
hersveitirnar á norðurvígstöðvun-
um við Madrid. Hann segist hafa
séð ógrynni áf hergögnum eftir
á vígvellinum. Að afstaðinni
þeirri orustu, þar sem mestvarð
notað af bifhjólum, flugvélum,
skriðdrekum og vélbyssum, sá
hann alls konar gögn af þessu
tagi verða eftir.
Italli íéta ægllega
hiakfðr
Nokkru áður hafði Miaja hers-
höfðingi tilkynt, að hersveitir
stjórnariimar vælru nú komnar til
þess staðar á Aragoniu-veginum
(Guada’ajaraveginum), þaðan sem
uppreisnarmenn hófu sókn sína
á dögunum. Segir hann, að her-
sveitir stjórnarinnalr hafi sótt
fram þrált fyrilr óhagstætt veð-
urfar, og að hinar ítölsku helr-
sveitir hafi farið algerða hlrak-
för.
Störpélitiskar af
leiðingar af knatt
spjfrnnkappleik.
KnattspyrnnkappieikHr í Vín-
aiiSOFQ i
LONDON í morgun. FtJ.
T WIEN var í gær háður bnjatí-
spyrnjukappleikur milli Aust-
iurríkismanina og Itala urn Ev-
rÓDUbikarinn. Olli kappleikurinn
hneyksli miklu, og varð leik-
stjórinn, Ohlsson, sænskur mað-
ur, að slíta leiknum, til þess að
keppendunum væri ekki hætta
búin. En orsökin var sú, að leik-
reglur voru af báðum aðiljum
brotnar svo gróflega, að lá við
stórmeiðslum.
Firnrn menn voru bornir út af
vellinum vegna meiðsla, en hinn
sjötti var úrskurðaðuir úr leik.
NieituðU þá Italir að leyfa, að
knettinum yrði sparkað. Varð þá
háreyslii mikið, og lét mannfjöld-
inn óspart í ljós andúð sínia gagn-
vart Itölum. Lögreglan varð að
hreinsa áhorfendasvæðið til þess
að k'Oma í veg fyrir ryskingalr.
Nýlega gerðu Austurríki og
U ngver jal an d vináttu s amni ng
með sér, og lýstu sameiginlega
yfir vináttu sinni við ítalíu. Þyk-
ir sem snurða hafi hlaupið á
þráðinn við kappicik þennan.
Farfuglafundur
verður annað kvöld í Kaup-
þingssalnum og hefst kl, 8.
Varnarráð Madlridborgar segijr
frá því, að bæði stórskotalið
stjórnarinnar og flugvélair hafi
gert árásir á helrstöðvar uppneisn-
armanna við Jarama iog við Avi-
la, með góðum árangri. Það seg-
ir einnig, að undanfarna daga
hafi s t j ó rn arherm ennirnir tekið
400 fanga, náð 70 flutninga-
óifreiðum, 22 fallbyssum og 24
vélbyssum frá uppreisnarmönn-
um.
Uppreisnarmenn segja, að
könnunarflugvélar sínar hafiflog-
ið yfir herstöðvar stjóirnarhersins
við Madrid, iog segi að Miaja
hafi engu frekara varaliði á að
iskipa í viðbót við það, sem þegar
hafi verið sent til Guadalajara-
vígstöðvanna.
Nf sprenpjDðrás á Maðrid.;"
Madrid varð fjrriir skothrið úr
fallbyssuin uppreisnanuanna í
dag. Ein kúlan sprakk í nánd
við útlendu talsíiuastöðina, og
nötraði byggingin og skalf.
FréttaritaM'r, sem þar voru stadd-
ir og voru að ganga frá stlriðs-
fréttuin sínum, urðu nokkuð
skjálfhentir, en ekki er jiess get-
ið, að afleiðingarnar hafi orðið
alvarlegri en það.
Elleht nenn ganga af
noiako skipi i Hamborg.
Þeir seoia að sbipið hafi
verið hlaðið heroðgnom tií
Francos.
OSLO á Jaugardaginn. FB.
Noiska sjómaimasambandiö
hefir skrifað ríkisstjórninni og
farið fram á að rannsakað verði,
hvort skipið ,,Bur“(?) frá Bergen
hafi tekið hergagnafarm í Ham-
borg til uppreisnjarmanna á Spáni.
Ellefu menp af skipshöfninni
njeituðu að vera áfram á skip-
inu, þegar þeir komust að því í
Hamhorg, að um hergagnafarm
var að ræða. Voru þýzkir menn
teknir á skipið í stað norskiu sjó-
manuanna, sem af þvi gengju.
Eigandi skipsins, Hysing 01-
sen, neitar því ákveðið, að um
hergagnafarm sé að ræða, enda
væri þá um brot á gildandi sam-
komulag að ræða. (NRP.)
Finskt og danskt skip
rekast ð undan Jét-
Danska skipið sekknr, skips-
hðfnln bjargast.
KALUNDBORG á laugardag. FÚ.
Finska skipið „Tista“ sigldi í
nótt á danska eimskipið „Hertha“
frá Marstal í þoku undan Jót-
landsskaga. „Hertha“ laskaðist
svo mikið við áreksturinn, að hún
tók þegar að sökkva og þvínæst
tók „Tista“ allia skipshöfnina, 17
nranns, um borð, en „Hertha“
sökk litlu síðar,